,
.png)
არა მარტო აფხაზეთის მცხოვრებთათვის, არამედ ყველასთვის, ვისაც რუსეთის გვერდში განლაგებული ამ პატარა რესპუბლიკის ბედი აღელვებს, უკვე სრულიად ნათელია, რომ დიდმა მეზობელმა მას საბოლოოდ დაადო თათი. თუ ადრე წერა მიწევდა მოსკოვის გრანდიოზულ გეგმებზე, რომელიც კრემლელი ჩინოსნების თავებში მწიფდებოდა, ახლა უკვე იმის კონსტატაცია მიწევს, რომ აფხაზეთის ათვისების რუსული გეგმა წარმატებითაა რეალიზებული.
არადა, ყველაფერი იწყებოდა იმ „ამოწყვეტის პირას მყოფი“ აფხაზი ხალხის „დახმარებით“, რომლის ბლოკადა 1993 წელს სწორედ მოსკოვმა მოაწყო. აფხაზეთში სიცივისა და შიმშილის შემყურე რუსები ქართველებსა და დანარჩენ მსოფლიოსთან დიალოგის „აქტიური ხელშემწყობის“ როლს თამშობდნენ, რეალურად კი გეგმაზომიერად ახორციელებდნენ ტერიტორიის უსისხლოდ დაპყრობის განზრახვას.
თუ გასულ წლებში რუსეთს აფხაზეთის დახმარება კაპიკები უჯდებოდა, რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის აღიარების შემდეგ მოსკოვს მილიონების გაღება მოუწია და ეს მილიონები წყალში, უფრო ზუსტად კი იმ გაუმაძღარი აფხაზი ჩინოსნების ჯიბეებში ჩაიყარა, რომელთაც არაფერი ადარდებდათ, გამდიდრების გარდა. მათ ფეხებზე ეკიდათ, რომ აფხაზეთის საუკეთესო მიწები „საჩუქრად“სხვადასხვა რუს ჩინოსნებს გადაეცემოდათ, დარჩენილ ნაწილზე კი სოკოებივით მრავლდებოდა სხვადასხვა დანიშნულების სამხედრო ბაზები.
რუსეთის მიერ აფხაზეთის დამოუკიდებლობის აღიარებიდან გასული 15-წლიანი პერიოდის განმავლობაში რესპუბლიკა და მისი მოსახლეობა ნამდვილ ტყვეებად იქცნენ „სტრატეგიული პარტნიორისა“, რომელიც განუწყვეტლივ იმეორებდა, როგორ "ზრუნავდა" და "ეხმარებოდა" აფხაზ „ძმებს". აფხაზური საზოგადოება კი მთელი ეს დრო თვალში ნაცარშეყრილი აკვირდებოდა მოვლენებს და სწამდა, რომ აფხაზეთს მხოლოდ რუსეთსა და რუსსკი მირთან ერთად დგომის შემთხვევაში შეეძლო გადარჩენა.
მეხი მაშინ გავარდა, როცა ხალხმა ბოლოს და ბოლოს გააცნობიერა, რომ აფხაზეთ-რუსეთის ურთიერთობებში რაღაც რიგზე არ იყო. ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკი მხოლოდ ტრიგერი იყო მოვლენებისთვის, რომელიც აფხაზეთის ტერიტორიაზე წლების განმავლობაში მიზანმიმართულად ხორციელდებოდა. ავიღოთ თუნდაც თითქმის გაწყვეტილი ურთიერთობები უცხოეთში აფხაზურ დიასპორებთან, მკვლელობები იმ გავლენიანი აფხაზებისა, რომელთაც საჭირო მომენტში ხალხი გაჰყვებოდა, თითქმის ყველა უწყებაში მაღალ თანამდებობებზე რუსული სპეცსამსახურების - ФСБ-სა და ГРУ-ს მოქმედი თანამშრომლების ჩანერგვა-დანიშნვა...
რუსი სამხედროებით უკვე მთელი აფხაზეთია გადაძეძგვილი. ერთი სოფლიდან მეორეში რომ გადადიხართ, აუცილებლად გაგაჩერებთ რუსი სამხედრო საბუთების შესამოწმებლად. ტელეფონები ისმინება, ნებისმიერი შეხვედრა ან თუნდაც სტუმრად მისვლა თვალთვალს ექვემდებარება. ერთი სიტყვით, რესპუბლიკაში უკვე რამდენიმე წელია, ხორციელდება ტოტალური კონტროლი მათ მიმართ, ვინც რუსეთის გეგმების რეალიზებისთვის პრობლემად შეიძლება, იქცეს.
სულ ახლახანს აფხაზური საზოგადოება ააფეთქა ინფორმაციამ ოჩამჩირეში რუსეთის სამხედრო საზღვაო ფლოტის სრულფასოვანი ბაზის დაგეგმილი მშენებლობის შესახებ. და რაა ამაში განსაკუთრებული? - შეიძლება, იკითხოს ვინმემ. საქმე იმაშია, რომ აფხაზეთი ისედაც გადაძეძგვილია ათასგვარი დანიშნულების სამხედრო ბაზებით. ამას ემატება ის ჩაკეტილი, საიმედოდ დაცული, მილიტარიზებული რუსული დასახლებებიც, რომლებიც აფხაზეთის განაპირა სოფლებში წლებია, „რელიგიური თემების“ საფარქვეშ მოქმედებენ. მათი საუკეთესოდ გაწვრთილი ბინადარი „ბერები“ რუსეთს უკრაინაში მიმდინარე სპეციალურ სამხედრო ოპერაციაში რატომღაც არ ეხმარებიან და ადგილზე რჩებიან. როგორც ჩანს, ასეთი ამოცანა დაუსახეს, განსაკუთრებული განკარგულების მიღებამდე აქედან ფეხი არ გაადგან. საინტერესოა, რა მიზნით ინახავს რუსული სახელმწიფო ცივილიზაციისგან მოწყვეტილ ამ ადგილებში თავის შეიარაღებულ „სპეცებს“? - როგორც ჩანს, იმ შემთხვევისთვის, თუ აფხაზები ხმას აიმაღლებენ და წინააღმდეგობის გაწევას გადაწყვეტენ.
"რაღაც დიდი უბედურების მოახლოების შეგრძნება მაქვს. აფხაზეთი იმდენი საუკუნის განმავლობაში უძლებდა დამპყრობლების შემოტევებს, რეალური მტერი კი ვერ ამოვიცანით. ის კი, „მეგობრის“ ნიღაბს ამოფარებული, ნაბიჯ-ნაბიჯ გვართმევდა ყველაფერს - ენას, მიწას, ღირსებასა და სახელმწიფოს. 30 წლის წინ ომი თითქოს მოვიგეთ, მაგრამ რეალურად, რაოდენ მტკივნეულიც არ უნდა იყოს ამის აღიარება, წავაგეთ. სული მივყიდეთ რუს სატანას, რომელიც ეს-ესაა მოგვიღებს ბოლოს" - წუხს ჩვენი რესპონდენტი ბატალი.
ჩვენი კიდევ ერთი თანამოსაუბრის - ალექსეის აზრით, აფხაზეთი დაღუპვის პირასაა. "როგორც არ უნდა ვეცადოთ საჯაროდ რუსეთისა და რუსსკი მირის მხარდაჭერას, ყველას გვესმის, რომ მათ მოგვატყუეს, გაგვაცურეს და ეს-ესაა წერტილს დაგვასვამენ. ყველაზე საწყენი ისაა, რომ საკუთარი ხელით ვაძლევთ სამშობლოს საჯიჯგნად რუსებს" - ამბობს ალექსეი.
"ერთი შეხედვით, აქ რუსეთის სამხედრო-საზღვაო ბაზის ყოფნა ცუდი არ უნდა იყოს. თუმცა არსებობს ერთი დიდი „მაგრამ“: ესოდენ მნიშვნელოვანი სამხედრო დანიშნულების სრულფასოვანი ბაზა შესაბამისი ინფრასტრუქტურით უზრუნველყოფას მოითხოვს, ეს კი ნიშნავს, რომ აფხაზეთში უკვე მყოფ ათასობით რუს სამხედროსა და მათი ოჯახების წევრებს კიდევ დაახლოებით 2 000 დაემატება. ამას ემატება რუსეთის მოქალაქეების გადმოსახლების უკვე მიმდინარე პროცესიც და ჯამში ეს ყველაფერი სრული ასიმილაციით დასრულდება, მისგან გამომდინარე ყველა შედეგით. იმედი მაქვს, ექსპერტები საკუთარ აზრს დააფიქსირებენ. ჩემი პირადი ხედვით კი, ამის დაშვება არ შეიძლება, მაგრამ თუ ბაზა მაინც ამოქმედდება, მაშინ გაიყვანოს რუსეთმა სხვა 4-5 თავისი სამხედრო ბაზა! წინააღმდეგ შემთხვევაში აფხაზეთი ქვეყანა კი არა, რუსული პოლიგონი გახდება!“ - თვლის ჩვენი კიდევ ერთი თანამოსაუბრე სტანისლავი.
ვერ დავიჯერებ, რომ ხელმძღვანელ პირებს, რომლებიც აფხაზეთს სხვადასხვა დროს ედგნენ სათავეში, არ ესმოდათ და ვერ ხედავდნენ, სად მიიყვანდა ჩვენს რესპუბლიკას რუსთთან მეტისმეტად მჭიდო თანამშრომლობა. უბრალოდ მათ იმხანად, მაღალი ალბათობით, აფხაზეთის ბედზე მეტად პირადი ანგარიშები აღელვებდათ რომელიმე რუსულ ბანკში. ასე მოვედით დღემდე. და აი, არაოფიციალური სტატისტიკური მონაცემებით, აფხაზეთში რუსებისა და სომხების რაოდენობა მრავალჯერ აჭარბებს ძირითადი ეთნოსის - აფხაზებისას. ხოლო თუ მათგან მხოლოდ იმათ დავითვლით, ვისაც ჯერ კიდევ შერჩა რუსული დათვის დამარცხებისა და მისი ხარბი თათებიდან აფხაზეთის დახსნის იმედი, ასეთი ალბათ, ორი ათასიც კი ვერ მოგროვდება.
კრისტინა ავიძბა
ტექსტი შეიცავს ტოპონიმებს და ტერმინოლოგიას, რომელიც ოკუპირებულ აფხაზეთში გამოიყენება
წყარო:https://accentnews.ge/
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
