USD 2.7428
EUR 2.8772
RUB 2.6387
თბილისი
გიორგი კობერიძე - 2023 წლის 1-2 ივლისის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  503

- ყველაზე შესამჩნევი უკრაინული აქტივობა ბახმუტის ირგვლივ მიმდინარეობს. უკრაინელებმა ქალაქის ჩრდილოეთით ბახმუტი-სლავიანსკის გზის მონაკვეთზე კიდევ რამდენიმე ასეული მეტრით წაიწიეს წინ უშუალოდ გზის გასწვრივ. საბრძოლო მოქმედებები ძალიან ინტენსიურია და ყველა სახის შეიარაღებაა ჩართული. მიუხედავად ასეთი მაღალი აქტივობისა რუსებს სასანგრე პოზიციები აქვთ გამართული და თითოეული ათეული მეტრისათვის მიმდინარეობს შეტაკებები. უკრაინელები მაქსიმალურად ცდილობენ ქალაქის ჩრდილოეთით მდებარე ბერხივკასა და შემდგომ იაჰიდნეს გათავისუფლებას. ბერხივკას ნაწილი უკრაინელთა ხელშია და სოფელში ბრძოლა უკვე რამდენიმე კვირაა გრძელდება, მაგრამ რუსები ცოცხალ ძალას არ იშურებენ პოზიციების შესანარჩუნებლად.

ბახმუტის მიმართულებით რუსებს თავდაცვის ზღუდეები ზაპორიჟიასთან შედარებით სუსტი აქვთ. თუმცა სასანგრე ბრძოლები აქ პრაქტიკულად 10-11 თვეა მიმდინარეობს. ამასთან, რადგანაც რუსებისათვის ბახმუტმა სიმბოლური მნიშვნელობა მიიღო მის დაკარგვას ასე ადვილად ვერ შეეგუებიან. ამიტომაა, რომ ცოცხალ ძალას ასე თამამად სწირავენ სტრატეგიული თვალსაზრისით არცთუ მნიშვნელოვანი დასახლებების (ნასახლარების უფრო) მაქსიმალური შენარჩუნებისათვის. რუსების მხრიდან ეს თვითგამოფიტვის პროცესი უკრაინელებსაც აძლევს ხელს, თუმცა მათთვისაც მნიშვნელოვანი იქნება ქალაქისა და მისი შემოგარენის გათავისუფლება.

- ზაპორიჟიას მიმართულებით დიდი ცვლილებები არ არის - და არც ინფორმაცია ნათელი. ერთადერთი რუსული წყაროები წერენ, რომ ორიხივი-ტოკმაკის გზაზე, რობოტინეს სიახლოვეს უკრაინელებმა შეძლეს და რობოტინეს გამაგრებულ ზონას შემოუარეს და თან ისე, რომ რობოტინეზე დაწოლა არ შემცირებულაო. რეალურად, რა ხდება ამ პერიმეტრზე ცნობილი არ არის, მაგრამ ის, რომ უკრაინელებმა უკვე გაათავისუფლეს ყველა ის პოზიცია, სადაც ივნისის დასაწყისში ტანკები დაკარგეს, ეს ცხადია. სხვათა შორის უკრაინის გენშტაბის მხრიდან გაკეთდა ძალიან ნათელი განცხადება ამასთან დაკავშირებით: ტანკები სააღლუმედ არ გვინდოდა, არამედ იმისაა, რომ იბრძოლო, ზოგი დაიკარგება და ზოგით მოწინააღმდეგის პოზიციას აიღებო.

- რუსებმა ბოლო ორი დღის განმავლობაში სხვადასხვაგვარი ინფორმაცია გაავრცელეს ხერსონის ოლქში, ანტონოვის ხიდის მომიჯნავედ მიმდინარე პროცესებზე. ერთი ინფორმაციით რაც კი უკრაინელებმა 24-ში განახორციელეს მდინარის გადალახვა, მას შემდეგ რუსული არტილერია და ფრთოსანი რაკეტები ბომბავს უკრაინულ პოზიციებს, რის შედეგადაც უკრაინელების შეტევა ჩავარდაო, ხოლო მეორე ინფორმაციით უკრაინელები ოლეშკის სიახლოვეს იმყოფებიან უკან და არათუ დაჩების პოზიციის შენარჩუნება შეძლეს, არამედ კიდევ უფრო ღრმად უტევენ რუსებს.

- უკრაინელებმა მელიტოპოლი დაბომბეს. ინტენსიური დარტყმების შედეგად რუსული სამეთაურო პოზიციები იქნა განადგურებული. ქალაქი კი თანდათან იცლება მოსახლეობისა და კოლაბორაციონისტებისაგან.

- CIA-ს უფროსი აღნიშნავს, რომ პრიგოჟინის ამბოხს მნიშვნელოვანი გამოფიტვის ეფექტი ჰქონდა პუტინის რეჟიმისათვის და ამ ყველაფერს გრძელვადიანი ეფექტიც შეიძლება ჰქონდეს. ზოგადად ასეა, ავტოკრატიებს ამბოხებები მეტად ავნებთ ხოლმე, მით უფრო ომში მყოფებს.

- უკრაინის გენშტაბის უფროსი ვალერი ზალუჟნი "ვაშინგტონპოსტთან" ინტერვიუში საკმაოდ კრიტიკულად აფასებს სიტუაციას და ამბობს, რომ ფრონტის ხაზის გარღვევას და წარმატებას დასავლეთის მხრიდან უფრო აქტიური და სწრაფი მხარდაჭერა სჭირდება, პირველ რიგში კი საუბარია F16-ებზე, რომლებმაც უკრაინელებს ჰაერში უპირატესობა თუ არა წონასწორობა მაინც უნდა მიაღწევინონ.

შეჯამება:

ზოგადად, ფრონტის ხაზზე სიტუაცია ძალიან აქტიური არცერთი მიმართულებით არ არის, მაგრამ ამას ემატება ინფორმაციის კატასტროფული დეფიციტი და შეზღუდვა და ეს არამხოლოდ უკრაინელთა არამედ რუსების მხრიდანაც, რომლებიც, პრიგოჟინის ამბოხის შემდეგ კიდევ უფრო მალავენ და აკონტროლებენ ომთან დაკავშირებულ ინფორმაციას.

მიყევით ბმულს - გიორგი კობერიძე

მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.