USD 2.7503
EUR 3.1249
RUB 3.3429
თბილისი
5 ივნისი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  708

5 ივნისი — გრიგორიანული კალენდრის 156-ე დღე (ნაკიან წლებში – 157-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 209 დღე.

 

დღის მოვლენები

70 : ტიტუსმა და მისმა ლეგიონერებმა იერუსალიმის შუა კედელი გაარღვიეს.

1783 : ძმებმა მონგოლფიერებმა მშობლიურ ქალაქ ანონეში (საფრანგეთი) 500 მეტრის სიმაღლეზე გაუშვეს პირველი საჰაერო ბურთი.

1806 : ლუი ბონაპარტმა გამოაცხადა ჰოლანდიის სამეფოს შექმნა.

1832 : პარიზის სტუდენტების აჯანყება დაიწყო.

1837 : ტეხასის რესპუბლიკაში ქალაქი ჰიუსტონი დაარსდა.

1849 : დანია კონსტიტუციური მონარქია გახდა.

1873 : ინგლისის დაჟინებული მოთხოვნით გაუქმდა მსოფლიოში ყველაზე დიდი მონათა ბაზარი ზანზიბარში.

1900 : ბოერთა მეორე ომი: ბრიტანეთმა პრეტორია აიღო.

1915 : დანიაში ქალებს ხმის უფლება მისცეს.

1944 : მეორე მსოფლიო ომი - ისტორიაში უდიდესო ორი მოიერიშე ფლოტილია კვეთს მსოფლიოს ორ მოპირდაპირე მხარეს. ხომალდების უმრავლესობა აშშ-ს ეკუთვნოდა.

1944 : მეორე მსოფლიო ომი - ათასზე მეტმა ბრიტანულმა ბომბდამშენმა გერმანულ ყუმბართმშენებს 5000 ტონიანი ბომბები დაუშინა ნორმანდიის სანაპიროსთან.

1945 : მოკავშირეთა კონტროლის საბჭო ფორმალურად ხდება გერმანიის სამხედრო ოკუპაციის მმართველობითი ორგანო.

1947 : მარშალის გეგმა: ჰარვარდის უნივერსიტეტში წარმოთქმულ სიტყვაში აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი ჯორჯ მარშალი მოუწოდებს მთავრობას ომით დანგრეული ევროპისთვის ეკონომიკური დახმარების გაწევას.

1953 : აშშ-ს სენატმა უარყო ჩინეთის წევრობა გაეროში.

1959 : სინგაპურის სახელმწიფოს პირველი მთავრობის ინაუგურაცია მოხდა.

1967 : ექვსდღიანი ომი დაწყო: ისრაელის საჰაერო ძალები ერთბაშად იერიშს იღებს ეგვიპტის, იორდანიისა და სირიის საჰაერო ძალებზე.

1968 : კალიფორნიაში, ლოს-ანჟელესში წინასწარ საპრეზიდენტო არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ მძიმედ დაჭრეს და მომდევნო დღეს გარდაიცვალა სენატორი რობერტ კენედი. მკვლელი სერხან ბიშარა სერხანი პოლიციამ ადგილზე დააკავა.

1969 : საერთაშორისო კომუნისტური კონფერენცია ჩატარდა მოსკოვში.

1975 : სუეცის არხი გაიხსნა პირველად ექვსდღიანი ომის შემდეგ.

1975 : დიდ ბრიტანეთში პირველად (დღემდე ერთადერთხელ) ჩატარდა რეფერენდუმი ევროპის ეკონომიკურ თანამეგობრობაში დარჩენის თაობაზე.

1977 : სეიშელის კუნძულებზე მთავრობის გადატრიალება მოხდა.

1977 : გაყიდვაში გამოვიდა პირველი პერსონალური კომპიუტერი ეიფლ II „Apple II“.

1981 : აშშ-ს დაავადებათა კონტროლის მეცნიერებმა პირველად იქნა აღმოჩენილი და აღწერილი ადამიანის იმუნოდეფიციტის სინდრომის ვირუსი (შიდსი).

2000 : მიწისძვრამ კუნძულ სუმატრაზე 100-ზე მეტი ადამიანი იმსხვერპლა.

2002 : მოზილა 1.0, პირველი ოფიციალური ვერსია, გამოვიდა.

2006 : სერბეთი დამოუკიდებლობას აცხადებს სერბეთ-მონტენეგროს კავშირიდან.

2012 : XXI საუკუნეში უკანასკნელად განხორციელდა პლანეტა ვენერას ტრანზიტი.

2017 :

რამდენიმე ქვეყანამ, მათ შორის საუდის არაბეთმა, აგს-მა, ბაჰრეინმა და ეგვიპტემ, კატართან დიპლომატიური ურთიერთობები გაწყვიტა.

მონტენეგრო ნატოს 29-ე წევრი გახდა.

2019 : დანიის საპარლამენტო არჩევნებში მემარცხენე-ცენტრისტული პარტიები მეტე ფრედერიკსენის ხელმძღვანელობით იმარჯვებენ.

ამ დღეს დაბადებულნი

1723 : სმითი, ადამ — შოტლანდელი ეკონომისტი (გ.1790)

1883 : კეინსი, ჯონ მეინარდ — ინგლისელი ეკონომისტი (გ. 1946)

1898 : გარსია ლორკა, ფედერიკო — ესპანელი პოეტი და დრამატურგი.

1935 : კახი კავსაძე — ქართველი კინომსახიობი.

1941 : მარტა არხერიჩი — არგენტინელი პიანისტი.

ამ დღეს გარდაცვლილნი

1017 : სანჯო — იაპონიის 67-ე იმპერატორი (დ.976)

1316 : ლუი X — საფრანგეთის მეფე (დ.1289)

1906 : ჰარტმანი, ედუარდ — გერმანელი ფილოსოფოს-იდეალისტი

1910 : ო. ჰენრი — ამერიკელი მწერალი (დ.1862)

1975 : ასტვაცატუროვი, არკადი — საბჭოთა ეპოქის მეცნიერი

2004 : რეიგანი, რონალდ — აშშ-ის მე-40 პრეზიდენტი (დ.1911)

მსოფლიო მნიშვნელობის თარიღი

გაერო: გარემოს საერთაშორისო დღე.

მსოფლიოს ქვეყნების დღესასწაულები

აზერბაიჯანი: მელიორატორის დღე.

დანია: კონსტიტუციის დღე (ნაციონალური დღე)

დანია: მამის დღე.

ირლანდია: ივნისის დღესასწაული.

ყაზახეთი: ეკოლოგის დღე.

კოლუმბია: მადლიერების დღე

რუსეთი: ეკოლოგის დღე.

სეიშელის კუნძულები: განთავისუფლების დღე

ბელორუსი: ეფროსინია პოლოცკაიას ხსოვნის დღე

საეკლესიო დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

დამიანე – დემეტრეყოფილი

მარიამ კლეოპასი

მიქაელ აღმსარებელი

ღირსმოწამე მიქაელი

 

კულტურა
კულტურის სამინისტრომ დათო დოიაშვილი თეატრის ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა

კულტურის სამინისტრომ დავით დოიაშვილი “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა. შესაბამის განცხადებას საქართველოს კულტურის სამინისტრო ავრცელებს.

კულტურის სამინისტრო გადაწყვეტილების მიზეზებს განმარტავს და აცხადებს, რომ სამინისტროს მხრიდან "არაერთგზის გაფრთხილების" მიუხედავად, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ "ვალდებულებას არ ასრულებდა", ხოლო თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

“ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრი” არის სახელმწიფოს მიერ დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

სახელმწიფო პროფესიული თეატრი, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა სსიპ-ი ანგარიშვალდებულია და აქვს კანონით დაკისრებული მოვალეობა, აღასრულოს მიზნები, რისთვისაც სახელმწიფომ დააფუძნა.

კერძოდ, თეატრში შემოქმედებითი საქმიანობა უნდა ხორციელდებოდეს ისევე უწყვეტად, როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი დაფინანსება ხორციელდება.

საქართველოს კულტურის სამინისტროს მხრიდან არაერთგზის გაფრთხილების მიუხედავად, სამწუხაროდ, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ ამ ვალდებულებას არ ასრულებდა. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული უწყვეტი დაფინანსების პირობებში, თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

აქედან გამომდინარე, კულტურის სამინისტრომ, როგორც სსიპ “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” დამფუძნებელმა უწყებამ, მიიღო კანონისმიერი გადაწყვეტილება, სსიპ-ის უწყვეტ და გამართულ ფუნქციონირებაზე პასუხისმგებელი პირის, თეატრის ხელმძღვანელის, დავით დოიაშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.