,
„რუსეთ-თურქეთის ურთიერთობებში უკვე საკმაო ხანია გარკვეული დაძაბულობა თუ გაუცხოვება შეიმჩნევა, რომლის ფონზე რეჯეფ ერდოღანისა და ვლადიმერ პუტინის შეხვედრა მუდმივად გადადების რეჟიმში იმყოფება, თუმცა ბოლო დროს კარგი ამბავიც გავრცელდა: რუსეთის პრეზიდენტი, დიდი ალბათობით, თავის თურქ კოლეგას ივლისში „ნეტრალურ მინდორზე“ შეხვდება“, - წერს თურქული გამოცემა „მედია გუნლუ“ (Medya Günlüğü) თავის სარედაქციო სტატიაში სათაურით „შუალედური გადაწყვეტილება: შეხვედრა „ნეიტრალურ ზონაში“.
გთავაზობთ პუბლიკაციას:
მოსკოვსა და ანკარას შორის ჯერ კიდევ შენარჩუნებულია ის მეტ-ნაკლებად ცივი და დაძაბული ურთიერთობა, რომელიც ბოლო დროს ჩამოყალიბდა, თუმცა „გვირაბის ბოლოს სინათლე გამოჩნდა“: რეჯეფ ერდოღანი და ვლადიმერ პუტინი ერთმანეთს ყაზახეთში შეხვდებიან. ეს, სავარაუდოდ, იქნება იმ ადრინდელი კონტაქტების განახლება, როცა ლიდერები ერთმანეთს წელიწადში ორჯერ და მეტჯერაც ხვდებოდნენ.
ცნობილია, რომ ვლადიმერ პუტინის თურქეთში ვიზიტი დღის წესრიგში თითქმის ერთი წელია დგას, მაგრამ ის ერთგვარ „განუხორციელებელ იდეად“ გადაიქცა. თანდათანობით განმტკიცდა აზრი, რომ სამიტი უახლოეს მომავალში არ შედგება.... მაგრამ საქმე მთლად უიმედოდ არ ყოფილა: 11 ივნისს, კრემლში შეხვედრისას, ვლადიმერ პუტინმა თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრს ხაკან ფიდანს განუცხადა, რომ შეეცდება თავის თურქ კოლეგას რეჯეფ ერდოღანს ივლისში, ასტანაში ყოფნის დროს შეხვდეს და მოელაპარაკოს. „როგორც ვიცი, 3-4 ივლისს, იგი ასტანაში უნდა იყოს საერთაშორისო ფორუმში მონაწლეობის მისაღებად. მეც იქ ვიქნები. გვექნება შესაძლებლობა, რომ შევხვდეთ, დავსხდეთ და ვისაუბროთ“.
რუსეთის პრეზიდენტი თურქეთში, დღის წესრიგის მიხედვით, ჯერ კიდევ გასული წლის აგვისტოში უნდა ჩასულიყო, მაგრამ ვიზიტი არ შედგა. ცოტა მოგვიანებით პრეზიდენტები შეთანხმდნენ, რომ ერთმანეთს სოჭში, შავი ზღვის ნაპირზე შეხვდებოდნენ, თუმცა ბედმა მათი შეხვედრა არ ინება. მიმდინარე წლის აპრილის შუა რიცხვებში რეჯეფ ერდოღანმა ჟურნალისტების კითხვაზე, თუ როდის განხორციელდებოდა რუსი კოლეგის ვიზიტი, განაცხადა: „ჩვენ ერთმანეთს ტელეფონით ხშირად ვესაუბრებით, თუმცა ვიზიტის ზუსტი თარიღი ჯერ-ჯერობით განსაზღვრული არ არის. ვფიქრობ საკითხი მალე გაირკვევა“. 23 აპრილს თურქეთის პრეზიდენტის ადმინისტრაციის წარმომადგენელმა რუსულ საინფორმაციო სააგენტოს შეატყობინა, რომ „ვიზიტი მზადდება, მაგრამ თარიღი დაზუსტებული არ არის“. მას მოჰყვა კრემლის პრეს-მდივნის დიმიტრი პესკოვის ნათქვამი: „ვიზიტის თარიღი არ დადგენილა, მაგრამ როცა დადგინდება, ყველა დროულად გაიგებს“.
თუმცა იმავე ხანებში თვითონ რუსეთის პრეზიდენტმა ისეთი რამ თქვა, რომელიც, მართალია, ირიბად იყო გამოხატული, მაგრამ ანკარას არ მოეწონა: „ჩვენმა ცენტრალურმა ბანკმა სწორად იმოქმედა და რუსეთში არ დაუშვა ისეთი უკონტროლო ინფლაციური პროცესები, როგორიც თურქეთში მიმდინარეობსო“.
გაისმოდა ხმები, რომ ვიზიტი გადადება გამოწვეული იყო „პრეზიდენტების სამუშაო გრაფიკის ერთმანეთთან შეუთავსებლობით“, თანაც გასულ კვირას რუსეთის ლიდერმა კიდევ ერთი განცხადება გააკეთა და თურქეთის მიერ დასავლური კრედიტების მიღება გააკრიტიკა. იმავდროულად კი მოსკოვმა მაისის ბოლოს გამოაცხადა, რომ თურქეთს დაახლოებით 27 მილიონი დოლარის ვალი ჩამოაწერა, რომელიც ადრინდელი კრედიტის გადაუხდელი პროცენტებით დაგროვდა. [კრემლის ნაბიჯი ერთგვარ კეთილი ნების გამოხატვად წარმოჩინდა].
სხვათა შორის, ხაკან ფიდანის მიღება კრემლში, „პროტოკოლის“ წესების მიხედვით, აუცილებელი არ იყო, მაგრამ ვლადიმერ პუტინმა, როგორც ჩანს, მოისურვა, რომ მისი განზრახვა მინისტრს თავისი პრეზიდენტისთვის ეცნობებინა.
მართალია, ჯერ-ჯერობით ისევ უცნობია, დათანხმდება თუ არა რეჯეფ ერდოღანი ვლადიმერ პუტინის სურვილს ასტანაში შეხვედრის თაობაზე, მაგრამ ამის მიუხედავად, მაინც გაჩნდა გარკვეული იმედი. ყაზახეთს კარგი ურთიერთობა აქვს როგორც რუსეთთან, ასევე თურქეთთანაც, ანუ შეხვედრა, არსებითად, „ნეიტრალურ ზონაში“ (მოედანზე) ჩატარდება.
წყარო: https://medyagunlugu.com/ara-cozum-tarafsiz-bolge/
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
