USD 2.7558
EUR 3.1259
RUB 3.2753
Tbilisi
9 სექტემბერი - ეს დღე ისტორიაში
Date:  176

9 სექტემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 252-ე დღე (ნაკიან წლებში – 253-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 113 დღე.

დღის მოვლენები

1543 : მერი სტიუარტი, ცხრა თვის ასაკში, ოფიციალურად „შოტლანდიელთა დედოფლად“ აკურთხეს ცენტრალური შოტლანდიის ქალაქ სტირლინგში.

1776 : კონტინენტური კონგრესი ოფიციალურად არქმევს დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა ახალ გაერთიანებას შეერთებულ შტატებს (ქვეყნად იქცა კონსტიტუციის რატიფიკაციის შემდეგ).

1801 : ბაქო და მისი რაიონი რუსეთის შემადგენლობაში შედის.

1850 : კალიფორნია აშშ-ის 31-ე შტატი ხდება.

1850 : ფედერალურ მთავრობასთან მიღწეული კომპრომისით ტეხასს მისი ტერიტორიის მესამედი ჩამოერთვა (ამჟ. კოლორადოს, კანზასის, ნიუ-მექსიკოს, ოკლაჰომასა და უაიომინგის ნაწილი) ტექსასის ანექსიამდე $10 მილიონი დავალიანების ათვისების სანაცვლოდ.

1922 : საბერძნეთ-თურქეთის ომი დასრულდა თურქების გამარჯვებით. ქალაქ სმირნას (ამჟ. იზმირი) დიდი ნაწილი დაიწვა. არათურქული მოსახლეობა გაიხიზნა.

1923 : მუსტაფა ქემალ ათათურქი, თურქეთის რესპუბლიკის დამფუძნებელი, აარსებს რესპუბლიკურ სახალხო პარტიას.

1945 : ჩინეთ-იაპონიის მეორე ომი — იაპონია ფორმალურად ნებდება ჩინეთს.

1956 : ელვის პრესლი პირველად გამოდის ეროვნული ტელევიზიით.

1970 : დაიწყო ავტომობილი „ვაზ-2101“ ჟიგულის წარმოება.

1991 : ტაჯიკეთი საბჭოთა კავშირისგან დამოუკიდებლობას აცხადებს.

1991 : სონის პლეისტეიშენი გამოდის აშშ-ში.

2001 : იუნიქს ბილენიუმი იწყება 01:46:40 UTC დროით.

2007 : ვენეციის კინოფესტივალის ოქროს ლომით ტაივანელი რეჟისორი ანგ ლის მხატვრული ფილმი "ვნებიანი კავშირი" დაჯილდოვდა.

2007 : იამაიკელმა ათლეტმა ასაფა პაუელმა 100 მეტრიან სპრინტში ახალი მსოფლიო რეკორდი დაამყარა (9,74 წამი) რიეტიში, იტალია.

2009 : საქართველოს ეროვნული საკალათბურთო ნაკრები ბელარუსის ნაკრებთან თამაშში იმარჯვებს და ევროპის ჩემპიონატის A დივიზიონში გადის.

2018 : არიფ ალვი პაკისტანის პრეზიდენტად აირჩიეს.

ამ დღეს დაბადებულნი

384 : ფლავიუს ჰონორიუსი — რომის იმპერატორი

1828 : ტოლსტოი, ლევ — რუსი მწერალი.

1847 : ერისთავი, დავით — ქართველი მწერალი.

1986 : ქეთი თოფურია — რესეთში მოღვაწე ქართველი მომღერალი.

ამ დღეს გარდაცვლილნი

1898 : მალარმე, სტეფან — ფრანგი პოეტი

1947 : ვიქტორ ორტა — ბელგიელი არქიტექტორი

1969 : ვარაზი, ვასილ — ქართველი ბიოქიმიკოსი და პათოლოგფიზიოლოგი.

1973 : გიორგი წერეთელი — ქართველი ენათმეცნიერი

დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

პიმენ დიდი

ოსია აღმსარებელი

ლიბერიუსი

პიმენ პალესტინელი

ღირსი ანთისა

ღირსი საბა

საბატი სოლოვკელი

culture
«Frankfurter Allgemeine Zeitung» (გერმანია): „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება: ტრადიციული სუფრის თავისებურებები“

„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.

ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...

ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.

ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.

„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...

ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.

რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.

ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.

მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს  სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.

თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way