USD 2.7203
EUR 3.2029
RUB 3.4550
თბილისი
გასული კვირის TOP 10 ეკონომიკური მოვლენა
თარიღი:  519

წყარო:https://bm.ge/

გთავაზობთ გასული კვირის (14 – 19 ნოემბერი, 2022) TOP 10 ეკონომიკურ მოვლენას

1. ევროკომისარ ოლივერ ვარჰეიმის ვიზიტი საქართველოში და საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების პერსპექტივები

2. დაზუსტებული მონაცემებით 2021 წელს საქართველოს ეკონომიკა 10.5%-ით გაიზარდა

3. 2022 წლის მესამე კვარტალში საქართველოში უმუშევრობის დონე ისტორიულ მინიმუმამდე შემცირდა

4. 2022 წლის ოქტომბრის ტურიზმის აღდგენის სტატისტიკა

5. რუსეთი საქართველოს ნომერ პირველი სავაჭრო ქვეყანაა - ქართული კომპანიები, რომელთაც ყველაზე მეტი საქონელი გააქვთ რუსეთში ექსპორტზე

6. 2022 წლის ოქტომბერში საქართველოში უცხოეთიდან ფულადი გზავნილები 143%-ით გაიზარდა

7. საქართველოს ენერგეტიკაში ინვესტიციების მოზიდვისა და განახლებადი ენერგიების მხარდაჭერის სქემა ამოქმედდება

8. ENPARD-ის მეოთხე ფაზა 2021-2025 წლებში, ევროკავშირის 55 მილიონი ევროს დაფინანსებით განხორციელდება

9. 2022 წლის ცხრა თვეში ყველაზე ძვირად გაყიდული სახელმწიფო ქონების რეიტინგი

10. მთავრობამ 100 მილიონი ლარის შიდა ვალი აიღო




1. ევროკომისარ ოლივერ ვარჰეიმის ვიზიტი საქართველოში და საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების პერსპექტივები

საქართველოში ვიზიტად იმყოფებოდა, ევროპული სამეზობლო პოლიტიკისა და გაფართოების საკითხებში ევროკომისარი ოლივერ ვარჰეი. ჟურნალისტებთან ინტერვიუში აღნიშნა, რომ ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსის მისაღებად საქართველომ სწრაფად უნდა შეასრულოს ევროკომისიის მიერ გაცემულ რეკომენდაციები და შესაძლებლობები რეალობად აქციოს. რაც შეეხება, დეოლიგარქიზაციის კანონს, ოლივერ ვარჰეის თქმით, ევროკავშირი საქართველოსგან ითხოვს საკანონმდებლო ჩარჩოს არსებობას და არა ცუდი ან კარგი ოლიგარქების გამოყოფას. პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილის განცხადებით კი, სტატუსის მისაღებად მთავრობა ყველაფერს აკეთებს და დასძინა, რომ საქართველოსთვის ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსი მნიშვნელოვანია, მაგრამ ქვეყნის გაერთიანება გაცილებით მნიშვნელოვანი.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3EJAl9shttps://bit.ly/3AxDNBvhttps://bit.ly/3Oj6FTPhttps://bit.ly/3Er6xwShttps://bit.ly/3Gw8n23


2. დაზუსტებული მონაცემებით 2021 წელს საქართველოს ეკონომიკა 10.5%-ით გაიზარდა

დაზუსტებული მონაცემებით 2021 წელს რეალური მთლიანი შიდა პროდუქტი 10.5%-ით გაიზარდა, რაც 0.1%-ული პუნქტით აღემატება საქსტატის წინასწარ შეფასებას. 2021 წელს კლება დაფიქსირდა მხოლოდ მშენებლობის (-23.9%) დარგში, სხვა დანარჩენი დარგები ზრდის ტენდენციით ხასიათდებოდა. 2021 წელს მშპ ერთ მოსახლეზე 5 023.2 აშშ დოლარს შეადგენდა. მიმდინარე წლის 9 თვეში საქართველოს ეკონომიკურმა ზრდამ 10.2% შეადგინა, მთავრობის განახლებული პროგნოზით, კი წელს ეკონომიკური ზრდა 10.0%, ხოლო 2023 წელს 5.0% იქნება.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3V2pDQU



3. 2022 წლის მესამე კვარტალში საქართველოში უმუშევრობის დონე ისტორიულ მინიმუმამდე შემცირდა

2022 წლის III კვარტალში საქართველოში უმუშევრობის დონე წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით 3.9%-ით შემცირდა და 15.6% შეადგინა, რაც ისტორიული მინიმუმია. 2022 წლის III კვარტალში წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით დაქირავებულთა რიცხოვნობა 52 ათასი კაცით, 913.8 ათასამდე გაიზარდა, ხოლო თვითდასაქმებულთა რიცხოვნობა 25.8 ათასით - 444.3 ათასამდე. ამავე პერიოდში უმუშევართა რაოდენობა 60.1 ათასით შემცირდა და 250.7 ათასი შეადგინა.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3XbJDSVhttps://bit.ly/3Xf3bWq


4. 2022 წლის ოქტომბრის ტურიზმის აღდგენის სტატისტიკა

ეროვნული ბანკის ანგარიშის მიხედვით, 2022 წელის, 10 თვეში ვიზიტორებმა 2.8 მილიარდი დოლარი დახარჯეს, რაც წინა წელთან შედარებით 2.8-ჯერ მეტია. ქვეყნების მიხედვით, ყველაზე მეტი თანხა კი რუსეთის მოქალაქეებმა დახარჯეს (114.5 მილიონი აშშ დოლარი). ამასთან, ოქტომბერში ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლები პანდემიამდელ პერიოდთან შედარებით გაიზარდა, კერძოდ, საერთაშორისო ტურიზმიდან საქართველომ 337 მლნ აშშ დოლარის შემოსავალი მიიღო, რაც 2019 წლის მაჩვენებელს 31%-ით აღემატება.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3EhAnUyhttps://bit.ly/3EMBxcfhttps://bit.ly/3UTcCct



5. რუსეთი საქართველოს ნომერ პირველი სავაჭრო ქვეყანაა - ქართული კომპანიები, რომელთაც ყველაზე მეტი საქონელი გააქვთ რუსეთში ექსპორტზე


2022 წლის 10 თვეში საქართველოს ექსპორტი 34%-ით, ხოლო იმპორტი 33%-ით გაიზარდა, რაც შეეხება სავაჭრო ბალანსს, მისი უარყოფითი სალდო 6.1 მილიარდ აშშ დოლარამდე გაიზარდა. აღსანიშნავია, რომ საქართველომ რუსეთიდან წინა წელთან შედარებით 73%-ით მეტი, 1.2 მილიარდი დოლარის ღირებულების საქონელი შეიძინა, ყველაზე მეტი კი, 431 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების ნავთობპროდუქტები შემოვიდა. ასევე, საქართველოდან რუსეთში წინა წელთან შედარებით 11%-ით მეტი, 473 მილიონი აშშ დოლარის ღირებულების ექსპორტი გავიდა. სტატიაში სრულად შეგიძლიათ იხილოთ რუსეთში უმსხვილესი ექსპორტიორი კომპანიების სია. ( https://bit.ly/3U7heL7)

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3EfH2i4https://bit.ly/3ASyTiT



6. 2022 წლის ოქტომბერში საქართველოში უცხოეთიდან ფულადი გზავნილები 143%-ით გაიზარდა

ეროვნული ბანკის გამოქვეყნებული სტატისტიკის მიხედვით, 2022 წლის ოქტომბერში საქართველოში უცხოეთიდან ფულადი გზავნილები წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით 143%-ით გაიზარდა და 502.0 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა. ქვეყნების მიხედვით, პირველ ადგილზე კვლავ რუსეთის ფედერაციაა, საიდანაც წინა წელთან შედარებით ფულადი გზავნილები 726%-ით გაიზარდა და 299 მილიონი დოლარი შეადგინა. მეორე ადგილს იტალია (36 მილიონი აშშ დოლარი), ხოლო მესამე ადგილს აშშ იკავებს (30 მილიონი აშშ დოლარი).

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3As4CXNhttps://bit.ly/3APTCUvhttps://bit.ly/3Xe4VPA


7. საქართველოს ენერგეტიკაში ინვესტიციების მოზიდვისა და განახლებადი ენერგიების მხარდაჭერის სქემა ამოქმედდება

მთავრობის მიერ წარმოდგენილი განახლებადი ენერგიების მხარდაჭერის ახალი სქემის მიხედვით, აუქციონებში მონაწილეობის შესაძლებლობა ექნებათ კომპანიებს, რომელთაც ენერგეტიკული პროექტი მშენებლობამდე აქვთ მიყვანილი. ხოლო სახელმწიფო, ვალდებულებას აიღებს 15 წლის განმავლობაში აუქციონში გამარჯვებულ ფასად,გარანტირებულად შეისყიდოს ელექტროენერგია.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3U6ISI9



8. ENPARD-ის მეოთხე ფაზა 2021-2025 წლებში, ევროკავშირის 55 მილიონი ევროს დაფინანსებით განხორციელდება

სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციით, "ENPARD-ის მეოთხე ფაზა 2021-2025 წლებში, ევროკავშირის 55 მილიონი ევროს დაფინანსებით განხორციელდება." პროგრამა ძირითადად, სოფლის განვითარების პოლიტიკის შემუშავებასა და დანერგვას, ასევე ფერმერთა და მეწარმეთა ხელშეწყობას ევროპულ ბაზარზე წვდომას მოიცავს.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3OmGgUX



9. 2022 წლის ცხრა თვეში ყველაზე ძვირად გაყიდული სახელმწიფო ქონების რეიტინგი

სახელმწიფო ბიუჯეტის შესრულების ცხრა თვის ანგარიშის მიხედვით პრივატიზაციიდან მიღებულმა შემოსავალმა 157 მილიონი ლარი შეადგინა, რაც 9 თვის გეგმაზე 20%-ით ნაკლებია. BMG-მ ქონების სააგენტოდან გამოითხოვა იმ 20 ქონების შესახებ ინფორმაცია, რომლებიც ყველაზე ძვირად გაიყიდა. წარმოდგენილი აქტივებიდან, ყველაზე ძვირად, 48 მილიონ ლარად „წყნეთის სამთავრობო აგარკები“ გაიყიდა, პრივატიზებული ობიექტების სხვა ჩამონათვალს შეგიძლიათ გაეცნოთ ვრცლად.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3TRxI9K



10. მთავრობამ 100 მილიონი ლარის შიდა ვალი აიღო

საქართველოს ეროვნული ბანკის ინფორმაციით, ფინანსთა სამინისტრომ სახაზინო ობლიგაციების მორიგ აუქციონზე 100 მილიონი ლარის ნომინალური ღირებულების 10-წლიანი ვადიანობის ფასიანი ქაღალდები გაყიდა, აუქციონში მონაწილეობა კი სამმა კომერციულმა ბანკმა მიიღო, რომელთა ჯამურთმა მოთხოვნამ 233 000 000 ლარი შეადგინა.

ვრცლად თემაზე: https://bit.ly/3Og9g0R

ანალიტიკა
«The Guardian»: „ პლანეტაზე მშვიდობის ბედი სასტიკი და დაუნდობელი პატრიარქების ხელშია, რომლებიც მომავალ თაობას მსოფლიო წესრიგის ნანგრევებს უტოვებენ“

„სწორედ იმ დროს, როცა მსოფლიოს უაღრესად ჭირდება ბრძენი უხუცესები, პლანეტაზე მშვიდობის ბედი სასტიკი და დაუნდობელი პატრიარქების ხელშია, რომლებიც მომავალ თაობას მსოფლიო წესრიგის ნანგრევებს უტოვებენ“ - ასეთი სათაური აქვს ბრიტანულ გაზეთ „გარდიანში“ (The Guardian) გამოქვეყნებულ სტატიას, რომლის ავტორია დევიდ ვან რეიბრუკი, ნობელის პრემიის ლაურეატი ფილოსოფიაში ნიდერლანდებიდან.

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

მოდით ერთ დელიკატურ საკითხზე მსჯელობას შევეცადოთ: ვისაუბროთ ასაკზე ისე, რომ ეიჯიზმში - ასაკობრივ დისკრიმინაციაში - არ გადავვარდეთ.

არასოდეს არ მომხდარა ისეთი პრეცედენტი პლანეტის თანამედროვე ისტორიაში, როგორიც დღეს არის: მსოფლიოში მშვიდობის ბედი ისეთი ადამიანების ხელშია, რომლებიც საკმაოდ ხანდაზმულები არიან. ვლადიმერ პუტინს და სი ძინპინს 72 წელი შეუსრულდათ, ნარენდრა მოდი - 74 წლისაა, ბენიამინ ნეთანიაჰუ - 75-ის, დონალდ ტრამპი - 79-ის, ალი ჰამენეი - 86-ის.

რასაკვირველია, მედიცინის განვითარების წყალობით, ადამიანები სულ უფრო მეტ ხანს ცოხლობენ და შეუძლიათ აქტიური ცხოვრებით იცხოვრონ, მაგრამ ამის მიუხედავად, დრეს ცვენ მოწმენი ვართ იმ პოლიტიკური ლიდერების რაოდენობის ზრდისა, რომლებიც ასაკის კვალობაზე სულ უფრო ამკაცრებენ საკუთარ ხელისუფლებას, ხშირად თავიანთი ახალგაზრდა კოლეგების ხარჯზე.

გასულ კვირაში ჰააგაში ნატოს ყოველწლიურ სამიტზე ალიანსის ლიდერები, ემანუელ მაკრონის და მეტე ფრედერიქსონის (ორივე 47-47 წლისაა), ჯორჯა მელონის (48 წლის), პედრო სანჩესის (53 წლის) ჩათვლით, იძულებულნი იყვნენ დათანხმებულიყვნენ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას სამხედრო ბიუჯეტის გაზრდის შესახებ. ნატოს წევრი ქვეყნების მეთაურების საშუალო ასაკი 60 წელს შეადგენს: გერმანიის კანცლერი 69-ისაა, ხოლო თურქეთის პრეზიდენტი რეჯეფ ერდოღანი - 71 წლის.

ყველა დაეთანხმა სამხედრო ასიგნებათა 5%-იან ზრდას, თუმცა აშკარაა, რომ ეს ციფრო თვითნებურად არის დადგენილი - მისი განხილვა სერიოზული დებატებით არ მომხდარა არც ნატოში და არც წევრი ქვეყნების შიგნით. ამ დროს უფრო მეტად სამხედრო-პოლიტიკური რეალობას კი არ მიექცა ყურადღება, არამედ ჭირვეული ამერიკელი პატრიარქის პატივისცემას და მის აკვიატებულ მოთხოვნას. ნატოს გენერალური მდივანი მარკ რიუტე, რომელიც მხოლოდ 58 წლისაა, ისე შორს წავიდა აშშ-ის პრეზიდენტისადმი მოწიწებაში, რომ დონალდს „მამიკოთი“ (Daddy) მიმართა. ეს დიპლომატია არ არის. ეს მორჩილებაა.

თაობათა კონფლიქტი სხვა არენებზეც ხდება: უკრაინის 47 წლის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი უპირისპირდება მასზე ბევრად უფროსი ასაკის კოლეგას - რუსეთის 72 წლის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინს. იმავე ასაკის მქონე სი ძინპინი მტრული თვალით უყურებს ტაივანის  პრეზიდენტს, რომელიც კომუნისტ ბელადზე 7 წლით უმცროსია. ბენიამინ ნეთანიაჰუ, რომლის წლოვანება საუკუნის სამ მეოთხედს შეადგენს, აუღელვებლად უყურებს ღაზას სექტორის განადგურებას, რომლის მოსახლეობის საშუალო ასაკი 18-20 წელია. ირანში 86 წლის ლიდერი მართავს ქვეყნის 80-მილიონიან მოსახლეობას, რომელთა საშუალო ასაკი 32 წელია. კამერუნელი 92 წლის პრეზიდენტი პოლ ბია 1982 წლიდან იმყოფება იმ ქვეყნის სათავეში, რომლის მცხოვრებლების საშუალო ასაკს 18 წელი შეადგენს, ხოლო სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა - 62 წელს.

რასაკვირველია, ჩვენ არ ვდგავართ გერონტოკრატიული შეთქმულების წინაშე. ჯერ-ჯერობით არც მოხუცი მოქმედი ლიდერების კლუბი არ არსებობს, რომლებიც მსოფლიოს ბატონობას სიცოცხლის ბოლომდე ესწრაფვიან... მაგრამ არის რაღაც შემაშფოთებელი იმაში, რომ  მშვიდობა ინგრევა სწორედ იმ ადამიანების მიერ, რომელთა ცხოვრება მეორე მსოფლიო ომის შემდომი არქიტექტურით განისაზღვრა. ალი ჰამენეი 6 წლისა იყო, როცა ჯერ გერმანიამ, შემდეგ კი იაპონიამ ხელი უსიტყვო კაპიტულაციას მოაწერეს.

დონალდ ტრამპი 1946 წელს დაიბადა, როცა გაერომ თავისი პირველი გენერალური ასამბლეის სხდომა ჩაატარა. ბენიამინ ნეთანიაჰუ  დაიბადა ისრაელის სახელმწიფოს შექმნიდან ერთი წლის შემდეგ. ნარენდრა მოდი დაიბადა 1950 წელს, როცა ინდოეთი საპარლამენტო რესპუბლიკად გამოცხადდა და ქვეყნის კონსტიტუცია მიიღეს. ვლადიმერ პუტინი ქვეყანას 1952 წლის ოქტომბერში მოევლინა, იოსებ სტალინის სიკვდილამდე რამდენიმე თვით ადრე. ამხანაგი სი ძინპინი - 1953 წლის ივნისში დაიბადა, სტალინის სიკვდილის შემდეგ. რეჯეფ ერდოღანი გაჩნდა 1954 წელს, თურქეთის ნატოში შესვლიდან ორი წლის შემდეგ. ყველა ჩამოთვლილი პირები ომისშემდგომი ეპოქის ბავშვები არიან და ახლა, როცა თავიანთი სიცოცხლის მიჯნას უახლოვდებიან, ისინი, როგორც ჩანს, მზად არიან იმ მსოფლიოს დასანგრევად, რომლებშიც თვითონ დაიბადნენ. ასთი მოქმედება შურისძიებას ჰგავს.

დიახ, საერთაშორისო წესრიგი, რომელიც თეორიულად გარკვეულ წესებს ემყარებოდა, პრაქტიკაში ყოველთვის არეულ-დარეული იყო, ვიდრე ეს ქაღალდზე ჩანდა. მაგრამ, ნებისმიერ შემთხვევაში რაღაც იდეალი არსებობდა, რომლის მიღწევას ყველა თავისებურად ცდილობდა. არსებობდა საერთო მორალური პრინციპები - დიახ, მყიფე, მაგრამ გულწრფელი, რომელიც იმ რწმენას ემყარებოდა, რომლის მიხედვით, კაცობრიობას აღარ უნდა გაემეორებინა მე-20 საუკუნის პირველი ნახევრის მხეცობები და რომ უმჯობესია უთანხმოებები დიალოგისა და დიპლომატიის მეშვეობით მოგვარდეს. დღეს ეს რწმენები აორთქლდა, გაქრა და უმეტესად იმ ადამიანთა გონებასა და სულში, რომლებისთვისაც ყველაზე ძვირფასი უნდა ყოფილიყო და რომელებიც სიკეთის რწმენას ყველაზე მეტად უნდა გაფრთხილებოდნენ.

დღეს უპრეცედენტო მომენტია. წინა მსოფლიო მართლწესრიგის არქიტექტორები - ადოლფ ჰიტლერი, ბენიტო მუსოლინი, იოსებ სტალინი და მაო ძედუნი სულ რაღაც 30-40 წლისანი იყვნენ, როცა ხელისუფლებაში მოვიდნენ. ახალმა თაობამ ახალი მსოფლიო ააშენა, მაგრამ წინა მართლწესრიგის შედეგებს შეეჯახნენ. დრეს ახალი მსოფლიოც ინგრევა იმ ძველი თაობის ადამიანების მიერ, რომლებიც ვერ იცოცხლებენ იმ დრომდე, რათა დაინახონ, როგორი ნანგრევები დარჩება მათი მოქმედებით.

ჩვენ შეიძლებოდა გვქონოდა იმის იმედი, რომ თაობა, რომელსაც ბედმა გაუღიმა და სიცოცხლის ხანგრძლივობა გაუგრძელდა, თავიანთი სიკვდილის შემდეგ სიკეთის, პტივისცემის და გლობალური პოზიტიური ხელმძღვანელობის მემკვიდრეობას დატოვებდა. ამის ნაცვლად ჩვენ მოწმენი ვართ ბოლო ათწლეულებში მომხდარი ყველაზე უარესი რეპრესიების, ძალადობის, გენოციდების, ეკოციდების და საერთაშორისო სამართლის მიმართ უპატივცემლო დამოკიდებულებისა, რომლებსაც ყველაზე მეტად ულმობელი 70-80 წლის მოხუცები სჩადიან და რომლებიც, როგორც ჩანს, უფრო მეტად იმით არიან დაინტერესებული, რომ თავი აარიდონ სამართლებრივ პასუხისმგებლობას, ვიდრე მშვიდობის შენარჩუნებაზე იზრუნონ.

მაგრამ ასე არ უნდა იყოს.

როცა ნელსონ მანდელამ 1999 წელს სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის პრეზიდენტის პოსტი დატოვა, მან ჩამოაყალიბა ორგანიზაცია „უხუცესები“, რომელიც ყოფილ მსოფლიო ლიდერებს აერთიანებდა. ისინი მუშაობდნენ მშვიდობის, სამართლიანობისა და ადამიანის უფლებების მხარდასაჭერად. დღეს, მოქმედებენ რა კონსენსუსის ტრადიციებით და წინა თაობების პოლიტიკოსთა საუკეთესო გამოცდილებით, „უხუცესების“ წევრები ითვლებიან იმის მაგალითად, თუ როგორ შეუძლიათ ასაკოვან ადამიანებს კაცობრიობას მოუტანონ მეტი სინათლე, გამოხატონ თანაზიარობა, იმოქმედონ სინდისით და არა მარტო გავლენითა და ძალით.

პრობლემა მოხუცებულობაში არ არის. პრობლემა იმაშია, თუ როგორი მიზნის მიღწევა სურთ მისი სარგებლობით და რას აძლევენ უპირატესობას. მსოფლიოს არ სურს ისეთი ახალი მოხუცი ძალოვანი პირები, რომლებსაც მმართველის საჭისა და ტახტის დატოვება არ სურთ. მსოფლიოსათვის უკეტესია ის მოხუცი ლიდერები, ის უხუცესები, რომლებიც მზად არიან კომპრომისებისათვის და ადამიანთა ენერგიის სასიკეთოდ წარმართვისათვის. ისინი, ვინც მემკვიდრეობაზე ფიქრობენ არა როგორც პირად დიდებაზე, არამედ როგორც მშვიდობაზე, რომელსაც ისინი თავიათი სიცოცხლის შემდეგ დატოვებენ. ჩვენს დროში გვჭირდება არა ბატონობა, არამედ სიბრძნის გამოვლენა. და ეს, საბოლოო ჯამში, არის ის, რაც მმართველს ლიდერისაგან განასხვავებს.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.