USD 2.7089
EUR 3.1193
RUB 3.3402
თბილისი
ღვინის შენახვისა და დაძველების საკითხისათვის
თარიღი:  710

ოჯახურ პირობებში ღვინის ხარისხის გაუარესება ხშირად ღვინის არასწორ შენახვას უკავშირდება. ღვინის მართებულად და ხარისხიანად შენახვაზე დამოკიდებულია, როგორც თავად ღვინის ხარისხი, ისე ისიც, თუ რამდენ ხანს გაძლებს და დაძველდება ესა თუ ის ღვინო.

უნდა აღინიშნოს, რომ მოსახლეობაში გავრცელებული აზრი იმის შესახებ, რომ რაც ძველია ღვინო, მით უფრო კარგია იგი, სიმართლეს არ შეესაბამება და ღვინის ხარისხის მთავარ კრიტერიუმად ეს გარემოება არ გამოდგება.

აქვე ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ ზოგიერთი ღვინო, მისი სტრუქტურიდან გამომდინარე ხანგრძლივ შენახვას არც კი ექვემდებარება და პირიქით, ზოგჯერ ღვინო ვაზის ჯიშიდან, სავენახე ნიადაგიდან, მისი დაყენების წესიდან და თავისივე სტრუქტურიდან გამომდინარე სასიამოვნო და დახვეწილი მხოლოდ რამდენიმეწლიანი დაძველების შემდეგ ხდება.

მოკლედ განვიხილოთ საკითხი, თუ როგორ პირობებში უნდა იქნეს შენახული ღვინო. ღვინის შენახვის პროცესში, იქნება ეს ხანგრძლივი, თუ მოკლე დროით შენახვა, ერთ-ერთ უმთავრეს როლს მარნისა, თუ სარდაფის ტემპერატურა ასრულებს.

ზოგადად მიღებულია, რომ, მაგალითად ქარხნულ პირობებში ღვინის ხარისხიანად და მეტ-ნაკლებად ხანგრძლივი დროით შენახვისათვის საჭიროა დაახლოებით 15-16°C. ესაა ღვინის შენახვის ოპტიმალური ტემპერატურა, თუმცა ოჯახურ მარნებში წელიწადის თბილ პერიოდში ჰაერის ტემპერატურა შესაძლოა გაცილებით მაღალი იყოს. მაგრამ, მაგალითად, ქვევრში ღვინის შენახვის ტემპერატურა, თუ, რა თქმა უნდა მარანი რიგი წესების დაცვითაა მოწყობილი, ასე თუ ისე, ბუნებრივადაა დაცული. ყოველი შემთხვევისათვის, ქვევრში არასასურველი ტემპერატურის გამო ღვინის შენახვის პროცესი რისკის ქვეშ არ დგას.

ისეთ სარდაფში, სადაც ღვინო, ან ჭაჭა კასრებით ინახება, მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ ტემპერატურა, არამედ ჰაერის ფარდობითი ტენიანობაც. საქმე ისაა, რომ ზედმეტად მშრალ ადგილას დადგმული კასრის კედლები შესაძლოა გამოშრეს და ამრიგად იქ მდგარი სასმელი ინტენსიურად აორთქლდეს და დაიკარგოს. არც ზედმეტად ნესტიანი მარანია მისაღები ღვინის შესანახად.

ამრიგად, დადგენილია, რომ სარდაფსა თუ მარანში, სადაც ხდება ღვინისა თუ „ჭაჭის არყის“ მუხის კასრებში დავარგება, საჭიროა დაცული იქნას ჰაერის დაახლოებით 75-85%-იანი ფარდობითი ტენიანობა. ჰაერის ფარდობითი ტენიანობის ეს პირობები მხოლოდ კასრების შემთხვევაშია სასურველი და სხვაგვარი ჭურჭლის შემთხვევაში ეს მოთხოვნა დღის წესრიგში არ დგას. ამრიგად, ღვინის შენახვა რთული საქმეა, თუმცა, როგორც ითქვა, ამ პროცესზე დიდადაა დამოკიდებული მისი ხარისხი.

ღვინის ხარისხიანად შენახვის მისაღწევად ბევრი ფაქტორის გათვალისწინებაა საჭირო. სხვადასხვა ტიპის ღვინო, მართალია არა რადიკალურ, მაგრამ მაინც განსხვავებულ მიდგომას მოითხოვს მოვლა-შენახვის თვალსაზრისით. აქ ვგულისხმობთ იმას, რომ ესა თუ ის ღვინო სხვა ღვინისაგან განსხვავებით შესაძლოა უფრო დიდი ხნით იქნას შენახული.

განსაკუთრებით ხანგრძლივი პერიოდით ინახება ისეთი ღვინოები, რომლებიც ხასიათდებიან ტანინების უხვი შემცველობით, სრული სხეულითა და ზოგადად მაღალი ექსტრაქტულობით. მაგალითად, კახური წესით დაყენებული რქაწითლის ღვინო გაცილებით დიდხანს შეინახება, ვიდრე იგივე რქაწითელი, რომელიც უდედოთ, ანუ უჭაჭოდაა დაყენებული. ტანინის შემცველობის თვალსაზრისით რაც უფრო მდიდარია ღვინო, მით უფრო დიდხანსაა ასეთი ღვინის შენახვა შესაძლებელი. თუმცა აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ტანინი მაინც არ არის ის ერთადერთი ნივთიერება, რომელიც განაპირობებს ღვინის ხანგრძლივად შენახვას. ხანგრძლივ დაძველებას შესაძლოა არა მხოლოდ კახური წესით დაყენებული ღვინო ექვემდებარებოდეს, არამედ, მაგალითად იმერული, შედარებით ნაზი ღვინოებიც. ასეთ შემთხვევაში ერთგვარ ურთიერთგამომრიცხავ სიტუაციასაც კი ვაწყდებით…

მაგალითისათვის, საინტერესოა ამონარიდი წიგნიდან „საქართველოს ამპელოგრაფია“ ნ. კეცხოველი, მ. რამიშვილი, დ. ტაბიძე. თბილისი 1960 წ. გვ. 361, სადაც საუბარია იმერული თეთრყურძნიანი საღვინე ვაზის ჯიშის – ციცქას ღვინოზე: შენახვისას ციცქას ღვინო უმჯობესდება, ივითარებს ბუკეტს და მაღალ გემურ თვისებებს. კასრებში სამი წლის შენახვის შემდეგ ღვინო ისხმება ბოთლებში დასაძველებლად. ციცქას ღვინო კარგია 6 – 7 წლისა, ხოლო უკეთესია 12 – 18 წლის ასაკში. სიძველეში იგი ივითარებს ძლიერ ბუკეტს, რომელშიც გამოკრთის გუდრონის იერი. საქარის საცდელი სადგურის ძველი საკოლექციო ღვინოების დაჭაშნიკებისას გამოირკვა, რომ ციცქას ღვინო ძლებს 40 – 50 წლის ასაკამდე. მაგალითად 1903 – 1905 წლის მოსავლის ზოგიერთ ღვინოებს, ხანდაზმულობის მიუხედავად დაშლის, კვდომის ნიშნები სრულებით არ ეტყობოდა…

უნდა აღინიშნოს, რომ ამონარიდის თავში აღნიშნულ წიგნში – „საქართველოს ამპელოგრაფია“ სხვადასხვა ღვინის დაძველების საკითხის შესახებ არაერთი საინტერესო ინფორმაციის მოძიებაა შესაძლებელი.

საინტერესოა ასევე ღვინის სიცოცხლის ხანგრძლივობის საკითხიც. როგორც ცნობილია, ადამიანის მსგავსად ღვინო ერთადერთი პროდუქტია, რომელიც იბადება, ჭაბუკობს, ჭარმაგობს, აქვს სიძაბუნე-სიბერის პერიოდი, რის შემდეგაც იგი კვდება…

ღვინის სიკვდილი მეტად საინტერესო და იშვიათი პროცესია. მაგალითისთვის, წითელი ღვინის შემთხვევაში, როდესაც ღვინო სიკვდილს უახლოვდება, მასში იწყება საღებავი ნივთიერებების დაშლა და დალექვა, ალკოჰოლი ქრება და საბოლოოდ რჩება მოყვითალო შეფერილობის მომჟავო სითხე, რომელიც არც ერთი პარამეტრით უკვე აღარ არის ღვინო.

ღვინოს სიკვდილის პერიოდი შესაძლოა დაუდგეს სხვადასხვა დროს. ნორმალურ პირობებში, ანუ ღვინის ჩვეულებრივ, დაშვებულ პირობებში შენახვის დროს ღვინომ შესაძლოა იცოცხლოს 50, 100, 150, ან 200 წელიც კი. ამის შემდეგ იწყება ის პროცესი, რომელიც ჩვენ უკვე ვახსენეთ.

ზოგიერთი ღვინო, მისი შენახვა-დავარგების პირველ ეტაპზე უფრო და უფრო ვითარდება და უკეთესდება. ოჯახურ პირობებში ეს პროცესი შესაძლოა საშუალოდ 5-10 წელი გაგრძელდეს. ამის შემდგომ ღვინო ერთგვაროვან მდგომარეობაშია რამდენიმე წელი, რის შემდეგაც უკვე იწყება „დაბლა დაშვების“ წლები…

ზოგიერთი ვაზის ჯიში ისეთ ღვინოს ბუნებრივად ვერ იძლევა, რომელსაც დაძველების დიდი უნარი ექნებოდა. ასეთებია, მაგალითად: თავკვერი, შავკაპიტო, ალადასტური, ასურეთული შავი და სხვ. გავრცელებულია აზრი რომ, რაც უფრო თხელი და მჩატეა ღვინო, მით უფრო მცირედი ხნითაა მისი დაძველება რეკომენდებული. მაგრამ ღვინის ხანგრძლივად შენახვის, ანუ დაძველების საკითხი მოითხოვს საქმის საფუძვლიან ცოდნას და ეს მეტად მნიშვნელოვანი პროცესი მხოლოდ ერთ საგანზე არაა დამოკიდებული, არამედ ბევრ მეტ-ნაკლებად მნიშვნელოვან საკითხებზე.

ზოგჯერ ესა თუ ის ღვინო დაყენების წესიდან, თუ სხვა რომელიმე ფაქტორიდან გამომდინარე, მეტად მძიმე, ზედმეტად სხეულიანი და უხეში დგება. რიგ შემთხვევებში ამგვარ ღვინოს დაძველების ერთი, ან რამდენიმეწლიანი პერიოდი მეტად უხდება, მეტადრე ბოთლური დაძველებისა, რომლის დროსაც უმეტეს შემთხვევაში ღვინის გემო საგრძნობლად უმჯობესდება. ის სიუხეშე, რომელიც ღვინის გემოში თავდაპირველად იგრძნობოდა, გარკვეულხნიანი დაძველების შემდეგ ქრება. მისი გემო რბილდება და იგი ხდება უფრო ჰარმონიული და სასიამოვნო.

დაძველების ხანგრძლივობა კონკრეტულად ღვინის სტრუქტურაზეა დამოკიდებული. ზოგიერთი ტიპის ღვინისათვის შესაძლოა ერთწლიანი, ან თუნდაც რამდენიმეთვიანი ბოთლური დაძველება საკმარისი აღმოჩნდეს, მაშინ როდესაც ზოგიერთი მძიმე, სრულსხეულიანი, ძარღვიანი და ტანინების უხვად შემცველი ღვინო მისი ხარისხის მაქსიმუმის გამოსავლენად საჭიროებდეს 5-6 წლიან, ან უფრო მეტხნიან დაძველებას და ა.შ.

ბოთლური დაძველების დროს თავად ღვინის ბოთლის მდგომარეობისა და შენახვის პირობებს გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს! ბოთლი დაძველებისა, თუ უბრალოდ მისი მცირე ხნით შენახვის დროს აუცილებლად დაწვენილ მდგომარეობაში უნდა ინახებოდეს. თუ ბოთლი „ფეხზე დგას“, მაშინ ბოთლის საცობი გარკვეული დროის გასვლის შემდეგ შრება და ერთი მხრივ ღვინო იწყებს აორთქლებას, ხოლო მეორე მხრივ, იგი ამყარებს ჰაერთან კონტაქტს, რაც ღვინის ხარისხზე ცუდად მოქმედებს… დაძველება მეტად უხდება, და ასეთ დროს გემოვნური თვალსაზრისით დიდად უმჯობესდება „ჭაჭაც“ (ჭაჭის არაყი), რომელიც შესაძლებელია, დაძველდეს, როგორც მუხის კასრში, ისე ქვევრშიც.

უნდა ითქვას, რომ თუკი ღვინოში, თუნდაც მცირედითაც კი აღინიშნება რაიმე დაავადება, ან ნაკლოვანება, მაშინ ეს გარემოება დაძველების დროს, აბსოლუტური უმეტესობის შემთხვევაში, უფრო მეტად ვითარდება და ღვინის მდგომარეობა სულ უფრო და უფრო უარესდება.

ქართულ ვაზის ჯიშთა ჩამონათვალში გვხვდება ერთი ასეთი ჯიში – სამარხი, რომელიც არის გურიის თეთრყურძნიანი მცირედგავრცელებული საღვინე ვაზის ჯიში. ვაზის ჯიშის სახელის ეტიმოლოგიური გამოკვლევის საფუძველზე სპეციალისტები მიიჩნევენ, რომ ჯიში არის იმგვარი ღვინის მომცემი, რომელიც არის „სამარხი“, ანუ შესანახი, დაძველების დიდი უნარის მქონე ღვინო…

ღვინის დაძველებისა, თუ უბრალოდ შენახვის დროს დაძველება-შენახვის პირობებს დიდი მნიშვნელობა აქვს. ადგილი (მარანი, სარდაფი), სადაც ხდება ღვინის დაძველება-შენახვა, უნდა იყოს გრილი და მყუდრო. ღვინოზე ზედმეტი ხმაური ცუდად მოქმედებს! და პირიქით – სიგრილე, სიწყნარე და სიბნელე მისი განვითარებისა და ხარისხიანად შენახვისათვის მნიშვნელოვანი წინაპირობებია.

ღვინის დაძველება–შენახვა ყველაზე უკეთ ქვევრში ხდება, რადგან ქვევრი, როგორც ზემოთ აღინიშნა არის უნიკალური ჭურჭელი. აქედან გამომდინარე, ჩვენი წინაპრები ქვევრის დამზადებასაც იმგვარივე სიფრთხილით ეკიდებოდნენ, როგორც თავად ღვინის დაყენებას.

ქვევრმა ღვინო წლებისა და შესაძლოა ათწლეულების მანძილზეც კი უნდა შეინახოს და დაიცვას. ცხადია, ასეთ დროს დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორც ღვინის დაყენების წესსა და მარნის ჰიგიენას, ისე ქვევრის დამზადებასაც. ქართლში, მეტეხ-ერთაწმინდის მეთუნეობის კერაში ბოლო პერიოდამდე შემორჩა ერთი ძირძველი ადათი. კერძოდ, როდესაც მექვევრე ქვევრის გასაკეთებელ თიხას სახლში მიიტანდა, ერთ დღე-ღამეს დააყოვნებდა, ფუძე-კერას შეაჩვევდა, შემდეგ თიხას ნაკურთხ წყალს ასხურებდა და ქვევრებისა თუ სხვა რომელიმე ჭურჭლის დამზადებას მხოლოდ ამის შემდეგ იწყებდა.

ჩვენ მიერ 2014 წელს ქალაქ ახმეტაში, დავით ოზბეთელაშვილის მარანში გახსნილი იქნა ქვევრი, რომელშიც კახური წესით დაყენებული რქაწითლის ღვინო 40 წლის განმავლობაში ინახებოდა. დაგემოვნებისას ღვინოს რომელიმე დაავადება, ან ზადი სრულიად არ ეტყობოდა და იგი იყო აბსოლუტურად ჯანმრთელი და ჰარმონიული.

როგორც ვნახეთ, ღვინის შენახვა-დაძველება მეტად მნიშვნელოვანი ტექნოლოგიური პროცესია, რომელიც არაერთ ფაქტორზეა დამოკიდებული. ყოველი, თუნდაც წვრილმანი დეტალის გაუთვალისწინებლობამ შესაძლოა ღვინის ხარისხი გააუარესოს, ამიტომ ვაზის ჯიშისა, თუ სავენახე ადგილის შერჩევით დაწყებული, საღვინე ჭურჭლით დასრულებული, ღვინის შენახვა-დავარგების პროცესში ყოველი, თუნდაც წვრილმანი დეტალი მეტად მნიშვნელოვანია.

დასკვნის სახით კი ვიტყვით, რომ, თუკი ამა თუ იმ ღვინის ხარისხის მაქსიმალურად გამოვლინების საქმეში დაძველებას დიდი მნიშვნელობა აქვს, ზოგიერთ ღვინოზე დაძველების პროცესმა შესაძლოა უარყოფითად იმოქმედოს. სწორედ ამიტომ ღვინის ქართულად დაყენების საქმეში დაძველების პროცესი ინდივიდუალური საგანია, რომელი საქმეც მოითხოვს შესაბამის დარგობრივ ცოდნა-გამოცდილებას.

ავტორი: გიორგი ბარისაშვილი

წყარო: აგროკავკასია

საზოგადოება
მეუფე შიო - განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება

მხოლოდ გულმოწყალე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი, - ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი)სულთმოფენობიდან ოცდამეერთე კვირას, ღირსი გაბრიელ აღმსარებლისა და სალოსის ხსენების დღეს ქადაგების დროს განაცხადა.

მიტროპოლიტის თქმით, ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს...

მისივე განცხადებით, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო და არც არასდროს მოაკლდება“.

„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.

ძვირფასო მამებო, დედებო, ძმებო და დებო, გილოცავთ დღევანდელ კვირა დღეს, რომელიც დაემთხვა ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენებას. შეგვეწიოს მისი მადლი და ლოცვა ჩვენ და სრულიად საქართველოს.

გადმოგცემთ მისი უწმინდესობის და უნეტარესობის, კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მოლოცვას და კურთხევას.

დღეს წაკითხული იყო იგავი სახარებიდან მდიდარსა და ლაზარეზე. ეს ორი ადამიანია, ორი სახეა წარმოდგენილი ჩვენ წინაშე. მდიდარს საერთოდ არ ენაღვლებოდა, რომ მის კართან იწვა მძიმე ავადმყოფი და გლახაკი, სრულიად გულგრილი იყო მისი ბედისადმი. ლაზარე კი ძალიან მოკრძალებული იყო. მას ის კი არ უნდოდა, რომ მდიდრის სუფრიდან ლანგრით მიეტანათ მისთვის საჭმელი, არამედ იმას ნატრობდა, რომ ძირს დაცვენილი ნამცეცი მაინც შეხვედროდა. იმდენად ავად იყო, რომ სიარულიც კი არ შეეძლო. ამ მდიდარს ეს ამბავი სრულიად არ აღელვებდა, ის იმდენად გართული იყო თავისი ნადიმებით და ფუფუნებით. გარდაცვალების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა, ღარიბი აღმოჩნდა აბრაამის წიაღში, მდიდარი კი - ცეცხლოვან გეენიაში, ჯოჯოხეთში.

რატომ მოხდა ასე? რაზეა ეს იგავი, საერთოდ?

ეს იგავი არის მოწყალებაზე. ასე იმიტომ მოხდა, ძვირფასო ძმებო და დებო, რომ ღმერთი არის მოწყალე. მხოლოდ გულმოწყალე, მოწყალე გულის მქონე ადამიანმა შეიძლება დაიმკვიდროს სასუფეველი. ვერცერთი ულმობელი, ვერცერთი უსიყვარულო, სასტიკი, ბოროტი ადამიანი სასუფეველს ვერ დაიმკვიდრებს, რაგინდ ბევრი დამსახურება ჰქონდეს ამ დედამიწაზე, იმიტომ რომ ცათა სასუფეველი არ არის ის, რაც გაიცემა რაღაც დამსახურებების სანაცვლოდ, არამედ ცათა სასუფევლის დამკვიდრებისთვის საჭიროა, ისე მოვალბოთ ჩვენი გული, რომ მასში შემოვიდეს სულიწმინდის მადლი, რომელიც ფერს უცვლის ადამიანს და ხარბიდან გადააქცევს ხელგაშლილად, ამპარტავნიდან - თავმდაბლად, შურიანიდან - მოსიყვარულედ, ნაყროვანიდან - მმარხველად და ა. შ. არცერთი ულმობელი ადამიანისთვის, ვინც არ არის მოწყალე გულის მქონე, ეს ფერისცვალება შესაძლებელი არ არის. ვერ მოხდება ეს სასწაული მის სულში. ვიმეორებ: რატომ? - იმიტომ, რომ ასეთი ადამიანის სულში სულიწმინდის მადლი ვერ შემოდის.

ამიტომ მთელი ცხოვრება უნდა იღვაწოს ადამიანმა ქმედით სიყვარულში, რომ ეს ლმობიერება და მოწყალება ისწავლოს. სწორედ ამაზეა დღევანდელი იგავი, რომ ვისწავლოთ ეს თვისებები, ეს სათნოებები და ჩვენი ცხოვრების შედეგად ამ მდიდრის მსგავსად არ აღმოვჩნდეთ ცეცხლოვან გეენიაში, არამედ მოვემზადოთ მარადისობასთან შესახვედრად. ეს ცხოვრება იმისთვის გვაქვს მოცემული, რომ ღირსეულად მოვემზადოთ მარადისობაში გადასვლისთვის, როცა იქნება სამსჯავრო ჩვენი, როცა წარვდგებით სამსჯავროზე. თუმცა სამსჯავრო არის მთელი ცხოვრება, ადამიანი ამ ცხოვრებაშივე გამოუტანს განაჩენს თავის თავს და აკეთებს არჩევანს, თუ სად იქნება მარადისობაში.

თუ ამ ცხოვრებაში შეიძინე შური, უმოწყალობა, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, ამპარტავნება და სხვა ასეთი ვნებები, მარადისობაშიც თან წაგყვება ეს თვისებები, იქაც ასეთი იქნები. მაგრამ უფალს უნდა, რომ შეიძინო სიმდაბლე, სიყვარული, ლოცვა, მოთმინება, სულგრძელება, მოწყალება. რატომ? - იმიტომ, რომ თვითონ არის ასეთი უფალი ჩვენი იესო ქრისტე; და თუ ეს თვისებები გექნება, მაშინ ის თავისთან წაგიყვანს და გაცხონებს.

ძვირფასო ძმებო და დებო, მაგრამ ეს ადამიანის დახმარების გარეშე შეუძლებელია. თუ ადამიანს ეს არ უნდა, ყველაფერი ამაო იქნება, ხოლო თუ უნდა და იღვწის ამისთვის, მაშინ უფალი აუცილებლად შეეწევა მას, განკურნავს ამ ვნებებისგან და აცხონებს.

ასე რომ, დავფიქრდეთ ამ იგავზე: ვინ ვართ ჩვენ - მდიდარი თუ ლაზარე? და თუ ჩვენს თავში ჯერ კიდევ ვხედავთ ამ უმოწყალო მდიდრის თვისებებს, გონს მოვიდეთ, სანამ კიდევ გვაქვს ფიზიკური და სულიერი ძალები, რომ ფერი ვიცვალოთ და გამოვსწორდეთ.

დღეს არის ღირსი გაბრიელ სალოსისა და აღმსარებლის ხსენება. საოცარი სიხარული სუფევს დღეს ჩვენს მსახურებაზე, ძალიან ბევრი ხალხია შეკრებილი. გილოცავთ ამ დღესასწაულს. შეგვეწიოს მამა გაბრიელის ლოცვა და მადლი.

იგი იყო სრულიად გამორჩეული ადამიანი და მოღვაწე ჩვენი ეკლესიის უახლეს ისტორიაში. მოგეხსენებათ, ის მოღვაწეობდა ათეისტურ პერიოდში და მრავალ ადამიანს გაუნათა გზა უფლისკენ, რისთვისაც იგი მრავალჯერ ტანჯეს, დევნეს, გვემეს და დააპატიმრეს. ის ამ თავის დიდ სულიერებას ფარავდა სალოსობის ღვაწლით. ამის გამო, მრავალჯერ შეშლილი ეგონათ, მაგრამ, როგორც ამბობს პავლე მოციქული: „სულელი იგი ღვთისა უბრძენეს არს კაცთა“ (1 კორ. 25). თავისივე სიცოცხლეში ის მრავალ სასწაულს აღასრულებდა და მისი გარდაცვალების შემდეგ კიდევ უფრო მეტი სასწაული სრულდება, ადამიანები მოდიან არამხოლოდ საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, არამედ მსოფლიოს სხვადასხვა მხარიდან და წმინდა გაბრიელის ლოცვით უფალი მათ უსრულებს თხოვნას და ანიჭებს სულიერ და ხორციელ კურნებებს.

დღეს, დღევანდელ მსოფლიოში, როდესაც ასეთი სულიერი ძნელბედობაა, ჩვენ განსაკუთრებით გვამხნევებს ღირსი გაბრიელის სიტყვები, რომ სულიწმინდის მადლს არასდროს დაუტოვებია საქართველო, საქართველოს არასდროს მოჰკლებია სულიწმინდის მადლი და არც არასდროს მოაკლდება.

მაშ, დღეს, მისი ხსენების დღეს, განსაკუთრებით ვევედროთ ღირს გაბრიელს, აღმსარებელსა და სალოსს, რომ მისი ლოცვით უფალმა დაიფაროს და გააძლიეროს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი ეკლესია, გააძლიეროს და ადღეგრძელოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II და შეგვეწიოს ღირსი მამა გაბრიელი, რომ ამ ლაზარეს მსგავსად, უფალმა დაგვამკვიდროს აბრაამის წიაღში, რათა დავტკბეთ იმ გამოუთქმელი სიკეთეებით, რომლებიც „თვალს არ უნახავს და ყურს არ სმენია“ (1 კორ. 2,9), რისი ღირსიც დაე, გავმხდარიყავით მადლითა და კაცთმოყვარებითა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესითა, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება, პატივი და თაყვანისცემა, თანა მამით და სულიწმინდითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ჩვენთან არს ღმერთი!“, - განაცხადა მეუფე შიომ.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.