ბრიტანული გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ჩინელი თავდაცვის მინისტრი - კორუფციონერი?! რატომ აღიძრა სისხლის სამართლის საქმე ადმირალის წინააღმდეგ“ (ავტორი - დიმიტრი სევასტოპულო).
როგორც სიტუაციაში გარკვეული ამჟამინდელი და ყოფილი ამერიკელი ჩინოვნიკები ამბობენ, ჩინეთის თავდაცვის მინისტრის მიმართ გამოძიება მიმდინარეობს, რომელიც ქვეყნის სახალხო-გამათავისუფლებელ არმიაში მომხდარ კორუფციულ სკანდალს უკავშირდება.
აშშ-ის ოფიციალური პირების თქმით, ადმირალი დუნ ძინი, რომელიც მინისტრის პოსტზე დაინიშნა მას შემდეგ, რაც მისი წინამორბედი კორუფციის გამო იქნა პოსტიდან გათავისუფლებული, მაგრამ ახლა თვითონაც მექრთამეობის საქმის გამოძიების ობიექტს წარმოადგენს.
დუნ ძინი მესამე ყოფილი თავდაცვის მინისტრია, რომელიც კორუფციულ ქმედებებშია ეჭვმიტანი ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში.
დუნმა მინისტრის პოსტი 2023 წლის დეკემბერში დაიკავა და გენერალი ლი შანფუ შეცვალა, რომელმაც თანამდებობაზე სულ რაღაც 7 თვე იმუშავა. სხვათა შორის, ორივე - ლი შანფუც და დუნ ძინიც - ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის თავმჯდომარის (პრეზიდენტის) სი ძინპინის მიერ არიან დანიშნულნი.
როგორც „ფაინენშელ თაიმსი“ ადრე იტყობინებოდა, გენერალი ლი შანფუ კორუფციის გამო იქნა თანამდებობიდან მოხსნილი. მის წინამორბედს, გენერალ-პოლკოვნიკ ვეი ფენჰესაც კორუფციის ბრალდება წაუყენეს. 2024 წლის 27 ივნისს ჩინეთის კომპარტიამ განაცხადა, რომ ორივე ექს-მინისტრი კომპარტიიდანაც იქნენ გარიცხულნი - „დისციპლინარული და სამართლებრივი დარღვევების გამო“. მათ საქმეს სამხედრო პროკურატურა იძიებს, თანაც ლი შანფუ დადანაშაულებულია როგორც ქრთამის აღებაში, ასევე გარეშე პირების მოსყიდვაშიც. ორივეს გენერლის წოდებები ჩამოერთვათ.
ამერიკელი ოფიციალური პირების თქმით, სი ძინპინის ბრძანებით, ამჟამად ჩინეთის სახალხო-გამათავისუფლებელი არმიის მიმართ გამოძიების სერია წარმოებს, არმიაში კორუფცია ჰყვავის და მასში მაღალი ჩინის მქონე ოფიცრებიც არიან გახვეულები, ხშირად კი მინისტრებიც.
მინისტრის თავზე დატრიალებული „წისქვილის ქვების“ ამბავი მას შემდეგ გარცელდა, რაც დუნ ძინმა ლაოსში, აზიურ თავდაცვით სამხედრო თათბირზე უარი თქვა თავის ამერიკელ კოლეგას ლოიდ ოსტინს შეხვედროდა. ჩინეთის ოფიციალურმა პირებმა მინისტრის ნაბიჯი იმით ახსნეს, რომ აშშ უხეშად ერევა ჩინეთის საქმეებში და ტაივანს იარაღს აწვდის.
ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალურმა წარმომადგენელმა მაო ნინმა უარყო გავრცელებული ხმები დუნ ძინის დაპატიმრების თაობაზე და განაცხადა, რომ ამერიკელებს ყველგან „ქარზე და აჩრდილებზე ნადირობა“ ელანდებათ.
დუნ ძინის მიმართ გამოძიების დაწყება იმას ნიშნავს, რომ სი ძინპინი არმიაში კორუფციის ფაქტების გამოვლენას აგრძელებს. ზედიზედ ორი მინისტრის გარდა, დაკავებულნი არიან მაღალი რანგის მქონე ორი ოფიცერიც, რომლებიც ადრე შინეთუის სარაკეტო ჯარებს ხელმძღვანელობდნენ, მათ ფუნქციებში შედიოდა აგრეთვე ბირთვული იარაღის პროგრამის კურირება.
როგორც ქრისტოფერ ჯონსონი - აშშ-ის ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტოს ყოფილი ანალიტიკოსი ამბობს, თავდაცვის მინისტრების ხშირი დანიშვნა-გათავისუფლებით კარგად ჩანს, თუ როგორ არჩევს სი ძინპინი კადრებს. „სი ძინპინმა ტრადიცია 2018 წელს დაარღვია, როცა მან ვეი ფენჰე - სარაკეტო ჯარების გენერალი, თავდაცვის მინისტრად დანიშნა. მანამდე მინისტრები სულ სახმელეთიდო ჯარებიდან ყვნენ. ტრადიციის კიდევ ერთი დარღვევა: დუნ ძინი ადმირალია, სამხედრო-საზღვაო ძალების წარმომადგენელი. სი ძინპინს არწმუნებდნენ, მინისტრობის კანდიდატების შერჩევა გულდასმით ხდებოდა, მაგრამ ფაქტი ჯიუტია: „ახლა, როგორც ჩანს, ამხანაგი სი მკითხაობას დაიწყებს, ჩინეთის არმიის რომელი ქვედანაყოფში არ არის კორუფცია?“.
სხვათა შორის, 2022 წელს სი ძინპინმა ასევე მოხსნა თანამდებობიდან საგარეო საქმეთა მინისტრი ცინ განი, როცა ცნობილი გახდა მისი დანაშაული - აშშ-ში ყოფნისას მას იქ მცხოვრებ ჩინელ ქალთან ჰქონდა სექსუალური კავშირი.
ამერიკელი სამხედრო პირების ვარაუდით, არმიის წინააღმდეგ დაწყებული გამოძიება სახელს უტეხს თვითონ სი ძინპინს, როგორც უმაღლეს მთავარსარდალს და აჩენს კითხვებს, შეუძლია თუ არა ჩინეთის არმიას დღევანდელი პოტენციალის შენარჩუნება 2027 წლამდე, როცა პეკინს, სავარაუდოდ, ტაივანზე შეჭრა აქვს განზრახული.
აშშ-ის თავდაცვის მინისტრისაგან განხვავებით, ჩინეთის თავდაცვის მინისტრი არ ითვლება გავლენიან სამხედრო ფიგურად ჩინურ სისტემაში, რომელსაც ცენტრალური სამხედრო კომისიის თავმჯდომარის მოადგილე ხელმძღვანელობს. ამასთან თავდაცვის მინისტრი ჩინეთის საერთაშორისო სახედ მიიჩნევა.
წყარო: https://www.ft.com/content/641446ed-71b1-42f6-a9d8-3bc4d7b7da23
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.