USD 2.7484
EUR 2.8998
RUB 2.7361
თბილისი
ევროპის ქვეყნების პარლამენტების კომიტეტების თავმჯდომარეების, დეპუტატებისა და ევროპარლამენტარების ნაწილი საქართველოსთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს
თარიღი:  141

ევროპის ქვეყნების პარლამენტების საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტების თავმჯდომარეები, დეპუტატები და ევროპარლამენტარები საქართველოსთან დაკავშირებით ერთობლივ განცხადებას ავრცელებენ.

განცხადებაში ხელმომწერები მწუხარებას გამოთქვამენ „საქართველოს ბოლოდროინდელ დემოკრატიულ უკუსვლის” გამო.

დოკუმენტში საუბარია 26 ოქტომბრის არჩევნებზე და შეშფოთება, რომ საპარლამენტო არჩევნები საქართველოში ჩატარდა „ინციდენტებისა და სისტემური დარღვევების უპრეცედენტო რაოდენობით”.

განცხადებაში ხაზგასმულია დამოუკიდებელ საერთაშორისო გამოძიების აუცილებლობაზე.

“მყარად ვართ სოლიდარული ერებთან, რომლებიც დემოკრატიის, ფუნდამენტური უფლებებისა და კანონის უზენაესობის ღირებულებების ერთგული არიან.

მყარად ვდგავართ ქართველ ხალხთან და მათ ევროპულ არჩევანთან.

დიდი მწუხარებით აღვნიშნავთ საქართველოს ბოლოდროინდელ დემოკრატიულ უკუსვლას, მათ შორის ანტიევროპული კანონმდებლობის ამოქმედებას, რომელიც დამოუკიდებელი სამოქალაქო საზოგადოებისთვისა და ადამიანის უფლებებისთვის სივრცეს ზღუდავს.

ვიმეორებთ ჩვენს უღრმეს შეშფოთებას იმ ფაქტის თაობაზე, რომ 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნები საქართველოში ჩატარდა ინციდენტებისა და სისტემური დარღვევების უპრეცედენტო რაოდენობით, რომლებიც საერთაშორისო დამკვირვებლებმა აღნიშნეს.

აღვნიშნავთ, რომ არჩევნების სამართლიანობა და კანონის უზენაესობის დაცვა განუყოფელი ნაწილი და საფუძველია ევროპული ღირებულებების, რომლისადმი საქართველომ, როგორც ევროკავშირის კანდიდატმა ქვეყანამ, ერთგულება უნდა აჩვენოს.

მოვითხოვთ, რომ საქართველოს ოფიციალურმა პირებმა უზრუნველყონ:

საარჩევნო მანიპულაციების შესახებ ყველა ბრალდება (მათ შორის წინასაარჩევნო პერიოდში) გამჭვირვალედ იქნება გამოძიებული, განსაკუთრებით ამომრჩევლების დაშინებისა და ხმების ყიდვაზე.

ვინაიდან, ხელთ არსებული ბრალდებები იმდენად სერიოზულია, რომ მხოლოდ დამოუკიდებელ საერთაშორისო გამოძიებას შეუძლია ამ არჩევნებისა და წინასაარჩევნო პერიოდში და არჩევნების დროს ყველა დაფიქსირებული დარღვევის შესწავლა და გამოძიება.

ხმის მიცემის პროტოკოლები ხელმისაწვდომი და საჯაროდ გამჭვირვალე გახადონ, რათა ყოველმა ამომრჩეველმა შეძლოს დადასტურება მათი ხმის მიცემის ფაქტზე, დროსა და ადგილზე ინფორმაცია შეესაბამება თუ არა სიმართლეს.

გაწვეულ იქნას კანონმდებლობა, რომელიც საქართველოს მოქალაქეებისა და ორგანიზაციების ფუნდამენტურ უფლებებსა და თავისუფლებებს უთხრის ძირს, და ეწინააღმდეგება ღირებულებებსა და პრინციპებზე, რომლებზეც ევროკავშირი არის დაფუძნებული”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

ამასთან, ისინი მოუწოდებენ ევროკავშირს და მოკავშირეებს დაასანქცირონ ოფიციალური პირები, მათ შორის ბიძინა ივანიშვილი - ისინი, „ვინც პასუხისმგებელი არიან საარჩევნო პროცესის დარღვევებზე”.

„მოვუწოდებთ ევროკავშირსა და ტრანსატლანტიკურ მოკავშირეებს, დაასანქცირონ საქართველოს ოფიციალური პირები და პოლიტიკური ლიდერები, მათ შორის ბიძინა ივანიშვილი, ვინც პასუხისმგებელი არიან საარჩევნო პროცესის დარღვევებზე, მათ შორის სახელმწიფო ინსტიტუტებისა და ადმინისტრაციული რესურსების გამოყენებაზე საარჩევნო პროცესის განმავლობაში.

მოვითხოვთ ევროკავშირის ყველა დაფინანსების გაყინვას, რომელიც გამოიყენება საქართველოს სახელმწიფო და საჯარო ინსტიტუტების დახმარებისთვისა და თანამშრომლობის პროექტებისთვის, მათი გამონაკლისით, ვინც ჩართულია სამოქალაქო საზოგადოებისა და კანონის უზენაესობის სტრუქტურების ჩამოყალიბებაში.

ვიცით რამდენად მნიშვნელოვანია სავიზო თავისუფლება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა ხალხისთვის. მოვუწოდებთ ევროკომისიას და ევროპულ საბჭოს, გადახედონ საქართველოსთან ვიზალიბერალიზაციის რეჟიმს მისი სრული შეჩერების შესაძლებლობის გამორიცხვის გარეშე, თუ ზემოხსენებული [პირობები] არ იქნება დაკმაყოფილებული.

გავაგრძელებთ ქართველ ხალხთან და მათ ევროპულ არჩევანთან დგომას. ასევე ურყევად გავაგრძელებთ საქართველოს დამოუკიდებლობის, სუვერენიტეტისა და საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში ტერიტორიული მთლიანობის მხარდაჭერას,” - ნათქვამია ერთობლივ განცხადებაში.

ხელმომწერები არიან ევროპის ქვეყნების 30 საპარლამენტო ლიდერი, დეპუტატი და ევროპარლამენტარი:

კრისტინე შვარც-ფუკსი (ავსტრია, ფედერალური საბჭოს საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), ელს ვან ჰოოფი (ბელგია, წარმომადგენელთა პალატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), პაველ ფიშერი (ჩეხეთი, სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), მარკო მიჰკელსონი (ესტონეთი, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), პეეტერ ტალი (ესტონეთი, პარლამენტის ევროპულ საქმეთა კომიტეტის თავმჯდომარე), იუკა კოპრა (ფინეთი, პარლამენტის თავდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარე), ჰეიკი აუტტო (ფინეთი, პარლამენტის დიდი კომიტეტის თავმჯდომარე), სებასტიან ტინკინენი (ფინეთი, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა საბჭოს წევრი), ფრედერიკ პეტიტი (საფრანგეთი, პარლამენტი ევროპულ საქმეთა კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილე), მაიკლ როთი (გერმანია, ბუნდესტაგის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), ანტონ ჰოფრეიტერი (გერმანია, ბუნდესტაგის ევროპულ საქმეთა კომიტეტის თავმჯდომარე), რასა იუკნევიჩიენე (ლიეტუვა, ევროპარლამენტარი), რაფაელ გლუკსმანი (საფრანგეთი, ევროპარლამენტარი), რიჰარდს კოლსი (ლატვია, ევროპარლამენტარი), ჩარლი ფლანაგანი (ირლანდია, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), ლია ქუარტაპელე (იტალია, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილე), ინარა მურნიეცე (ლატვია, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდოამარე), ედმუნდს ცეპურიტისი (ლატვია, პარლამენტის ევროპულ საქმეთა კომიტეტის თავმჯდომარე), ემანუელის ზინგერისი (ლიეტუვა, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), ჟიგიმანტას პავილიონისი (ლიეტუვა, პარლამენტის ევროპულ საქმეთა კომიტეტის თავმჯდომარე), გუსტი გრაასი (ლუქსემბურგი, პარლამენტის საგარეო საქმეთა კომიტეტის თავმჯდომარე), იესე კლავერი (ნიდერლანდები, წარმომადგენელთა პალატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე), დერკ ბოსვიიკი (ნიდერლანდები, წარმომადგენელთა პალატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წევრი), ინა ცოსერუ (მოლდოვა, პარლამენტის საგარეო პოლიტიკის კომიტეტის თავმჯდომარე), აგნიეშკა პომასკა (პოლონეთი, სეიმის ევროკავშირის საქმეთა კომიტეტის თავმჯდოამარე), ბოგდან კლიჩი (პოლონეთი, სენეტის ევროკავშირის საქმეთა კომიტეტის თავმჯდომარე), კარლოს როჰასი (ესპანეთი, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილე), პაბლო ჰისპანი (ესპანეთი, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წევრი), ერიკ ოტოსონი (შვედეთი, პარლამენტის წევრი), ოლექსანდრ მერეჟკო (უკრაინა, პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარე).

ანალიტიკა
«Lauterbacher Anzeiger» (გერმანია): „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“

გერმანული გაზეთი „ლაუთერბახერ ანცეიგერი“ (Lauterbacher Anzeiger - იბეჭდება ჰესენის მხარეში) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“ (ავტორი - ფლორიან ნაუმანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

საქართველოში ჩატარებული არჩევნებიდან სამ კვირაზე მეტი გავიდა, მაგრამ ევროკავშირს ჯერ კიდევ არ აქვს გამოხატული მკაფიო პოზიცია და ამ ეტაპზე მხოლოდ განმარტებებს ითხოვს. ბრიუსელს ამისათვის საკმაო მიზეზები აქვ: არცევნებში რატომღაც მოულოდნელად გაიმარჯვა სულ უფრო ავტორიტარმა და პრორუსულად განწყობილმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“, რაც ბევრ კითხვას იწვევს. ოქტომბრის ბოლოდან ოპოზიცია არჩევნების დროს მომხდარი დარღვევების ფაქტებს აგროვებს, მაგრამ მნიშვნელოვანი კანონდარღვევების რაოდენობა, როგორც ჩანს, საკმარისი არ არის.

დებატები ევროპარლამენტში: საით მიდის საქართველო?

ამ კვირაში ევროპის პარლამენტში მიმდინარე დებატების დროს ორი მომენტი აშკარად გამოიკვეთა: პარლამენტართა ერთმა ნაწილმა ევროკავშირი ორმაგი პოლიტიკის გატარებაში  და არჩევნების შედეგების მხოლოდ პოლიტიკური ნიშნით შეფასებაში დაადანაშაულა, ხოლო მეორე ნაწილმა საქართველოს მთავრობის მიმართ უფრო ხისტი ზემოქმედება მოითხოვა. გადაწყვეტილება (ალბათ, სიმბოლური მნიშვნელობის მქონე) ჯერ მიღებული არ არის.

საბოლოო ჯამში, როგორც ჩანს, ამჟამად საკითხის აქტუალობა იმაშია, გადავა თუ არა  საქართველო რუსეთის ორბიტაზე და გახდება თუ არა მისი თანამგზავრი - მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობას ევროპული ორიენტაცია აქვს. ასევე მნიშვნელოვანია დადგინდეს - იყო თუ არა არჩევნები დემოკრატიული და სამართლიანი.

გერმანიის „მწვანეთა“ პარტიის წარმომადგენელი სერგეი ლაგოდინსკი და ესტონელი სოციალ-დემოკრატი მარინა კალიურანდი ჯერ კიდევ არ არიან დარწმუნებულები იმაში, რომ საქართველოში არჩევნები გაყალბდა. ყოველ შემთხვევაში, ისინი დამადასტურებელ ფაქტებს ვერ ხედავენ. ორივე პოლიტიკოსი ევროპარლამენტის დელეგაციის - „ევრონესტის“ წევრები არიან, რომელთა მოვალებაშია ურთიერთობა და აზრთა გაცვლა-გამოცვლა ჰქონდეთ ისეთ ქვეყნებთან, როგორებიცაა საქართველო, მოლდოვა, უკრაინა და სომხეთი. სერგეი ლაგოდინსკი, თავის მხრივ, „ევრონესტის“ თავმჯდომარეა.

თბილისი მოსკოვსა და ბრიუსელს შორის

„საქართველო და მოლდოვა ჭადრაკის ფიგურები არ არიან, რომ ჩვენ ისინი დაფაზე გადავაადგილოთ. ისინი სახელმწიფოებს წარმოადგენენ და მათ თავიანთი მომავალი აქვთ“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, რომელსაც მხედველობაში აქვს ორივე ქვეყანაში ჩატარებული არჩევნები. თუმცა იგი ყურადღება ასევე ამახვილებს სავარაუდო გაყალბებაზეც და აღნიშნავს, რომ არსებობს არგუმენტები განმეორებითი არჩევნების ჩასატარებლად.

 „პირადად ჩემთვის საკითხი ასე გამოიხატება: რა უნდა ვუქნათ იმ პარტიას, რომელიც ანტიკონსტიტუციურ პოლიტიკას ატარებს? საქართველოს ძირითად კანონში ჩაწერილია, რომ ქვეყნის მიზანს ევროკავშირთან ინტეგრაცია წარმოადგენს“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი. მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ სიტყვით ოფიციალურად ადასტურებს, რომ მისი მიზანი 2030 წლისათვის ევროკავშირში გაწევრიანებაა, მაგრამ საქმით მთავრობამ უკვე დიდი ხნის გადაუხვია ევროკავშირისაკენ მიმავალი გზიდან, როცა პრორუსული კანონები მიიღო, ბრიუსელის გაფრთხილებისა და საპროტესტო აქციების მიუხედავად. „ვფიქრობ, მართლაც გონივრული იქნებოდა არჩევნების განმეორებით ჩატარება - უბრალოდ, საზოგადოება რომ სიმართლეში დარწმუნდეს“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, - ნებისმიერ შემთხვევაში, თუ დამტკიცდება, რომ მანიპულაციები მართლაც მოხდა, ახალი არჩევნების ჩატარება აუცილებელია, თანაც საერთაშორისო კონტროლით“.

მარინა კალიურანდსაც ასეთივე თავალსაზრისი აქვს: „უნდა დაველოდოთ განმარტებებს [და სასამართლოს გადაწყვეტილებებს], სპეკულირება არ უნდა მოხდეს... მაგრამ თუ დამტკიცდება, რომ არჩევნები იმაზე უარესად ჩატარდა, როგორც ამას ეუთოს დამკვირვებლები აღწერენ, მაშინ ჩვენ მკაფიო რეაგირება უნდა მოვახდინოთ“. აღსანიშნავია, რომ ეუთოს მისიამ დაგმო ცალკეული დარღვევები, მიუთითა მთავრობისა და ოპოზიციის არათანაბარ პირობებზე, მაგრამ არჩევნებში მასშტაბური ფალსიფიცირება არ დაუფიქსირებია.

„ეუთოს მისიამ 2020 წლის არჩევნებიც დაახასიათა როგორც კონკურენტული და კარგად ორგანიზებული“, - ამბობს მარინა კალიურანდი, რომელიც ადრე ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, მანამდე კი ესტონეთის ელჩი რუსეთში, - „თუმცა ასეთი დახასიათება დემოკრატიული ქვეყნისათვის საკმარისი არ არის. ჩვენ ყველას გვსურს, რომ არჩევნები გამჭვირვალე და პატიოსნად ჩატარდეს“. მისი თქმით, საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის გაუქმება ლოგიკური იქნება, თუ ქვეყანა თამაშის წესებს არ დაიცავს.

განხეთქილება ევროპარლამენტის მემარჯვენეთა ბანაკში

სერგეი ლაგოდინსკის თქმით, საქართველოს ახალგაზრდა იურისთა ასოციაცია თვლის, რომ არჩევნებში მრავალი დარღვევა მოხდა. „თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ასოციაციის წევრები ობიექტურად აფქსირებდნენ დარღვევებს მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროსაც, მაშინ მათი პოზიცია პოლიტიკურად მიუკერძოებლად  უნდა ჩაითვალოს. ეს სერიოზული არგუმენტია“, - ამბობს მწვანეთა პარტიის წარმომადგენელი.

დღემდე ევროკავშირს თავისი მტკიცე პოზიცია დაფიქსირებული არ აქვს. „ალბათ, ეს იმას უკავშირდება, რომ ჯერ-ჯერობით მოსმენები კომისიებში ისევ მიმდინარეობს... საბოლოო ჯამში გადაწყვეტილების მიღება ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნებაზეა დამოკიდებული. ამჟამად რაიმე კონფრონტაცია არ შეიმჩნევა“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი.

ევროპარლამენტში 13 ნოემბერს დებატების დროს აზრდტა სხვადასხვაობა დაფიქსირდა აღმოსავლეთევროპელ მემარჯვენეთა შორის. უნგრელი პოლიტიკოსის ანდრაშ ლასლოს აზრით, საქართველოს მთავრობა ევროკავშირის კურსის ერთგულია და რომ არჩევნების შედეგები ევროკავშირმა უნდა აღიაროს. პოლონელმა მალგოჟატა ჰოსევსკამ ყოფილი მმართველი პარტიიდან „კანონი და სამართლიანობა“, პირიქით, განაცხადა, რომ „საქართველოს ხელისუფლებაში არის პიროვნება, რომელსაც [რუსეთთან] გაურკვეველი კავშირები აქვს“ (იგულისხმება ბიძინა ივანიშვილი). პოლონელმა დეპუტატმა ევროკავშირს მოუწოდა, რომ „საქართველოს მმართველი რეჟიმის ირგვლივ სანიტარული კორდონი უნდა შეიქმნას“.

წყარო: https://www.lauterbacher-anzeiger.de/politik/georgien-rueckt-in-putins-umlaufbahn-begehen-die-eu-einen-error-zr-93415845.html

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.