USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
გიორგი ხიშტოვანი: დიდი რისკია, დეპრესიულ ეკონომიკაში აღმოვჩნდეთ
дата:  573

2020 წლის დეკემბერში საქართველოს ეკონომიკა 7.9%-ით შემცირდა. ამ ვარდნის მიზეზი ქვეყანაში დაწესებული ახალი ლოქდაუნი გახდა, რის გამოც ათასობით სავაჭრო და მომსახურების ობიექტი იძულებით დაიხურა. დეკემბერში არსებულმა კლებამ მთლიანად 2020 წლის შედეგებზეც იმოქმედა, რის გამოც, გასულ წელს საქართველოს მთლიანი შიდა პროდუქტი პროგნოზირებულზე მეტად, 6.1%-ით შემცირდა.

PMC კვლევითი ცენტრის დირექტორი გიორგი ხიშტოვანი „ ანალიტიკაში“ სტუმრობისას ამბობს, რომ „სიტუაცია არის ცოტა უფრო უარესი, ვიდრე ბოლო პერიოდში ვვარაუდობდით“.

მისი თქმით, ეკონომიკის არსებული მაჩვენებლით ვარდნის პირობებში ახლა უფრო გაჭირდება იმ მიზნის მიღწევა, რომ 2021 წელს ქვეყნის ეკონომიკა დაუბრუნდება იმ ნიშნულს, რაც გვქონდა 2019 წლის ბოლოს.

„ერთ მხარეს გვაქვს გარემოება, რომ ჩვენი საგარეო ვალი ძალიან გაიზარდა და მიუახლოვდა GDP-ის 60%-იან მაჩვენებელს. ამასთან ჩვენ ვერ მოვახერხეთ იმ თანხების დახარჯვა, რაც გამოყოფილი იყო მხარდამჭერი პაკეტის ფარგლებში. რეალურად ნაშთი დაგვრჩა იმის შემდეგ, რაც დახმარების პაკეტები მოწყვლადი ჯგუფებისთვის გაიცა“-აცხადებს ხიშტოვანი.

ამ გადმოსახედიდან გამომდინარე, წამყვანის კითხვაზე, ეს უკეთესია თუ უარესი, ხიშტოვანი პასუხობს:

„თუ დავსვავთ კითხვას, რამდენად შეიძლებოდა ეს კლება ყოფილიყო უფრო ნაკლები, შეიძლებოდა იმ შემთხვევაში თუ გვექნებოდა უფრო ნაკლებად მკაცრი შეზღუდვების რეჟიმი და მეორეს მხრივ დახმარების პაკეტის ფარგლებში მობილიზებული თანხები ბოლომდე გაიხარჯებოდა. ეს მოიტანდა იმას, რომ ჩვენი ეკონომიკური ზრდა იქნებოდა ნაკლები იმიტომ, რომ ჩვენ ვიცით, რომ სადაც დახმარების პაკეტი იყო უფრო მაღალი, ეკონომიკური ზრდაც იყო ნაკლები. მაგალითად შეგვიძლია ავიღოთ აშშ-ს ან სხვა ქვეყნის მაგალითი.

თანხები რაც დაგვრჩა, იმ მხრივ არის კარგი, რომ მეტი თანხა არის მობილიზებული 2021 წლისთვის, რასაც თავის მხრივ დადებითი მოვლენა შეგვიძლია ვუწოდოთ, მაგრამ საბოლოო ჯამში, რომ ჩვენ ავიღეთ ვალი და ვერ მოვახერხეთ დახარჯვა, რომ ბიზნესი და მოწყვლადი ჯგუფები ნაკლებად დაზარალებულიყო, ამას დადებით მოვლენად ნამდვილად ვერ დავასახელებთ“-აცხადებს ხიშტოვანი.

რაც შეეხება იმას, თუ რამდენად აქვს ჩვენს ქვეყანას ფუფუნება არ დავიწყოთ ეკონომიკის გახსნა და რამდენად მოსაწონია მთავრობის მიდგომა და გახსნის ტემპი, ხიშტოვანი ამბობს, რომ მას ესმის მთავრობის მიდგომა, თუმცა თუ არ იქნება სწორი გადაწყვეტილება მიღებული, 2021 წელი ყველა პროგნოზით რთული იქნება.

„ფაქტია მთავრობამ არჩია უფრო მკაცრი მიდგომა, წინ დგას მოქალაქის ჯანმრთელობა და მეორე პლანზე დგას ეკონომიკა. ეს არის ჩემთვის ცხადი. ვერ ვიტყვი, რომ ვთქვათ ეს არის არასწორი მიდგომა, მაგრამ ის ფაქტი, რომ ჩვენ ძალიან მძიმე წელი გველოდება 2021-ში და აქ მხოლოდ სიმკაცრით ვპასუხობთ პანდემიის კრიზისს,  რა თქმა უნდა მიჩნდება კითხვები. 2021 იქნება ყველა პროგნოზით რთული. ეკონომიკის ზრდის მაჩვენებელიც მეტყველებს, რომ ეკონომიკური აქტივობის რესურსი ამოწურულია.

მაგალითისთვის, სამშენებლო სექტორი იმისთვის, რომ 2020-ში არ გაჩერებულიყო სუბსიდირების პროგრამით მოხდა წინსწრებად ამ სექტორის სტიმულირება, რაც თავისთავად აისახება ამ სექტორში აქტივობაზე 2021-ში. არ ველოდებით ტურიზმის აღდგენას, პანდემია 2021-ში გაგრძელდება მთელს მსოფლიოში, რაც შესაბამისად საექსპორტო ბაზრებზე მოთხოვნას არ გაზრდის.

აქ არის სწორი გადაწყვეტილება სწორ დროს მისაღები, რამდენად გვაქვს ფუფუნება ეკონომიკური მდგომარეობიდან გამომდინარე, რომ ეს მკაცრი პოლიტიკა უვადოთ გაგრძელდეს, რადგან სხვა შემთხვევაში ჩვენ მართლაც დიდი რისკის ქვეშ ვართ 2021 იყოს კრიზისული წელიწადი, 5%-იანი ზრდაც ვერ შესრულდეს და დეპრესიულ ეკონომიკაში აღმოვჩნდეთ, როცა 2 წლის განმავლობაში უმრავლესობა სექტორების არის გაჩერებული ან ძალიან შეჩერებული“, - აცხადებს გიორგი ხიშტოვანი.

წყარო:https://bm.ge/ka/

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати