USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Tbilisi
„ღვთის წინაშე დრო ერთიანია“ - მკვდრეთით აღდგომა ისლამსა და ქრისტიანობაში
Date:  3835

მიცვალებულის მკვდრეთით აღდგომის იდეა ერთ-ერთი ბაზისური თემაა როგორც ქრისტიანობაში, ასევე ისლამშიც. ქრისტიანობასა და ისლამს შორის არსებულ პარალელებზე რადიო თავისუფლება აღმოსავლეთმცოდნე გიორგი ლობჟანიძეს ესაუბრა.

რადიო თავისუფლება: 70-წლიანი კომუნისტური წყობის გამო ხალხს ძალიან ბევრი რიტუალის მნიშვნელობა აღარ ახსოვს, მაგრამ ქრისტიანულ ტრადიციაში აღდგომას საფლავებზე გასვლა მიცვალებულთა მომავალი აღდგომის სიმბოლოა. ამით ჭირისუფალი თავის მიცვალებულს თითქოს ახსენებს, რომ სიკვდილი დროებითია, შენც აღდგები, ისევე როგორც ქრისტე აღდგა.

გიორგი ლობჟანიძე: ზოგადად რელიგია ადამიანის მკვდრეთით აღდგომის იდეას უკავშირდება. ადამიანისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სიკვდილის შემდეგ სიცოცხლე არსებობს, რომ ეს სიცოცხლე ცირკულირებს და ადამიანს მიეცემა შესაძლებლობა, ისევ შემოვიდეს ამ ქვეყანაში, მკვდრეთით აღდგეს. ეს იდეა თავდაპირველად ძველ რელიგიებში იყო და შემდეგ აბრაამულ რელიგიებშიც (ქრისტიანობა, ისლამი, იუდაიზმი) დამკვიდრდა.

ქრისტიანობაში, ისევე როგორ ისლამში, მიცვალებულთა მკვდრეთით აღდგომა უკავშირდება მეორედ მოსვლის დღეს, როდესაც აღდგება ყველა მიცვალებული, რომელსაც ოდესმე დედამიწაზე უცხოვრია და მათ იესო განსჯის. თუკი ქრისტიანობაში არის ანტიქრისტეს ცნება, ისლამში მეორედ მოსვლას წინ უსწრებს დაჯალის გამოჩენა. დაჯალი არის ბოროტების განსხეულება, რომელიც თავს უმაღლეს სიკეთედ გაასაღებს. ტრადიციულ ისლამში დაჯალს შეებრძოლება იესო, შიიტურ ისლამში იესოსთან ერთად მას ებრძვის მაჰდი, გაუჩინარებული იმამი.

რადიო თავისუფლება: ანუ ისლამშიც იესო კიდევ ერთხელ მოდის დედამიწაზე?

გიორგი ლობჟანიძე: ისლამში არსებობს რწმენა, რომ ამ დროს იესო ხორცშესხმული მოვა დედამიწაზე.

რადიო თავისუფლება: რაც შეეხება მაჰდის, ის ძალიან ჰგავს ელიას, წინასწარმეტყველს, რომელიც ქრისტიანული ტრადიციით, ასევე მეორედ მოსვლის წინ უნდა გამოჩნდეს.

გიორგი ლობჟანიძე: კი, მკვლევრები ხშირად აიგივებენ მაჰდის ელია წინასწარმეტყველთან.

რადიო თავისუფლება: რამდენიმე სიტყვით რომ ვთქვათ, როგორ ხედავს ისლამი იესო ქრისტეს და მარიამს, ერთიც და მეორეც „ყურანში“ ცენტრალური ფიგურებია.

გიორგი ლობჟანიძე
გიორგი ლობჟანიძე

გიორგი ლობჟანიძე: ძირითადი განსხვავება არის ის, რომ ისლამში იესო არის არა ღმერთი, არამედ ღვთის მოციქული. სხვათა შორის, ეს „ყურანის“ ორიგინალური იდეა არ ყოფილა. პირველ საუკუნეებში ასე აღიქვამდნენ ქრისტეს ე.წ. აღმოსავლური მწვალებლური სექტები. რაც მთავარია, „ყურანში“ არც ერთი ქალი, გარდა მარიამისა, სახელით არ იხსენიება. ისლამში ასევე შენარჩუნებულია უმანკო ჩასახვის იდეა, იესო ისახება, როგორც ლოგოსი, ღვთის სიტყვა. თუმცა ისლამი არ აღიარებს ჯვარცმას. მუსლიმური გადმოცემის თანახმად, იესო ალაჰმა ცოცხლად აიყვანა ზეცად და ის დღემდე ცოცხალია.

რადიო თავისუფლება: მიცვალებულთა აღდგომის თემას რომ დავუბრუნდეთ, კიდევ ერთი პარალელი, ალბათ, ისიც არის, რომ როგორც ქრისტიანობაში, ასევე ისლამშიც არავინ იცის, როდის დადგება ეს დრო.

გიორგი ლობჟანიძე: ქრისტიანობაში მხოლოდ „მამამ იცის საათი“, ისლამშიც - მხოლოდ ალაჰმა. აქ ძალიან მნიშვნელოვანია, თუ რას ნიშნავს რელიგიური დრო და რას - მიწიერი დრო. ათასი წელი, ვითარცა ერთი დღე - ეს ხომ სიმბოლოა! ათასი წელი ათასი წელი არ არის და არც ერთ დღეა, ერთი დღე, ამიტომ რამე მათემატიკური სიმბოლოებით ამის გამოანგარიშება სრულიად შეუძლებელია.

რადიო თავისუფლება: რელიგიურ დროში ძირითადად გულისხმობენ დროს, რომელიც საკუთარ თავში მარადისობას მოიცავს, წამში გაჩერებულ დროს, არა ისეთს, რომელიც ჩვენ ახლა ვიცით.

გიორგი ლობჟანიძე: რა თქმა უნდა, ეს არის უჟამო ჟამი, რომელიც ქრისტეს ეპითეტია. იგივე დღესასწაული რა არის? ერთ დღეში მოქცეული მარადისობა.

რადიო თავისუფლება: თუმცა არის გარკვეული ნიშნები. ქრისტიანობაც და ისლამიც ორივე საუბრობს იმაზე, რომ ამ დროს ადამიანებს ექნებათ ღვთისგან მიტოვებულობის განცდა.

გიორგი ლობჟანიძე: კი, ეს არის ორივე რელიგიაში და ორივე რელიგიაში ჯოჯოხეთი მოიაზრება, როგორც ღვთისგან დაშორება. ადამიანი შორდება ღმერთს, რომელიც სიყვარულია და ეს მას ამძიმებს.

რადიო თავისუფლება: ძალიან საინტერესოა ეფესელი ყმების ისტორიაც, რომლებიც ისლამურ ტრადიციაში ისლამისთვის წამებულებად განიხილებიან, ხოლო ქრისტიანულ ტრადიციაში - ქრისტესათვის. სარწმუნოების გამო დევნილი ყმები თავს შეაფარებენ გამოქვაბულს. ისინი იძინებენ და იღვიძებენ რამდენიმე ასეული წლის შემდეგ.

გიორგი ლობჟანიძე: და ძაღლი იცავდა მათ, რომელიც, როგორც „ყურანში“ წერია, თათებგაწვდილი იწვა გამოქვაბულის შესასვლელში.

რადიო თავისუფლება: თან ისლამს ძაღლი მაინცდამაინც არ უყვარს.

გიორგი ლობჟანიძე: ზოგადად მუსლიმურ კულტურას წინააღმდეგობრივი დამოკიდებულება აქვს ძაღლის მიმართ. მაგრამ ეს ძაღლი დიდების შარავანდედითაა შემოსილი. ცხოველის სიყვარულზე საუბრისას კომენტატორები ამბობენ კიდეც, ძაღლი რომ მნიშვნელოვანი არ ყოფილიყო, „ყურანში“ არ ახსენებდნენო.

რადიო თავისუფლება: მაგრამ რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია - დაძინებიდან გაღვიძებამდე გადის ასეულობით წელი, - ანუ ამ გადმოცემაში მოცემულია იმ შეკუმშული დროის მაგალითი, რომელზეც ვლაპარაკობდით.

გიორგი ლობჟანიძე: კი, ეს ნიშნავს იმას, რომ ღვთის წინაშე დრო ერთიანია, ის წარსულად, აწმყოდ და მომავლად არ ნაწილდება, და ამიტომაც არის ღვთის წინაშე ყველა ადამიანი ცოცხალი.

თეა თოფურია

წყარო:რადიო თავისუფლება

analytics
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way