,
ბელგიის მეფე ლეოპოლდ II ისტორიაში შევიდა როგორც ერთ-ერთი ყველაზე ბოროტი და დაუნდობელი მმართველი, რომელმაც ნამდვილი გენოციდი მოუწყო კონგოელ ხალხს.
როგორც ამბობენ, მისი პასუხისმგებლობით, დაახლოებით, 10 მილიონი კონგოელი დაიღუპა ან დაასახიჩრეს.
ლეოპოლდ II მაშინ დაიბადა, როდესაც ბელგიის სამეფო ჯერ 5 წლის იყო. სამწუხაროდ, დედამისი, მარი ლუისი წარუმატებელი ქორწინების გამო ბრაზს თავის შვილზე ანთხევდა. ის დასცინოდა ლეოპოლდის დიდ ცხვირს, რომელსაც ფრინველის ნისკარტს ადრიდა და მას მახინჯს ეძახდა. როგორც ამბობენ, მშობლების სიყვარული მას პატარაობიდანვე აკლდა, შემდეგ კი მისი ერთადერთი საზრუნავი მატერიალური კეთილდღეობა და ამქვეყნიური დიდება გახდა.
აღსანიშნავია, რომ გარდაცვალებამდე მამამისს, ლეოპოლდ I-ს 50 მცდელობა ჰქონდა რომელიმე ქვეყნის დაპყრობისა და ბელგიის კოლონიად ქცევისა, თუმცა ამის გაკეთება ვერასდროს მოახერხა. ლეოპოლდ პირველს სჯეროდა, რომ აფრიკული ქვეყნების კოლონიზაციის გარეშე მისი ქვეყანა ვერასდროს გამდიდრდებოდა და მოიპოვებდა ძალაუფლებას.
ლეოპოლდ მეორემ მამამისის გზა გააგრძელა, თუმცა განსხვავება ის იყო, რომ მას ბელგიის სახელით არა ერის დაპყრობა, არამედ მთლიანი ქვეყანის მის პირად საკუთრებად ქცევა იყო. მიუხედავად ამისა, ლეოპოლდ მეორემ ძალიან კარგად იცოდა, რომ მას ამის უფლებას არავინ მისცემდა, ამიტომ მზაკვრულ გეგმას მიმართა. ლეოპოლდმა ყველა დაარწმუნა, რომ მის მთავარ მისიას კონგოში ქრისტიანობის გავრცელება და "კონგოელი ხალხის უღმერთო სულების გადარჩენა" წარმოადგენდა.
1884 წელს, 14 ევროპული ქვეყნის წარმომადგენლებთან, ბერლინის კონფერენციაზე ის ამტკიცებდა, რომ თავად დახარჯავდა ქონებას კონგოელი ხალხის კეთილდღეობისთვის.
როგორც ცნობილია, კონგოში იმ დროს, დიდი რაოდენობით მოიპოვედნენ კაუჩუკს. იმისთვის, რომ მოპოვება და მიწოდება გაეზარდა, ლეოპოლდმა თავისი დაქვემდებარებულების დახმარებით უსასტიკეს ხერხებს მიმართა კონგოელების დასამონებლად. ხშირად მათ სოფლებს ცეცხლს უკიდებდნენ, რათა ვერავინ გაქცეულიყო, ესროდნენ ან მძევლებად აჰყავდათ ადგილობრივი ქალები და მამაკაცებს ემუქრებოდნენ, რომ თუ ყოველი დღის ბოლოს ისინი 15 კილო კაუჩუკის მასალას არ მიიტანდნენ, მთლიან ოჯახს დაუხოცავდნენ.
სამწუხაროდ, ლეოპოლდ მეორე დარწმუნებული იყო იმაში, რომ თითოული კონგოელი მისი პირადი მონა, ხოლო მთლიანად კონგო კი მისი პირადი საკუთრება იყო და შესაბამისად, ის შეეძლო ეკეთებინა რაც მოუნდებოდა.
ლეოპოლდის ბრძანებით, ასევე, სოფლის აღებისას, არჩევდნენ ძლიერი შესახედაობის ახალგაზრდა მამაკაცებს და ძალით აწევრიანდებდნენ თავიანთ რიგებში. ასე იზრდებოდა სასტიკი მბრძანებლის რაზმი. აღსანიშნავია ისიც, რომ არმიის თითოული წევრი ვალდებული იყო, მოეკლა დაუმორჩილებელი კონგოელი ერთი ტყვიით. თუ რომელიმე მეორე ტყვიასაც დახარჯვდა, მას ან მოკლავდნენ ან ხელს მოაჭრიდნენ ტყვიის ტყუილად გამოყენებისთვის.
მანამ, სანამ კონგოში სრული ჯოჯოხეთი ხდებოდა, ევროპაში ყველას ეგონა, რომ ლეოპოლდ მეორე თავის მისიას მშვიდობიანად ახორციელებდა. ლეოპოლდ მეორემ მწერლები დაიქირავა, რომლებიც სტატიებს წერდნენ და ხოტბას ასხამდნენ მეფის "ქრისტიანულ მისიას", ისე რომ თავად კონგოში ნამყოფებიც არ იყვნენ. ადამიანები ისე აწერდნენ ხელს ლეოპოლდის არმიაში გაწევრიანებას, რომ სინამდვილეში წარმოდგენაც არ ჰქონდათ რისი გაკეთება მოუწევდათ.
მეტიც, არმიის წევრებს შთააგონებდნენ, რომ ფერადკანიანები არ იყვენენ ადამიანები, ამიტომ დანაშაულის გრძნობა არ უნდა ჰქონოდათ თუ რომელიმე კონგოელის მოკვლა მოუწევდათ. ზოგიერთს სჯეროდა, რომ რაც უფრო ბრუტალურად მოექცეოდნენ კონგოელებს, ისინი მით უფრო კარგად შეასრულებდნენ თავიანთ საქმეს.
კაუჩუკის ბაზარზე ლეოპოლდ მეორეს მონოპოლიის დაკარგვა არ სურდა, ამიტომ არავის აძლევდა უფლებას კონგოში ჩამოსულიყო და კაუჩუკი გაეტანა. მათ შორის არც არაბ ვაჭრებს.
მიუხედავად იმისა, რომ ლეოპოლდ მეორე თავისი ცოდვების დამალვას საგულდაგულოდ ცდილობდა, მაინც გამოჩნდნენ ისეთი ჟურნალისტები, რომლებმაც დიდი ბრიტანეთიდან და ამერიკიდან დაიწყეს კონგოში ჩასვლა და ყველაფრის აღწერა, რასაც ნახავდნენ. რამდენიმე მათგანმა დაიწყო საჯარო მხილება იმ განუკითხაობისა, რაც იმ დროს ხდებოდა კონგოში. ისინი საქვეყნოდ აცხადებნენ, რომ ლეოპოლდის ქმდებები იყო ყველაზე დიდი დანაშაული და კრიმინალი, რაც თუ ოდესმე მომხდარა კაცობრიობის ისტორიაში.
ლეოპოლდ მეორის მრისხანე პერიოდის დასრულების შემდეგ ბელგიელებს დიდი ხნის განმავლობაში სჯეროდათ, რომ მათი მეფე იყო დიდებული ადამიანი. მთავრობა მალავდა სიმართლეს, რადგან ლეოპოლდის დანაშაულის გამჟღავნება იქნებოდა არა მხოლოდ ბელგიელებისთვის იმედგაცრუება, არამედ ქვეყანის იმიჯის შელახვაც, რის გამოც თაობებს არასწორად ასწავლიდნენ ისტორიას მათი მეფის მოღვაწეობის შესახებ.
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
