USD 2.7268
EUR 3.1435
RUB 3.4821
თბილისი
ალექსანდრე კორძაია-ამერიკაში მცხოვრები დირიჟორი
თარიღი:  968
მუსიკალურ ოჯახში გავიზარდე. მშვენიერი ბავშვობა მქონდა, დედა და ბებია ფორტეპიანოზე ძალიან კარგად უკრავდნენ. მუსიკა და ხელოვნება ჩვენი ცხოვრების დიდი ნაწილი იყო. ფორტეპიანოზე დაკვრა 4-5 წლის ასაკში დავიწყე, სხვა გზა არ მქონდა.
თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიაში საოცარი წლები გავატარე. 90-იან წლებში კი, მანესის მუსიკალური სკოლიდან მივიღე მოწვევა და ნიუ-იორკში ჩამოვედი სასწავლებლად. მოგვიანებით გადავედი ჯულიარდის მუსიკალურ სკოლაში, ბოლოს მაგისტრატურა შენანდოას კონსერვატორიაში დირიჟორობის განხრით დავამთავრე. გარშემორტყმული ვიყავი მუსიკით და შესანიშნავი ხალხით, რომლებიც მამხნევებდნენ და მეხმარებოდნენ, რომ გამეგრძელებინა ის, რაც ყველაზე მეტად მიყვარდა. განსაკუთრებით დამეხმარა ბონდო კეკელია, რომელმაც თავისი სახლი გაგვიხსნა საცხოვრებლად ქართველ ახალგაზრდებს . ბონდოს დახმარების გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა ნიუ-იორკში დარჩენა. ძალიან მადლობელი ვარ მისი, სიკეთისა და დახმარებისთვის.
ყოველდღე საათობით სწავლა, ფორტეპიანოზე დაკვრა, ვარჯიში და შრომა მიწევდა. მახსოვს, ერთ ღამეს მივდიოდი ნიუ-იორკში, კოლეჯ პოინტის რაიონში და ვფიქრობდი, როგორ, როგორ არის შესაძლებელი ჩემს სიტუაციაში მუსიკის შესრულება კარნეგი ჰოლში? იმ დროს ეს შეუძლებელი ჩანდა, თუმცა ბევრად მოგვიანებით მომიწია იქ დაკვრა.
კლასიკური მუსიკა ისე მიყვარდა, როგორც რელიგია. არასოდეს მავიწყდება, როგორ მითხრა ცნობილმა ქართველმა პიანისტმა და ჩემმა მეგობარმა ეთერ ანჯაფარიძემ: ". ...შენი ერთადერთი მეგობარი ახლა არის სერგეი და სხვა არავინ (ის რახმანინოვზე ლაპარაკობდა), მხოლოდ მასზე გაამახვილე ყურადღება და ისწავლე.”.. მე დავიჯერე მისი. ვიცოდი, რომ ეთერი ყოველი დილის 8:00 საათზე იწყებდა ფორტეპიანოზე ვარჯიშს, მიუხედავად იმისა, ჰქონდა თუ არა კონცერტი. მეც ყოველ დილის 8 საათიდან როიალთან ვიჯექი. ამავე დროს, სკოლაში გაკვეთილებს ვესწრებოდი და შაბათ-კვირას ვმუშაობდი. ძალიან გამიმართლა, რომ გავიცანი მსოფლიო დონის მუსიკოსები, როგორებიც არიან კურტ მაზური, ლიანა ისაკაძე, იან დიუმინი, ბორის პევზნერი, ლორინ მააზელი, იან ვაგნერი, ვინსენტ ლასელვა, ეთერ ანჯაფარიძე.
ჯანსუღ კახიძისგან ბევრი რამ ვისწავლე თბილისის ოპერის თეატრში. 18 წლის განმავლობაში რიჩმონდის უნივერსიტეტში ვასწავლიდი, სადაც სიმფონიური ორკესტრი არაფრისგან შევქმენი, 9 სიმიდან 82 კაციან სიმფონიურ ორკესტრამდე მივედით. ბეთჰოვენის, ბრამსის, გრიგის, ჰოლსტის, სიბელიუსის, სტრავინსკის, ფალიაშვილის, ბალანჩივაძის მუსიკით, ორკესტრთან ერთად სამხრეთ ამერიკაში, კარტახენაში და კოლუმბიაში ვიმოგზაურე. მანამდე აშშ-ში მრავალ ორკესტრს ვხელმძღვანელობდი. ბევრ საინტერესო პროექტზე, სპექტაკლზე და კონცერტზე მიმუშავია. განსაკუთრებული იყო კარნეგი ჰოლი და ლინკოლნის ცენტრი, ასევე ვაშინგტონში თეთრი სახლის კონცერტი, სადაც ორჯერ მივიღე მონაწილეობა. ჩემთვის საინტერესო იყო იმ არტისტების ალბომებზე მუშაობა, რომლებმაც გრემი მოიპოვეს.
ამ პროფესიაში ჩვენ გავდივართ რეალურ ტრანსფორმაციას. ორკესტრისა და ოპერის დირიჟორობის ხელოვნებაში და ზოგადად, ორკესტრის დირიჟორობის პროფესიაში ბევრი ახალი შემსრულებლის არსებობა გვაჩვენებს, თუ როგორ განვითარდება, სად წავა ეს პროფესია. ვთანხმდებით, რომ ხელოვნება არ არის და არ უნდა დარჩეს ერთ ადგილზე. ის მუდმივად იცვლება და ვითარდება. მე აღფრთოვანებული ვარ ბევრი დიდი დირიჟორით აქ, აშშ-ში, ევროპასა და საქართველოში, რომლებიც ცდილობდნენ სიახლის შეტანას. მომწონს ის, რასაც ნიკოლოზ რაჭველი აკეთებს თბილისში საქართველოს ეროვნულ სიმფონიურ ორკესტრთან ერთად. ვფიქრობ, ის ძალიან ნიჭიერია და სულ თვალს ვადევნებ.
იმისთვის, რომ იყო პროფესიონალი დირიჟორი, საჭიროა ბევრი შრომა, კარგი მეხსიერება, სწრაფად სწავლის და მუსიკოსებთან ურთიერთობის უნარი, დიდი ორკესტრის რეპერტუარის, ხელოვნების და ენების კარგი ცოდნა .
საქართველოდან 32 წლის წინ წამოვედი და იქ უკვე არავინ მიცნობს….. მერწმუნეთ, ვცადე და ვცადე, მაგრამ არაფერი გამოვიდა, შემდეგ კი COVID იყო.
განსაკუთრებული პროექტი უნდა იყოს, რომ საქართველოში მის გაკეთებას დავთანხმდე. ეს ალბათ მოხდება და მე ამის მჯერა.
საქართველოში ბევრი ნიჭიერი კლასიკური მუსიკოსია, რომელთაც მინდა დიდი წარმატება ვუსურვო. ქართული მუსიკა განსაკუთრებულია, არ არსებობს მსგავსი სხვა, როგორიც არის, მაგალითად, ანსამბლ ,,რუსთავის” მიერ საკათედრო ტაძარში შესრულებული ”შენ ხარ ვენახი.” —ეს ფასდაუდებელია!
საქართველო ძალიან პატარა ქვეყანაა, სადაც ბევრი ნიჭიერი ადამიანია. მუსიკოსებისა და კრეატიული ადამიანებისთვის შესაძლოა ზოგჯერ მწირი ადგილიც იყოს, რომ სრულად მოახდინონ თავიანთი ნიჭის რეალიზება.
მუსიკა იყო ჩემი ბილეთი სამყაროში, რითიც შევძელი საოცრებების გაკეთება და მადლობელი ვარ ამისთვის. ახლა კი მინდა, სხვა რამეც ვცადო ცხოვრებაში და არ ვიყო მიჯაჭვული მხოლოდ ერთ საქმეს, ცხოვრება ძალიან ხანმოკლეა. COVID-ის შემდეგ ყველა მივდივართ იმ აზრამდე, რომ გავამრავალფეროვნოთ ჩვენი ინტერესები. მშვიდობა და ჩემი ოჯახი ჩემს ცხოვრებაში ყველაზე მნიშვნელოვანია. მუსიკა კი ყოველთვის არის და იქნება ჩემი ყოველდღიური ცხოვრების უდიდესი ნაწილი.
ახალგაზრდა დირიჟორებს და მუსიკოსებს ვურჩევდი: იმუშავეთ ნებისმიერი დონის მუსიკოსებთან, ნებისმიერი ზომის ანსამბლებთან და შექმენით თქვენი ცხოვრება ისე, როგორც გინდათ, რომ საკუთარი ხედვით წარმართოთ. სიმფონიურ ორკესტრს არავინ მოგცემთ, თქვენ უნდა შექმნათ ის ნულიდან. ისეთმა გენიოსებმა, როგორიც არიან ოდისეი დიმიტრიადი და კურტ მაზური, ეს რჩევა მომცეს და ვფიქრობ, სწორედ ამას მივუძღვენი ჩემი ცხოვრება- რაღაცის შექმნას არაფრისგან.
გიყვარდეთ თქვენი ქვეყანა და დაუკარით მეტი ქართული მუსიკა!
ანალიტიკა
უკრაინაში საბრძოლო მოქმედებების ანალიზი - გიორგი კობერიძე
- რუსული იერიში გრძელდება დონეცკის ოლქში. პოკროვსკიდან ჩრდილო-აღმოსავლეთით რუსული მოიერიშე ნაწილები კვლავ ფლანგებიდან, ბრტყელტუჩას მანევრის განხორციელებას ცდილობენ უკრაინელი მცველების წინააღმდეგ. მათი მიზანია ტორეცკედან კოსტიანტინივკამდე, ან კიდევ უფრო ჩრდილოეთით, დრუჟივკამდე ყველა იმ ტერიტორიის ათვისება, რომელშიც ახლა უკრაინელები აკონტროლებენ.
 
ამის წარმატებით განხორციელების შემთხვევაში კი კრამატორსკისაკენ გაჭრას შეეცდებოდნენ. იმ ფონზე, რომ რუსული წინსვლა ნელია, უკრაინელთა ალყაში მოხვედრის საფრთხე მცირეა. ამასთან, იმდენად ნელა მიიწევენ რუსები წინ, რომ უკრაინელები ახერხებენ ზურგში ახალი თავდაცვითი პოზიციების აგებას, რაც რუსულ წინსვლას კიდევ უფრო აფერხებს. კრამატორსკი და სლავიანსკი და მისი შემოგარენი ციხე-სიმაგრედაა ქცეული. ამაზე ჯერ კიდევ 2023 წლიდან საუბრობდნენ. ზოგადად ფრონტის ხაზი ბოლო ორი წელიწადია ამ მიმართულებაზე ძალიან ნელა იცვება.
 
თუკი რუსებს დრუჟივკა-კოსტიანტინივკასაკენ სვლა არ გამოუვიდათ, ცხადია არის შანსი დასავლეთით განავითარონ შეტევა, რათა პოკროვკის მოექცნენ თავზე.
 
- რუსული იერიში გრძელდება დონეცკის ოლქის დასავლეთით, უშუალოდ პოკროვკისა და მის შემოგარენში. აქაც, რუსებს წინსვლა შესამჩნევად ნელი აქვთ და რაც მთავარია მათ რიგებში მსხვერპლია ძლიან დიდი. პოკროვსკი ომამდე 60 ათასიანი დასახლება იყო. მას რუსები ერთი წელია უტევენ, ხოლო მთელს ამ სექტორს - წელიწადნახევარია.
 
რუსული არმიის ძირითადი ნაწილები სწორედ პოკროვსკისა და ტორეცკე-ჩასივ იარის მიმართულებაზე არიან თავმოყრილები. გენერალური შტაბის უფროსის, სირსკის განმარტებით დაახლოებით 700 ათასი რუსი სამხედროა უკრაინაში, რომელთაგანაც 500 ათასი აღმოსავლეთის ფრონტზეა გადასროლილი.
 
- მაისში დაწყებული რუსული შეტევა სუმის ოლქზე დასტაბილურებული და ზოგიერთ ნაწილში სრულად შეჩერებულია. მეტიც, უკრაინელებმა გაათავისუფლებს რუსების მიერ დაკავებული დასახლება ანდრიივკა და მისი შემოგარენიც. ბრძოლა ოლეკსივკას მიმართულებით მიმდინარეობს. უკრაინამ ინიციატივა დაიბრუნა ამ სექტორში. მომდევნო დღეები უკეთ გამოაჩენს სურათს.
 
სუმის ოლქი რუსეთის კურსკის ოლქს ესაზღვრება. რუსები, გარდა სასაზღვრო სოფლების დაკავების მცდელობისა, ცდილობდნენ გაჰყოლოდნენ სუმი-სუჯას მაგისტრალს, თუმცა ჯერჯერობით იუნაკივკას ვერ გასცდნენ ისინი. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ამ მონაკვეთში საზღვრიდან 7 კილომეტრში შეიწიეს მხოლოდ. რუსების მიერ ოკუპირებული ყველაზე დიდი სივრცე კი საზღვრიდან 15 კილომეტრია.
 
იუნაკივკასათვის ინტენსიური ბრძოლა გრძელდება. ამ პატარა ქალაქის სამხრეთ-აღმოსავლეთით დიდი ტყიანი საფარია და მის ხელში ჩაგდებას ცდილობენ რუსები. აქედან არამხოლოდ სუმის მიმართულებით შეუძლიათ აწარმოონ ინტენსიური საარტილერიო დარტყმები, არამედ ტყეში შედარებით ფარულად გადაადგილდნენ კიდეც. უკრაინელებმა ჩაშალეს რუსების მცდელობა სწრაფად დაეკავებინათ დასახლება.
 
და ეს იმ ფონზე, რომ რუსების 50 ათასიანი დანაყოფია მობილიზებული ამ მიმართულებაზე. ეს კი საკმაოდ უმნიშვნელო შედეგია თან თუკი გავითვალისწინებთ იმ პროპაგანდისტულ და პოლიტიკურ კამპანიას, რომელიც სუმის ოლქის ოკუპაციაზე იყო გაკეთებული. სხვათა შორის პუტინმაც ისაუბრა სუმის შესახებ. ჯერჯერობით კრემლი ისე ფუთავს სიტუაციას თითქოს ინიციატივა მხოლოდ მათ ხელში იყოს და თავად წვეტდნენ სადამდე წაიწევენ წინ და რას უზამენ სუმის ოლქს.
 
თუკი რუსეთის მხრიდან ეს ზაფხულის მთავარი შეტევაა მაშინ საკმაოდ ცუდ შედეგს აჩვენებენ ისინი. მაგრამ ჰიპოთეტურად არ არის გამორიცხული კიდევ სხვა ჩანაფიქრი ჰქონდეთ მათ.
 
- სირსკიმ კომენტარი გააკეთა რუსეთის სუჯას ოლქზე. მან აღნიშნა, რომ უკრაინელები კვლავ ინარჩუნებენ რამდენიმე პლაცდარმს რუსეთში და რომ უკრაინა არ აპირებს შეტევით ოპერაციებზე უარის თქმას.
 
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.