31 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 304-ე დღე (ნაკიან წლებში – 305-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 61 დღე.
დღის მოვლენები
475 : რომულუს ავგუსტულუსი რომის იმპერატორად გამოცხადდა.
1517 : პროტესტანტული რეფორმაცია - მარტინ ლუთერი თავის 95 თეზისს ვიტენბერგის ეკლესიის კარზე აქვეყნებს.
1864 : ნევადა აშშ-ის 36-ე შტატი გახდა.
1876 : ტროპიკულმა ციკლონმა ინდოეთში 200 000 ადამიანი იმსხვერპლა.
1892 : ართურ კონან დოილი აქვეყნებს შერლოკ ჰოლმზის თავგადასავლებს.
1922 : 39 წლის ასაკში ბენიტო მუსოლინი იტალიის ისტორიაში ყველაზე ახალგაზრდა პრემიერი გახდა.
1925 : ირანში ოფიციალურად შეიცვალა ყაჯარების დინასტია ფეჰლევიანების დინასტიით.
1940 : მეორე მსოფლიო ომი - ბრიტანეთის ბრძოლა დასრულდა - გაერთიანებულმა სამეფომ გერმანიის ბრიტანეთში შეჭრა აღკვეთა.
1941 : 14 წლის მუშაობის შემდეგ მაუნ რაშმორის კვეთა დასრულდა.
1954 : ალჟირის ომი დამოუკიდებლობისთვის - ალჟირის ეროვნულ-განმათავისუფლებელი ფრონტი საფრანგეთის მმართველობის წინააღმდეგ აჯანყდა.
1956 : სუეცის კრიზისი - დიდი ბრიტანეთი და საფრანგეთი ეგვიპტის დაბომბვას იწყებენ, სუეცის არხის გახსნის იძულებისთვის.
1961 : იოსებ სტალინის ცხედარი ლენინის მავზოლეუმიდან გამოიტანეს.
1984 : ინდოეთის პრემიერ-მინისტრი ინდირა განდი მოკლა ორმა სიქხმა დაცვის თანამშრომელმა (ნიუ-დელიში დაწყებული არეულობის შედეგად მოგვიანებით 2000 უდანაშაულო სიქხი დაიღუპა).
2010 : მუშათა პარტიის კანდიდატი დილმა რუსეფი ბრაზილიის პირველი ქალი პრეზიდენტი გახდა.
2011 : იუნესკო გაეროს პირველი სააგენტოა, რომელმაც პალესტინას წევრის სტატუსი მიანიჭა.
2014 : ბურკინა-ფასოს პრეზიდენტი ბლეზ კომპაორე აჯანყების შედეგად დაამხეს.
2015 : ეგვიპტეში, სინის ნახევარკუნძულზე ლაინერი Airbus A320-ის ჩამოვარდა, რის შედეგად ბორტზე მყოფი 224 ადამიანი დაიღუპა.
ახალი ზელანდია 2015 წლის რაგბის მსოფლიო ჩემპიონატის გამარჯვებული გახდა.
2018 : ინდოეთში მსოფლიოში ყველაზე მაღალი ძეგლის, ერთიანობის ქანდაკების დამონტაჟება დასრულდა.
2020 : საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები ჩატარდა.
ამ დღეს დაბადებულნი
1345 : ფერნანდუ I — პორტუგალიის მეფე
1391 : დუარტე I — პორტუგალიის მეფე
1421 : ვლადისლაუს I — პოლონეთის მეფე
1705 : კლიმენტ XIV — რომის პაპი
1821 : ჰავლიჩეკ-ბოროვსკი, კარელ — ჩეხი პოეტი, პუბლიცისტი
1835 : ბაიერი, ადოლფ ფონ — გერმანელი ქიმიკოსი
1872 : თუმანიშვილი, გიორგი — ქართველი ინჟინერი
1887 : ჩან კაი-ში — ჩინეთის პოლიტიკური ლიდერი
1892 : ალიოხინი, ალექსანდრე — რუსი მოჭადრაკე
1902 : ბათიაშვილი, ირაკლი — ქართველი ენტომოლოგი
1922 : ნოროდომ სიჰანოუკი — სინგაპურის მეფე
1925 : პოპლი, ჯონ ანტონი — ინგლისელი ქიმიკოსი
1961 : მულენი, ლარი — ირლანდიელი მუსიკოსი (U2)
1964 : ვან ბასტენი, მარკო — ნიდერლანდელი სპორტსმენი
ამ დღეს გარდაცვლილნი
1214 : ელეანორა ინგლისელი — ალფონსო VIII-ს მეუღლე, კასტილიის დედოფალი
1448 : იოანე VIII პალეოლოგი — ბიზანტიის იმპერატორი
1517 : ფრა ბარტოლომეო — იტალიელი მხატვარი
1723 : კოსიმო III მედიჩი — ტოსკანის ჰერცოგი
1732 : ვიქტორ-ამადეუს II — სავოის მეფე
1926 : ჰუდინი, ჰარი — ამერიკელი ილუზიონისტი
1984 : განდი, ინდირა — ინდოეთის პრემიერ-მინისტრი
1993 : ფედერიკო ფელინი — იტალიელი კინორეჟისორი
2020 : შონ კონერი — შოტლანდიელი მსახიობი
დღესასწაულები
მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
ლუკა მახარებელი
წმინდა მარინი
ღირსი იულიანე
იოსებ ვოლოცკელი
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.