10:12,
04/08
გაერთიანებულ სამეფოს მინიმუმ წლის ბოლომდე მოუწევს ზოგიერთი შემზღუდავი სოციალური ზომის ატანა“,- განაცხადა მთავრობის მთავარმა მრჩეველმა სამედიცინო საკითხებში.
პროფ. კრის უიტის განცხადებით, აბსოლუტურად არარეალისტურია იმის მოლოდინი, რომ უცებ ცხოვრების ჩვეულ სტილს დავუბრუნდებით, თან მალე. მან ასევე განაცხადა, რომ გრძელვადიან პერიოდში იდეალური გამოსავალი მეტად ეფექტური ვაქცინით ან პრეპარატით ამ დაავადების მკურნალობა იქნებოდა. თუმცა, მან მოსახლეობა გააფრთხილა, რომ მომდევნო კალენდარულ წელს ვაქცინის ან პრეპარატის გამოჩენის შანსები ძალზედ მცირე იყო.
„ეს დაავადება არც აღმოიფხვრება და არც გაქრება. ამდენად, ფაქტად უნდა მივიღოთ ის გარემოება, რომ გლობალურად მოგვიწევს დაავადებასთან ერთად მუშაობა პროგნოზირებად მომავალში“,-განაცხადა მან კორონავირუსის საკითხებზე გამართულ ყოველდღიურ სამთავრობო ბრიფინგზე. უახლესი მონაცემებით დასტურდება, რომ დამატებით 759 ადამიანი შეიწირა ვირუსმა დიდი ბრიტანეთის საავადმყოფოებში, რითაც გარდაცვლილთა ჯამური რაოდენობა 18 100 ადამიანამდე გაზარდა. პროფ. უიტი დასძენს, რომ საზოგადოება პიკის შემდეგ არ უნდა ელოდეს კორონავირურთან დაკავშირებული გარდაცვლილთა რაოდენობის უცაბედ კლებას და გაქრობას.
„გრძელვადიან პერიოდში ამ სიტუაციიდან გამოსავალი იდეალურ შემთხვევაში ორიდან ერთი იქნება. ვაქცინა, რომლის პრაქტიკული გამოყენების ბევრი გზა არსებობს… ან ძალზედ ეფექტური პრეპარატია გამოსავალი, რათა ხალხი აღარ კვდებოდეს ამ დაავადების გამო მაშინაც კი, როდესაც ვირუსი შეეყრებათ ან მოწყვლად მოსახლეობაში მოხდეს ამ დაავადების პრევენცია“,- აცხადებს პროფესორი. პროფ. უიტი აფრთხილებს მოსახლეობას, რომ მრავალი განსხვავებული გზა არსებობს იმისათვის, რომ კორონავირუსის ეპიდემიის შედეგად ადამიანების გარდაცვალება ან ჯანმრთელობის გაუარესება მოხდეს.
„იმ ადამიანებს ვითვლით, ვინც ახალი კორონავირუსის გამო დაიღუპა, თუმცა სხვები ირიბად კვდებიან, რადგან ჯანდაცვის ეროვნულ სისტემას მოუწია ამ ეპიდემიაზე გადართვა და ამის გამო არჩევით პროცედურებსა და სკრინინგს ნაკლებად მიმართავთ“. მან ასევე ბრძანა, რომ დანერგილი ინტერვენციები ადამიანებს შორის ურთიერთობის აღკვეთის არეალს აფართოებს, რაც გრძელვადიან პერიოდში ზრდის რისკებს მათი ჯანმრთელობის მიმართ.
„ამდენად, ძალიან სერიოზულად უნდა დავფიქრდეთ ამაზე. როგორ შეიძლება საუკეთესოდ დაბალანსდეს ზომები, რათა საუკეთესო შედეგი მივიღოთ საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სფეროში“,-აღნიშნავს პროფესორი. მისი აზრით მინისტრებს მოუწევთ შეზღუდვების სანაცვლოდ სწორი შეთავაზებების გაკეთება. სამედიცინო საკითხებში მთავრობის მთავარმა მრჩეველმა და სხვა ექსპერტებმა ხშირად ახსენეს, რომ ერთადერთი უსაფრთხო და გრძელვადიანი გზა კორონავირუსის ეპიდემიიდან გამოსვლისთვის ვაქცინის ან ქმედითი პრეპარატის აღმოჩენაა. ამიტომ, პროფ. უიტის ბოლო კომენტარები დიდი მოულოდნელობა არც ყოფილა, თუმცა ცივ წყალს ასხამს ნებისმიერ იდეას იმის თაობაზე, რომ დაწესებული შეზღუდვები სრულად მოიხსნება ზაფხულში ან თუნდაც შემოდგომაზე. ვაქცინა და პრეპარატი ნაკლებად სავარაუდოა მომდევნო წლამდე გამოჩნდეს და მანამდე სოციალური დისტანცირების გარკვეული ფორმაა საჭირო პროფ. უიტის აზრით. თუმცა, ეს ნამდვილად არ გულისხმობს იმას, რომ ვაქცინის ან პრეპარატის გამოგონებამდე ყველა არსებული შეზღუდვა შენარჩუნდეს. სკოლები, ზოგიერთი სამეწარმეო-ეკონომიკური სუბიექტი და საზოგადოებრივი ტრანსპორტი შეიძლება გაიხსნას არც-ისე-შორეულ მომავალში. ლუდხანები და რესტორნები ამ სცენარით ალბათ გასახსნელი ობიექტების ჩამონათვალის ბოლოს მოექცევა.
რა თქმა უნდა, პროფ. უიტი მრჩეველია და გადაწყვეტილება პოლიტიკოსების პრეროგატივაა. მათ მოუწევთ ეკონომიკასა და საზოგადოებაზე გავლენის აწონ-დაწონა, თან გადაწყვეტილებას – როგორც თავად ამბობენ – მეცნიერების თანახმად მიიღებენ. ბრიფინგზე ასევე ისაუბრა გაერთიანებული სამეფოს საგარეო საქმეთა მდივანმა დომინიკ რააბმა.
„სოციალური დისტანცირების ზომების დროზე ადრე შემსუბუქება კორონავირუსით ინფიცირების შემთხვევათა მეორე პიკის საფრთხეს ქმნის“-ო, – განაცხადა მან. მისი ინფორმაციით, „თუ ასე მოხდა მეორეჯერ მოგვიწევს დახურვა, რაც მთელს ქვეყანაში ეკონომიკურ ტკივილს გაახანგრძლივებს“-ო. ბატონი რააბი, რომელიც პრემიერ-მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელია ბორის ჯონსონის სრულ გამოჯანმრთელებამდე, აცნობიერებს საზოგადოების ნერვულ, ფიზიკურ და ეკონომიკურ დაძაბულობას სოციალური დისტანცირების ზომების გამო მთელი სამეფოს მასშტაბით, თუმცა „გარკვეული დროის განმავლობაში ზომები უნდა ჩენარჩუნდეს“-ო, იქვე დასძინა. სერ ნიკ კარტერი, სამხედრო გენერალი და გენ. შტაბის უფროსი ასევე შეუერთდა მთავრობის წარმომადგენლებს ოთხშაბათის პრეს-კონფერენციაზე და კორონავირუსის მიმართ სამხედრო რეაგირება განმარტა როგორც „უდიდესი ცალკეული ლოგისტიკური გმირობა“ მისი 40 წლის მსახურების განმავლობაში. გენ. კარტერის ინფორმაციით, სამხედროები ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლებთან ერთად მუშაობდნენ ფრონტის წინა ხაზზე და მონაწილეობას იღებდნენ გეგმების შემუშავებასა და ტესტირების პროცესში, თან საგარეო საქმეთა სამინისტროს ეხმარებოდნენ რეპატრიაციის განხორციელებაში. მან იქვე დასძინა, რომ სამხედროები ამზადებდნენ მობილურ და იოლად ასაგებ-დასაშლელ კონსტრუქციებს საველე ტესტირების ცენტრების ფუნქციონირებისთვის, რათა ახალ კორონავირუსზე მეტი ადამიანის შემოწმება ყოფილიყო შესაძლებელი ქვეყანაში. მანამდე მთავრობა დაჟინებით აცხადებდა, რომ დღეში 100 000 ადამიანის ტესტირების სამიზნე ორიენტირს აპრილის ბოლომდე შეასრულებდა, ე.ი. ორშაბათის მონაცემებით 82 000 ადამიანით უნდა გაზრდილიყო
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
