USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
ევროპელებისა და აფრიკელების დახასიათებები შუა საუკუნეების ქართულ წყაროებში (ზაზა ფანასკერტელი)
дата:  

ევროპელებისა და აფრიკელების დახასიათებები შუა საუკუნეების ქართულ წყაროებში, არსებობს ასეთი რამეც, ბოლოში ამერიკელებზეცაა რაღაც, საოცარი ტექსტებია !

დიდი ქართველი მკურნალი, ზაზა ფანასკერტელი:
,,ეთიოპელები და ზანგები სიცხეს მიჩვეული არიან და მზე არ სწყინთ, მაგრამ თუ სიცივე ეცემათ, ავად ხდებიან, და ვინც სიცივეს მიჩვეულია, როგორც რუსები, სიაყალბელები და ბულგარელები, ზომაზე მეტ სიცივეს უძლებენ, მაგრამ როცა ცხელი ჰაერი ეცემათ, ავადდებიან.
ზანგთა სიშავე მათი ქვეყნის სიმხურვალის მოწმობაა. ზანგებს ყმაწვილური ხასიათი აქვთ".
საინტერესოა, რომ ზანგთა სილაღესა და ბავშვურობაზე მიუთითებს ჩახრუხაძეც მე-12 საუკუნეში.
რაც შეეხება ევროპას, ფანასკერტელი აგრძელებს:
,,გრილი და ნოტიო მხარეა, კაცნი მწყაზარნი (მშვენიერნი), გრძელი და ნაზი თმებით, ხასიათი სევდიანი აქვთ".
ზაზა ფანასკერტელ-ციციშვილი, ახალქართული პერიფრაზით.
,,ჩავჯექ ხომალდში, ზღვას გაველ, ფრანგის ქვეყნები ვნახეო..."
ხალხური
აბა ვნახოთ, რა იხილა შუა საუკუნეების ქართველმა მეზღვაურმა ფრანგის ქვეყნებში...
,,ვარანგნი (ვიკინგები) - კაცნი მძლენი და მრავლის შემძლენი"
იხ. ამ ეთნონიმის მნიშვნელობა ძველ ქართულ ლექსიკონში.
ვიკინგებთან შედარებით, ფ რ ა ნ გ ე ბ ი ქართველებს ნაკლებად მასკულინური მოსჩვენებიათ, რადგანაც სიტყვა ბრანჯიას ანუ პრანჭიას ფუძე სწორედ ფრანგთა ძველი ქართული ეთნონიმი ბრანჯია. (იხილეთ ოდერიკ ვიტალისის ცნობა ბრეტონ გაიმარის რაინდების მიერ კავკასიაში ფრანგული მოდის შემოტანის შესახებ და ეს მოვლენა უფრო იოლი აღსაქმელი გახდება).
დავით აღმაშენებლის მოძღვარი არსენი ფრანგებს ამგვარად მოიხსენიებს: „ერნი იგი ურიცხუნი ბრანგთანი – ნათესავნი დიდნი”.
არსენის ეპოქაში, XI-XII საუკუნეებში ევროპის მოსახლეობის ძალიან დიდი ნაწილი სწორედ საფრანგეთზე მოდიოდა, დაახლოებით 15 მილიონზე მეტი, რაც უზარ­მაზარი რიცხვია, მით უმეტეს ამ ეპოქისათვის, ამიტომ არსენს სავსებით სწორი ინფორმაცია აქვს, როდესაც ფრანგებს „ურიცხვს” და „დიდ ნათესავს” უწოდებს.
ამგვარად, ქართველისთვის ვიკინგები კაცნი მძლენი და მრავლის შემძლენი არიან, ურიცხვნი და დიდნი ნათესავნი ფრანგნი პრანჭიები, ზანგები კი ინფანტილურები, ბავშვურები.
ცალკე უნდა შევეხოთ ბერძნებს, თუ ფრანგები მხოლოდ პრანჭიობაში იყვენენ ბრალდებული, მაგრამ ომში კი ნაქები, ბერძნებს ქართველები პირდაპირ ფემინურ, დადედლებულ კაცებად მიიჩნევდნენ, ნიკოლაოზ კათალიკოსი მე-12 საუკუნეში მათზე წერდა, რომ ბერძნებს დედალი და ლბილი ბუნება აქვთ, ამასვე იმეორებს მისი თანამედროვე უილიამ ტირელი (Effeminatus, Moles), სამაგიეროდ, საზღვაო ბრძოლებში ბერძენთა ძლიერებას ქართველები კარგად ხედავდნენ, იხ. ჯუანშერთან ბერძენთა ,,სიმარჯუე ზღუათა შინა ნავებისაი".
აქვე აუცილებლად უნდა ვახსენოთ ჩვენი ეკლესიის ყველაზე დიდი მასწავლებლის -გიორგი მთაწმინდელის შეხედულება, რომ დასავლეთ ევროპელებმა მოციქულთა რწმენა ყველაზე უმწიკვლოდ შეინახეს, ამ თვალსაზრისს იზიარებენ სხვა ქართველი მოძღვრებიც, ათონის მთაზე ქართველი და იტალიელი ბერები ღამეებს ათევენ საუბარსა და კულტურულ ურთიერთგაცვლაში, ქართველებს სურთ სულიერი თანამშრომლობა ევროპასთან, აღიარება ევროპისგან, ამ სულისკვეთებითაა ნაწერი შემდეგი დიდებული ტექსტიც:
,,ბრწყინვალედ დღესასწაულობს ჰრომი, ევროპი და ყოველი სოფელი დასავლისაჲ ქადაგებს ღუაწლთა შენთა სანატრელო ილარიონ და იშუებენ საჴსენებელსა შენსა ღირსო"
ილარიონ ქართველისადმი მიძღვნილი ძველქართული საგალობელი
Greatly celebrated Rome, Europe and the whole West preaches on your merits Blessed Hilarion and rejoices in your commemoration day, worty
Old Georgian hymn of St. Hilarion Georgian
ლაშა-გიორგის სიტყვა დარბაზს:
,,მამაცი ფრანგები სამყაროს ბოლოდან მოდიან, რათა უფლის საფლავისთვის იომონ, ჩვენ კი, ვისთვისაც ეს უფრო იოლია, არ ვაკეთებთ ამას".
ვინსენტ დე ბოვე
ფრანგული წყაროები რომ არ ტყუიან, ჩანს ზაით ად დინის ცნობიდან:
რუმის სულთან ქაიხუსრევის სამხედრო სამსახურში მყოფი ფარადავლა თორელი, შალვა ახალციხელის ვაჟი,
თურქ სარდლებზე სულთანს მიუთითებდა: ,,ესენი ლაჩრები არიან, მიბოძე ქართველები და ფრანგები და მე შევებმები მონღოლებს"
,,ქართველები მეუბნებოდნენ, რომ ფრანგების ეშინიათ მთელ ცისქვეშეთში, მათ შორის მონღოლებსაც"
სიმონ დე სან კვენტინი
,,ქართველებში არსებობს სიმღერა, რომელიც ფრანგი რაინდების დიდებაზე მღერის"
ბიუსბეკი
,,ქართველმა მღვდლებმა მითხრეს, რომ მათ ქვეყანაში არსებობდა წინასწარმეტყველება, რომ ფრანგები უნდა მოსულიყვნენ მათი ქვეყნის სახსნელად, მათ წინაპრებს ეს წინასწარმეტყველება გაულექსავთ. ქართველმა მღვდლებმა რამოდენიმეჯერ იგალობეს ის ჩემთან."
პავლე მარია ფაიანცელი
იოანე ბატონიშვილი კი ამერიკაზე წერს:

,,მცხოვრებნი ამერიკასა შინა განიყოფებიან ხუთგვარად - ესე იგი თვით ბუნებითვე ამერიკელნი (ანუ ინდიელები, ბ. ჭ.), შობილნი მუნვე, ევროპიელნი, კროილნი შობილნი ევროპელთა და ამერიკელთა შეუღლებით, ნეღრ მოსრულნი აფრიკით, მულატნი - შობილნი თეთრის სახის ადამიანთაგან".

მიყევიტ ბმულს - ბექა ჭიჭინაძე

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати