USD 2.7328
EUR 2.9389
RUB 2.7873
თბილისი
ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთი-ირანი-თურქეთის სარკინიგზო პროექტი: სტრატეგიული მნიშვნელობა და მომავალი გავლენები
თარიღი:  2136

2024 წლის ოქტომბერში იწყება ჩინეთიდან ცენტრალურ აზიაში და შემდეგ ირანსა და თურქეთში სარკინიგზო მარშრუტის მშენებლობა. პროექტის სრული ღირებულება დაახლოებით 8 მილიარდი დოლარია და მისი მთავარი მიზანია ცენტრალური აზიის ქვეყნებს შორის, ასევე ირანსა და თურქეთს შორის სავაჭრო და სატრანსპორტო კავშირების გაძლიერება. ეს პროექტი წარმოადგენს "სარტყელისა და გზის ინიციატივის" (BRI) უმნიშვნელოვანეს ნაწილს და იმოქმედებს როგორც აზიასა და ევროპას შორის ახალი ტვირთგადაზიდვის მარშრუტი, რომელიც გაამარტივებს საქონლის გადატანას ჩინეთიდან ევროკავშირში.

პროექტის მოტივაცია და მიზნები

ამ გზის მშენებლობა მრავალი სტრატეგიული მოტივით არის გამოწვეული:

ვაჭრობის ოპტიმიზაცია: მარშრუტი უზრუნველყოფს ჩინეთიდან ცენტრალურ აზიაში, ირანში და საბოლოოდ თურქეთში ტვირთის გადატანის უფრო მოკლე, სწრაფ და უსაფრთხო გზას. ამჟამად საქონლის უმეტესობა გემებით გადაიტანება, მაგრამ სარკინიგზო გზით უფრო სწრაფად მოხდება ტრანზიტი.

ენერგეტიკული უსაფრთხოება და სავაჭრო ქსელის გაფართოება: ცენტრალური აზიის ქვეყნებს, როგორიცაა ყირგიზეთი და უზბეკეთი, სჭირდებათ პირდაპირი წვდომა საერთაშორისო სავაჭრო გზებთან. ამ სარკინიგზო ხაზის მეშვეობით, მათ შეეძლებათ ენერგეტიკული რესურსების ექსპორტის და იმპორტის გაადვილება.

ტრანსაზიური ურთიერთობის გაძლიერება: ჩინეთი არა მხოლოდ საკუთარი ინტერესებისთვის აშენებს ამ გზას, არამედ აფართოებს ურთიერთობებს იმ ქვეყნებთან, რომლებიც მის გზაზე არიან, მათ შორის ირანი და თურქეთი. ეს მარშრუტი მნიშვნელოვანია როგორც ჩინეთის, ასევე მათი პარტნიორი ქვეყნების სავაჭრო და სატრანსპორტო კავშირების განმტკიცებისთვის.

ტვირთგადაზიდვის მოცულობა და ეკონომიკური გავლენა

პროექტის შედეგად მნიშვნელოვნად გაიზრდება ტვირთგადაზიდვის მოცულობა ჩინეთიდან ევროკავშირში. გზის გახსნის შემდეგ, სარკინიგზო მარშრუტს შეუძლია 5-დან 10 მილიონ ტონამდე ტვირთის გადაზიდვა წელიწადში. ეს კი მნიშვნელოვნად შეამცირებს ტრანსპორტირების დროს და ხარჯებს ჩინეთის პროდუქტების ევროპაში მიტანისთვის.

ჩინეთის მიზანია გაამარტივოს და დააჩქაროს საქონლის გადატანა გლობალურ ბაზრებზე, ხოლო ევროკავშირისთვის ეს მარშრუტი გახდება მნიშვნელოვანი სავაჭრო გზა, რაც მათ საშუალებას მისცემს უფრო სწრაფად მიიღონ პროდუქცია და ნედლეული აზიიდან.

ინდოეთისა და პაკისტანის დაინტერესება

ამ პროექტის სტრატეგიული მნიშვნელობა არ შემოიფარგლება მხოლოდ ცენტრალურ აზიასა და ევროპით. ინდოეთიც და პაკისტანიც ინტერესდებიან ამ მარშრუტით, რადგან ისინი ამ გზით შეძლებენ პროდუქციისა და ნედლეულის ტრანსპორტირებას ცენტრალური აზიისა და ევროპის მიმართულებით. ინდოეთი აქტიურად ცდილობს ჩაერთოს მსგავს რეგიონალურ ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, რათა გააძლიეროს საკუთარი სავაჭრო შესაძლებლობები ცენტრალურ აზიაში, ხოლო პაკისტანისთვის ამ გზის გამოყენება ხელს შეუწყობს არა მხოლოდ ტრანზიტს, არამედ საკუთარი საექსპორტო გზების განვითარებას.

 ირანის და თურქეთის როლი

ირანი და თურქეთი გადამწყვეტ როლს თამაშობენ, როგორც რეგიონული ჰაბები. ირანის სტრატეგიული მდებარეობა და მისი სარკინიგზო კავშირები თურქეთთან ქმნის კარს ევროპისკენ. თურქეთი კი, თავის მხრივ, ევროკავშირთან კავშირს უზრუნველყოფს. ამ გზის მეშვეობით ჩინეთიდან წამოსული ტვირთები შემოვა ირანში, გაივლის ქვეყნის სხვადასხვა დიდ ქალაქებს და შემდეგ თურქეთში გადავა. თურქეთში სარკინიგზო ხაზები უკავშირდება ევროპის ქვეყნებს, რაც გახსნის ახალ სატრანსპორტო მარშრუტებს.

დასკვნა

ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთი-ირანი-თურქეთის სარკინიგზო პროექტი არის ერთ-ერთი ყველაზე ამბიციური და მნიშვნელოვანი ინფრასტრუქტურული პროექტი, რომელიც მნიშვნელოვნად შეცვლის აზიასა და ევროპას შორის ვაჭრობის და ტრანსპორტირების გზებს. პროექტის წარმატება გააძლიერებს რეგიონულ და გლობალურ სავაჭრო კავშირებს, შეამცირებს სატრანსპორტო ხარჯებს და გაზრდის აზიისა და ევროპის ეკონომიკურ კავშირებს, ხოლო ინდოეთი და პაკისტანი ხელს შეუწყობენ მის გავლით ცენტრალურ აზიაში თავიანთი ინტერესების გაძლიერებას.

ეს სარკინიგზო მარშრუტი, თავისი სტრატეგიული მდებარეობით და მულტინაციონალური გავლენით, ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს სარტყელს წარმოადგენს ჩინეთის გლობალური სავაჭრო ინიციატივებისთვის.

რუკა

რუკაზე ნაჩვენებია ფართო სარკინიგზო მარშრუტი, რომელიც იწყება ჩინეთში და გადის ყირგიზეთის, უზბეკეთის, თურქმენეთის, ირანის და საბოლოოდ თურქეთის გავლით. ეს ხაზია, სავარაუდოდ, "ჩინეთი-ყირგიზეთი-უზბეკეთის" სარკინიგზო პროექტის გაფართოებული ვერსია, რომელიც გაივლის ირანის და თურქეთის მარშრუტით, დააკავშირებს აზიის ქვეყნებს ევროპასთან.

ამ მარშრუტის ერთ-ერთი მიზანი არის ჩინეთის "სარტყელისა და გზის ინიციატივის" (BRI) ფარგლებში, გააძლიეროს ტრანსპორტირებისა და ვაჭრობის კავშირი აზიას, ევროპას და აფრიკას შორის. რუკაზე ნაჩვენებია, რომ სარკინიგზო ხაზი ჩინეთიდან თურქეთამდე გადის თურქმენეთს, შემდეგ ირანს, და ბოლოს თურქეთს, სადაც შესაძლო საბოლოო გაერთიანება ხდება თურქეთის შიდა სარკინიგზო სისტემასთან, რომელიც მიდის სტამბოლში ან ევროპის მიმართულებით.

ეს მარშრუტი საშუალებას მისცემს ტვირთებს შანხაიდან და სხვა ქალაქებიდან გაცილებით მოკლე გზით მივიდნენ ევროპის ბაზრებზე, რაც დროისა და ხარჯების შემცირებას გამოიწვევს

ანალიტიკა
«The Hill» (აშშ): „მკვდრეთით აღმდგარი: დონალდ ტრამპი როგორც ამერიკული პოლიტიკის „ლაზარე“

ამერიკული გაზეთი „ჰილი“ (The Hill) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „მკვდრეთით აღმსდგარი: დონალდ ტრამპი როგორც ამერიკული პოლიტიკის „ლაზარე“ (ავტორი - დერეკ ჰანტერი).

„სიტყვას „ისტორიული“ პოლიტიკაში ხშირად იყენებენ ხოლმე და მას ფეხბურთის ბურთივით ათამაშებენ, ზოგჯერ კი მიზანში ვერ ურტყამენ. დონალდ ტრამპთან მიმართებით კი ამ სიტყვის გამოყენება სამართლიანია. მისი მიღწევა მართლაც ისტორიულია. მან უდიდესი რევანში აიღო პოლიტიკაში.

დონალდ ტრამპი არამხოლოდ პოლიტიკური გვამი იყო, არამედ საერთოდ, „პერსონა ნონ-გრატა“ როგორც ვაშინგტონში, ასევე მშობლიურ ნიუ-იორკშიც. და როგორც ხდება ხოლმე პოლიტიკაში, მას საპყრობლეში გაგზავნითაც ემუქრებოდნენ... და ახლა იგი თეთრ სახლში ძლევამოსილად ბრუნდება - ისეთ თამაშში გამარჯვების შემდეგ, რომელიც მანამდე არავის უთამაშია.

აშშ-ის ისტორიაში დონალდ ტრამპამდე მისნაირად მხოლოდ 22-ე და 24-ე პრეზიდენტი გროვერ კლივლენდი იქნა არჩეული ორი ვადით („შუალედური შესვენებით“ 1885-1889 და 1893-1897 წლებში). მსგავსი შემთხვევა ჰქონდა რიჩარდ ნიქსონს, რომელმაც 1960 წელს საპრეზიდენტო არჩევნებიც წააგო, გუბერნატორის არჩევნებიც (1962 წელს) და განაცხადა - „მორჩა, მეგობრებო, რიჩარდ ნიქსონს ვეღარსად ვეღარ ნახავთ - იმიტომ, რომ ეს ჩემი ბოლო პრეს-კონფერენციაა“. ჩვენ მისი ნახვა მაინც მოგვიწია 1968 წელს, თეთრ სახლის ოვალურ კაბინეტში. თუ რითი დაასრულა მან თავისი პრეზიდენტობა, გვახსოვს („უოტერგეიტით“), მაგრამ ფაქტია, რომ მისი დაბრუნება იმ დროისათვის ძალზე შთამბეჭდავი იყო.

დონალდ ტრამპმა კი რიჩარდ ნიქსონსაც გადააჭარბა. იგი ფაქტიურად „დამარხული“ იყო  საკუთარი რესპუბლიკური პარტიის წევრების მხრიდანაც კი, სხვები კი მოთმინებით ელოდნენ, რომ იგი უბრალოდ გუდა-ნაბადს აიკრავდა და პოლიტიკიდან წავიდოდა. მაგრამ ასე არ მოხდა.

ამერიკელებმა თავისი პოზიცია გამოხატეს: მათ ცვლილებები სურდათ და კიდეც განახორციელეს. დონალდ ტრამპი ვერაფერმა ვერ შეაჩერა - ვერც ბრალდებებმა, ვერც თავდასხმებმა... ყველა მემარცხენე გაზეთი და ტელევიზია აკრიტიკებდა, ემუქრებოდა, აშინებდა, მაგრამ ისინი ყველა „ქაღალდის ვეფხვები“ აღმოჩნდნენ, დონალდ ტრამპმა ყველა „დაიკიდა“. რას იზამენ ახლა ტელეარხების MSNBC-სა და CNN-ის ხელმძღვანელები და მაყურებლები? ვინ აღმოჩნდა მარგინალი - ისინი თუ დონალდ ტრამპი? აღიარებენ თუ არა იმას,  რომ არასწორად იქცეოდნენ - როცა ყველას, ვინც დონალდ ტრამპის გვერდით იდგა, გიჟებად და  სულელებად თვლიდნენ?

მოკლედ, დონალდ ტრამპი „კონსტანტის“ (მუდმივის) განსახიერებაა: იგი იყო, არის და იქნება.

წყარო: https://thehill.com/opinion/campaign/4975713-donald-trump-greatest-comeback-since-lazarus/

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.