USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Тбилиси
ჩინეთში ჰიდროელექტრო სადგურის კაშხალის ნგრევამ 200 000-ზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა.
дата:  3987

1975 წელს მოხდა კატასტროფა, რომელმაც ოფიციალური მონაცემებით 200 000-ზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა.

ჩინეთში მდინარე ჟუხეზე აგებული კაშხლის (ბანციაო) დანგრევამ უსაშინლესი კატასტროფა გამოიწვია, დაგუბებულმა წყალმა წალეკა ყველაფერი რაც კი წინ დახვდა, ყველაზე საშინელი კი 200 000 ადამიანის დაღუპვა იყო.

კაშხალი მდინარე ჟუხეზე აგებულ იქნა ჩინელების მიერ საბჭოთა კონსულტანტების აქტიური მხარდაჭერით.

სამუშაოები ჯერ კიდევ სტალინის სიცოცხლეში იქნა 1951 წელს დაწყებული, კაშხალი შენდებოდა უმაღლესი ხარისხის საშენი მასალებით და მისი მდგრადობა გათვლილი იყო წყალსაცავში წყლის დონის მომატებაზე და ბუნებრივ კატაკლიზმებზე.

პროექტის ავტორების თქმით კაშხლის ექსპლუატაცია ძალიან დიდ დროზე იყო გათვლილი.

თუმცა კაშხლის აშენების და საბჭოთა სპეციალისტ-კონსულტანტების წასვლის მერე კაშხლის კონსტრუქციაში შეტანილ იქნა მრავლობითი რეკონსტრუქციები, რასაც არ ითვალისწინებდა საბჭოელი კონსულტანტების პროექტი.

კაშხლის კონსტრუქციის რეკონსტრუქციაში თვითნებურმა და არა პროფესიონალურმა ჩარევამ გამოიწვია კაშხლის კონსტრუქციაში ბზარების გაჩენა, რის გამოც სასწრაფოდ იქნა ჩინეთში ჩამოყვანილი საბჭოთა სპეციალისტები.

კატასტროფამდე გაცილებით ადრე ჩენ შინმა, ჩინელმა ჰიდროლოგმა, განჭვრიტა ბანციაოს კაშხალის მწყობრიდან გამოსვლის მაღალი რისკი, თუმცა მას ექსტრემალი მემარჯვენე უწოდეს და ხელისუფლებამ მისი გაფრთხილება არ გაითვალისწინა.

1975 წელს მოხდა წყალდიდობა, რომლის მსგავსი ასაკოვან ჩინელებსაც კი არ ახსოვდათ. მას შემდეგ, რაც მდინარეზე წყლის დონემ კატასტროფულ ნიშნულს გადააჭარბა, საფრთხე შეექმნა კაშხალსაც.

არნახული სიძლიერის წვიმის (1631 მმ დღეში) წყალსაცავში წყლის სიმაღლე კატასტროფულ სიმაღლემდე ავიდა, მდინარე ჟუხეზე იმ დროისათვის რამდენიმე კაშხლის კასკადი იყო, წყლის ნაკადმა და წყალსაცავში წარმოქმნილმა ტაიფუნმა პირველად დაანგრია მოძველებული შიმანტანის კაშხალი, კაშხლის დანგრევა მოხდა ღამის პირველის ნახევარზე.

დანგრეული კაშხლიდან უზარმაზარი წნევით გამოსულმა წყალმა საშინელი დარტყმა მიაყენა ბანციაოს თანამედროვე კაშხალს, რომლის მედეგობა მიწისძვრის შემთხვევაშიც კი მაქსიმალურ ბალზე იყო გათვლილი.

კაშხალმა ვერ გაუძალო საშინელი ძალის დარტყმას და კაშხლის ცენტრალური ნაწილი ჩამოინგრა, აღსანიშნავია, რომ იმ ღამეს იმავე მდინარეზე დომინოს პრინციპით ღვარცოფმა 62 დამბა გაანადგურა.

ქალაქში და სოფელში ღვარცოფის სიგანემ 10 კილომეტრს მიაღწია. აზვირთებული ტალღების სიმაღლემ 7 მეტრს გადააჭარბა.

მოქალაქეებთან ერთად მასიურად დაიღუპნენ სამაშველო სამსახურის თანამშრომლებიც.

26 000 ადამიანი მყისიერად დაიღუპა, წყლის ნიაღვარმა წალეკა ყველაფერი რაც კი წინ დახვდა. დახმარების, კვების და მედიკამენტების გარეშე დარჩენილი ადამიანები წყლის ნიაღვარში იხრჩობოდნენ, კაშხლის დანგრევიდან რამდენიმე დღეში დაღუპულთა რიცხვმა ოფიციალური მონაცემებით 200 000 ადამიანს გადააჭარბა (რამდენიმე ათასი უგზოუკვლოდ დაიკარგა).

მსხვერპლის რაოდენობა ბევრად მეტი იქნებოდა, რომ არა საბჭოთა სპეციალისტების რჩევა-დაებომბათ ჩინურ სამხედრო თვითმფრინავებს გადარჩენილი დამბები, რამაც წყლის ნიაღვარს საშუალება მისცა გაშლილიყო და გამანადგურებელი ძალა დაეკარგა.

ჩინელმა სამხედრო მფრინავებმა წარმატებით გაართვეს თავი დასახულ ამოცანას, და მიყოლებით ააფეთქეს გადარჩენილი დამბები, რამაც წყლის რაოდენობა და გამანადგურებელი მოქმედება მაქსიმალურად შეამცირა მდინარის კალაპოტში და მიმდებარე ტერიტორიაზე.

იმხელა ზარალი მიადგა ორი დღის განმავლობაში ჩინურ ინფრასტრუქტურას, რომ ჩინეთმა 1993 წლამდე ვერ შესძლო სრულად აღედგინა განადგურებული დამბები და რაც მთავარია აღედგინა მდინარეზე უდიდესი ბანციაოს კაშხალი.

ყველაზე სამწუხარო ის არის, რომ ამ კატასტროფის თავიდან აცილება შესაძლებელი იქნებოდა ჩენ შინის მიერ წამოწეული პრობლემისადმი ყურადღების მიქცევით - ის ეწინააღმდეგებოდა ჰიდროელექტროსადგურის მდინარე ხუაიხეზე აგებას, რადგან იგი წარსულში არაერთი წყალდიდობის მიზეზი იყო, თუმცა მეცნიერი ჯერ კიდევ კონსტრუქციის გეგმის შექმნისას ჩამოაშორეს პროექტს და სხვა ქალაქში გადაასახლეს.

аналитика
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати