USD 2.7207
EUR 2.9509
RUB 2.8314
თბილისი
«Sabah» (თურქეთი): „ლაშქრობანი მოსკოვზე და მსოფლიო წესრიგი“
თარიღი:  90

შვედეთის მეფის კარლ XII-ისა და საფრანგეთის იმპერატორის ნაპოლეონ I-ის რუსული ლაშქრობების შედეგები დასავლეთის იმის გაკვეთილია, რომ მისი მიზნები ჩასაფუშად არის განწირული. ამასობაში კი ინგლისელები სიტუაციას აკვირდებიან, ხელებს სიამოვნებისაგან იფშვნეტენ და ელოდებიან მომენტს მსოფლიოს ხელახლა დასანაწილებლად მათთვის სასურველი და მოსახერხებელი ფორმით. არაფერი არ შეცვლილა - წარსული ჩვენს გვერდითაა“, - ნათქვამია თურქულ გაზეთ „საბაჰში“ (Sabah) დაბეჭდილ სტატიაში სათაურით „ლაშქრობანი მოსკოვზე და მსოფლიო წესრიგი“ (ავტორი - ჰაშმეთ ბაბაოღლუ).

გთავაზობთ პუბლიკაციას მცირეოდენი შემოკლებით:

ყურადსაღები და ჭკუის სასწავლი ისტორიები: როცა ნაპოლეონ I ბონაპარტი 1812 წლის ივნისში რუსეთში შეიჭრა, მას თან ჰქონდა წიგნი, რომელსაც იგი ყოველ მოსახერხებელ მომენტში გადაშლიდა  და გადახედავდა ხოლმე. ეს იყო წიგნი სახელწოდებით „კარლ XII-ის ისტორია“, რომელშიც ვოლტერის (ფრანსუა-მარი არუე) მიერ აღწერილი იყო შვედეთის მეფის კარლ XII-ის მოსკოვზე ლაშქრობა და მისი მარცხი - ნაპოლეონის დროიდან 100 წლის წინათ მომხდარი ამბავი.

მაგრამ იცით... როგორც კი ადამიანი აკვიატებულ მიზანზე და ოცნებაზე ჩაიციკლება, მას გონება ენისლება. მზერა სიამაყით დაუბნელდება ხოლმე და იგი ზედიზედ ყველაფერს ივიწყებს - ყველაფერს, რაც კი წაუკითხავს, გაუგია და უსწავლია.

ამბობენ, რომ ნაპოლეონს უთქვამს თავისი ადიუტანტისათვის: „ჩვენ არ გავიმეორებთ შვედეთის მეფის სულელურ მოქმედებებს“.

მაგრამ რად გინდა... თვითონ ბონაპარტმა ჩაიდინა დიდი სისულელე: სკოლის ყოველმა მოსწავლემ იცის ნაპოლეონის მოსკოვზე ლაშქრობის შედეგი.

*****

ისტორია გვაჩვენებს, რომ დასავლეთი ცდილობდა თავისი ყოველი კრიზისული პერიოდი მოსკოვზე ლაშქრობით გადაელახა. სწორედ ამიტომ იმ მოარულმა იდეამ, რომ უკრაინის შემდეგ პოლონეთის ჯერი დადგებაო, შეცდომაში არ უნდა შეგვიყვანოს. ის, რაც „რეგიონულ კონფლიქტად“ გამოიყურება, სინამდვილეში დასავლეთის ავადმყოფობაა, რომელიც ყოველ 100 წელიწადში ერთხელ რეციდივის სახით მეორდება.

რუსეთი ყოველთვის კრახის წინაშე იდგა ხოლმე, მაგრამ საბოლოო ჯამში ომის ბედს მაინც მოსკოვი წყვეტდა. უფრო მეტიც - მას მსოფლიო წესრიგის სისტემაში ცვლილებები მოსდევდა ხოლმე.

იბადება კითხვა: დღეს, როცა სამიზნე ვლადიმერ პუტინი ხდება, დასავლეთი ისევ ესწრაფვის თავისი ასეთი გათვლების რეალიზებას? დიახ, ეჭვიც არ შეგეპაროთ!

***

ეჰ, როგორი დარწმუნებული და თავდაჯერებული იყო ნაპოლეონი თავდაპირველად...

რუსეთის მუხლებზე დაჩოქების პერსპექტივა ევროპელ ლიდერებს ყოველთვის მაცდურად იზიდავდა.

მოსკოვზე სალაშქროდ ნაპოლეონმა იმ დროისთვის უპრეცედენტო და კონტინენტის ისტორიაში ყველაზე მრავალრიცხოვანი არმია შეკრიბა - 655 ათასი ჯარისკაცით - და 1812 წლის 24 ივნისს რუსეთის იმპერიის სასაზღვრო მდინარე ნემანი გადალახა. საფრანგეთის არმიას თან ახლდა 50 ათასი სამოქალაქო პირი, ქალების ჩათვლით, რომლებიც ჯარს ემსახურებოდნენ.

დასავლური ისტორიები, რომლებიც თაობებს გადაეცემა, ლიტერატურა, ფილმები - ყველაფერი იმას შთაგვაგონებს, რომ ნაპოლეონ ბონაპარტმა მარცხი „გენერალ მოროზის“ (ყინვის) გამო განიცადა. მაგრამ ეს ასე არ არის...

კი, ფრანგებმა ყინვიან ამინდში დაიწყეს უკანდახევა, მაგრამ ნაპოლეონის არმია ყველაზე მეტად  ზაფხულის პაპანაქებაში მომხდარი ბრძოლების შედეგად დაზარალდა: როცა ბონაპარტი 1812 წლის სექტემბრის დასაწყისში დაცარიელებულ მოსკოვში შევიდა, მისი არმიის მესამედზე მეტი უკვე განადგურებული იყო.

ეს გრძელი ისტორიაა.

მაგრამ ყურადღება! ინგლისელები თვალს ადევნებდნენ ნაპოლეონის მოსკოვურ ლაშქრობას, ხელებს სიამოვნებით იფშვნეტდნენ და 1813 წელს მსოფლიო ხელახლა გადანაწილდა.

„ომი და მშვიდობა... ყველაფერი დროულად ხდება. დიახ, ყველაფერი თავის დროზე მოდის მათთვის, ვისაც ლოდინი შეუძლია“ (ლევ ტოლსტოი. „ომი და მშვიდობა“).

წყარო: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/babaoglu/2024/10/15/moskova-seferi-ve-dunyanin-duzeni

 

რეგიონი
რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენა-გაშენების მასშტაბური პროექტის განხორციელება იწყება

ქალაქ რუსთავის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი პროექტის, რუსთავის ჭალის ეკოსისტემის აღდგენა დავიწყეთ. პროექტი გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შედეგად აკუმულირებული თანხებიდან დაფინანსდება, - ამის შესახებ გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ოთარ შამუგიამ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის პრეზენტაციაზე განაცხადა.

როგორც მინისტრმა აღნიშნა, ეს არის პირველი პრეცედენტი მას შემდეგ, რაც ამოქმედდა გარემოსდაცვითი პასუხისმგებლობის შესახებ ახალი კანონი, რომელმაც მოგვცა შესაძლებლობა და დანერგა ეს პრინციპი.

მისივე თქმით, ჭალის ტერიტორიის აღდგენა, ერთი მხრივ, დადებითად იმოქმედებს რუსთავის ჰაერის ხარისხზე, რაც ჩვენთვის პრიორიტეტულია და, ამავდროულად, რუსთაველებს და რუსთავის სტუმრებს ექნებათ ძალიან ლამაზი, მოწესრიგებული და მასშტაბური რეკრეაციული სივრცე.

სამინისტროს მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, რუსთავის ჭალის ტერიტორიაზე, 160 ჰა ფართობზე მოეწყობა ტურისტულ-რეკრეაციული ინფრასტრუქტურა - საფეხმავლო და ველობილიკები, მოსასვენებელი სივრცეები, საგუშაგო კოტეჯები, საპრეზენტაციო სივრცე, დამონტაჟდება ფრინველებსა და ცხოველებზე დაკვირვების პროცესისთვის საჭირო ფოტოხაფანგები, მტკვარზე მოეწყობა მყარი ნარჩენებისგან წყლის გამწმენდი ბარიერი; 24 ჰა ფართობზე კი, 60 ათასი ხის ნერგი დაირგვება. პარკი ვიზიტორებს ფიზიკური აქტივობებისთვის უსაფრთხო და ხელსაყრელ გარემოს შესთავაზებს, სადაც საგანმანათლებლო დაწესებულებებისთვის ხელმისაწვდომი იქნება გარემოს დაცვის საკითხებზე შემეცნებითი შეხვედრების მოწყობა.

პროექტის პრეზენტაციას რუსთავის მერი ნინო ლაცაბიძე, საქართველოს პარლამენტის წევრები მაია ბითაძე და ირაკლი შატაკიშვილი ესწრებოდნენ.

რუსთავის მერმა სამოქალაქო აქტივისტებს, საქართველოს პარლამენტს და სამთავრობო გუნდს მადლობა გადაუხადა პროექტის მხარდაჭერისთვის და რუსთავის ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე ზრუნვისთვის.

„ეს სივრცე ჩვენი ქალაქის ფილტვებია, რომელიც, სამწუხაროდ, 90-იან წლებში იყო განადგურებული. დღეს ჩვენს თაობას, ჩვენს გუნდს გვაქვს შესაძლებლობა, ყველამ ერთად მივიღოთ მონაწილეობა, აღვადგინოთ უნიკალური ჭალის ტყე, რომელიც გააჯანსაღებს და გააუმჯობესებს ქალაქის ეკოლოგიურ მდგომარეობას. ეს არის უპრეცედენტო, ძალიან მასშტაბური პროექტი, რომელსაც რუსთაველები დიდი ხანია ველოდებით“, - აღნიშნა ნინო ლაცაბიძემ.

საქართველოს პარლამენტის წევრმა მაია ბითაძემ პროექტის მასშტაბურობაზე გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის განხორციელება ქალაქის რეკრეაციულ განვითარებას შეუწყობს ხელს, რომელიც მიმზიდველი იქნება როგორც ადგილობრივი მოსახლეობისთვის, ასევე ტურისტებისთვის.

„გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და რუსთავის მერიის ერთობლივი ძალისხმევით აღდგება და განახლდება 160 ჰა რუსთავის ტყის ჭალების ტერიტორია. ეს არის უპრეცედენტო პროექტი, რომელიც გარემოს დაცვით ფონდში აკუმულირებული თანხებით განხორციელდება“, - განაცხადა მაია ბითაძემ.

„პროექტის განსახორციელებლად საჭირო თანხები გარემოსდაცვითი ფონდის ბიუჯეტიდან გამოიყო, რომელიც გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ფულადი ანაზღაურების შედეგად გადახდილი თანხებით შეიქმნა. გარემოსდაცვითი ფონდები თითქმის ყველა ევროპულ ქვეყანაში არსებობს, თუმცა აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში საქართველო პირველია, რომელმაც მსგავსი ფონდი შექმნა. აღნიშნული ფონდის მიზანი გარემოს მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვა და განხორციელებაა. აღსანიშნავია, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტი გარემოსდაცვითი ფონდიდან დაფინანსებული პირველი პროექტია.

ჭალის ტყე ქალაქ რუსთავის მუნიციპალიტეტის საზღვრებში, მტკვრის ორივე სანაპიროზე, ძველსა და ახალ ხიდს შორის არსებულ სივრცეში მდებარეობს. ჭალის ტყის განვითარების სტრატეგიის დოკუმენტის თანახმად, ამჟამად ეს მონაკვეთი გამოუყენებელ სივრცეს წარმოადგენს,სადაც ეკოსისტემა დეგრადირებულია და დაბინძურებულია სხვადასხვა ტიპის ნარჩენით“, - ნათქვამია სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.