USD 2.7143
EUR 3.2143
RUB 3.2694
თბილისი
8 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში
 366

8 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 281-ე დღე (ნაკიან წლებში – 282-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 84 დღე.

დღის მოვლენები

  • 314 : რომის იმპერატორი ლიცინიუსი დამარცხდა კიბალის ბრძოლაში კონსტანტინე დიდთან და ევროპის ტერიტორიებს კარგავს.
  • 451 : ქალკედონში მეოთხე მსოფლიო საეკლესიო კრება შედგა, სადაც დამტკიცდა სარწმუნოების სიმბოლოები, უარყოფილ იქნა მონოფიზიტობა.
  • 1600 : სან-მარინომ წერილობითი კონსტიტუცია მიიღო.
  • 1871 : ჩიკაგოს დიდი ხანძარი რამდენიმე დღეში თითქმის მთელ ქალაქს ანადგურებს და 100 000-მდე ადამიანს უსახლკაროდ ტოვებს.
  • 1912 : ბალკანეთის პირველი ომი დაიწყო: მონტენეგრო თურქეთს ომს უცხადებს.
  • 1939 : გერმანიის მიერ ანექსირებულ იქნა დასავლეთი პოლონეთი.
  • 1941 : მეორე მსოფლიო ომი - საბჭოთა კავშირში შეჭრის შემდეგ გერმანია აზოვის ზღვამდე მიდის და მარიუპოლს იღებს.
  • 1962 : შპიგელი აქვეყნებს სკანდალურ სტატიას გერმანიის არმიის სავალალო მდგომარეობაზე აღმოსავლეთით კომუნისტური საფრთხის პერიოდში - ჟურნალს საქვეყნოდ მოღალატეობა დასწამეს.
  • 1967 : ჩე გევარა და მისი თანამებრძოლები შეიპყრეს ბოლივიაში.
  • 1991 : ხორვატია და სლოვენია იუგოსლავიისგან დამოუკიდებლობას აცხადებენ.
  • 2008 : ოსამუ შიმომურა, მარტინ შალფი და როჯერ ციენი ქიმიის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ, მწვანე მანათობელი ცილების აღმოჩენისა და დამუშავებისთვის.
  • 2009 :
    • შვეიცარელი ფსიქიატრი კარლ იუნგის წითელი წიგნი გამოიცა და პირველად წარედგინა საზოგადოებას.
    • რუმინელ-გერმანელი მწერალი ჰერტა მიულერი ლიტერატურის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატი გახდა.
  • 2010 : მშვიდობის 2010 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი ჩინელი დისიდენტი ლიუ სიაობო გახდა.
  • 2013 : ფრანსუა ენგლერი და პიტერ ჰიგსი ფიზიკის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.
  • 2014 : ერიკ ბეციგი, უილიამ მიორნერი და შტეფან ჰელი ქიმიის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.
  • 2015 : სვეტლანა ალექსიევიჩი ლიტერატურის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატი გახდა.
  • 2018 : ამერიკელები უილიამ ნორდჰაუსი და პოლ რომერი ეკონომიკის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.
  • 2019 : დიდიე კელო, მიშელ მაიორი (შვეიცარია) და ჯიმ პიბლზი (კანადა) ფიზიკის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.
  • 2020 : ნობელის პრემიის ლაურეატი ლიტერატურაში ამერიკელი პოეტი ლუიზა გლიუკი გახდა.
  • 2021 :
    • ბათუმში საცხოვრებელი კორპუსის ჩამონგრევის შედეგად 9 ადამიანი დაიღუპა. 11 ოქტომბერი საქართველოში გლოვის დღედ გამოცხადდა.
    • ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცებაში ფილიპინელი მარია რესა და რუსი დიმიტრი მურატოვი გახდნენ.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1883 : ვარბურგი, ოტო ჰაინრიხ — გერმანელი ფიზიკოსი და ფიზიოლოგი
  • 1892 : ცვეტაევა, მარინა — რუსი პოეტი
  • 1895 : პერონი, ხუან — არგენტინის პრეზიდენტი 1946-1955, 1973-1974 (გ.1974)
  • 1895 : ზოგ I — ალბანეთის მეფე
  • 1907 : ოცხელი, პეტრე — ქართველი მხატვარი.
  • 1917 : პორტერი, როდნი რობერტ — ინგლისელი ბიოქიმიკოსი
  • 1920 : ჰერბერტი, ფრენკ — ამერიკელი მწერალი ფანტასტი
  • 1927 : მილსტაინი, სესარ — არგენტინელი მეცნიერი
  • 1930 : ტაკემიცუ ტორუ — იაპონელი კომპოზიტორი (გ.1996)
  • 1931 : სემიონოვი, იულიან — რუსი მწერალი
  • 1936 : კურავლიოვი, ლეონიდ — რუსი მსახიობი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 976 : ელენე — ხორვატიის დედოფალი
  • 1317 : ფუშიმი — იაპონიის იმპერატორი
  • 1735 : იომგჟენგი — ჩინეთის იმპერატორი
  • 1754 : ფილდინგი, ჰენრი — ინგლისელი მწერალი
  • 1820 : კრისტოფი, ჰენრი — ჰაიტის მეფე და პრეზიდენტი
  • 1869 : პირსი, ფრანკლინ — აშშ-ს პრეზიდენტი
  • 1965 : კოსტეინი, ტომას — კანადელი მწერალი
  • 1970 : ჩაიბანჩა, მიტრ — ტაილანდელი მსახიობი
  • 1992 : ბრანდტი, ვილი — გერმანიის კანცლერი 1969-1974 (დ. 1913)
  • 1998 : ელიავა, ლია — ქართველი მსახიობი
  • 2004 : დერიდა, ჟაკ — ფრანგი ფილოსოფოსი (დ. 1930)

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • წმინდა არსენი დიდი კათოლიკოსი
    • ევფროსინე ალექსანდრიელი
    • პაფნუტი მეგვიპტელი და მის თანა 546 მოწამენი
    • სერგი რადონეჟელი
თბილისი
თბილისის რომელ ქუჩებს გაეთიშებათ დენი 18 სექტემბერს?

სხვადასხვა სამუშაოების ჩატარების გამო 18 სექტებერს ელექტრომომარაგება დროებით შეიზღუდება

დიდუბის და ჩუღურეთის რაიონები

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: თამარ მეფის  გამზირის, წერეთლის გამზირის (ნაწილობრივ), ნორიოს აღმართის, ცაბაძის (ნაწილობრივ), ფიფიების, ვორონინის, თევდორე მღვდლის, გორის, ბათუმის, ფოთის, ბაგრატიონის, ევდოშვილის, აბასთუმნის, ჩუბინაშვილის, ფოცხვერაშვილის, გოგოლის, გროზნოს, მამრაძის, დონდუას, ქინქლაძის, ჩიტაიას, ცხრა ძმა ხერხეულიძის, თვალჭრელიძის, ცოტნე დადიანის, ართვინის, კაპანაძის, ფარავნის, მამარდაშვილის, თეთნულდის, კიკვიძის, პალიასტომის, მარუაშვილის და ზაზიშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: გარდაბნის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), ლოტკინის სანერგე მეურნეობის (ნაწილობრივ), რეხის დასახლების, ხაჩატურიანის, რეხის, ენუქიძის, გაბისკირიას, ყუბანეიშვილის, ჟორდანიას, თამარ და აკაკი პაპავების, ჯინჭარაძე, ლოლაძის, მახათას, ცაიშის, დადიანი-ანჩაბაძის, აგიაშვილის, ივერთუბნის, ბარაკონის, კარტოზიას, ხორნაულის, ყანჩელის, დოლიძის, გაბუნიას, ბეთაშვილის, ალავერდის, ახალი რეხის, ვალერიან კანდელაკის,  მახათას, თამარ მამულაშვილის, მარინე უთმელიძის, გურამ გაბისკირიას, რაულ ეშბას, ალოიზ მიზანდარის და ანასტასია თუმანიშვილი-წერეთლის ქუჩების მოსახლეობას. 

კრწანისის რაიონი

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 18:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: რუსთავის გზატკეცილის (ნაწილობრივ), სოფელი ფონიჭალას, ფონიჭალის დასახლების, ქვემო ფონიჭალის დასახლების, ვაგზლის, გულიკო გოდოლაძის, ევსტათი მცხეთელის, შოთა ნიშნიანიძის და სადგურის ქუჩების მოსახლეობას. 

ვაკის რაიონი

ქსელში გადართვების გამო 01:00 საათიდან 04:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), მოსაშვილის, ბერძენიშვილის, დარიალის, კავსაძის და ფალიაშვილის ქუჩების მოსახლეობას.   

გადაუდებელი სამუშაოების გამო 10:00 საათიდან 19:00 საათამდე შეზღუდვა შეეხება: ილია ჭავჭავაძის გამზირის (ნაწილობრივ), დიდიმ მირცხულავას, ირაკლი აბაშიძის, ფალიაშვილის, არაყიშვილის და ბაზალეთის ქუჩების მოსახლეობას. 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.