,
წყარო:https://bm.ge/
გთავაზობთ გასული კვირის (13 – 18 ივნისი, 2022) TOP 10 ეკონომიკურ მოვლენას
1. ევროკავშირის მოთხოვნები, რომლებიც საქართველომ EU-ს კანდიდატის სტატუსის მისაღებად უნდა შეასრულოს
2. როგორი არის თიბის კაპიტალისა და პარლამენტის საბიუჯეტო ოფისის ეკონომიკური ზრდის პროგნოზები
3. საქართველოში საშუალო თვიური ნომინალური ხელფასი 1 446.5 ლარამდე გაიზარდა
4. მაისში საქართველოში სარეკორდო ფულადი გზავნილები გადმოირიცხა
5. იანვარ-მაისში საერთაშორისო ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლები და ტურიზმის აღდგენის მაჩვენებელი
6. IDS Borjomi International-მა საქართველოს მთავრობას 7.73%-იანი წილი გადასცა
7. IMF-მა საქართველოს ახალი 280 მილიონი აშშ დოლარის პროგრამა დაუმტკიცა
8. როგორია სახელმწიფო საბაზისო პენსიის ოდენობა და პენსიის ჩანაცვლების კოეფიციენტი საქართველოში
9. რა ღირს უფუნქციოდ დარჩენილი ,,ქუთაისის პარლამენტის შენობა''
10. რა შედეგები აქვს საქართველოს საერთაშორისო საარბიტრაჟო დავებში
1. ევროკავშირის მოთხოვნები, რომლებიც საქართველომ EU-ს კანდიდატის სტატუსის მისაღებად უნდა შეასრულოს
ევროკომისიის რეკომენდაციით, კანდიდატის სტატუსი უნდა მიენიჭოს უკრაინასა და მოლდოვას, ხოლო საქართველომ ევროკავშირში გაწევრიანების პერსპექტივა უნდა მიიღოს, კანდიდატის სტატუსის მისაღებად კი 12 მოთხოვნა უნდა შეასრულოს, ხოლო ევროკომისია საქართველოს პროგრესის შესახებ შეფასებას 2022 წლის ბოლოს მოამზადებს. რაც შეეხება სტატუსის მისაღებად შესასრულებელ მოთხოვნებს, ეს მოთხოვნებია: პოლიტიკური პოლარიზაციის საკითხის მოგვარება; ყველა სახელმწიფო ინსტიტუტის სრულად ფუნქციონირების გარანტია; სასამართლოს რეფორმა; ანტიკორუფციული სააგენტოს დამოუკიდებლობის დონის ამაღლება; „დეოლიგარქიზაცია“; დამოუკიდებელი მედიაგარემო; მოქალაქეთა მოწყვლადი ჯგუფების უფლებების დაცვა; ომბუდსმენის წარდგენის პროცესის გამჭირვალობა და სხვ.
სრულად EU-ს კანდიდატის სტატუსის მისაღებად შესასრულებელი 12 მოთხოვნა: https://bit.ly/3mYKfdx; https://bit.ly/3n0ta31
2. როგორი არის თიბის კაპიტალისა და პარლამენტის საბიუჯეტო ოფისის ეკონომიკური ზრდის პროგნოზები
თიბისი კაპიტალმა 2022 წლის საქართველოს ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი 5.5%-დან თითქმის 8%-მდე გაზარდა. ზრდის ფაქტორებად კი ტურიზმის, გზავნილების, დაკრედიტების, პირდაპირი უცხოური ინვესტიციებისა და იმპორტის მოლოდინები გაუმჯობესება დასახელდა. პარლამენტის საბიუჯეტო ოფისის მაკროეკონომიკურ პროგნოზების მიხედვით კი წელს საქართველოს ეკონომიკა 6.7%-ით გაიზრდება, დაშვება ემყარება პანდემიის შემდეგ დაფიქსირებულ მაღალი ეკონომიკური ზრდის ტენდენციებს.
ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/39Af6tX; https://bit.ly/3xBYQAD
3. საქართველოში საშუალო თვიური ნომინალური ხელფასი 1 446.5 ლარამდე გაიზარდა
2022 წლის I კვარტალში საქართველოში საშუალო თვიური ნომინალური ხელფასი 1 446.5 ლარამდე გაიზარდა, რაც წინა წელთან შედარებით 15.1%-ით მეტია. საქმიანობის სახეების მიხედვით ყველაზე მეტი მაღალი ხელფასი საფინანსო და სადაზღვევო საქმიანობებში დაფიქსირდა - 3 037.5 ლარი. რეგიონებს შორის ლიდერობენ ქ. თბილისი (1 675 ლარი) და მცხეთა-მთიანეთის რეგიონი (1319.3 ლარი). რაც შეეხება სქესობრივ ჭრილში, ქალების საშუალო ხელფასი 1 184.8 ლარს, ხოლო კაცების - 1 695.4 ლარს შეადგენდა.
ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3y0trZU; https://bit.ly/39BnJ7C
4. მაისში საქართველოში სარეკორდო ფულადი გზავნილები გადმოირიცხა
ეროვნული ბანკის მონაცემებით მაისში საქართველომ 505.7 მილიონი აშშ დოლარის ფულადი გზავნილები მიიღო, რაც სარეკორდო მაჩვენებელია. ყველაზე მეტი გზავნილი კი რუსეთიდან შემოვიდა - 313.9 მილიონი აშშ დოლარი, რაც წინა წელთან შედარებით 889%-ით არის გაზრდილი. ყველაზე მეტი ფულადი გზავნილი რუსული Zolotaya Korona-თი გადმოირიცხა (208 მილიონი აშშ დოლარი).
ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3xzNltl; https://bit.ly/39y1Ypf; https://bit.ly/3OoGWrI
5. იანვარ-მაისში საერთაშორისო ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლები და ტურიზმის აღდგენის მაჩვენებელი
საქართველოს ეროვნული ბანკის მონაცემებით, 2022 წლის იანვარ-მაისში საერთაშორისო ტურიზმიდან საქართველომ 841 მილიონი აშშ დოლარის შემოსავალი მიიღო, ქვეყნების მიხედვით ყველაზე მეტი რუსეთიდან შემოსულმა მოქალაქეებმა დახარჯეს, ჯამში 150.4 მილიონი აშშ დოლარი, მეორე ადგილზეა ბელარუსი (94.6 მილიონი აშშ დოლარი), თუმცა ერთ ვიზიტორზე საშუალო ხარჯებით პირველი ბელარუსია, რომლის ერთი ვიზიტორის საშუალო ხარჯი 3,188 აშშ დოლარს შეადგენდა. ტურიზმის აღდგენის მაჩვენებელი კი 2022 წელს, პანდემიამდე პერიოდის, 2019 წლის მაჩვენებლის 75%-ზეა.
ვრცლად თემა: https://bit.ly/3MWvenj
6. IDS Borjomi International-მა საქართველოს მთავრობას 7.73%-იანი წილი გადასცა
საქართველოს მთავრობა IDS Borjomi International-ის 7.73%-იანი წილის მფლობელი გახდა, ამასთან მთავრობას კომპანიის დირექტორთა საბჭოში ორი წევრი ეყოლება, რომელთაგან ერთი თავად საბჭოს თავმჯდომარე იქნება. ეკონომიკის მინისტრის ლევან დავითაშვილის განცხადებით, მთავრობა შეძლებს კომპანიაში სრული კონტროლის დამყარებას, ხოლო “ბორჯომი” სრულფასოვნად ფუნქციონირებას შეძლებს. გარდა მთავრობის 7.73%-იანი წილისა, IDS Borjomi International-ის აქციონერები არიან: Erasmony Limited (მიხაილ ფრიდმანი) - 49.99%; Black Waters Limited (პატარკაციშვილების ოჯახი) - 38.48% და “ყოფილი თანამშრომელი და სხვადასხვა აქციონერი” - 3.79%.
ვრცლად თემა: https://bit.ly/3xCgMv4; https://bit.ly/39Iyepw; https://bit.ly/3mXDaKj
7. IMF-მა საქართველოს ახალი 280 მილიონი აშშ დოლარის პროგრამა დაუმტკიცა
საერთაშორისო სავალუტო ფონდმა (IMF) საქართველოს 280 მლნ აშს დოლარის პროგრამა დაუმტკიცა, რომელიც ითვალისწინებს: ფისკალური ბუფერების შევსებას, ფისკალური ჩარჩო წესების გაძლიერებას, საგარეო რისკებისადმი მოწყვლადობის შემცირებას, საფინანსო სექტორის მდგრადობის განმტკიცებასა და მაღალი და ინკლუზიური ზრდის ხელშეწყობას. პროგრამის დამტკიცებისთანავე კი საქართველოთვის ხელმისაწვდომი დაახლოებით 40 მილიონი აშშ დოლარი იქნება.
ვრცლად თემა: https://bit.ly/3O65HcE
8. როგორია სახელმწიფო საბაზისო პენსიის ოდენობა და პენსიის ჩანაცვლების კოეფიციენტი საქართველოში
PMC კვლევითი ცენტრის კვლევის ანგარიშის მიხედვით 2017-2021 წლებში სახელმწიფო პენსიის მოცულობა ლარებში იზრდებოდა, თუმცა ლარის გაუფასურების გამო, დოლარში გადაყვანილი პენსია პრაქტიკულად უცვლელი დარჩა და მხოლოდ 3 აშშ დოლარით გაიზარდა. სახელმწიფო საბაზისო პენსიის ოდენობითა და პენსიის ჩანაცვლების კოეფიციენტით (საბაზისო პენსიის შედარება საშუალო ხელფასთან) კი საქართველო ჩამორჩება აზერბაიჯანსა და სომხეთს.
ვრცლად თემა: https://bit.ly/3tLG8Wd; https://bit.ly/3zI9I2A; https://bit.ly/3bdjP5n
9. რა ღირს უფუნქციოდ დარჩენილი ,,ქუთაისის პარლამენტის შენობა''
2018 წლის დეკემბრიდან დღემდე, ქუთაისში მდებარე პარლამენტის შენობა უფუნქციოდ არის. მიუხედავად მთავრობის წევრების დაპირებებისა, ამ შენობის არც პრივატიზება და არც სხვა ფუნქციის მინიჭება არ მომხდარა. BMG-ს მიერ მოძიებული მონაცემების მიხედვით, 2021 წლის პირველი იანვრის მდგომარეობით „ქუთაისის პარლამენტის შენობის“ ღირებულება 53.5 მლნ ლარია, ხოლო მასში განთავსებული ქონება თითქმის 7 მლნ ლარი. ამ ხნის განმვალობაში კი ქონების მოვლა-პატრონობაზე მინიმუმ 2.5 მლნ ლარი დაიხარჯა.
ვრცლად თემა: https://bit.ly/3tFBTeL
10. რა შედეგები აქვს საქართველოს საერთაშორისო საარბიტრაჟო დავებში
იუსტიციის სამინისტროს მონაცემებით, საერთაშორისო საარბიტრაჟო დავაში საქართველომ 43.3 მილიონი ლარი და 7.3 მილიონი დოლარი მოიგო, თუმცა არ არის დაკონკრეტებული თუ რომელ კომპანიებს დაეკისრათ კომპენსაციების გადახდა. აქვე შეგახსნებთ, რომ ბოლო 10 წლის განმავლობაში 24 საარბიტრაჟო დავა მიმდინარეობდა, სადაც 2 დავა ქართული მხარის წაგებით დასრულდა, ხოლო 4-ში კი მოსარჩელე მხარესთან მორიგება გადაწყდა. ჯამში საარბიტრაჟო დავებში საქართველოს 47.6 მილიონი დოლარის, 9.2 მილიონი ევროს და 1.1 მილიონი გირვანქა სტერლინგის გადახდა დაეკისრა.
ვრცლად თემა: https://bit.ly/3mW2dxs
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
