USD 2.7015
EUR 3.1697
RUB 3.4107
თბილისი
ბექა ჭიჭინაძე - XV საუკუნეში გენუის რესპუბლიკამ საქართველოს მეფე ალექსანდრე დიდი ,,დაასანქცირა"
თარიღი:  2539
1430 -იან წლებში გენუის რესპუბლიკამ საქართველოს მეფე ალექსანდრე დიდი ,,დაასანქცირა".
 
გამაოგნებელი ისტორიაა.
 
გენუის რესპუბლიკის დოჟმა - ლუდოვიკო დი კამპროფეგოსომ და უხუცესებმა მიიღეს ორი გენუელი ვაჭრის, ძმების - ბატისტა და გიულიანო დონატოების საჩივარი ქართველთა მეფეზე.
 
არისტოკრატი დონატოების საგვარეულო განთქმული იყო საზღვაო ვაჭრობით, ცნობილია, რომ ისინი ნაოსნობდნენ კაფადან ქიოსამდე და საფრანგეთამდეც კი. გენუაში დონატოები უხუცესთა საბჭოში ირიცხებოდნენ, საკუთრივ კაფაშიც მათ ხელმძღვანელი პოსტები ეჭირათ.
დოჟისთვის გაგზავნილი საჩივარი იუწყებოდა, რომ მელქიონ დონატოს ქონება ალექსანდრე ქართველთა მეფის ქვეშევრდომებმა დაიტაცეს, ალექსანდრემ დაზარალებულებს ქონება არ აუნაზღაურა და თავადაც მიიღო წილი, 1435-1437 წლებში კაფას კონსულებმა საპასუხოდ ალექსანდრე მეფის ვაჭრების სავაჭრო უფლებები შეზღუდეს დაზარალებული გენუელი ძმების სასარგებლოდ. გადაწყვეტილება დაამტკიცა ოფიციალურმა გენუამ, რომელსაც მაშინ მილანის ჰერცოგის კომისარი ფრანსუა ბარბავარა წარმოადგენდა.
 
ამ პერიოდში გენუელთა ფაქტორიას კაფაზე ურთიერთობი ეძაბება ვენეციელებთან და ყირიმელ თათრებთან, ასეთ პირობებში ძალიან საშიში იყო კაფაში მრავლად მყოფი ქართველი ვაჭრების უკმაყოფილება, ამიტომაც კაფას კონსულმა ბატისტა ფორნარიომ ქართველი ვაჭრების სასჯელი შეამსუბუქა და მათ საქონლის გადასახადები დაუწესა, გადაწყვეტილება დოჟმა დაამტკიცა, მაგრამ მელქიონ დონატო ამ დროს უკვე მკვდარი იყო, ქართველთაგან მოკრებილი გადასახადები ის ის იყო მის სახელზე უნდა გაცემულიყო ზარალის ასანაზღაურებლად, მაგრამ ამ დროს კაფაში გამოჩნდნენ მოწმეები, რომლებიც ამტკიცებდნენ რომ დონატოს სიცოცხლეში უკვე მიღებული ჰქონდა კომპენსაცია ალექსანდრე მეფისაგან, ამგვარად, კაფას კონსული იძულებული გახდა შეეწყვიტა გადასახადების მოკრება, თუმცა თავად დონატოები მიიჩნევდნენ, რომ ეს ცრუმოწმობა იყო.
 
ქართველი ვაჭრების სანქცირებას ალექსანდრე მეფე მშვიდად არ შეხვედრია და თავის მოკავშირის - ტრაპიზონის იმპერატორ - იოანე მეოთხე კომნენოსის ფლოტილიის დახმარებით დაატყვევა ბათუმის ნავსადგურში შემოსული გენუური ხომალდი, რომელიც მერვალდო სპინოლას ეკუთვნოდა.
 
საგულისხმოა, რომ მე-15 საუკუნის 60-70 წლებშიც გენუელი ვაჭრები მძაფრად უპირისპირდებიან ქართველ ვაჭრებს, ყველაფერ აქედან კარგად ჩანს, რომ ქართველი ვაჭრები მათთვის კონკურენტები იყვნენ და საკმარისად ძლიერი კონკურენტებიც.
ქართველები ტრაპიზონელ კომნენოსთა ტრადიციული მოკავშირეები იყვნენ გენუელთა წინააღმდეგ ბრძოლაში, ზემოთ ვახსენეთ ტრაპიზონის ფლოტილიის მიერ ბათუმში გენუური ხომალდის დატყვევება, სხვა შემთხვევებში ტრაპიზონის იმპერატორები გენუელთა წინააღმდეგ ბრძოლებში ქართველებს ეყრდნობოდნენ.
 
,,Éliede la Primaudaie" ყვება:
გენუელები ბიზანტიის იმპერიაში თითქმის განუსაზღვრელი უფლებებით სარგებლობდნენ. ზოგ შემთხვევაში მათი თავხედობა იქამდეც კი მიდიოდა, რომ გარკვეულ მონაკვეთებში ისინი ბიზანტიელებს თავიანთ სამშობლოში ნაოსნობისა და თევზაობის უფლებასაც არ აძლევდნენ. ისინი აკონტროლებდნენ ბოსფორის გასასვლელსაც, საიდანაც 300 000 ფლორინს იღებდნენ შემოსავლად. ტრაპიზონის იმპერიაში მათ მსგავსი პრივილეგიები არ ჰქონიათ. გენუელმა ვაჭრებმა ტრაპიზონის იმპერატორს მოსთხოვეს იგივე პრივილეგიები, რითაც ისინი იმ ტერიტორიებზე სარგებლობდნენ, სადაც კონსტანტინეპოლის იმპერატორის იურისდიქცია ვრცელდებოდა, მაგრამ იმპერატორმა უპასუხა, რომ პირობები მათთვის არ შეიცვლებოდა, თუ ეს მათთვის მიუღებელი იყო, შეეძლოთ კონსტანტინეპოლში წასულიყვნენ, მაგრამ წასვლამდე ვაჭრებისთვის დაწესებული გადასახადი უნდა გადაეხადათ.
 
იტალიელები ბერძნებისგან ასეთ პასუხს არ იყვნენ მიჩვეული. ბაჟის გადახდაზე მათ უარი განაცხადეს, პორტში თავიანთი საქონელი მოაგროვეს და ქალაქიდან წასვლას აპირებდნენ, გასათვალისწინებელია, რომ მათ ყველგან თავიანთი მცველი რაზმები ახლდნენ. იმპერატორმა მათ კიდევ ერთხელ მოუწოდა პატივი ეცათ მისი ხელისუფლებისთვის, მაგრამ თავიანთი რაზმებით გადიდგულებულმა გენუელებმა იმპერატორის ბრძანებას დასცინეს,მათ ისიც კი სცადეს, რომ ქალაქი დაეწვათ... საშინელმა ხანძარმა ბევრი ნაგებობა, მათ შორის არსენალის საცავიც იმსხვერპლა.
 
საბოლოოდ, ქართველებმა გენუელები დაამარცხეს და არცერთ მათგანს გაქცევის საშუალება არ მისცეს. შეპყრობილმა გენუელებმა პატიება ითხოვეს და გადასახადების გადახდაზე თანხმობა განაცხადეს. წყაროთა აღწერით, ეს ქართველები (იბერები) ცუდად შეიარაღებულები და მცირერიცხოვნები ყოფილან, მაგრამ ამავდროს ,,ჭეშმარიტი გმირები და საზარელი ლომები იყვნენ, რომელთაც მსხვერპლი ვერასოდეს გაურბოდათ."
 
მიყევით ბმულს - ბექა ჭიჭინაძე
თბილისი
გადასასვლელ ხიდთან 280-მეტრიანი საავტომობილო ესტაკადის მშენებლობაზე ₾100 მილიონი დაიხარჯება

თბილისის მერია გადასასვლელ ხიდთან, ცოტნე დადიანისა და სადგურის მოედნის დამაკავშირებელი ესტაკადის მშენებლობას გეგმავს. ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტი 2026 წლის ბიუჯეტში უკვე გათვალისწინებულია და მასზე მომდევნო წელს 10 მილიონი ლარი დაიხარჯება, 2027 წელს კი დამატებით 87.5 მილიონი ლარი. მთლიანობაში 280-მეტრიანი ესტაკადის პროექტირება-მშენებლობის წინასწარი სავარაუდო ღირებულება 100 მილიონ ლარს შეადგენს. პროექტზე საგზაო მარშრუტის კვლევაზე 2025 წელს უკვე 2.5 მილიონი ლარი დაიხარჯა.

2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში მითითებულია, რომ სარკინიგზო მაგისტრალი ქალაქის ცენტრალურ მონაკვეთს ყოფს იმგვარად, რომ მოედნის პარალელურად არსებულ ქუჩებს შორის დაკავშირებადობა მინიმალურია და აუცილებელია საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის ახალი ინფრასტრუქტურის შექმნით ქალაქის უბნების დაკავშირებადობა გაუმჯობესდეს.

"ქალაქ თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის კორიდორი და თანმდევი ინფრასტრუქტურა ქმნის 4-კილომეტრიან მონაკვეთს აღმოსავლეთ-დასავლეთ სატრანსპორტო კავშირის გარეშე, გარდა შეზღუდული რაოდენობის საფეხმავლო კავშირებისა. ეს ისტორიული დაბრკოლება ხელს უშლის თბილისის სატრანსპორტო გეგმის პრიორიტეტებისკენ მისწრაფებას. სადგურის მოედანი მდებარეობს აღნიშნულ ამ 4-კილომეტრიან მონაკვეთში. ის წარმოადგენს დედაქალაქის უმნიშვნელოვანეს სატრანსპორტო „ჰაბს“, სადაც თავს იყრის 61 ავტობუსის მარშრუტი, მეტროს 2 ხაზი, ისევე როგორც საქართველოს რკინიგზის სერვისები. ტერიტორია ემსახურება საათში 330 ავტობუსის სერვისს, საიდანაც მომავალში 150 გამოიყენებს ხიდს. თბილისის სატრანსპორტო გეგმის თანახმად, სადგურის მოედანი ასევე იქნება თბილისის საგარეუბნო რკინიგზის სერვისების თავმოყრის წერტილი, რაც კიდევ უფრო მნიშვნელოვანს გახდის მისი, როგორც სატრანსპორტო ჰაბის ფუნქციას. ამჟამინდელი მდგომარეობით, აღმოსავლეთ-დასავლეთ კავშირის არარსებობა აფერხებს მაღალი ხარისხის ჰაბის განვითარებას, ხშირად 22 ავტობუსის მარშრუტის შეწყვეტა ხდება ვადაზე ადრე ან ახორციელებენ 1.5 კილომეტრიანი შემოვლითი მგზავრობას, რომელიც მნიშვნელოვნად ზრდის გადაადგილების დროს, ჰაერის დაბინძურებასა და ვიბრაციას, ისევე როგორც ამცირებს მარშრუტების ხარჯეფექტიანობას. თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევამ, რომელიც მსოფლიო ბანკის დახმარებით ჩატარდა, მულტიკრიტერიუმიანი ანალიზის საშუალებით, გამოავლინა თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის ხაზის ორ მხარეს (აღმოსავლეთ და დასავლეთ) შორის ახალი კავშირის შექმნის საუკეთესო ალტერნატივა - საზოგადოებრივი ტრანსპორტის პრიორიტეტის მქონე საავტომობილო ხიდი, დადიანის ქუჩასა და სადგურის მოედანს შორის. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია ფლობს თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევის საფუძველზე შექმნილ ანგარიშს, კონცეფციას. პროექტის მიზანი არის, ამ კონცეფციით განსაზღვრული, საავტომობილო ხიდის მშენებლობა.

აღნიშნული ობიექტი წარმოადგენს საავტომობილო ხიდს ქალაქ თბილისში, რომელიც დააკავშირებს სადგურის მოედანს დადიანის ქუჩასთან და იქნება 280 მეტრი სიგრძის, 8.5 მეტრი სიგანის სწორ მონაკვეთში, ხოლო 15 მეტრი სიგანის მოხვევის მონაკვეთში (ე.წ. სპირალი, რომელიც ეშვება სადგურის მოედანზე). ხიდი იქნება ორზოლიანი და დასავლეთით, სადგურის მოედანზე დაშვებისას, რამპას ექნება მარჯვნივ ჩამხვევი ზოლი. რკინიგზის დერეფნის კვეთისას აუცილებელია 7 მეტრიანი სხვაობა რკინიგზის ლიანდაგსა და ხიდის სტრუქტურას შორის. საავტომობილო ხიდი ითვალისწინებს 18 მეტრიანი ავტობუსების მართვის ტრაექტორიებს, მისი მაქსიმალური გრძივი ქანობი - 10.7%, ხოლო მინიმალური რადიუსი - 12 მეტრი. საავტომობილო ხიდის გამტარობა შერეული ნაკადების პირობაში იქნება 800 ავტომობილი ერთ საათში ერთი მიმართულებით", - ნათქვამია 2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში.

წყარო: https://bm.ge

sadguris-moedani_o_h

სრულად
გამოკითხვა
სხვათა შორის