2024 წლის ოქტომბერში იწყება ჩინეთიდან ცენტრალურ აზიაში და შემდეგ ირანსა და თურქეთში სარკინიგზო მარშრუტის მშენებლობა. პროექტის სრული ღირებულება დაახლოებით 8 მილიარდი დოლარია და მისი მთავარი მიზანია ცენტრალური აზიის ქვეყნებს შორის, ასევე ირანსა და თურქეთს შორის სავაჭრო და სატრანსპორტო კავშირების გაძლიერება. ეს პროექტი წარმოადგენს "სარტყელისა და გზის ინიციატივის" (BRI) უმნიშვნელოვანეს ნაწილს და იმოქმედებს როგორც აზიასა და ევროპას შორის ახალი ტვირთგადაზიდვის მარშრუტი, რომელიც გაამარტივებს საქონლის გადატანას ჩინეთიდან ევროკავშირში.
პროექტის მოტივაცია და მიზნები
ამ გზის მშენებლობა მრავალი სტრატეგიული მოტივით არის გამოწვეული:
ვაჭრობის ოპტიმიზაცია: მარშრუტი უზრუნველყოფს ჩინეთიდან ცენტრალურ აზიაში, ირანში და საბოლოოდ თურქეთში ტვირთის გადატანის უფრო მოკლე, სწრაფ და უსაფრთხო გზას. ამჟამად საქონლის უმეტესობა გემებით გადაიტანება, მაგრამ სარკინიგზო გზით უფრო სწრაფად მოხდება ტრანზიტი.
ენერგეტიკული უსაფრთხოება და სავაჭრო ქსელის გაფართოება: ცენტრალური აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყირგიზეთი და უზბეკეთი, სჭირდებათ პირდაპირი წვდომა საერთაშორისო სავაჭრო გზებთან. ამ სარკინიგზო ხაზის მეშვეობით, მათ შეეძლებათ ენერგეტიკული რესურსების ექსპორტის და იმპორტის გაადვილება.
ტრანსაზიური ურთიერთობის გაძლიერება: ჩინეთი არა მხოლოდ საკუთარი ინტერესებისთვის აშენებს ამ გზას, არამედ აფართოებს ურთიერთობებს იმ ქვეყნებთან, რომლებიც მის გზაზე არიან, მათ შორის ირანი და თურქეთი. ეს მარშრუტი მნიშვნელოვანია როგორც ჩინეთის, ასევე მათი პარტნიორი ქვეყნების სავაჭრო და სატრანსპორტო კავშირების განმტკიცებისთვის.
ტვირთგადაზიდვის მოცულობა და ეკონომიკური გავლენა
პროექტის შედეგად მნიშვნელოვნად გაიზრდება ტვირთგადაზიდვის მოცულობა ჩინეთიდან ევროკავშირში. გზის გახსნის შემდეგ, სარკინიგზო მარშრუტს შეუძლია 5-დან 10 მილიონ ტონამდე ტვირთის გადაზიდვა წელიწადში. ეს კი მნიშვნელოვნად შეამცირებს ტრანსპორტირების დროს და ხარჯებს ჩინეთის პროდუქტების ევროპაში მიტანისთვის.
ჩინეთის მიზანია გაამარტივოს და დააჩქაროს საქონლის გადატანა გლობალურ ბაზრებზე, ხოლო ევროკავშირისთვის ეს მარშრუტი გახდება მნიშვნელოვანი სავაჭრო გზა, რაც მათ საშუალებას მისცემს უფრო სწრაფად მიიღონ პროდუქცია და ნედლეული აზიიდან.
ინდოეთისა და პაკისტანის დაინტერესება
ამ პროექტის სტრატეგიული მნიშვნელობა არ შემოიფარგლება მხოლოდ ცენტრალურ აზიასა და ევროპით. ინდოეთიც და პაკისტანიც ინტერესდებიან ამ მარშრუტით, რადგან ისინი ამ გზით შეძლებენ პროდუქციისა და ნედლეულის ტრანსპორტირებას ცენტრალური აზიისა და ევროპის მიმართულებით. ინდოეთი აქტიურად ცდილობს ჩაერთოს მსგავს რეგიონალურ ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, რათა გააძლიეროს საკუთარი სავაჭრო შესაძლებლობები ცენტრალურ აზიაში, ხოლო პაკისტანისთვის ამ გზის გამოყენება ხელს შეუწყობს არა მხოლოდ ტრანზიტს, არამედ საკუთარი საექსპორტო გზების განვითარებას.
ირანის და თურქეთის როლი
ირანი და თურქეთი გადამწყვეტ როლს თამაშობენ, როგორც რეგიონული ჰაბები. ირანის სტრატეგიული მდებარეობა და მისი სარკინიგზო კავშირები თურქეთთან ქმნის კარს ევროპისკენ. თურქეთი კი, თავის მხრივ, ევროკავშირთან კავშირს უზრუნველყოფს. ამ გზის მეშვეობით ჩინეთიდან წამოსული ტვირთები შემოვა ირანში, გაივლის ქვეყნის სხვადასხვა დიდ ქალაქებს და შემდეგ თურქეთში გადავა. თურქეთში სარკინიგზო ხაზები უკავშირდება ევროპის ქვეყნებს, რაც გახსნის ახალ სატრანსპორტო მარშრუტებს.
დასკვნა
ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთი-ირანი-თურქეთის სარკინიგზო პროექტი არის ერთ-ერთი ყველაზე ამბიციური და მნიშვნელოვანი ინფრასტრუქტურული პროექტი, რომელიც მნიშვნელოვნად შეცვლის აზიასა და ევროპას შორის ვაჭრობის და ტრანსპორტირების გზებს. პროექტის წარმატება გააძლიერებს რეგიონულ და გლობალურ სავაჭრო კავშირებს, შეამცირებს სატრანსპორტო ხარჯებს და გაზრდის აზიისა და ევროპის ეკონომიკურ კავშირებს, ხოლო ინდოეთი და პაკისტანი ხელს შეუწყობენ მის გავლით ცენტრალურ აზიაში თავიანთი ინტერესების გაძლიერებას.
ეს სარკინიგზო მარშრუტი, თავისი სტრატეგიული მდებარეობით და მულტინაციონალური გავლენით, ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს სარტყელს წარმოადგენს ჩინეთის გლობალური სავაჭრო ინიციატივებისთვის.
რუკა
რუკაზე ნაჩვენებია ფართო სარკინიგზო მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთში და გადის ყირგიზეთის, უზბეკეთის, თურქმენეთის, ირანის და საბოლოოდ თურქეთის გავლით. ეს ხაზია, სავარაუდოდ, "ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთის" სარკინიგზო პროექტის გაფართოებული ვერსია, რომელიც გაივლის ირანის და თურქეთის მარშრუტით, დააკავშირებს აზიის ქვეყნებს ევროპასთან.
ამ მარშრუტის ერთ-ერთი მიზანი არის ჩინეთის "სარტყელისა და გზის ინიციატივის" (BRI) ფარგლებში, გააძლიეროს ტრანსპორტირებისა და ვაჭრობის კავშირი აზიას, ევროპას და აფრიკას შორის. რუკაზე ნაჩვენებია, რომ სარკინიგზო ხაზი ჩინეთიდან თურქეთამდე გადის თურქმენეთს, შემდეგ ირანს, და ბოლოს თურქეთს, სადაც შესაძლო საბოლოო გაერთიანება ხდება თურქეთის შიდა სარკინიგზო სისტემასთან, რომელიც მიდის სტამბოლში ან ევროპის მიმართულებით.
ეს მარშრუტი საშუალებას მისცემს ტვირთებს შანხაიდან და სხვა ქალაქებიდან გაცილებით მოკლე გზით მივიდნენ ევროპის ბაზრებზე, რაც დროისა და ხარჯების შემცირებას გამოიწვევს
ამერიკული გაზეთი „ჰილი“ (The Hill) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „მკვდრეთით აღმსდგარი: დონალდ ტრამპი როგორც ამერიკული პოლიტიკის „ლაზარე“ (ავტორი - დერეკ ჰანტერი).
„სიტყვას „ისტორიული“ პოლიტიკაში ხშირად იყენებენ ხოლმე და მას ფეხბურთის ბურთივით ათამაშებენ, ზოგჯერ კი მიზანში ვერ ურტყამენ. დონალდ ტრამპთან მიმართებით კი ამ სიტყვის გამოყენება სამართლიანია. მისი მიღწევა მართლაც ისტორიულია. მან უდიდესი რევანში აიღო პოლიტიკაში.
დონალდ ტრამპი არამხოლოდ პოლიტიკური გვამი იყო, არამედ საერთოდ, „პერსონა ნონ-გრატა“ როგორც ვაშინგტონში, ასევე მშობლიურ ნიუ-იორკშიც. და როგორც ხდება ხოლმე პოლიტიკაში, მას საპყრობლეში გაგზავნითაც ემუქრებოდნენ... და ახლა იგი თეთრ სახლში ძლევამოსილად ბრუნდება - ისეთ თამაშში გამარჯვების შემდეგ, რომელიც მანამდე არავის უთამაშია.
აშშ-ის ისტორიაში დონალდ ტრამპამდე მისნაირად მხოლოდ 22-ე და 24-ე პრეზიდენტი გროვერ კლივლენდი იქნა არჩეული ორი ვადით („შუალედური შესვენებით“ 1885-1889 და 1893-1897 წლებში). მსგავსი შემთხვევა ჰქონდა რიჩარდ ნიქსონს, რომელმაც 1960 წელს საპრეზიდენტო არჩევნებიც წააგო, გუბერნატორის არჩევნებიც (1962 წელს) და განაცხადა - „მორჩა, მეგობრებო, რიჩარდ ნიქსონს ვეღარსად ვეღარ ნახავთ - იმიტომ, რომ ეს ჩემი ბოლო პრეს-კონფერენციაა“. ჩვენ მისი ნახვა მაინც მოგვიწია 1968 წელს, თეთრ სახლის ოვალურ კაბინეტში. თუ რითი დაასრულა მან თავისი პრეზიდენტობა, გვახსოვს („უოტერგეიტით“), მაგრამ ფაქტია, რომ მისი დაბრუნება იმ დროისათვის ძალზე შთამბეჭდავი იყო.
დონალდ ტრამპმა კი რიჩარდ ნიქსონსაც გადააჭარბა. იგი ფაქტიურად „დამარხული“ იყო საკუთარი რესპუბლიკური პარტიის წევრების მხრიდანაც კი, სხვები კი მოთმინებით ელოდნენ, რომ იგი უბრალოდ გუდა-ნაბადს აიკრავდა და პოლიტიკიდან წავიდოდა. მაგრამ ასე არ მოხდა.
ამერიკელებმა თავისი პოზიცია გამოხატეს: მათ ცვლილებები სურდათ და კიდეც განახორციელეს. დონალდ ტრამპი ვერაფერმა ვერ შეაჩერა - ვერც ბრალდებებმა, ვერც თავდასხმებმა... ყველა მემარცხენე გაზეთი და ტელევიზია აკრიტიკებდა, ემუქრებოდა, აშინებდა, მაგრამ ისინი ყველა „ქაღალდის ვეფხვები“ აღმოჩნდნენ, დონალდ ტრამპმა ყველა „დაიკიდა“. რას იზამენ ახლა ტელეარხების MSNBC-სა და CNN-ის ხელმძღვანელები და მაყურებლები? ვინ აღმოჩნდა მარგინალი - ისინი თუ დონალდ ტრამპი? აღიარებენ თუ არა იმას, რომ არასწორად იქცეოდნენ - როცა ყველას, ვინც დონალდ ტრამპის გვერდით იდგა, გიჟებად და სულელებად თვლიდნენ?
მოკლედ, დონალდ ტრამპი „კონსტანტის“ (მუდმივის) განსახიერებაა: იგი იყო, არის და იქნება.
წყარო: https://thehill.com/opinion/campaign/4975713-donald-trump-greatest-comeback-since-lazarus/