,
„უცხოეთიდან მიღებულ დაფინანსებაზე დამოკიდებულნი არიან არამარტო სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები, არამედ სახელმწიფო სტრუქტურებიც - მაგალითად, ჯანდაცვის, მეცნიერების, განათლების სფეროში. სუბსიდიების გარეშე გრძელვადიან პერსპექტივაში საზოგადოებას კრახი ემუქრება. დასავლეთის [ფინანსური] მხარდაჭერის გარეშე საქართველო შეიძლება რუსეთის სატელიტი-სახელმწიფო, ან სულაც კოლონია გახდეს. შესაბამისად, ქართველების ბრძოლა დამოუკიდებლობისათვის, თავისუფლებისათვის, დემოკრატიისა და ევროპული ფასეულებების გათავისებისათვის, რომელიც უკვე 33 წელია მიმდინარეობს, ზოგჯერ სისხლისღვრითაც კი, ამაო იქნებოდა“, - ნათქვამია ავსტრიულ გაზეთ „დერ სტანდარდში“ (Der Standard) გამოქვეყნებულ ინტერვიუში მწერალ ნინო ხარატიშვილთან, სათაურით „რუსეთის როლი საქართველოში: „ქართველებს ზემოდან ყოველთვის ვიღაც აკონტროლებდა“ (ესაუბრება ჟურნალისტი ტიგრან პეტროსიანი).
გთავაზობთ ამონარიდებს პუბლიკაციიდან:
- საქართველომ გასული წლის დეკემბერში ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსი მიიღო. ამჟამად ევროპული გზა საფრთხის ქვეშ არის, რადგან სამხრეთკავკასიური ქვეყანა რუსეთთან დაახლოებას ცდილობს. 26 ოქტომბერს ქართველები პარლამენტის ახალ შემადგენლობას აირჩევენ. იქნება თუ არა ეს შეცდომების გამოსწორების შანსი?
- იმედი მაქვს, რომ ასე იქნება. ვერ წამომიდგენია, რომ მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ არჩევნებში ისევ გაიმარჯვებს. ბოლო თვეებში ასობით ადამიანი გამოვიდა ქუჩაში გამართულ საპროტესტო აქციაში მონაწილეობის მისაღებად. მათ იცოდნენ, რისთვისაც - ისინი ოქტომბრის არჩევნებში მხარს ოპოზიციას დაუჭერენ. თავის მხრივ, ოპოზიციური ძალები არჩევნების წინ აუცილებლად უნდა გაერთიანდნენ, თორემ სხვაგვარად ისინი წააგებენ, ვერ გაიმარჯვებენ.
- თქვენ გჯერათ, რომ არჩევნები თავისუფალი და დემოკრატიული იქნება?
- არ არის გამორიცხული რომ მთავრობა შედეგების გაყალბებას შეეცადოს, თუმცა მე მსგავსი სცენარის დაჯერება არ მსურს. დასავლეთმა რაც შეიძლება მეტი დამკვირვებელი უნდა გამოგზავნოს. (...) დღეს ყველამ აქტიური წინააღმდეგობა უნდა გაუწიოს რუსეთის გავლენის ზრდას საქართველოში, ყველა სახელმწიფო სტრუქტურას ბოიკოტი უნდა გამოეცხადოს. ამჟამად ასე აკეთებენ, მაგალითად, მწერალთა სახლისა და საქართველოს ეროვნული კინოცენტრის თანამშრომლები. კულტურის სფეროს მოღვაწეები - ცნობილი მწერლები და რეჟისორები უკვე აღარ მონაწილეობენ სახელმწიფოს მიერ ორგანიზებულ ლიტერატურულ კონკურსებში და ფესტივალებში. მწერლები უარს ამბობენ საქართველოს სახელით მიიღონ მონაწილეობა ფრანკფურტის წიგნის ბაზრობაზე. ამ ბოიკოტს მეც ვუერთდები, რადგან ეს არის მთავრობის არასწორი კურსის მხილების საშუალება, რომლის შედეგად [„ქართული ოცნება“] ხელისუფლებას დაკარგავს.
- როგორ შეაფასებთ რუსეთის როლს საქართველოში?
- ამჟამად ყველაზე უფრო სწორედ რუსეთის როლი მადარდებს: რა ხდება კულისებში? არის თუ არა გარიგება რუსეთისა და საქართველოს ხელისუფლებას შორის? რატომ მიიღო პარლამენტმა სწორედ ახლა კანონი „უცხოური აგენტების შესახებ“? ან კანონი, რომელიც „ლგბტ“-საზოგადოების საქმიანობას კრძალავს? ჩემი აზრით, ასეთი კანონების მიღებით მმართველმა პარტიამ თავის თავს თვითონ მიაყენა ზიანი და ამომრჩეველთა მნიშვნელოვანი რაოდენობა დაკარგა.
- რატომ აკეთებს ამას ის მთავრობა, რომელიც ევროპისაკენ ისწრაფვოდა და იბრძოდა კანდიდატის სტატუსის მისანიჭებლად, ახლა კი ევროპულ კურსს და ფასეულობებს ზურგს აქცევს? რით ახსნით ასეთ ცვლილებას?
- როცა 2012 წელს არჩევნებში „ქართული ოცნება“ მონაწილეობდა, ის არ იყო არც მემარჯვენე, არც მემარცხენე, არც პრორუსული პარტია. „ოცნება“ ისეთ პოლიტიკას ატარებდა, როგორსაც მოსახლეობა ითხოვდა. ერთი მხრივ, ქართველთა დიდი ნაწილი ევროპაზე იყო და არის ორიენტირებული და არა რუსეთზე. მეორე მხრივ, საქართველო არ შეუერთდა დასავლეთის ანტირუსულ სანქციებს, რომლებიც უკრაინის ომმა გამოიწვია. ასეთი პოლიტიკით საქართველოს მთავრობა იმ ავტოკრატიულ სახელმწიფოს იცავს და მხარს უჭერს, რომელმაც 2008 წელს ქვეყნის ტერიტორიის 20%-ის - აფხაზეთისა და „სამხრეთ ოსეთის“ რეგიონების ოკუპირება მოახდინა. ეს ქართული წინააღმდეგობრივი პოლიტიკის გამოვლენას წარმოადგენს. ასეთი რამ ყოველთვის ხდება, როცა საქმე რუსეთთან ბიზნესს და ვაჭრობას ეხება. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, საქართველოს მთავრობას მიკერძოებული და პირადული ხასიათის მიზნები აქვს, რომელშიც ერთი ადამიანის ინტერესები დომინირებს. ყველაფერი მის ფულს და სურვილს უკავშირდება.
- თქვენ ბიძინა ივანიშვილს გულისხმობთ, „ქართული ოცნების“ დამაარსებელ მილიარდერს?
- დიახ, მას ვგულისხმობ. ბიძინა ივანიშვილი საქართველოს კერძო ბაღად თვლის, სადაც იგი მიწის ნახევარი ფლობს. მისი მომხრეები ოლიგარქის ფულზეა არიან დამოკიდებულები. ის პარლამენტარები, რომლებმაც მხარი დაუჭირეს უცხოური აგენტებისა და „ლგბტ“-საზოგადოების ამკრძალავ კანონებს, ისინი ერთგულებას თავიანთი მფარველი მეფის მიმართ გამოხატავენ. ჩნდება კითხვა: ვინ არის ბიძინა ივანიშვილი? ის არის ისეთი მილიარდერი, რომლის ქონებრივი მდგომარეობა მჭიდროდ არის დაკავშირებული რუსეთთან.
- თბილისში გამართული დემონსტრაციების დროს ახალგაზრდებს ხელში ეჭირათ პლაკატები წარწერით „ბრილკას ისტორიას ჩვენ თვითონ დავწერთ“, რომელიც უკავშირდება თქვენს რომანს „მერვე სიცოცხლე (ბრილკასათვის)“. წიგნში გადმოცემულია ექვსი თაობის ისტორია - მეფის რუსეთის, საბჭოურ და პოსტსაბჭოურ ეპოქაში, სტალინური საბჭოთა კავშირისა და საქართველოს დამოუკიდებლობის ჩათვლით...
- დიახ, რომანი მთავრდება იმით, რომ ბრილკა, ახალგაზრდა, შეძლებს თავისი ცხოვრება თვითონ განსაზღვროს - კრემლის, დიქტატურის, ძალაუფლების მოყვარული ადამიანების გარეშე. ბრილკას უკვე შეუძლია თავისი ისტორია თვითონვე შექმნას. 1219 გვერდიან წიგნში იმ ადამიანებზეა ლაპარაკი, რომლებმაც საკუთარი ცხოვრება თვითონ ვერ შექმნეს. ასეთია საქარტველოს ისტორია - საზოგადოებას ზევიდან ყოველთვის ვიღაც აკონტროლებს. ვიმედოვნებ, რომ ქართველი ახალგაზრდობა, ბოლოს და ბოლოს, თავისი ქვეყნის მომავალს თვითონ განსაზღვრავს. ის, რომ ახალგაზრდებს ჩემი წიგნის პათოსის ამსახველი პლაკატები უჭირავთ, ეს ის მოვლენაა, რომელიც ყოველი მწერლისთვის დიდ ბედნიერებას წარმოადგენს - ხელოვნება მოულოდნელად ცხოვრებაში ცოცხლდება, გამოგონილი რეალური ხდება...
- თქვენ ახლახან ახალი პიესა დაასრულეთ სამუშაო სახელწოდებით „წმინდანი მონსტრები“. ვინ არიან მონსტრები?
- ეს ინტერპრეტაციის საკითხია. მე ქალის - მედეას - სახე მყავს გამოყვანილი ძველბერძნული მითოლოგიიდან. პიესაში ბევრია საუბარი ბავშვებზე - მეტაფიზიკური და ფიზიკური თვალსაზრისით - რომლებიც მსხვერპლად ეწირებიან, მაგალითად, უკრაინაში და ღაზას სექტორში. მე ამას ვუკავშირებ ჩემს სამშობლოსაც და ქართველ ხალხს ვეკითხები: მზად ხართ გაწიროთ თქვენი მომავალი თუ დაიცავთ ეროვნულ ინტერესებს? მე ეს პიესა ამ გაზაფხულზე საქართველოში მომხდარი ამბების შთაბეჭდილების ქვეშ დავწერე.
- რამდენად აქტუალურია პიესის იდეები?
- ეს არც ბიძინა ივანიშვილს და არც ვლადიმერ პუტინს არ ეხება, მაგრამ ეს არის გარკვეული ადამიანების საქმიანობის შეჯამება, დასკვნების გაკეთება. საქმე ეხება მამაკაცებს, რომლებიც ომებს აწარმოებენ, რომლებიც ქალებს ჩაგრავენ და თვით იმ ქალებსაც, რომლებიც ძალადობას სჩადიან. ამ მიზნით მე გარკვეული ისტორიული კვლევებიც ჩავატარე: არსებობდნენ ისეთი ქალებიც, რომლებიც საკუთარ და სხვის შვილებს კლავდნენ. მაგალითად, ჩეჩენი ტერორისტი ქალი ბესლანში, ან თუნდაც მაგდა ჰებელსი, ნაციონალ-სოციალისტ იოზეფ გებელსის ცოლი, რომელიც ფანატიკოსი იყო. მე ასევე გამოვიკვლიე მარგარეტ გარნერის ისტორია, რომელიც შავკანიანი მონა ქალი იყო მე-19 საუკუნის აშშ-ში. იგი შვილთან ერთად გაიქცა, მაგრამ დაიჭირეს და შვილს რომ მონობაში არ ეცხოვრა, ის თვითონ მოკლა - მდინარეში გადააგდო. (...)
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
