USD 2.8091
EUR 2.9248
RUB 2.7123
თბილისი
ასურელი მამის ბარ ჰებრაიოს მსოფლიო რუკა - მე-13 საუკუნე, საქართველო წარმოდგენილია ლურჯად ამოხაზულ რკალში
თარიღი:  941
ასურელი მამის - ბარ ჰებრაიოს (ܓܪܝܓܘܪܝܘܣ ܒܪ ܥܒܪܝܐ) მსოფლიო რუკა - მე-13 საუკუნე, საქართველო წარმოდგენილია ლურჯად ამოხაზულ რკალში, მარჯვნივ წითლად ამოხაზული კვადრატი კასპიის ზღვაა, თანამედროვე რუკებს მიჩვეულ თვალს ამ რუკის სწორად აღქმა ძალიან უჭირს, რუკის ზედა ნაწილზე გამსახულია აფრიკა და არა რუსეთის სტეპები.
აქვე, ფეოდალურ საქართველომდე მოგზაურობის ერთი ძალიან საინტერესო, დავიწყებული აღწერა
ბარ ჰებრაიოს მიერ:
,,ბერძენთა კალენდრის ხუთას სამოცდასამ წელს (1252 წ.), ჰაიტუმი, კილიკიის მეფე, წავიდა მონქე ხანთან სამსახურებლად. მან მიიღო მაცოცხლებელი საიდუმლოებები [კვირის] მეხუთე დღეს და წავიდა ჯვარცმის პარასკევს. და რადგანაც მას ეშინოდა, რომ ბეთ რომეის დიდებულები ღალატისთვის არ დასხმოდნენ (ჰაიტუმი განუდგა რუმის სულთანს როცა ეს უკანასკნელი მონღოლებს ებრძოდა და გახდა მონღოლთა ქვეშევრდომი, რომელთაც თავის მხრივ რუმის სასულთნოც დაიმორჩილეს). მან განაცხადა რომ ჯერ ელჩს გზავნიდა მონქე ხანთან, და როდესაც მან მიიღო ბრძანება [ე.ი. მოგზაურობის ნებართვა] დაიძრა. მან ასევე მისწერა წერილები ბეთ რომეის (რუმის) მბრძანებელს იმავე საგანზე. და თვითონაც დაიძრა ამ ელჩთან ერთად, მსახურის სამოსით გადაცმული, ის გამოეწყო ჭუჭყიან, ჩამოკონკილ ძონძებში და დაჯდა ყველაზე საწყალ პირუტყვზე. მან გაიარა ბეთ რომაიეს (რუმის სასულთნოს) ყველა ქალაქი და ვერავინ იცნო იგი, მაგრამ არზენგანში ის იცნო ერთმა კაცმა ბაზარში და თქვა: "ეს მეფე ჰაიტუმია". და როცა ელჩმა ეს გაიგო, შემოუბრუნდა მეფეს, რომელსაც ცხენი მოჰყავდა, ლოყაზე ლეწა, შეურაცხყო და უთხრა: „დიახ, სულელო, აქ თუ მიგამსგავსებენ მეფეს!" და ამით მათი ეჭვი გაფანტა.
ხოლო მეფემ განაგრძო გლეხის სამოსის ტარება, სანამ არ მივიდა ქართველთა საზღვრამდე, შემდეგ კი თავი გამოავლინა. ამ პერიოდში, თითქმის სამწელიწადნახევარი ცხოვრობდა ქვეყნის გარეთ, შემდეგ კი დაბრუნდა".
ჰეთუმ/ჰაიტუმის თანმხლებმა - კირაკოს განძაკეცმა დაწვრილებით აღწერა მეფის გზა ყარაყორუმამდე, რომელიც შუა სუკუნეების შორეული აღმოსავლეთის ისტორიისთვის ერთ-ერთი მთავარი წყაროა და თარგმნილია მრავალ, მათ შორის ჩინურ ენაზეც.
ეკონომიკა
2024 წლის ნოემბერში ქვეყანაში შემოსული ფულადი გზავნილების ნაკადების მოცულობამ 266.70 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა, რაც 9.6%-ით ნაკლებია 2023 წლის ნოემბრის ანალოგიურ მაჩვენებელზე.

საქართველოს ეროვნული ბანკის მონაცემებით, 2024 წლის ნოემბერში ქვეყანაში შემოსული ფულადი გზავნილების ნაკადების მოცულობამ 266.7 მლნ აშშ დოლარი (729.5 მლნ ლარი) შეადგინა, რაც 9.6%-ით ნაკლებია 2023 წლის ნოემბრის ანალოგიურ მაჩვენებელზე.

შემოსული გზავნილების 18.77% ამერიკის შეერთებულ შტატებზე მოდის - 50.05 მილიონი დოლარი, რაც 21.61%-ით მეტია 2023 წლის ნოემბერთან შედარებით. მეორე ადგილზეა იტალია (16.93%), საიდანაც  გასულ თვეში 45.16 მილიონი დოლარი გადმოირიცხა - ეს წინა წელთან შედარებით 4.4%-იანი მატებაა.

მესამე ადგილზეა რუსეთი (11.16%) 29.76 მილიონი აშშ დოლარით, რაც 2023 წლის ნოემბერთან შედარებით 60.63%-იანი კლებაა.

ქვეყნები, საიდანაც გასულ თვეს საქართველოში ყველაზე მეტი თანხა გადმოირიცხა: 

  1. აშშ - $50.05 მლნ;
  2. იტალია - $45.16 მლნ;
  3. რუსეთის ფედერაცია - $29.76 მლნ;
  4. გერმანია - $23.77 მლნ;
  5. საბერძნეთი - $21.46 მლნ;
  6. ისრაელი - $21.43 მლნ;
  7. თურქეთი - $8.49 მლნ;
  8. ყირგიზეთი - $8.01მლნ;
  9. ყაზახეთი - $8 მლნ;
  10. ესპანეთი - $5.69 მლნ;
  11. ირლანდია - $5.54 მლნ;
  12. საფრანგეთი - $4.98 მლნ;
  13. აზერბაიჯანი - $3.79 მლნ;
  14. გაერთიანებული სამეფო - $3.56 მლნ;
  15. პოლონეთი - $2.68 მლნ;

მსოფლიო ბანკის [WB] ინფორმაციით, საქართველო ფულად გზავნილებზე დამოკიდებული ქვეყნების რეიტინგში 21-ე ადგილზეა, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ ქვეყნის ეკონომიკის მნიშვნელოვანი ნაწილი უცხოეთში დასაქმებული ქართველების მიერ გამოგზავნილ თანხებზეა დამოკიდებული. 

სტატისტიკა ცხადყოფს, რომ ქვეყნის ეკონომიკის ფულად გზავნილებზე დამოკიდებულების მაჩვენებელი ყველაზე მაღალი შედარებით დაბალშემოსავლიან ქვეყნებშია. 

მსოფლიო ბანკის რეიტინგში პირველ ადგილს ტონგა იკავებს, რომლის მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) 37.2% ფულად გზავნილებზე მოდის; 35.3%-ით მეორე ადგილზე სომალია; საერთაშორისო რეიტინგში მესამე ადგილს კი ყირგიზეთი იკავებს, მისი ეკონომიკის 31.3% ფულად გზავნილებზეა დამოკიდებული. 

აღსანიშნავია, რომ განვითარებულ ქვეყნებში ფულად გზავნილებზე დამოკიდებულების მაჩვენებელი 1%-ზე ნაკლებია, რაც იმაზე მიუთითებს, ქვეყნის ეკონომიკის მხოლოდ უმცირესი ნაწილი ივსება უცხოეთში დასაქმებული მოქალაქეების მიერ გამოგზავნილი ფულადი სახსრები.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.