USD 2.7558
EUR 3.1259
RUB 3.2753
Тбилиси
3 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში
 169

3 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 276-ე დღე (ნაკიან წლებში – 277-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 89 დღე.

დღის მოვლენები

  • ძვ. წ. 2333 : კორეის სამეფო შეიმნა (სახელწოდებით ჯოსეონი)
  • 1739 : ოსმალეთმა და რუსეთმა ხელი მოაწერეს ნისას ხელშეკრულებას, რუსეთ-თურქეთის ომის შემდეგ.
  • 1891 : ძლიერი მიწისძვრის შედეგად ტბა ამტყელი წარმოიშვა გულრიფშის რაიონში.
  • 1918 : ბორის III ბულგარეთში მეფედ აკურთხეს.
  • 1920 : პირველი საცხენოსნო ჯირითი შედგა ტრიუმფალური თაღის პრიზზე.
  • 1932 : გამოცხადდა ერაყის დამოუკიდებლობა.
  • 1952 : დიდმა ბრიტანეთმა წარმატებულად ჩაატარა ატომური ბომბის გამოცდა.
  • 1960 : ნიგერი საფრანგეთისგან დამოუკიდებლობას აცხადებს.
  • 1981 : ნამიბიის კომუნისტური პარტია დაარსდა ანგოლას კონფერენციაზე.
  • 1990 : გერმანიის გაერთიანება - გერმანიის დემოკრატიულმა რესპუბლიკამ არსებობა შეწყვიტა. ამჟამად ამ დღეს გერმანიის ერთიანობის დღეს აღნიშნავენ.
  • 2007 : ნარინჯისფერი ბლოკი, იულია ტიმოშენკოსა და ვიქტორ იუშენკოს მეთაურობით მცირე უპირატესობით იმარჯვებს უმაღლესი რადას არჩევნებში.
  • 2011 :
    • ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიისა და მედიცინის დარგში გახდნენ ბრუს ბეტლერი (აშშ), ჟიულ ჰოფმანი (ლუქსემბურგი) და რალფ შტეინმანი (კანადა).
    • ჰელე ტორნინგ-შმიტი დანიის პირველი ქალი პრემიერ-მინისტრი გახდა.
  • 2016 : კერსტი კალიულაიდი ესტონეთის ისტორიაში პირველი ქალი-პრეზიდენტი გახდა.
  • 2017 : ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში ამერიკელი მეცნიერები რაინერ ვაისი, ბერი ბარიში და კიპ თორნი გახდნენ.
  • 2018 : ამერიკელები ფრენსის არნოლდი და ჯორჯ სმიტი, ბრიტანელი გრეგ უინტერი ქიმიის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.
  • 2022 : ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში შვედი სვანტე პააბო გახდა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1458 : კაზიმირ პოლონელი — პოლონეთის ეროვნული გმირი
  • 1629 : კარლო III — მანტუისა და მონფერატის ჰერცოგი
  • 1895 : ესენინი, სერგეი — რუსი პოეტი
  • 1897 : არაგონი, ლუი — ფრანგი მწერალი (გ.1982)
  • 1899 : არტურ და კოსტა ი სილვა — ბრაზილიის პრეზიდენტი
  • 1901 : ჰალასი, ფრანტიშეკ — ჩეხი პოეტი (გ.1949)
  • 1904 : პედერსენი, ჩარლზ — ამერიკელი ქიმიკოსი
  • 1908 : ვასგენ I — სომხთა კათოლიკოსი
  • 1919 : ბუჩანანი, ჯეიმზ — ამერიკელი ეკონომისტი
  • 1935 : ჯიგარხანიანი, არმენ — საბჭოთა მსახიობი
  • 1945 : ვიქტორ სანეევი — ქართველი მძლეოსანი, სამგზის ოლიმპიური ჩემპიონი სამხტომში

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • ძვ. წ. 42 : გაიუს კასიუს ლონგინუსი — ერთ-ერთი მონაწილე იულიუს კეისარის წინააღმდეგ შეთქმულებაში
  • 1078 : იზიასლავ I — კიევის დიდი მთავარი
  • 1226 : ფრანცისკო ასიზელი — კათოლიკე წმინდანი
  • 1559 : ერკოლე II დ’ესტე — ფერარისა და მოდენის ჰერცოგი
  • 1568 : ელიზაბეტ ვალუა — ესპანეთის დედოფალი, ფილიპე II-ს მეუღლე
  • 1611 : მარგარეტ ავსტრიელი — ესპანეთის დედოფალი, ფილიპე III-ს მეუღლე
  • 1629 : სააკაძე, გიორგი — საქართველოს პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე
  • 1629 : სააკაძე, ავთანდილ — გიორგი სააკაძის ვაჟი და თანამებრძოლი.
  • 1659 : კრისტოფორო დე კასტელი — იტალიელი მისიონერი
  • 1764 : უილიამ კავენდიში — დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი
  • 1931 : ნილსენი, კარლ — დანიელი კომპოზიტორი (დ.1865)
  • 2009 : ბასილაია, ალექსანდრე — ქართველი კომპოზიტორი (დ.1942)

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • დიდმოწამე ევსტათი-პლაკიდა, ცოლი მისი თეოპისტია და ძენი მათნი: აღაპი და თეოპისტე
  • აგრეთვე:
    • გერმანია : გაერთიანების დღე
    • სამხრეთი კორეა : ეროვნული დღე
культура
«Frankfurter Allgemeine Zeitung» (გერმანია): „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება: ტრადიციული სუფრის თავისებურებები“

„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.

ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...

ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.

ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.

„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...

ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.

რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.

ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.

მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს  სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.

თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати