USD 2.7354
EUR 3.0177
RUB 2.8748
თბილისი
აკაკი ყულიჯანიშვილი – კაცი, რომელიც ფილოსოფიას და უნივერსიტეტს სიყვარულით ემსახურა
თარიღი:  1078

მეგობრებისა და კოლეგებისათვის ძნელი და მტკივნეულია აკაკი ყულიჯანიშვილზე უკვე მხოლოდ ნამყო დროში საუბარი; ამ ნათელი სულის კაცის ადამიანური და ინტელექტუალური მონაგარიდან გამომდინარე, ალბათ, შეუძლებელიც. მისი ცხოვრების „მშრალი ნალექი“ ასე გამოიყურება: დაიბადა ქ. ხაშურში 1959 წლის 19 აგვისტოს. 1982-1987 წლებში სწავლობდა ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილოსოფიისა და ფსიქოლოგიის ფაკულტეტზე, 1987-1990 წლებში – ამავე უნივერსიტეტის ასპირანტურაში. 1990 წელს დაიცვა  საკანდიდატო დისერტაცია და დაიკავა უფროსი მეცნიერ-თანამშრომლის თანამდებობა. 1994 წლიდან გახდა ესთეტიკის და კულტუროლოგიის კათედრის დოცენტი, 2006 წლიდან – ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი, 2011 წლიდან გარდაცვალებამდე (2023 წლის 17 ოქტომბერი) – სრული პროფესორი.

თავისი მოღვაწეობის სხვადასხვა პერიოდში ა. ყულიჯანიშვილი იყო ფილოსოფიისა და სოციოლოგიის ფაკულტეტის დეკანის მოადგილე, ესთეტიკისა და კულტუროლოგიის კათედრის გამგე, თსუ-ს აკადემიური საბჭოს წევრი, ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამეცნიერო საბჭოს სწავლული მდივანი, ამავე ფაკულტეტის საგამომცემლო კოლეგიის თავჯდომარე, ფილოსოფიაში სამაგისტრო და სადოქტორო პროგრამების ხელმძღვანელი, საქართველოს ფილოსოფიური საზოგადოების ვიცე-პრეზიდენტი, ჟურნალის „ენა და კულტურა“ გამომცემელ-რედაქტორი,  ჟურნალ „მაცნეს“  მრჩეველი საბჭოს წევრი,  ჟურნალ „კულტურის“ რედკოლეგიის წევრი.

იგი არის სამი მონოგრაფიისა და 60-ზე მეტი სამეცნიერო სტატიის ავტორი.

ეს არის საგულისხმო და მაინც მშრალი ფაქტები, რომლებიც მხოლოდ მიანიშნებენ არსებითზე, მთავარზე, რითაც გამსჭვალული იყო ამ ღირსებით სავსე კაცის ყოველი სიტყვა და ნამოქმედარი. მხედველობაში გვაქვს სიკეთე, ზრუნვა და სიყვარული, რაც ყოველთვის გამოარჩევდა მას ყველასთან ურთიერთობაში, ცხოვრების გზაზე გადადგმულ ყოველ ნაბიჯში. გულისხმიერი, ტაქტიანი, ვითარებისა თუ საკითხის მუდამ გონიერად გამჩხრეკი და სამოქმედოდ შემართული, იგი დაუზარებლად და უანგაროდ ირჯებოდა ყველა მიმართებით, თავის ყველა ქმედებაში. მნიშვნელობა არ ჰქონდა – რას ან ვის ეხებოდა საქმე – ზოგადად ფილოსოფიას, ესთეტიკას, უნივერსიტეტს, ფაკულტეტს, კათედრას, ქვეყანას, მშობლიურ კუთხეს, კოლეგას, სტუდენტს, თანასოფლელებს, თანაქალაქელებს, მეგობრებს თუ უცნობ ადამიანებს.

აკაკი ყულიჯანიშვილისათვის ფილოსოფია არ იყო ოდენ პროფესია, დაკავშირებული სოციალურ სტატუსთან და პრესტიჟთან, არამედ, უწინარეს ყოვლისა, მისთვის ეს იყო სულიერების ფორმა, არამატერიალურთან, მეტაფიზიკურთან ურთიერთობის გზა. ყოფიერებისაკენ მიბრუნების, მისკენ ძალისხმევის ეს კვალი (ენერგია) ნათლად გამოსჭვივის ადამიანის, ხელოვნების, კულტურის შესახებ მისი შეხედულებებიდან. მის მოხსენებებში, სტატიებსა და წიგნებში მკაფიოდ იკვეთება  სიკეთის, მშვენიერებისა და ჭეშმარიტების ტრანსცენდენტალური ბუნება, სულიერების, სულიერ  ღირებულებათა გამათავისუფლებელი ძალა.

აკაკი ყულიჯანიშვილს ადამიანი საერთოდ ვერ წარმოედგინა თავისუფლების, როგორც ფუნდამენტური მახასიათებლის, გარეშე.  ამიტომ ისტორიაც, მისი აზრით, არა ერთი პრინციპის, ერთი სუბიექტის, ერთი კულტურის რეალიზების ტოპოსია, არამედ მრავალი პრინციპის, მრავალი სუბიექტის, მრავალი კულტურის და მათი ურთიერთქმედების არეალი, სადაც ღიაობა და დიალოგურობა ადამიანის ყოფიერებისათვის უსაკუთრივესად გვევლინება. ამ ფილოსოფიურ მრწამსს ეფუძნებოდა იგი ყველა თავის განაზრებასა და ქმედებაში. და, ალბათ, ამიტომაც ტოვებს მისი ცხოვრების თეორიული და პრაქტიკული მხარეები განუყოფელი მთლიანის შთაბეჭდილებას.

ლუდვიგ ვიტგენშტაინმა გარდაცვალებამდე ორი დღით ადრე, ვიდრე გონებას დაკარგავდა, თავის ცხოვრებას მშვენიერი უწოდა. იგივე შეფასება შეეფერება აწ გარდაცვლილი ჩვენი კოლეგის და საყვარელი მეგობრის – აკაკი ყულიჯანიშვილის მიერ განვლილ ცხოვრების გზასაც.  მან, მაღალი გონიერებითა და ღირსების გრძნობით სავსე კაცმა, რომელიც უნივერსიტეტს, ჭეშმარიტებას, სიკეთესა და მშვენიერებას მთელი არსებით ემსახურა, მართლაც რომ მშვენიერი ცხოვრებით იცხოვრა.

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის

ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის

ფილოსოფიის სასწავლო-სამეცნიერო ინსტიტუტის

ასოცირებული პროფესორი მამია სურმავა

https://tsu.media

რეგიონი
კახეთის 4 -ზოლიანი მაგისტრალის პირველი 35 კმ-იანი მონაკვეთი გაიხსნა, მაგისტრალური გზა სამჯერ გაზრდილ გამტარობასთან ერთად ანახევრებს გადაადგილების დროს

კახეთის 4 - ზოლიანი მაგისტრალური გზის პირველი 35 კმ-იანი მონაკვეთი გაიხსნა და თბილისიდან საგარეჯომდე ტრანსპორტი უკვე ჩქაროსნული გზით ისარგებლებს.

საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს ინფორმაციით, თბილისი-საგარეჯოს მაგისტრალური გზა სრულ შესაბამისობაშია საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების თანამედროვე სტანდარტებთან და უზრუნველყოფილია განათების სისტემით.

„მაგისტრალი გვერდს უვლის ოთხ მჭიდროდ დასახლებულ სოფელსა და ქალაქს (ვაზიანს, სართიჭალას, ნინოწმინდას, საგარეჯოს), რითაც განტვირთავს მოძრაობას დასახლებებში, გაანახევრებს გადაადგილების დროს და სამჯერ გაზრდის ავტოტრანსპორტის გამტარობას.

თბილისი-საგარეჯოს მაგისტრალურ გზაზე აშენდა 35 კმ-იანი ასფალტ-ბეტონისა და ცემენტ-ბეტონის 4 ზოლიანი გზა, 46 საავტომობილო, 4 სარკინიგზო და 1 სამელიორაციო ხიდი, მოეწყო 8 მიწისქვეშა გადასასვლელი, 148 წყალგამტარი და 19 სამელიორაციო მილი.

გზის მშენებლობა სახელმწიფო ბიუჯეტიდან 533 502 661 მილიონი ლარით დაფინანსდა.

თბილისი-სგარეჯოს 35 კმ-იანი საერთაშორისო მაგისტრალური გზა თბილისის კახეთთან დამაკავშირებელი ძირითადი საგზაო ქსელის და აზერბაიჯანთან დამაკავშირებელი საერთაშორისო სატრანზიტო დერეფნის ნაწილია.

კახეთის 4 ზოლიანი საერთაშორისო მაგისტრალის განვითარებისთვის, საერთო ჯამში, აშენდება 85 კმ-იანი გზა ბაკურციხემდე, რისთვისაც უკვე მიმდინარეობს საგარეჯო-ბადიაურის 17 კმ-იანი მონაკვეთის მშენებლობა.

კახეთის მაგისტრალის მშენებლობის დასრულების შემდეგ, თბილისიდან თელავამდე მგზავრობა მხოლოდ 1 საათსა და 20 წუთში იქნება შესაძლებელი“, - ნათქვამია ინფორმაციაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.