USD 2.7157
EUR 2.9273
RUB 2.8101
თბილისი
«Newsweek» (აშშ): „საქართველო - ქვეყანა, რომელსაც ნატო და დასავლეთი რუსეთის გამო კარგავს“
თარიღი:  203

ამერიკული ჟურნალის „ნიუსვიქის” (Newsweek) ელექტრონულ ვერსიაში (ვებ-გვერდზე) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ქვეყანა, რომელსაც ნატო და დასავლეთი რუსეთის გამო კარგავს“ (ავტორი - მეთიუ ტოსტევინი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

საქართველოში თითქმის ყველა შენობაზე - სამთავრობო კომპლექსებიდან პოლიციის ადგილობრივ განყოფილებებამდე - ევროკავშირის ოქროსფერვარკვლავიანი ლურჯი ბაირაღები ფრიალებენ, რომლებიც ისეთივე სიმრავლით გამოირჩევიან, როგორც წმინდა გიორგის ჯვრიანი ეროვნული დროშები.

მაგრამ, დასავლური სიმბოლიკის სიუხვისა და მოსახლეობის უმრავლესობის პროდასავლური (ევროატლანტიკური) განწყობის მიუხედავად, საქართველოს მტავრობის ურთიერთობა აშშ-სტანა და სხვა დასავლურ ქვეყნებთან სწრაფად უარესდება. ამ ფონზე იზრდება რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმერ პუტინის პოპულარობა. დასავლეთის ქვეყნები აცხადებენ, რომ რუსეთის მიერ უკრაინის წინააღმდეგ დაწყებულმა ომმა ევროატლანტიკური სოლიდარობა განამტკიცა, რაც ნატოში ფინეთისა და შვედეთის მიღებით გამოიხატა, თუმცა ოდესღაც ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის ზღურბლთან მდგარი საქართველო, რომელიც წუთი-წუთზე ნატოს წევრი უნდა გამხდარიყო, როგორც ჩანს, ახლა უკუმიმართულებით მოძრაობს.

საქართველო თავისი 3,7-მილიონიანი მოსახლეობით აშშ-ის იმავე სახელწოდების მქონე შტატზე მხოლოდ ერთი მესამედით არის დიდი. უკრაინისა და ახლო აღმოსავლეთის კონფლიქტების ეპოქაში თბილისის პრობლემები ვაშინგტონის პრიორიტეტებში არ შედის, მაგრამ რეგიონს სტრატეგიული მნიშვნელობა აქვს: საქართველო ესაზღვრება რუსეთს, თურქეთს, მასთან ახლოს მდებარეობს ირანი. საქართველოს ტერიტორიაზე გადის ნავთობ- და გაზსადენების სატრანზიტო მარშრუტი. ქვეყნები, რომლებიც დღეს მათ წინაშე გაჩენილი შესაძლებლობების გამოყენებაზე ფიქრობენ, ინტერესით უყურებენ საქართველოს: შეძლებს თუ არა დასავლეთი მის შენარჩუნებას თავის გავლენის ქვეშ?

საქართველოს მთავრობის პროდასავლელი მოწინააღმდეგეები სიტუაციას რუსეთის მიერ წარმოებულ ჰიბრიდულ ომად წარმოაჩენენ - თბილისის გაკონტროლების მიზნით - შიშობენ, რომ ოქტომბერში დაგეგმილი საპარლამენტო არჩევნები შეიძლება ბოლო შანსი აღმოჩნდეს მთავრობის პრორუსული კურსის შესაკავებლად. 

„ჩვენ უკვე ვიყავით საბჭოთა კავშირის შემადგენელი ნაწილი და ვიცით, თუ რას ნიშნავს დამოუკიდებლობის დაკარგვა“, - აცხადებს ოპოზიციონერი გიორგი ვაშაძე, - „ჩვენ ამ საპარლამენტო არჩევნებს საქართველოს გეოპოლიტიკურ არჩევნადაც ვთვლით“.

არც საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო და არც პრემიერ-მინისტრის გიორგი კობახიძის ოფისი „ნიუსვიქისათვის“ კომენტარს არ აკეთებენ. ჩუმად არის რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროც.

დასავლეთის ქვეყნები აპროტესტებენ საქართველოს მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ მიერ გატარებულ კურსს, რომელიც, მათი აზრით, ავტორიტარული და ანტიდემოკრატიულია. ამას წინათ, ქვეყნის საშინაო საქმეებში უცხოური ჩარევების აღსაკვეთად, პარლამენტმა მიიღო რუსული კანონის მსგავსი სამართლებრივი აქტი „უცხოური აგენტების“ („უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის“) შესახებ, რომელიც დამოუკიდებელი მასმედიისა და არასამთავრობო ორგანოზაციების დასავლური დაფინანსების წინააღმდეგ არის მიმართული.

   შეიძლება ითქვას, რომ  დასავლურ ინსტიტუტებთან ურთიერთობის ასაწყობად ათწლეულობით გაწეული შრომა წარუმატებელი გამოდგა: საქართველო, დიდი მცდელობის მიუხედავად, ჯერ კიდევ ნატოსა და ევროკავშირის მიღმა რჩება. არადა, კრემლის პირისპირ მდგარი თბილისი იმედოვნებდა, რომ დასავლეთისგან ეკონომიკურ მხარდაჭერას და უსაფრთხოების დაცვის გარანტიებს მიიღებდა

ამასობაში კი რუსეთ-უკრაინის ომმა გააძლიერა ეჭვი, რომ მსგავს საგანგებო სიტუაციებში საქართველოს დასავლეთის იმედი არ უნდა ჰქონდეს. ეს ეჭვი ქართველების ცნობიერებაში ჯერ კიდევ მაშინ ჩაისახა, როცა 2008 წელს, რუსეთის აგრესიის დროს, საქართველომ დახმარება ვერ მიიღო. დღეს რუსეთს საქართველოს ტერიტორიის ერთი მეხუთედი ოკუპირებული აქვს.

„დასავლეთი სტრატეგიულ მეტოქეობას აგებს, - აღნიშნავს „ქართული პოლიტიკის ინსტიტუტის“ დირექტორი კორნელი კაკაჩია, - რეგიონში თავიანთი ინტერესები აქვთ ჩინეთს, თურქეთს, ირანს და რუსეთს. საკითხი მხოლოდ საქართველოს კი არ ეხება, არამედ მთლიანად სამხრეთ კავკასიას“. პოლიტოლოგის აზრით, ჰიპოთეტური ომის შედეგები, თავისი მნიშვნელობით, კავკასიის ჩარჩოებს სცილდებიან.

„საქართველოს დაკარგვა აშშ-ის, ნატოსა და დასავლეთისათვის ძალზე სერიოზული მარცხი იქნება, თავისი გეოპოლიტიკური შედეგებით - როგორც სტრატეგიული, ისე სიმბოლური მნიშვნელობით“, - თვლის ლაურა ლინდერმანი, აშშ-ის ატლანტიური საბჭოს ევრაზიული ცენტრის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი.

„საქართველო ევრაზიის შიდა რეგიონებისა და ევროპის დამაკავშირებელ ქვეყანას წარმოადგენს. ეს გარემოება ზრდის მის მნიშვნელობას დასავლეთისათვის, განსაკუთრებით კი ევროპისათვის, რომელიც ცდილობს ენერგეტიკული უზრუნველყოფის დივერსიფიცირება განახორციელოს, განსაკუთრებით კასპიის ენერგორესურსების მიღების მიზნით. საქართველოს დაკარგვა ვლადიმერ პუტინის გამარჯვება და ნატოსა და დასავლეთის დიდი სირცხვილი იქნება“, - ხაზს უსვამს ლაურა ლინდერმანი.

უკანასკნელ თვეებში საქართველოს მმართველი პარტიის „ქართული ოცნების“ დამოკიდებულება დასავლეთის ქვეყნებთან მკვეთრად გაუარესდა, თუმცა თეორიულად საქართველოს კვლავს სურს ნატოსა და ევროკავშირის წევრი გახდეს. ივლისში ბრიუსელმა შეაჩერა საქართველოს ევროკავშირში წევრად მიღების პროცესი, რომლის მიზეზი ზემოთ ნახსენები „უცხოური აგენტების შესახებ“ კანონის მიღება გახდა. ბრიუსელმა ასევე დაამუხრუჭა 32 მილიონდოლარიანი სამხედრო დახმარების გაწევაც. „და ეს მხოლოდ დასაწყისია“, - განაცხადა მაშინ პაველ ჰერჩინსკიმ, ევროკავშირის ელჩმა საქართველოში.

თავის მხრივ, უკმაყოფილების ნიშნად, პენტაგონმაც გადადო ყოველწლიური საზაფხულო სამხედრო წრთვნები (კოდური სახელწოდებით Noble Partner), რომელიც აშშ-ის დახმარებით საქართველოს ტერიტორიაზე ტარდებოდა ხოლმე. ამერიკამ ასევე გამოაცხადა იმ ქართველი პოლიტიკოსებისათვის ვიზების გაცემა, რომლებიც პასუხისმგებლები არიან დემოკრატიის დარღვევაში.

„ჩვენ ისე ახლოს ვიყავით დასავლეთთან ინტეგრაციასთან, როგორც არასდროს. ეს იყო ინტეგრაციის რეალური გზა, პირველი მცდელობა ჩვენს ისტორიაში“, - სინანულით ამბობს ოპოზიციონერი პოლიტიკოსი ალექსანდრე კრევო-ასათიანი, - ახლა კი ყველა პროცესი გაყინულია. დადგა დიპლომატიური კრიზისი ევროკავშირთან და აშშ-სთან ურთიერთობაში“.

პრიორიტეტების ცვლა შესამჩნევია თბილისში არსებული ნატოსა და ევროკავშირის ოფიციალური საინფორმაციო ცენტრების საქმიანობაზეც: შენობის შესასვლელში არსებული კიბე ყვავილების გამყიდველმა დაიკავა. პირველ სართულზე მდებარე ოთახი, სადაც რამდენიმე ქვეყნის დროშა ჰკიდია, ცარიელია - სამუშაო დღის მიუხედავად. დაცვის მუშაკის თქმით, დაწესებულება არ მუშაობს, თუმცა, როგორც ცენტრის წარმომადგენლებმა „ნიუსვიქს“ უთხრეს, ისინი აქტიურად მონაწილეობენ იმ ღონისძიებებში, რომლებიც მიმართულია საქართველოს ევროატლანტიკური ინტეგრაციისაკენ“. ასეა თუ ისე, ეჭვი მაინც არსებობს.

იმის გამო, რომ დასავლეთმა საქართველოს კრიტიკა დაიწყო, თავის მხრივ, მმართველმა პარტიამაც დასავლეთის მიმართ მიდგომები გაამკაცრა.

როგორც გასულ კვირას „ქართულმა ოცნებამ“ განაცხადა, ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვების შემთხვევაში პარტია სარჩელს შეიტანს სასამართლოში ოპოზიციური ნაციონალური მოძრაობის’ აკრძალვის მიზნით. „ქართული ოცნების“ ლიდერები თვლიან, რომ ოპოზიცია საზღვარგარეთიდან იმართება „ომის გლობალური პარტიის“ მიერ, რომლის მიზანს საქართველოს რუსეთ-უკრაინის ომში ჩართვა და მოსკოვის წინააღმდეგ „მეორე ფრონტის“ გახსნა წარმოადგენს. დასავლეთი ასევე მხარს უჭერს საქართველოში „ფსევდოლიბერალური“ იდეოლოგიის გავრცელებას, რაც, მაგალითად, „ლგბტ+“-საზოგადოების დაცვაში გამოიხატება.  მმართველმა პარტიამ ამომრჩევლებისადმი მიმართვის დროს „ფსევდოლიბერალიზმის“ წინააღმდეგ მიმართული ბრძოლის ერთ-ერთ ინსტრუმენტად გამოიყენა პარიზის ოლიმპიადის გახსნის გახმაურებული  ცერემონია, რითაც განმარტა, თუ რატომ არის აუცილებელი ქართული საზოგადოებისათვის ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების შესახებ კიდევ ერთი ახალი კანონის მიღება.

„2024 წლის საპარლამენტო არჩევნები ერთგვარ რეფერენდუმსაც წარმოადგენს, რომელზეც ქართველმა ხალხმა უნდა გადაწყვიტოს - ირჩევს მშვიდობას თუ ომს, მორალურ დეგრადაციას თუ ტრადიციულ ფასეულობებს, მონურ დამოკიდებულებას საგარეო ძალების მიმართ თუ დამოუკიდებელ და სუვერენულ სახელმწიფოს“, - აცხადებენ პარტიაში. „ქართული ოცნების“ ლიდერები დარწმუნბულნი არიან, რომ აშშ-სთან და ევროკავშირთან ურთიერთობის აღდგენას მხოლოდ არცჩვნებში გამარჯვება უზრუნველყოფს.

თავის მხრივ, „ქართული ოცნების“ ოპონენტების მტკიცებით, ისინი დარწმუნებულნი არიან, რომ თუ არჩევნები პატიოსნად ჩატარდება, მასში ოპოზიცია გაიმარჯვებს. ამის არგუმენტად მოაქვთ საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვის შედეგები, რომელიც გასული წლის ბოლოს ჩატარდა აშშ-ის ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის მიერ: მონაცემების მიხედვით, მოსახლეობის თითქმის 80% მხარს უჭერს ევროკავშირში საქართველოს წევრობას. მართალია, მოსახლეობის დიდ ნაწილს არ მოსწონს ევროპის ლიბერალური პოლიტიკა, მაგრამ მათ იზიდავს გადაადგილების თავისუფალი რეჟიმი, ვაჭრობა, სამუშაო ადგილები, რასაც, მათი აზრით, საქართველოს ევროკავშირში გაწევრება მოუტანს. (...)

ოპოზიცია ძველებურად საკმაოდ დაშლილია, რაც მმართველი პარტიისათვის მომგებიან სიტუაციას ნიშნავს. ექსპერტები მიუთითებენ „ქართული ოცნების“ კიდევ ერთ კოზირზე - ქვეყნის ყველაზე მდიდარი ადამიანის ბიძინა ივანიშვილის ფინანსურ რესურსებზე. დედაქალაქს ზემოდან მილიარდერის კუთვნილი მინა-ფოლადისაგან აგებული სასახლე გადმოჰყურებს, რომელიც ოპოზიციამ ჯეიმს ბონდზე გადაღებული ფილმების ნეგატიური გმირების „ბუდედ“ შერაცხა.

„ძნელია არჩევნების მოგება იმ დროს, როცა 300 ათას სახელმწიფო მოსამსახურეს მთავრობა აკონტროლებს, როცა ხელისუფლება მათ ადმინისტრაციული რესურსის სახით იყენებს“, - ამბობს კორნელი კაკაჩია, - ისიც ანგარიშგასაწევი გარემოებაა, რომ საქართველოს საწარმოების მფლობელთა (ბიზნესმენთა) 80% მხარს მმართველ პარტიას უჭერს“.

ოპოზიციის წარმომადგენლები მიესალმებიან დასავლეთის მიერ „ქართული ოცნების“ წინააღმდეგ მიღებულ ზომებს, მაგრამ ეჭვი შეაქვთ მათ ეფექტურობაში. „ჩვენ იმ დონემდე მივედით, რომ რუსეთმა და „ქართულმა ოცნებამ“ საზოგადოებაში ღრმად ჩანერგა აზრი - დასავლეთისადმი წინააღმდეგობის გაწევა მმართველი პარტიის მამაცურ მოქმედებას ნიშნავს.“, - ამბობს ალექსანდრე კრევო-ასათიანი, - ისეთი შეგრძნებაა, რომ უკვე გვიანია რაიმე დაუპირისპირო ხელისუფლების პოლიტიკას“.

მართალია, მმართველ პარტიას ოპოზიცია „პრორუსულ ძალად“ ნათლავს, მაგრამ სინამდვილეში სიტუაცია მარტივად არ არის - საქართველოს საკმაოდ წინააღმდეგობრივი ისტორია აქვს.

ანტირუსული და ანტიდასავლური გრაფიტები თბილისის შენობების კედლებზე მოწმობენ იმას, რომ ქართველებში მოსკოვისადმი მტრობა საკმაოდ ძლიერია. რუსეთის იმპერიამ საქართველო 1801 წელს მიიერთა, ხოლო როცა 1917 წლის რევოლუციის შემდეგ ქვეყანამ დამოუკიდებლობა აღიდგინა, სამი წლის შემდეგ მას თავს რუსეთის წითელი არმია დაესხა და საქართველო ფაქტიურად ისევ რუსეთის (საბჭოთა კავშირის) შემადგენლობაში აღმოჩნდა. ქვეყანა კვლავ სუვერენული 1991 წელს გახდა, საბჭოური იმპერიის დაშლის შემდეგ.

აღსანიშნავია ის გარემოებაც, რომ საბჭოთა ლიდერის იოსებ სტალინის მშობლიურ ქალაქში გორში არსებული სახლ-მუზეუმი ძველებურად რცება სალოცავ ადგილად მათთვის, ვინც საბჭოთა საქართველოს არსებობის პერიოდს სიყვარულით იხსენებს. მართალია, მუზეუმში არის მცირე გამოფენაც, რომელიც საქართველოზე რუსეთის არმიის თავდასხმასაც ეძღვნება.

„ყოფილი საბჭოთა სივრცის სახელმწიფოებში ყველგან არიან ისეთი ადამიანები, რომლებსაც ნოსტალგია აქვთ საბჭოთა პერიოდზე, ისინი მცირერიცხოვანნი არიან, მაგრამ მაინც“, - ამბობს მუზეუმის გიდი კერძო საუბარში.

რუსეთის მიერ 2008 წლის აგვისტოში საქართველოს წინააღმდეგ განხორციელებული სამხედრო ოპერაცია დაიწყო ნატოს ბუქარესტის სამიტიდან რამდენიმე თვის შემდეგ, როცა ალიანსის დეკლარაციაში ჩაიწერა ფრაზა - „საქართველო და უკრაინა ოდესმე ნატოს წევრები გახდებიან“. ხუთდღიანი ბრძოლების შემდეგ რუსეთის არმიამ ქვეყნის სეპარატისტულ რეგიონში - „სამხრეთ ოსეთში“ - გაკონტროლების მიზნით შესულ ქართული ჯარის ნაწილებს უკან დაახევინა  და „სამხრეთ ოსეთისა“ და საქართველოს კიდევ ერთი სეპარატისტული რეგიონის - აფხაზეთის დამოუკიდებლობა აღიარა. ეს ყველაფერი იმის მანიშნებელი გახდა, რაც მოგვიანებით უკრაინაში განხორციელდება რუსეთის მიერ.

მიუხედავად იმისა, რომ „ქართული ოცნება“ ბევრ ლაპარაკობს „მშვიდობიანი გზით ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენაზე“, რუსეთის მხრიდან არავითარი ნიშნები არ ჩანს, რომ კრემლი ოკუპირებულ ანკლავებზე - „სამხრეთ ოსეთზე" და აფხაზეთზე - კონტროლს შეასუსტებს უფრო მეგობრული ქართული მთავრობისათვის.

საქართველოს მხოლოდ რუსეთზე არ ამყარებს იმედს - დასავლეთთან უტანხმოების გაღრმავების კვალობაზე თბილისი კავშირებს აფართოებს პეკინთანაც.

ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ინიციატივის - „ერთი გზა - ერთი სარტყელის“ ჩარჩოებში ჩინური კომპანიები საქართველოში აქტიურად აშენებენ ინფრასტრუქტურულ ობიექტებს. ამერიკელი ინვესტორების უარის შემდეგ სწორედ ჩინელები დათანხმდნენ შავი ზღვის ნაპირზე ანაკლიის ღრმაწყლიანი ნავსადგურის მშენებლობას. აშკარად შეინიშნება საქართველოსა და ჩინეთის მთავრობების ერთმანეთთან დაახლოებას. ჩინეთის საგარეო საქმეტა სამინისტროს ამასწინანდელ მოხსენებაში საქართველო წარმოდგენილია ისეთ ქვეყნად, რომლის საქმეებშიც აშშ არის ჩარეული.

„საქართველო სამაგალითო ქვეყანა ხდება რუსეთის პერიფერიის ქვეყნებისათვის, რომლებიც გარკვეულწილად იკავებენ როგორც პროდასავლურ, ასევე პრორუსულ და პროჩინურ პოზიციას“, - ამბობს დონალდ ჯენსენი, ვაშინგტონში მდებარე მშვიდობის ინსტიტუტის  უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი რუსეთისა და ევროპის საკითხებში, - „საქართველო შეიძლება ნაცრისფერ ზონაში აღმოჩნდეს: არ დაექვემდებაროს რუსეთს, გაატაროს მრავალვექტორული პოლიტიკა და ერთდროულად რამდენიმე მიმართულებით იმოქმედოს. შესაძლოა, რუსეთის სხვა პოსტსაბჭოელი მეზობლები სწორედ ასეთ კურსს გაატარებენ“.

წყარო: https://www.newsweek.com/georgia-ukraine-russia-united-states-nato-eu-democracy-lgbtq-war-1944226

 

რეგიონი
რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენა-გაშენების მასშტაბური პროექტის განხორციელება იწყება

ქალაქ რუსთავის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი პროექტის, რუსთავის ჭალის ეკოსისტემის აღდგენა დავიწყეთ. პროექტი გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შედეგად აკუმულირებული თანხებიდან დაფინანსდება, - ამის შესახებ გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ოთარ შამუგიამ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის პრეზენტაციაზე განაცხადა.

როგორც მინისტრმა აღნიშნა, ეს არის პირველი პრეცედენტი მას შემდეგ, რაც ამოქმედდა გარემოსდაცვითი პასუხისმგებლობის შესახებ ახალი კანონი, რომელმაც მოგვცა შესაძლებლობა და დანერგა ეს პრინციპი.

მისივე თქმით, ჭალის ტერიტორიის აღდგენა, ერთი მხრივ, დადებითად იმოქმედებს რუსთავის ჰაერის ხარისხზე, რაც ჩვენთვის პრიორიტეტულია და, ამავდროულად, რუსთაველებს და რუსთავის სტუმრებს ექნებათ ძალიან ლამაზი, მოწესრიგებული და მასშტაბური რეკრეაციული სივრცე.

სამინისტროს მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, რუსთავის ჭალის ტერიტორიაზე, 160 ჰა ფართობზე მოეწყობა ტურისტულ-რეკრეაციული ინფრასტრუქტურა - საფეხმავლო და ველობილიკები, მოსასვენებელი სივრცეები, საგუშაგო კოტეჯები, საპრეზენტაციო სივრცე, დამონტაჟდება ფრინველებსა და ცხოველებზე დაკვირვების პროცესისთვის საჭირო ფოტოხაფანგები, მტკვარზე მოეწყობა მყარი ნარჩენებისგან წყლის გამწმენდი ბარიერი; 24 ჰა ფართობზე კი, 60 ათასი ხის ნერგი დაირგვება. პარკი ვიზიტორებს ფიზიკური აქტივობებისთვის უსაფრთხო და ხელსაყრელ გარემოს შესთავაზებს, სადაც საგანმანათლებლო დაწესებულებებისთვის ხელმისაწვდომი იქნება გარემოს დაცვის საკითხებზე შემეცნებითი შეხვედრების მოწყობა.

პროექტის პრეზენტაციას რუსთავის მერი ნინო ლაცაბიძე, საქართველოს პარლამენტის წევრები მაია ბითაძე და ირაკლი შატაკიშვილი ესწრებოდნენ.

რუსთავის მერმა სამოქალაქო აქტივისტებს, საქართველოს პარლამენტს და სამთავრობო გუნდს მადლობა გადაუხადა პროექტის მხარდაჭერისთვის და რუსთავის ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე ზრუნვისთვის.

„ეს სივრცე ჩვენი ქალაქის ფილტვებია, რომელიც, სამწუხაროდ, 90-იან წლებში იყო განადგურებული. დღეს ჩვენს თაობას, ჩვენს გუნდს გვაქვს შესაძლებლობა, ყველამ ერთად მივიღოთ მონაწილეობა, აღვადგინოთ უნიკალური ჭალის ტყე, რომელიც გააჯანსაღებს და გააუმჯობესებს ქალაქის ეკოლოგიურ მდგომარეობას. ეს არის უპრეცედენტო, ძალიან მასშტაბური პროექტი, რომელსაც რუსთაველები დიდი ხანია ველოდებით“, - აღნიშნა ნინო ლაცაბიძემ.

საქართველოს პარლამენტის წევრმა მაია ბითაძემ პროექტის მასშტაბურობაზე გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის განხორციელება ქალაქის რეკრეაციულ განვითარებას შეუწყობს ხელს, რომელიც მიმზიდველი იქნება როგორც ადგილობრივი მოსახლეობისთვის, ასევე ტურისტებისთვის.

„გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და რუსთავის მერიის ერთობლივი ძალისხმევით აღდგება და განახლდება 160 ჰა რუსთავის ტყის ჭალების ტერიტორია. ეს არის უპრეცედენტო პროექტი, რომელიც გარემოს დაცვით ფონდში აკუმულირებული თანხებით განხორციელდება“, - განაცხადა მაია ბითაძემ.

„პროექტის განსახორციელებლად საჭირო თანხები გარემოსდაცვითი ფონდის ბიუჯეტიდან გამოიყო, რომელიც გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ფულადი ანაზღაურების შედეგად გადახდილი თანხებით შეიქმნა. გარემოსდაცვითი ფონდები თითქმის ყველა ევროპულ ქვეყანაში არსებობს, თუმცა აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში საქართველო პირველია, რომელმაც მსგავსი ფონდი შექმნა. აღნიშნული ფონდის მიზანი გარემოს მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვა და განხორციელებაა. აღსანიშნავია, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტი გარემოსდაცვითი ფონდიდან დაფინანსებული პირველი პროექტია.

ჭალის ტყე ქალაქ რუსთავის მუნიციპალიტეტის საზღვრებში, მტკვრის ორივე სანაპიროზე, ძველსა და ახალ ხიდს შორის არსებულ სივრცეში მდებარეობს. ჭალის ტყის განვითარების სტრატეგიის დოკუმენტის თანახმად, ამჟამად ეს მონაკვეთი გამოუყენებელ სივრცეს წარმოადგენს,სადაც ეკოსისტემა დეგრადირებულია და დაბინძურებულია სხვადასხვა ტიპის ნარჩენით“, - ნათქვამია სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.