USD 2.6935
EUR 2.9925
RUB 2.9961
Tbilisi
„ერთი გმირის ისტორია“ - კახაბერ წინამძღვრიშვილი
Date:  1245
კახაბერ წინამძღვრიშვილი დაიბადა 1973 წლის 2 დეკემბერს, მცხეთაში, სოფელ ძალისში. 1992-1993 წლებში მსახურობდა პირველი საარმიო კორპუსის, პირველ ბრიგადაში, რიგით ჯარისკაცად. გმირულად დაეცა ბრძოლის ველზე ტამიშის დესანტის გადმოსხმის დროს, 19 წლის ასაკში. დაკრძალულია ძალისში, მამის გვერდით, საგვარეულო სასაფლაოზე.
 
დალი წინამძღვრიშვილი, ბიძაშვილი: "ომი რომ დაიწყო, სამხედრო სავალდებულო სამსახური ახალი მოხდილი ჰქონდა, მაშინვე მოინდომა წასვლა, მაგრამ ოჯახი წინააღმდეგი იყო. 19 წლის იყო 20-ის ვერც გახდა. ბოლოს მაინც წავიდა. კახას გაცნობიერებული ჰქონდა თუ რა შედეგი მოჰყვებოდა ომში მის წასვლას, მაგრამ ერთი წუთითაც არ უფიქრია უკანდახევა. ამბობდა, წინამძღვრიშვილი ვარ, სახლში როგორ გავჩერდები, წინა ხაზზე უნდა ვიბრძოლოო. ბევრი თხოვნის მიუხედავად დაგვემშვიდობა და წავიდა ბედისწერასთან პირისპირ შესახვედრად. თურმე რა სასტიკი ყოფილა ბედისწერა კახასთვის...
 
ერთი წუთით არ მიუტოვებია განსაცდელში სამშობლო და მეგობრები. ბავშვობიდან გამორჩეული იყო სითბოთი და სიყვარულით მოყვასის მიმართ. უშიშარი მეომარი იყო კახა, სამხედრო მანქანით ემსახურებოდა მებრძოლებს. ბოლო წასვლის წინ, მეგობრები შეიკრიბნენ, იქ უთქვამს - "მე შეიძლება ცოცხალი ვეღარ დავბრუნდე და არ დამივიწყოთო." თითქოს გული უგრძნობდა იმ განსაცდელს, რაც ელოდა.
სამი დღე ფრენა არ იყო, ნაწილში იყო, ვერ მიფრინავდა, ვურეკავდი და ვთხოვდი, არ წასულიყო, თითქოს მეც ვგრძნობდი, რომ ეს ჩვენი ბოლო საუბარი იყო. ამბობდა, წინამძღვრიშვილი ვარ, სახლში როგორ გავჩერდები, წინა ხაზზე უნდა ვიბრძოლოო.
არ უღალატა თავის სამშობლოს და მეგობრებს. 1 ივლისს ჩაფრინდა, სოხუმში და ტამიშის დესანტის გადმოსხმის დროს, 2 ივლისს, გმირულად დაეცა ბრძოლის ველზე.10 დღის შემდეგ დავიბრუნეთ ჩვენი ნაწამები, პატარა გმირი და მამის გვერდით დავკრძალეთ, თავის სოფელში, საგვარეულო სასაფლაოზე.
 
გამორჩეულად მამაცი და ვაჟკაცური იყო, უშიშარი... საუკეთესო ახალგაზრდები შეეწირნენ ამ ომს, ქედს ვიხრი ყველა ქართველი გმირის წინაშე."
 
გოჩა წინამძღვრიშვილი, ძმა: "კახა ყველაზე პატარა იყო ძმებს შორის. ბავშვობაშიც გამორჩეული იყო გამბედაობით და ვაჟკაცობით. მახსოვს, ერთხელ სკოლაში, უფროს კლასელებთან ჩხუბი მოუვიდათ. სხვებს შეეშინდათ და კახა 5 უფროსკლასელ ბიჭთან მარტო დარჩა საჩხუბრად. უკანდახევა არ უყვარდა, მეგობარს გასაჭირში არასდროს მიატოვებდა, არც არაფრის ეშინოდა.
ომის დროს მანქანაზე იჯდა, ტყვია-წამალს, იარაღს, საკვებს აწვდიდა ჯარისკაცებს. რამდენჯერმე იყო ჩამოსული ომიდან და ერთი ტყვიაც კი არ მოუტანია სახლში. ერთხელ სახლში იყო, მანქანას აწესრიგებდა და ე.წ "კუზაოზე" ახალთახალი ავტომატი იპოვა. გადაირია, ეს იარაღი ვის დარჩა ნეტაო, არც არავინ იცოდა იმ იარაღის არსებობის შესახებ, მაგრამ მაშინვე თავის უფროს ჩაუტანა, დატოვებას როგორ ვიკადრებო. ასეთი იყო პატიოსანი, წესიერი და სამართლიანი
 
რაც შეეხება მისი დაღუპვის ამბავს, ზუსტად ეს რა ვითარებაში მოხდა არავინ იცის, რადგან, ვინც მასთან ერთად იყო ყველა დაიღუპა. წესით კახა არ უნდა ყოფილიყო იქ, სხვა ბატალიონში იყო. ასეთი ინფორმაცია მოგვაწოდეს ჩვენ და რამდენად მართალია არ ვიცი. მებრძოლებს, ვინც ტამიშში იყვნენ დისლოცირებული, ტყვია-წამალი და საჭმელი სჭირდებოდათ და ჩემი ძმა წასულა, წაუღია. შემდეგ უკან უნდა დაბრუნებულიყო, მაგრამ რაციები ჰქონიათ დამჯდარი და დილამდე დარჩი, მანქანის "აკუმლატორით" დავტენითო და კახაც დარჩენილა. სწორედ იმ ღამეს მოხდა ტამიშის დესანტის გადმოსხმა და თავდასხმა.
 
10 დღე არაფერი არ ვიცოდით მის შესახებ, შემდეგ გავიგეთ მისი დაღუპვის ამბავი და 12 ივლისს გადმოვასვენეთ, სახეც კი არ ეტყობოდა, ძალიან ცუდ მდგომარეობაში იყო... ჩვენ სოფელში საგვარეულო სასაფლაოზეა დაკრძალული..."
 
კახას ხსოვნის უკვდავსაყოფად მშობლიურ სკოლაში აგებულია მისი სახელობის მემორიალური ძეგლი.
Unknown Known
რუსთავიდან ლოს-ანჯელესისკენ ლონდონის გავლით - ქართველი ქორეოგრაფის ჰოლივუდური ისტორია

მოცეკვავე და ქორეოგრაფი ლაშა მძინარაშვილი 2022 წელს "ტაურუსის" მფლობელი გახდა. საბრძოლო სცენა, რომელმაც მას კასკადიორთა მსოფლიო აკადემიის უმაღლესი ჯილდო მოუტანა, ლაშამ რეჟისორ მეთიუ ვონის ფილმ “The King’s Man-ისთვის” დადგა.

თავად ლაშას ამბავიც ფილმის სიუჟეტს ჰგავს:

– დამიკავშირდა რეჟისორი დავით ხუბუა, რომელთანაც თორმეტი წლის წინ ერთ საინტერესო პროექტზე ვმუშაობდი კასკადიორად და მითხრა, რომ ჰოლივუდში საბრძოლო სცენებისთვის ხალხური ცეკვების მცოდნე მსახიობებს ეძებდნენ. კარგად მახსოვს შენი მუშაობის სტილი და თუ შენც მოისურვებ, კასტინგზე წარგადგენო.

ისეთი ადამიანი ვარ, ერთ ადგილზე დიდხანს ვერ ვჩერდები, ახალ-ახალ გამოწვევებს ვეძებ. ამ კონკურსშიც გამოწვევა დავინახე და, რა თქმა უნდა, ჩავერთე. მონაწილეები თხუთმეტი ქვეყნიდან იყვნენ ჩამოსული. ლონდონში გამოსაცდელი ვადით, ერთი კვირით მიმიწვიეს და საბოლოოდ ოთხი თვით დამტოვეს. ცნობილ მსახიობს ჯეკი ჩანს ჰყავს რამდენიმე ჯგუფი, რომლებშიც საუკეთესო მებრძოლები და კასკადიორები არიან თავმოყრილი. ეს ჯგუფები თანამშრომლობენ კინოსტუდიებთან მთელი მსოფლიოს მასშტაბით და მსახიობებს შესაბამისი სცენების მომზადებაში ეხმარებიან. მე მოვხვდი ჯგუფში, რომელსაც ბრედ ალენი ხელმძღვანელობდა და პროფესიონალთა ამ გუნდთან მუშაობა კარგი გამოცდილება იყო ჩემთვის.

საბრძოლო სცენისთვის ლაშა მძინარაშვილმა ქართული ცეკვებიდან აღებული ილეთები გამოიყენა. ფილმის პროდიუსერმა სწორედ ამ ორიგინალურ სანახაობაზე შეაჩერა არჩევანი.

– ასეთ წარმატებაზე არც მიოცნებია. "ტაურუსზე" წარდგენა ჩემთვის უკვე წარმოუდგენლად დიდი გამარჯვება იყო. დაუჯერებელი მეჩვენებოდა, რომ მივიღებდი ჯილდოს, რომლის მფლობელებიც არიან არნოლდ შვარცენეგერი, სილვესტერ სტალონე, ჰარისონ ფორდი, კიანუ რივზი...

“ტაურუსი” 2001 წლიდან გაიცემა. დაჯილდოების ყოველწლიურ ცერემონიას ამერიკული კინოს მექა – ლოს-ანჯელესი მასპინძლობს.

ყველა კასკადიორისთვის საოცნებო ფრთოსანი ხარი ლაშას 2022 წლის 17 სექტემბერს “პარამაუნტ ფიქჩერსის” დარბაზში გადაეცა. როგორც თავად ამბობს, ემოციებისგან რამდენიმე დღე აკანკალებდა.

ქართული ცეკვა

ჰოლივუდში ხელჩართული ბრძოლის სცენები უმეტესად აზიური საბრძოლო ხელოვნების ელემენტებზეა დაფუძნებული. პოპულარულია ასევე ორთაბრძოლის ბრაზილიური სისტემა – კაპუეირა. ქართული ხალხური ცეკვის ილეთებით გამდიდრებული საბრძოლო სცენა, რომელიც, ამასთანავე, მწვანე ეკრანის, თოკებისა და ციფრული ეფექტების გარეშე გადაიღეს, ჰოლივუდისთვის აღმოჩენად იქცა. ფილმში მონაწილე მსახიობებს მეთიუ გუდს, რის ივანსს და რეიფ ფაინსს არაერთ ინტერვიუში აღუნიშნავთ, რომ ქართული ფოლკლორის ელემენტებმა ბრძოლის სცენებს ცეცხლი შემატა.

– მსოფლიო კინოში ქართული ცეკვის ელემენტები პირველად გამოჩნდა და ვამაყობ, რომ ამაში მეც შევიტანე წვლილი, – ამბობს ლაშა, – “სუხიშვილების", "ერისიონის", "რუსთავის" დამსახურებით ქართულ ცეკვას მთელ მსოფლიოში იცნობენ, თუმცა კინოს გაცილებით ფართო აუდიტორია ჰყავს და ქართული ქორეოგრაფიის ფარული რესურსის წარმოჩენის შესაძლებლობაც მეტია.

წელს კი ლაშა მძინარაშვილი თვითონვეა "ტაურუსის" ჟიურის წევრი. დაჯილდოება 11 მაისს გაიმართება:

– ამ პოზიციიდან მეტი შესაძლებლობა მაქვს, ჩემს თანამემამულეებს რეკომენდაცია გავუწიო. მჯერა, რომ არც ისე შორს არის დრო, როდესაც ქართველი კასკადიორები მსოფლიო კინოინდუსტრიაში დამსახურებულ ადგილს დავიკავებთ.

ჰოლივუდამდე

ლონდონში ვარჯიშის დროს მაგიდა გადაუყირავდა და ხერხემალი დაიზიანა. მთავარი სცენები ტკივილგამაყუჩებლების ზემოქმედების ქვეშ გადაიღო. ნებაზე მიშვებულმა ტრავმამ სრული პარალიზების საშიშროება წარმოშვა. ოპერაცია გარდაუვალი გახდა. კისრის მალებში ხელოვნური დისკები ჩაუსვეს. ურთულესი პერიოდი გამოიარა, მაგრამ ყველაფერი გააკეთა სცენაზე დასაბრუნებლად.

როგორც თავად ამბობს, სიზმარშიც კი ცეკვავს. ისეთ გარემოში გავიზარდე, ცეკვის გარეშე ჩემი ცხოვრება წარმოუდგენელიც იყოო, აღიარებს. მამა სიმღერისა და ცეკვის ნაციონალურ ანსამბლის, ახლანდელი "ერისიონის" წევრი გახლდათ. მათ ოჯახში ხშირად იკრიბებოდნენ მოცეკვავეები, მომღერლები, მსახიობები. თავად ექვსი წლისამ ნუგზარ ჯიქურის ქორეოგრაფიულ ანსამბლ "თერგში" აიდგა ფეხი. არის შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბაკალავრი ქორეოგრაფიის მიმართულებით და აქვს "სუხიშვილებში" ცეკვის ხუთწლიანი გამოცდილება. ამჟამად ქართული ხალხური სიმღერისა და ცეკვის სახელმწიფო აკადემიური ანსამბლის – “რუსთავის” წევრია და თავისივე დაარსებულ მოზარდთა ქორეოგრაფიულ ანსამბლ "შუშპარს" ხელმძღვანელობს:

–  საზოგადოების ნაწილს მიაჩნია, რომ ექსპერიმენტულმა სიახლეებმა ქართული ქორეოგრაფია ფოლკლორის რელსებიდან გადაიყვანა, მე კი ვფიქრობ, რომ რაც არ ვითარდება, კვდება. შესაძლოა, შეცდომებიც დაუშვა, მაგრამ დრო ყველაფერს საცერში გაატარებს და ის, რაც დარჩება, იქნება მარგალიტი.

ქართული ცეკვა ტექნიკურადაც დაიხვეწა და განვითარდა. ადრე თუ მოცეკვავე ორ ბრუნს ასრულებდა, ახლა ერთ ჯერზე ოთხი-ხუთი ბრუნის შესრულებაც შეუძლია. ტრადიციებს არავინ გვართმევს, მაგრამ ყველა სფერო თანამედროვეობას უნდა ესადაგებოდეს.

ოჯახი

მეუღლე, გვანცა, თეატრალურ უნივერსიტეტში გაიცნო. "სუხიშვილებში" ერთად ცეკვავდნენ. "შუშპარსაც" ერთად ხელმძღვანელობენ.

– სტუდენტობიდან დღემდე ბევრი სირთულე გადავლახეთ. შეიძლება ითქვას, რომ ერთად გავიზარდეთ. ახლა უკვე სამ შვილს ვზრდით. უფროსი გოგონები ცეკვავენ. ნაბოლარა ბიჭუნა ჯერ მხოლოდ ერთი წლისაა. მშობლები ბავშვების აღზრდაში გვეხმარებიან, ხელს გვიწყობენ, რომ პროფესიული განვითარებისთვის პირობები გვქონდეს. ოჯახის მხარდაჭერა რომ არა, ამის ნახევარსაც ვერ მივაღწევდი.

არ გვჭირდება ერთმანეთისთვის იმის ახსნა, რა შრომის, რა ძალისხმევის ფასად მოდის წარმატება. არ არის იოლი თვეების განმავლობაში ოჯახისგან შორს ყოფნა, მაგრამ  რაღაც კომპრომისები გარდაუვალია.

მიუხედავად ტრავმისა, წუთითაც არ ისვენებს. პანტომიმის თეატრის მსახიობებს ავარჯიშებს, თანამშრომლობს კასკადიორთა ასოციაციასთან და ვიდეორგოლებსა და ფილმებში ექსტრემალურ ილეთებს ასრულებს. თებერვალში კი ტოკიოში იყო მიწვეული, სადაც სუმოს ქართველი ფალავნის, ტოჩინოშინის, კარიერის დასრულებასთან დაკავშირებულ ღონისძიებაზე მაყურებლის წინაშე საკონცერტო პროგრამით წარდგა.

თამარ ციბალაშვილი

ჟურნალი "ავერსი"

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way