USD 2.7428
EUR 2.8772
RUB 2.6387
თბილისი
აფხაზები: „სული მივყიდეთ რუს ეშმაკს, რომელიც ეს-ესაა, ბოლოს მოგვიღებს“
თარიღი:  1671

არა მარტო აფხაზეთის მცხოვრებთათვის, არამედ ყველასთვის, ვისაც რუსეთის გვერდში განლაგებული ამ პატარა რესპუბლიკის ბედი აღელვებს, უკვე სრულიად ნათელია, რომ დიდმა მეზობელმა მას საბოლოოდ დაადო თათი. თუ ადრე წერა მიწევდა მოსკოვის გრანდიოზულ გეგმებზე, რომელიც კრემლელი ჩინოსნების თავებში მწიფდებოდა, ახლა უკვე იმის კონსტატაცია მიწევს, რომ აფხაზეთის ათვისების რუსული გეგმა წარმატებითაა რეალიზებული.

არადა, ყველაფერი იწყებოდა იმ „ამოწყვეტის პირას მყოფი“ აფხაზი ხალხის „დახმარებით“, რომლის ბლოკადა 1993 წელს სწორედ მოსკოვმა მოაწყო. აფხაზეთში სიცივისა და შიმშილის შემყურე რუსები ქართველებსა და დანარჩენ მსოფლიოსთან დიალოგის „აქტიური ხელშემწყობის“ როლს თამშობდნენ, რეალურად კი გეგმაზომიერად ახორციელებდნენ ტერიტორიის უსისხლოდ დაპყრობის განზრახვას.

თუ გასულ წლებში რუსეთს აფხაზეთის დახმარება კაპიკები უჯდებოდა, რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის აღიარების შემდეგ მოსკოვს მილიონების გაღება მოუწია და ეს მილიონები წყალში, უფრო ზუსტად კი იმ გაუმაძღარი აფხაზი ჩინოსნების ჯიბეებში ჩაიყარა, რომელთაც არაფერი ადარდებდათ, გამდიდრების გარდა. მათ ფეხებზე ეკიდათ, რომ აფხაზეთის საუკეთესო მიწები „საჩუქრად“სხვადასხვა რუს ჩინოსნებს გადაეცემოდათ, დარჩენილ ნაწილზე კი სოკოებივით მრავლდებოდა სხვადასხვა დანიშნულების სამხედრო ბაზები.

რუსეთის მიერ აფხაზეთის დამოუკიდებლობის აღიარებიდან გასული 15-წლიანი პერიოდის განმავლობაში რესპუბლიკა და მისი მოსახლეობა ნამდვილ ტყვეებად იქცნენ „სტრატეგიული პარტნიორისა“, რომელიც განუწყვეტლივ იმეორებდა, როგორ "ზრუნავდა" და "ეხმარებოდა" აფხაზ „ძმებს". აფხაზური საზოგადოება კი მთელი ეს დრო თვალში ნაცარშეყრილი აკვირდებოდა მოვლენებს და სწამდა, რომ აფხაზეთს მხოლოდ რუსეთსა და რუსსკი მირთან ერთად დგომის შემთხვევაში შეეძლო გადარჩენა.

მეხი მაშინ გავარდა, როცა ხალხმა ბოლოს და ბოლოს გააცნობიერა, რომ აფხაზეთ-რუსეთის ურთიერთობებში რაღაც რიგზე არ იყო. ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკი მხოლოდ ტრიგერი იყო მოვლენებისთვის, რომელიც აფხაზეთის ტერიტორიაზე წლების განმავლობაში მიზანმიმართულად ხორციელდებოდა. ავიღოთ თუნდაც თითქმის გაწყვეტილი ურთიერთობები უცხოეთში აფხაზურ დიასპორებთან, მკვლელობები იმ გავლენიანი აფხაზებისა, რომელთაც საჭირო მომენტში ხალხი გაჰყვებოდა, თითქმის ყველა უწყებაში მაღალ თანამდებობებზე რუსული სპეცსამსახურების - ФСБ-სა და ГРУ-ს მოქმედი თანამშრომლების ჩანერგვა-დანიშნვა...

რუსი სამხედროებით უკვე მთელი აფხაზეთია გადაძეძგვილი. ერთი სოფლიდან მეორეში რომ გადადიხართ, აუცილებლად გაგაჩერებთ რუსი სამხედრო საბუთების შესამოწმებლად. ტელეფონები ისმინება, ნებისმიერი შეხვედრა ან თუნდაც სტუმრად მისვლა თვალთვალს ექვემდებარება. ერთი სიტყვით, რესპუბლიკაში უკვე რამდენიმე წელია, ხორციელდება ტოტალური კონტროლი მათ მიმართ, ვინც რუსეთის გეგმების რეალიზებისთვის პრობლემად შეიძლება, იქცეს.

სულ ახლახანს აფხაზური საზოგადოება ააფეთქა ინფორმაციამ ოჩამჩირეში რუსეთის სამხედრო საზღვაო ფლოტის სრულფასოვანი ბაზის დაგეგმილი მშენებლობის შესახებ. და რაა ამაში განსაკუთრებული? - შეიძლება, იკითხოს ვინმემ. საქმე იმაშია, რომ აფხაზეთი ისედაც გადაძეძგვილია ათასგვარი დანიშნულების სამხედრო ბაზებით. ამას ემატება ის ჩაკეტილი, საიმედოდ დაცული, მილიტარიზებული რუსული დასახლებებიც, რომლებიც აფხაზეთის განაპირა სოფლებში წლებია, „რელიგიური თემების“ საფარქვეშ მოქმედებენ. მათი საუკეთესოდ გაწვრთილი ბინადარი „ბერები“ რუსეთს უკრაინაში მიმდინარე სპეციალურ სამხედრო ოპერაციაში რატომღაც არ ეხმარებიან და ადგილზე რჩებიან. როგორც ჩანს, ასეთი ამოცანა დაუსახეს, განსაკუთრებული განკარგულების მიღებამდე აქედან ფეხი არ გაადგან. საინტერესოა, რა მიზნით ინახავს რუსული სახელმწიფო ცივილიზაციისგან მოწყვეტილ ამ ადგილებში თავის შეიარაღებულ „სპეცებს“? - როგორც ჩანს, იმ შემთხვევისთვის, თუ აფხაზები ხმას აიმაღლებენ და წინააღმდეგობის გაწევას გადაწყვეტენ.

"რაღაც დიდი უბედურების მოახლოების შეგრძნება მაქვს. აფხაზეთი იმდენი საუკუნის განმავლობაში უძლებდა დამპყრობლების შემოტევებს, რეალური მტერი კი ვერ ამოვიცანით. ის კი, „მეგობრის“ ნიღაბს ამოფარებული, ნაბიჯ-ნაბიჯ გვართმევდა ყველაფერს - ენას, მიწას, ღირსებასა და სახელმწიფოს. 30 წლის წინ ომი თითქოს მოვიგეთ, მაგრამ რეალურად, რაოდენ მტკივნეულიც არ უნდა იყოს ამის აღიარება, წავაგეთ. სული მივყიდეთ რუს სატანას, რომელიც ეს-ესაა მოგვიღებს ბოლოს" - წუხს ჩვენი რესპონდენტი ბატალი.

ჩვენი კიდევ ერთი თანამოსაუბრის - ალექსეის აზრით, აფხაზეთი დაღუპვის პირასაა. "როგორც არ უნდა ვეცადოთ საჯაროდ რუსეთისა და რუსსკი მირის მხარდაჭერას, ყველას გვესმის, რომ მათ მოგვატყუეს, გაგვაცურეს და ეს-ესაა წერტილს დაგვასვამენ. ყველაზე საწყენი ისაა, რომ საკუთარი ხელით ვაძლევთ სამშობლოს საჯიჯგნად რუსებს" - ამბობს ალექსეი.

"ერთი შეხედვით, აქ რუსეთის სამხედრო-საზღვაო ბაზის ყოფნა ცუდი არ უნდა იყოს. თუმცა არსებობს ერთი დიდი „მაგრამ“: ესოდენ მნიშვნელოვანი სამხედრო დანიშნულების სრულფასოვანი ბაზა შესაბამისი ინფრასტრუქტურით უზრუნველყოფას მოითხოვს, ეს კი ნიშნავს, რომ აფხაზეთში უკვე მყოფ ათასობით რუს სამხედროსა და მათი ოჯახების წევრებს კიდევ დაახლოებით 2 000 დაემატება. ამას ემატება რუსეთის მოქალაქეების გადმოსახლების უკვე მიმდინარე პროცესიც და ჯამში ეს ყველაფერი სრული ასიმილაციით დასრულდება, მისგან გამომდინარე ყველა შედეგით. იმედი მაქვს, ექსპერტები საკუთარ აზრს დააფიქსირებენ. ჩემი პირადი ხედვით კი, ამის დაშვება არ შეიძლება, მაგრამ თუ ბაზა მაინც ამოქმედდება, მაშინ გაიყვანოს რუსეთმა სხვა 4-5 თავისი სამხედრო ბაზა! წინააღმდეგ შემთხვევაში აფხაზეთი ქვეყანა კი არა, რუსული პოლიგონი გახდება!“ - თვლის ჩვენი კიდევ ერთი თანამოსაუბრე სტანისლავი.

ვერ დავიჯერებ, რომ ხელმძღვანელ პირებს, რომლებიც აფხაზეთს სხვადასხვა დროს ედგნენ სათავეში, არ ესმოდათ და ვერ ხედავდნენ, სად მიიყვანდა ჩვენს რესპუბლიკას რუსთთან მეტისმეტად მჭიდო თანამშრომლობა. უბრალოდ მათ იმხანად, მაღალი ალბათობით, აფხაზეთის ბედზე მეტად პირადი ანგარიშები აღელვებდათ რომელიმე რუსულ ბანკში. ასე მოვედით დღემდე. და აი, არაოფიციალური სტატისტიკური მონაცემებით, აფხაზეთში რუსებისა და სომხების რაოდენობა მრავალჯერ აჭარბებს ძირითადი ეთნოსის - აფხაზებისას. ხოლო თუ მათგან მხოლოდ იმათ დავითვლით, ვისაც ჯერ კიდევ შერჩა რუსული დათვის დამარცხებისა და მისი ხარბი თათებიდან აფხაზეთის დახსნის იმედი, ასეთი ალბათ, ორი ათასიც კი ვერ მოგროვდება.

კრისტინა ავიძბა

ტექსტი შეიცავს ტოპონიმებს და ტერმინოლოგიას, რომელიც ოკუპირებულ აფხაზეთში გამოიყენება

წყარო:https://accentnews.ge/

მსოფლიო
«The Daily Telegraph» (დიდი ბრიტანეთი): „ტრამპმა ისეთი ამერიკა მიიღო, რომელიც რომის იმპერიას ჰგავს დაცემის პერიოდში“

ბრიტანული გაზეთი „დეილი ტელეგრაფი“ (The Daily Telegraph) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ტრამპმა ისეთი ამერიკა მიიღო, რომელიც რომის იმპერიას ჰგავს დაცემის პერიოდში“ (ავტორი - ტიმ სტენლი, ისტორიკოსი, პოლიტიკური მიმომხილველი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირე შემოკლებით:

კემბრიჯის უნივერსიტეტის ლექტორი ასეთ ისტორიას ჰყვება: ერთხელ სტუდენტ ქალიშვილისთვის გასაუბრება ჩაუტარებია რომაელ კლასიკოსებზე და, როგორც ხდება ხოლმე, გოგონას ვერაფერი ვერ უთქვამს. ბევრს ეცადა პროფესორი - ხან აქედან მიუდგა, ხან იქიდან, ხან მიანიშნა, მაგრამ ამაოდ. ბოლოს ლექტორი შეევედრა - „მითხარი, საერთოდ რაიმე თუ იცი რომაული სამყაროდან, არაფერმა არ დაგაინტერესა?“. პაუზა. სტუდენტი ფიქრობს და ბოლოს გახარებული ამბობს: „გლადიატორი“. ლექტორს იმედი მიეცა, იქნებ რაიმე ვრცლად იცის გლადიატორებზეო და ჰკითხა: „და რამ დაგაინტერესა „გლადიატორში“ - რომის პოლიტიკამ, კულტურამ, საზოგადოებამ?“. „რასელ ქროუმ“, - უპასუხა გოგონამ. ლექტორს უკანასკნელი იმედი გაუქრა...

გასულ კვირას ლონდონში, კინოთეატრ Imax-ში „გლადიატორი II“-ს ვუყურე. ვფიქრობ, მასში რასელ ქროუ რომ არ თამაშობს, ფილმისთვის ძალიან დიდი დანაკლისია, თუმცა რიდლი სკოტმა თავის ქმნილებაში საკუთარი სათქმელი მაინც თქვა.

კრიტიკოსების ნაწილი აღნიშნავს, რომ სიქველი უფრო ნიჰილისტურია, ვიდრე ორიგინალი, რომელიც ეკრანზე 2000 წელს გამოვიდა. პირველ ფილმში ნათქვამი იყო, რომ მარკ ავრელიუსის - იმპერატორისა და ფილოსოფოსის - რომის იმპერიის გარდაქმნის იდეა იმედიანად გამოიყურებოდა, მაგრამ მისი ვაჟის, იმპერატორ კომოდუსის მმართველობის დროს ყველაფერი წყალში ჩაიყარა. მართალია, გენერალ მაქსიმუს დეციმუს მირიდის მსგავს კარგ ადამიანებს სიტუაციის გამოსწორება შეეძლოთ, მაგრამ, სამწუხაროდ, ვერ მოხერხდა.

ამერიკა, როგორიც 2000 წლის 11 სექტემბრამდე [იგულისხმება მომხდარი ტერაქტების თარიღი] არსებობდა, შეიძლება იმდროინდელ რომად ჩავთვალოთ, როცა იმპერიის ხელისუფლების გეგმები „დიდი იმედების მომცემი“ იყო. ფილმში მარკ ავრელიუსის მმართველობიდან ორი ათეული წლის შემდეგ „გლადიატორი II“-ის სლოგანი გახდა „რომი უნდა დაეცეს“ - იმიტომ, რომ იმპერია შიგნიდან დალპა და გარდაქმნას საჭიროებდა. რომს მართავენ ტყუპი ძმები - იმპერატორები სეპტიმიუს გეტა და სეპტიმუს კარაკალა, ისინი გაუთავებლად ომობენ ბარბაროსებთან და რომის მოსახლეობას სპორტის სასტიკი სახეობით ართობენ, კონსულად კი მაიმუნს ნიშნავენ. იმპერატორების გარემოცვა, თანამედროვე გაგებით, ზელიბერალურია...

დღევანდელი ამერიკელი კონსერვატორები (ჩათვალე - რესპუბლიკელები) თვლიან, რომ ამერიკა ბოლო წლებში ლიბერალური რომის მიერ დაშვებულ შეცდომებს იმეორებს.

ნაციონალისტები მიუთითებენ, რომ ლიბერალურმა რომმა თავშესაფარი მისცა გოთებს (ბარბაროსებს), რომლებმაც საბოლოო ჯამში იმპერია გაძარცვეს და დაანგრიეს; ქრისტიანები რომაელ ლიბერალებს სექსუალურ თავაშვებულობაში ადანაშაულებენ, ხოლო მკაცრი ინდივიდუალისტები - საომარი სულის დაკარგვაში. „რომი დაეცა იმიტომ, რომ რომაელებმა რომაელების გაჩენა და აღზრდა შეწყვიტეს“, - თქვა ამას წინათ ილონ მასკმა ინტერვიუში. ტრადიციულად, მდიდრულ საზოგადოებაში უფრო ცოტა ბავშვი იბადება, რაც ამ საზოგადოების ელიტას აიძულებს სამუშაო ძალის იმპორტი განახორციელოს და დაქირავებულების იმედად იყოს. ამგვარ საზოგადოებაში ცენტრალური ადგილი უჭირავს კულტურული თვითმკვლელობის იდეას. ყველა დროის საზოგადოებებში ხდება ომები და ეპიდემიები, მაგრამ ძლიერებს ყველაფერს უძლებენ, სუსტები კი კრახს განიცდიან.

ამერიკას ერთი მუჭა არისტოკრატიული ოჯახები მართავენ. დონალდ ტრამპს, ისევე როგორც იულიუს კეისარს (ცეზარს), ხელისუფლებაში მოსვლა დიდწილად იმიტომაც სურდა, რომ თავისი ხელშეუხებლობა შეენარჩუნებინა და პატიმრობა თავიდან აეცილებინა. ერთი შეხედვით, თითქოსდა არაკეთილშობილური ქცევაა, მაგრამ ასე აკეთებდნენ ხალხები და პოლიტიკოსები ყველა დროში.

დონალდ ტრამპის ლოზუნგი - „დავუბრუნოთ ამერიკას ძველი დიდება“ - ეხმიანება როგორც მარკ ავრელიუსისა და გენერალ მაქსიმუს დეციმუსის („გლადიატორი - I“) ოცნებას, ასევე მაქსიმუსის ვაჟის ლუციუსის („გლადიატორი II“) სურვილს - რომისათვის ძველი დიდების დაბრუნების შესახებ.

საბოლოო ჯამში, „გლადიატორი II“ არ იძლევა პასუხებს იმ პრობლემებზე, რომლებიც მასშია ნაჩვენები. მართალია, დაგმობილია კოლიზეუმის არენაზე მიმდინარე ბრძოლები, მაგრამ ახლო რაკურსით ვხედავთ გლადიატორების ყველა ტრამვას, შეტაკებაში მიღებულს. რიდლი სკოტი სიქველში კვლავ იმეორებს ინგლისურ-ამერიკულ რწმენას ღმერთივით პიროვნების მიმართ, მაგრამ ხალხის ცხოვრება ნაკლებად არის წარმოჩენილი. ფილმში არსად არავინ ლაპარაკობს მონების მდგომარეობაზე, დევნილ ებრაელებზე თუ ქრისტიანებზე, მთავარ გმირს ლუციუსს არ აქვს შედგენილი გეგმა რომში რესპუბლიკური მმართველობის აღსადგენად. ლუციუსი მხოლოდ დადებითი გმირის როლს ასრულებს, მას ხალხი მაინცდამაინც არ აინტერესებს - იმიტომ, რომ იგი იმპერატორის შთამომავალია.

წყარო: https://www.telegraph.co.uk/news/2024/11/24/trump-america-rome-gladiator-lawfare-concubines/

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.