USD 2.7484
EUR 2.8998
RUB 2.7361
Тбилиси
9 ნოემბერი - ეს დღე ისტორიაში
 105

9 ნოემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 313-ე დღე (ნაკიან წლებში – 314-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 52 დღე.

დღესასწაულები

აზერბაიჯანი, დროშის დღე

კამბოჯა, დამოუკიდებლობის დღე (1953)

უკრაინა, ლიტერატურისა და ენის დღე

დღის მოვლენები

1494 : მედიჩის გვარი ფლორენციის მმართველი ხდება.

1729 : ესპანეთი, საფრანგეთი და ინგლისი ხელს აწერენ სევილიის ზავს.

1799 : ნაპოლეონ ბონაპარტი სამხედრო გადატრიალებას ახდენს და კონსულთა მთავრობას აწესებს საფრანგეთში.

1872 : ბოსტონის დიდი ხანძარი.

1887 : აშშ-ის საკუთრებაში გადმოდის პერლ ჰარბორი, ჰავაი.

1906 : სტოლიპინის აგრარული რეფომა დაიწყო რუსეთში.

1906 : თეოდორ რუზველტი აშშ-ის პირველი პრეზიდენტია, რომელიც საზღვარგარეთ ვიზიტით მიემგზავრება (პანამის არხის მშენებლობის შესამოწმებლად).

1907 : მეფე ედუარდ VII-ს დღეობაზე საჩუქრად კულინანის ალმასი მიართვეს.

1918 : გერმანიის კაიზერი ვილჰელმ II გადადგა გერმანიის რევოლუციის შედეგად და ქვეყანა რესპუბლიკად გამოცხადდა.

1921 : ალბერტ აინშტაინს ნობელის პრემია მიენიჭა ფიზიკის დარგში ფოტოელექტრონული ეფექტის კვლევისთვის.

1923 : სამთავრობო ძალებმა ჩაახშეს მიუნხენში ნაცისტების მიერ მოწყობილი ლუდის პუტჩი.

1937 : იაპონიის ჯარები იღებენ შანხაის, ჩინეთი.

1938 : კრისტალნახტი, ნაცისტური გერმანიის პირველი ფართომასშტაბიანი ანტი-ებრაული ძალადობის აქცია, იწყება.

1953 : კამბოჯა საფრანგეთისგან დამოუკიდებელი ხდება.

1961 : ნილ არმსტრონგი ამყარებს მსოფლიო სიჩქარის რეკორდს რეაქტიული თვითმფრინავით X-15 (6.587 კმ/სთ).

1967 : აპოლოს პროგრამა: ნასა ორბიტაზე უშვებს ადამიანის გარეშე მართვად ხომალდს აპოლო 4-ს (Appolo 4) კენედის კონცხიდან.

1985 : ანატოლი კარპოვზე ანგარიშით 13:11 გამარჯვებით 22 წლის გარი კასპაროვი მსოფლიოს მე-13 ჩემპიონი ხდება ჭადრაკში.

1989 : ცივი ომი - კომუნისტური აღმოსავლეთ გერმანია ხსნის სასაზღვრო გამშვებ პუნქტებს ბერლინის კედელში უფლებას აძლევს რა თავის მოქალაქეებს თავისუფლად იმგზავრონ დასავლეთ გერმანიაში. ხალხი კედლის ნგრევას იწყებს.

1990 : მერი რობინსონი ირლანდიის პირველი ქალი პრეზიდენტი გახდა და ასევე პირველი მუშათა პარტიიდან.

1994 : აღმოჩენილ იქნა ახალი ქიმიური ელემენტი დარმშტადტიუმი.

2004 : Mozilla Firefox 1.0 ვერსია გამოდის და ხდება Microsoft-ის ინტერნეტ ექსპლორერის უდიდესი კონკურენტი.

2005 : ევროპის კოსმოსური სააგენტოს მისია ვენერა ექსპრესის გაშვება მოხდა ბაიკონურის კოსმოდრომიდან ყაზახეთში.

2007 : ოპოზიციის ზეწოლით საქართველოს პრეზიდენტმა საპრეზიდენტო არჩევნები ვადამდე, 5 იანვარს, დაინიშნა პლებისციტთან ერთად, რომელიც საპარლამენტო არჩევნების თარიღს დაადგენს.

2009 : ჩინეთ-აფრიკის თანამშრომლობის ფორუმის IV კონფერენციაზე შარმ-ელ-შეიხში ჩინეთის პრემიერი ვენ ძიაბაო აფრიკის 49 ლიდერს $10 მილიარდ დოლარს შეჰპირდა რბილი სესხის სახით.

2011 :

ამერიკელი მოკრივე ჯო ფრეიზიერი გარდაიცვალა 67 წლის ასაკში.

ლუკას პაპადიმოსი საბერძნეთის პრემიერ-მინისტრი გახდა.

ამ დღეს დაბადებულნი

1656 : ალერი, პაულ — იეზუიტი მწერალი და პედაგოგი.

1683 : ჯორჯ II — დიდი ბრიტანეთის მეფე

1812 : აბადი, პოლ — ფრანგი არქიტექტორი.

1818 : ტურგენევი, ივან — რუსი მწერალი (გ. 1883)

1832 : გაბორიო, ემილ — ფრანგი მწერალი, დეტექტივური ჟანრის ერთ-ერთი ფუძემდებელი

1841 : ედვარდ VII — დიდი ბრიტანეთის მეფე.

1864 : განდეგილი — ქართველი პოეტი და პროზაიკოსი.

1885 : ხლებნიკოვი, ველიმირ — რუსი მწერალი (გ. 1922)

1885 : ვეილი, ჰერმან — გერმანელი მათემატიკოსი (გ. 1955)

1905 : მანი, ერიკა — გერმანელი მწერალი (გ. 1969

1929 : კერტესცი, იმრე — უნგრელი მწერალი, ნობელის პრემიის ლაურეატი

1934 : სეიგანი, კარლ — ამერიკელი ასტრონომი

1936 : ტალი, მიხაილ — ლატვიელი მოჭადრაკე (გ. 1992)

1970 : ტედესკი, სიუზან — ამერიკელი მუსიკოსი

1974 : დელ პიერო, ალესანდრო — იტალიელი ფეხბურთელი

1979 : ტეილორი, მარტინ — ინგლისელი ფეხბურთელი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

959 : კონსტანტინე VII — ბიზანტიის იმპერატორი

1187 : გაოზონგი — ჩინეთის იმპერატორი

1492 : ჯამი — სპარსი—ტაჯიკი პოეტი

1907 : ალექსანდრე (ოქროპირიძე) — ქართველი საეკლესიო და საზოგადო მოღვაწე.

1918 : აპოლინერი, გიიომ — ფრანგი პოეტი

1940 : ჩემბერლენი, ნევილ — ინგლისის პრემიერ-მინისტრი

1952 : ვაიცმანი, ხაიმ — ისრაელის პირველი პრეზიდენტი

1970 : გოლი, შარლ დე — საფრანგეთის ეროვნული გმირი

1977 : დავით V (დევდარიანი) — საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი

1991 : მონტანი, ივ — ფრანგი მომღერალი და მსახიობი

2017 : სტაილზი, შაილა — კანადელი პორნომსახიობი

2021 : ჩარკვიანი, გელა — ქართველი დიპლომატი და მწერალი

დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

ნესტორ თესალონიკელი

კაპიტოლინა და ეროტიიდა

წმინდა მარკოზი და მისთანანი

ათანასე მიდიკიელი

ნესტორ მემატიანე

аналитика
«Lauterbacher Anzeiger» (გერმანია): „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“

გერმანული გაზეთი „ლაუთერბახერ ანცეიგერი“ (Lauterbacher Anzeiger - იბეჭდება ჰესენის მხარეში) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „საქართველო პუტინის ორბიტაზე გადადის: უშვებს თუ არა „შეცდომას“ ევროკავშირი?“ (ავტორი - ფლორიან ნაუმანი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

საქართველოში ჩატარებული არჩევნებიდან სამ კვირაზე მეტი გავიდა, მაგრამ ევროკავშირს ჯერ კიდევ არ აქვს გამოხატული მკაფიო პოზიცია და ამ ეტაპზე მხოლოდ განმარტებებს ითხოვს. ბრიუსელს ამისათვის საკმაო მიზეზები აქვ: არცევნებში რატომღაც მოულოდნელად გაიმარჯვა სულ უფრო ავტორიტარმა და პრორუსულად განწყობილმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“, რაც ბევრ კითხვას იწვევს. ოქტომბრის ბოლოდან ოპოზიცია არჩევნების დროს მომხდარი დარღვევების ფაქტებს აგროვებს, მაგრამ მნიშვნელოვანი კანონდარღვევების რაოდენობა, როგორც ჩანს, საკმარისი არ არის.

დებატები ევროპარლამენტში: საით მიდის საქართველო?

ამ კვირაში ევროპის პარლამენტში მიმდინარე დებატების დროს ორი მომენტი აშკარად გამოიკვეთა: პარლამენტართა ერთმა ნაწილმა ევროკავშირი ორმაგი პოლიტიკის გატარებაში  და არჩევნების შედეგების მხოლოდ პოლიტიკური ნიშნით შეფასებაში დაადანაშაულა, ხოლო მეორე ნაწილმა საქართველოს მთავრობის მიმართ უფრო ხისტი ზემოქმედება მოითხოვა. გადაწყვეტილება (ალბათ, სიმბოლური მნიშვნელობის მქონე) ჯერ მიღებული არ არის.

საბოლოო ჯამში, როგორც ჩანს, ამჟამად საკითხის აქტუალობა იმაშია, გადავა თუ არა  საქართველო რუსეთის ორბიტაზე და გახდება თუ არა მისი თანამგზავრი - მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობას ევროპული ორიენტაცია აქვს. ასევე მნიშვნელოვანია დადგინდეს - იყო თუ არა არჩევნები დემოკრატიული და სამართლიანი.

გერმანიის „მწვანეთა“ პარტიის წარმომადგენელი სერგეი ლაგოდინსკი და ესტონელი სოციალ-დემოკრატი მარინა კალიურანდი ჯერ კიდევ არ არიან დარწმუნებულები იმაში, რომ საქართველოში არჩევნები გაყალბდა. ყოველ შემთხვევაში, ისინი დამადასტურებელ ფაქტებს ვერ ხედავენ. ორივე პოლიტიკოსი ევროპარლამენტის დელეგაციის - „ევრონესტის“ წევრები არიან, რომელთა მოვალებაშია ურთიერთობა და აზრთა გაცვლა-გამოცვლა ჰქონდეთ ისეთ ქვეყნებთან, როგორებიცაა საქართველო, მოლდოვა, უკრაინა და სომხეთი. სერგეი ლაგოდინსკი, თავის მხრივ, „ევრონესტის“ თავმჯდომარეა.

თბილისი მოსკოვსა და ბრიუსელს შორის

„საქართველო და მოლდოვა ჭადრაკის ფიგურები არ არიან, რომ ჩვენ ისინი დაფაზე გადავაადგილოთ. ისინი სახელმწიფოებს წარმოადგენენ და მათ თავიანთი მომავალი აქვთ“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, რომელსაც მხედველობაში აქვს ორივე ქვეყანაში ჩატარებული არჩევნები. თუმცა იგი ყურადღება ასევე ამახვილებს სავარაუდო გაყალბებაზეც და აღნიშნავს, რომ არსებობს არგუმენტები განმეორებითი არჩევნების ჩასატარებლად.

 „პირადად ჩემთვის საკითხი ასე გამოიხატება: რა უნდა ვუქნათ იმ პარტიას, რომელიც ანტიკონსტიტუციურ პოლიტიკას ატარებს? საქართველოს ძირითად კანონში ჩაწერილია, რომ ქვეყნის მიზანს ევროკავშირთან ინტეგრაცია წარმოადგენს“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი. მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ სიტყვით ოფიციალურად ადასტურებს, რომ მისი მიზანი 2030 წლისათვის ევროკავშირში გაწევრიანებაა, მაგრამ საქმით მთავრობამ უკვე დიდი ხნის გადაუხვია ევროკავშირისაკენ მიმავალი გზიდან, როცა პრორუსული კანონები მიიღო, ბრიუსელის გაფრთხილებისა და საპროტესტო აქციების მიუხედავად. „ვფიქრობ, მართლაც გონივრული იქნებოდა არჩევნების განმეორებით ჩატარება - უბრალოდ, საზოგადოება რომ სიმართლეში დარწმუნდეს“, - ამბობს სერგეი ლაგოდინსკი, - ნებისმიერ შემთხვევაში, თუ დამტკიცდება, რომ მანიპულაციები მართლაც მოხდა, ახალი არჩევნების ჩატარება აუცილებელია, თანაც საერთაშორისო კონტროლით“.

მარინა კალიურანდსაც ასეთივე თავალსაზრისი აქვს: „უნდა დაველოდოთ განმარტებებს [და სასამართლოს გადაწყვეტილებებს], სპეკულირება არ უნდა მოხდეს... მაგრამ თუ დამტკიცდება, რომ არჩევნები იმაზე უარესად ჩატარდა, როგორც ამას ეუთოს დამკვირვებლები აღწერენ, მაშინ ჩვენ მკაფიო რეაგირება უნდა მოვახდინოთ“. აღსანიშნავია, რომ ეუთოს მისიამ დაგმო ცალკეული დარღვევები, მიუთითა მთავრობისა და ოპოზიციის არათანაბარ პირობებზე, მაგრამ არჩევნებში მასშტაბური ფალსიფიცირება არ დაუფიქსირებია.

„ეუთოს მისიამ 2020 წლის არჩევნებიც დაახასიათა როგორც კონკურენტული და კარგად ორგანიზებული“, - ამბობს მარინა კალიურანდი, რომელიც ადრე ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, მანამდე კი ესტონეთის ელჩი რუსეთში, - „თუმცა ასეთი დახასიათება დემოკრატიული ქვეყნისათვის საკმარისი არ არის. ჩვენ ყველას გვსურს, რომ არჩევნები გამჭვირვალე და პატიოსნად ჩატარდეს“. მისი თქმით, საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის გაუქმება ლოგიკური იქნება, თუ ქვეყანა თამაშის წესებს არ დაიცავს.

განხეთქილება ევროპარლამენტის მემარჯვენეთა ბანაკში

სერგეი ლაგოდინსკის თქმით, საქართველოს ახალგაზრდა იურისთა ასოციაცია თვლის, რომ არჩევნებში მრავალი დარღვევა მოხდა. „თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ასოციაციის წევრები ობიექტურად აფქსირებდნენ დარღვევებს მიხეილ სააკაშვილის მმართველობის დროსაც, მაშინ მათი პოზიცია პოლიტიკურად მიუკერძოებლად  უნდა ჩაითვალოს. ეს სერიოზული არგუმენტია“, - ამბობს მწვანეთა პარტიის წარმომადგენელი.

დღემდე ევროკავშირს თავისი მტკიცე პოზიცია დაფიქსირებული არ აქვს. „ალბათ, ეს იმას უკავშირდება, რომ ჯერ-ჯერობით მოსმენები კომისიებში ისევ მიმდინარეობს... საბოლოო ჯამში გადაწყვეტილების მიღება ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნებაზეა დამოკიდებული. ამჟამად რაიმე კონფრონტაცია არ შეიმჩნევა“, - აცხადებს სერგეი ლაგოდინსკი.

ევროპარლამენტში 13 ნოემბერს დებატების დროს აზრდტა სხვადასხვაობა დაფიქსირდა აღმოსავლეთევროპელ მემარჯვენეთა შორის. უნგრელი პოლიტიკოსის ანდრაშ ლასლოს აზრით, საქართველოს მთავრობა ევროკავშირის კურსის ერთგულია და რომ არჩევნების შედეგები ევროკავშირმა უნდა აღიაროს. პოლონელმა მალგოჟატა ჰოსევსკამ ყოფილი მმართველი პარტიიდან „კანონი და სამართლიანობა“, პირიქით, განაცხადა, რომ „საქართველოს ხელისუფლებაში არის პიროვნება, რომელსაც [რუსეთთან] გაურკვეველი კავშირები აქვს“ (იგულისხმება ბიძინა ივანიშვილი). პოლონელმა დეპუტატმა ევროკავშირს მოუწოდა, რომ „საქართველოს მმართველი რეჟიმის ირგვლივ სანიტარული კორდონი უნდა შეიქმნას“.

წყარო: https://www.lauterbacher-anzeiger.de/politik/georgien-rueckt-in-putins-umlaufbahn-begehen-die-eu-einen-error-zr-93415845.html

 

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати