USD 2.7207
EUR 2.9509
RUB 2.8314
თბილისი
3 ოქტომბერი - ეს დღე ისტორიაში
 96

3 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 276-ე დღე (ნაკიან წლებში – 277-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 89 დღე.

დღის მოვლენები

  • ძვ. წ. 2333 : კორეის სამეფო შეიმნა (სახელწოდებით ჯოსეონი)
  • 1739 : ოსმალეთმა და რუსეთმა ხელი მოაწერეს ნისას ხელშეკრულებას, რუსეთ-თურქეთის ომის შემდეგ.
  • 1891 : ძლიერი მიწისძვრის შედეგად ტბა ამტყელი წარმოიშვა გულრიფშის რაიონში.
  • 1918 : ბორის III ბულგარეთში მეფედ აკურთხეს.
  • 1920 : პირველი საცხენოსნო ჯირითი შედგა ტრიუმფალური თაღის პრიზზე.
  • 1932 : გამოცხადდა ერაყის დამოუკიდებლობა.
  • 1952 : დიდმა ბრიტანეთმა წარმატებულად ჩაატარა ატომური ბომბის გამოცდა.
  • 1960 : ნიგერი საფრანგეთისგან დამოუკიდებლობას აცხადებს.
  • 1981 : ნამიბიის კომუნისტური პარტია დაარსდა ანგოლას კონფერენციაზე.
  • 1990 : გერმანიის გაერთიანება - გერმანიის დემოკრატიულმა რესპუბლიკამ არსებობა შეწყვიტა. ამჟამად ამ დღეს გერმანიის ერთიანობის დღეს აღნიშნავენ.
  • 2007 : ნარინჯისფერი ბლოკი, იულია ტიმოშენკოსა და ვიქტორ იუშენკოს მეთაურობით მცირე უპირატესობით იმარჯვებს უმაღლესი რადას არჩევნებში.
  • 2011 :
    • ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიისა და მედიცინის დარგში გახდნენ ბრუს ბეტლერი (აშშ), ჟიულ ჰოფმანი (ლუქსემბურგი) და რალფ შტეინმანი (კანადა).
    • ჰელე ტორნინგ-შმიტი დანიის პირველი ქალი პრემიერ-მინისტრი გახდა.
  • 2016 : კერსტი კალიულაიდი ესტონეთის ისტორიაში პირველი ქალი-პრეზიდენტი გახდა.
  • 2017 : ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში ამერიკელი მეცნიერები რაინერ ვაისი, ბერი ბარიში და კიპ თორნი გახდნენ.
  • 2018 : ამერიკელები ფრენსის არნოლდი და ჯორჯ სმიტი, ბრიტანელი გრეგ უინტერი ქიმიის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.
  • 2022 : ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში შვედი სვანტე პააბო გახდა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1458 : კაზიმირ პოლონელი — პოლონეთის ეროვნული გმირი
  • 1629 : კარლო III — მანტუისა და მონფერატის ჰერცოგი
  • 1895 : ესენინი, სერგეი — რუსი პოეტი
  • 1897 : არაგონი, ლუი — ფრანგი მწერალი (გ.1982)
  • 1899 : არტურ და კოსტა ი სილვა — ბრაზილიის პრეზიდენტი
  • 1901 : ჰალასი, ფრანტიშეკ — ჩეხი პოეტი (გ.1949)
  • 1904 : პედერსენი, ჩარლზ — ამერიკელი ქიმიკოსი
  • 1908 : ვასგენ I — სომხთა კათოლიკოსი
  • 1919 : ბუჩანანი, ჯეიმზ — ამერიკელი ეკონომისტი
  • 1935 : ჯიგარხანიანი, არმენ — საბჭოთა მსახიობი
  • 1945 : ვიქტორ სანეევი — ქართველი მძლეოსანი, სამგზის ოლიმპიური ჩემპიონი სამხტომში

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • ძვ. წ. 42 : გაიუს კასიუს ლონგინუსი — ერთ-ერთი მონაწილე იულიუს კეისარის წინააღმდეგ შეთქმულებაში
  • 1078 : იზიასლავ I — კიევის დიდი მთავარი
  • 1226 : ფრანცისკო ასიზელი — კათოლიკე წმინდანი
  • 1559 : ერკოლე II დ’ესტე — ფერარისა და მოდენის ჰერცოგი
  • 1568 : ელიზაბეტ ვალუა — ესპანეთის დედოფალი, ფილიპე II-ს მეუღლე
  • 1611 : მარგარეტ ავსტრიელი — ესპანეთის დედოფალი, ფილიპე III-ს მეუღლე
  • 1629 : სააკაძე, გიორგი — საქართველოს პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე
  • 1629 : სააკაძე, ავთანდილ — გიორგი სააკაძის ვაჟი და თანამებრძოლი.
  • 1659 : კრისტოფორო დე კასტელი — იტალიელი მისიონერი
  • 1764 : უილიამ კავენდიში — დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი
  • 1931 : ნილსენი, კარლ — დანიელი კომპოზიტორი (დ.1865)
  • 2009 : ბასილაია, ალექსანდრე — ქართველი კომპოზიტორი (დ.1942)

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • დიდმოწამე ევსტათი-პლაკიდა, ცოლი მისი თეოპისტია და ძენი მათნი: აღაპი და თეოპისტე
  • აგრეთვე:
    • გერმანია : გაერთიანების დღე
    • სამხრეთი კორეა : ეროვნული დღე
რეგიონი
რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენა-გაშენების მასშტაბური პროექტის განხორციელება იწყება

ქალაქ რუსთავის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი პროექტის, რუსთავის ჭალის ეკოსისტემის აღდგენა დავიწყეთ. პროექტი გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შედეგად აკუმულირებული თანხებიდან დაფინანსდება, - ამის შესახებ გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ოთარ შამუგიამ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის პრეზენტაციაზე განაცხადა.

როგორც მინისტრმა აღნიშნა, ეს არის პირველი პრეცედენტი მას შემდეგ, რაც ამოქმედდა გარემოსდაცვითი პასუხისმგებლობის შესახებ ახალი კანონი, რომელმაც მოგვცა შესაძლებლობა და დანერგა ეს პრინციპი.

მისივე თქმით, ჭალის ტერიტორიის აღდგენა, ერთი მხრივ, დადებითად იმოქმედებს რუსთავის ჰაერის ხარისხზე, რაც ჩვენთვის პრიორიტეტულია და, ამავდროულად, რუსთაველებს და რუსთავის სტუმრებს ექნებათ ძალიან ლამაზი, მოწესრიგებული და მასშტაბური რეკრეაციული სივრცე.

სამინისტროს მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, რუსთავის ჭალის ტერიტორიაზე, 160 ჰა ფართობზე მოეწყობა ტურისტულ-რეკრეაციული ინფრასტრუქტურა - საფეხმავლო და ველობილიკები, მოსასვენებელი სივრცეები, საგუშაგო კოტეჯები, საპრეზენტაციო სივრცე, დამონტაჟდება ფრინველებსა და ცხოველებზე დაკვირვების პროცესისთვის საჭირო ფოტოხაფანგები, მტკვარზე მოეწყობა მყარი ნარჩენებისგან წყლის გამწმენდი ბარიერი; 24 ჰა ფართობზე კი, 60 ათასი ხის ნერგი დაირგვება. პარკი ვიზიტორებს ფიზიკური აქტივობებისთვის უსაფრთხო და ხელსაყრელ გარემოს შესთავაზებს, სადაც საგანმანათლებლო დაწესებულებებისთვის ხელმისაწვდომი იქნება გარემოს დაცვის საკითხებზე შემეცნებითი შეხვედრების მოწყობა.

პროექტის პრეზენტაციას რუსთავის მერი ნინო ლაცაბიძე, საქართველოს პარლამენტის წევრები მაია ბითაძე და ირაკლი შატაკიშვილი ესწრებოდნენ.

რუსთავის მერმა სამოქალაქო აქტივისტებს, საქართველოს პარლამენტს და სამთავრობო გუნდს მადლობა გადაუხადა პროექტის მხარდაჭერისთვის და რუსთავის ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე ზრუნვისთვის.

„ეს სივრცე ჩვენი ქალაქის ფილტვებია, რომელიც, სამწუხაროდ, 90-იან წლებში იყო განადგურებული. დღეს ჩვენს თაობას, ჩვენს გუნდს გვაქვს შესაძლებლობა, ყველამ ერთად მივიღოთ მონაწილეობა, აღვადგინოთ უნიკალური ჭალის ტყე, რომელიც გააჯანსაღებს და გააუმჯობესებს ქალაქის ეკოლოგიურ მდგომარეობას. ეს არის უპრეცედენტო, ძალიან მასშტაბური პროექტი, რომელსაც რუსთაველები დიდი ხანია ველოდებით“, - აღნიშნა ნინო ლაცაბიძემ.

საქართველოს პარლამენტის წევრმა მაია ბითაძემ პროექტის მასშტაბურობაზე გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტის განხორციელება ქალაქის რეკრეაციულ განვითარებას შეუწყობს ხელს, რომელიც მიმზიდველი იქნება როგორც ადგილობრივი მოსახლეობისთვის, ასევე ტურისტებისთვის.

„გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და რუსთავის მერიის ერთობლივი ძალისხმევით აღდგება და განახლდება 160 ჰა რუსთავის ტყის ჭალების ტერიტორია. ეს არის უპრეცედენტო პროექტი, რომელიც გარემოს დაცვით ფონდში აკუმულირებული თანხებით განხორციელდება“, - განაცხადა მაია ბითაძემ.

„პროექტის განსახორციელებლად საჭირო თანხები გარემოსდაცვითი ფონდის ბიუჯეტიდან გამოიყო, რომელიც გარემოსთვის მიყენებული ზიანის ფულადი ანაზღაურების შედეგად გადახდილი თანხებით შეიქმნა. გარემოსდაცვითი ფონდები თითქმის ყველა ევროპულ ქვეყანაში არსებობს, თუმცა აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში საქართველო პირველია, რომელმაც მსგავსი ფონდი შექმნა. აღნიშნული ფონდის მიზანი გარემოს მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვა და განხორციელებაა. აღსანიშნავია, რომ რუსთავის ჭალის ტყის აღდგენის პროექტი გარემოსდაცვითი ფონდიდან დაფინანსებული პირველი პროექტია.

ჭალის ტყე ქალაქ რუსთავის მუნიციპალიტეტის საზღვრებში, მტკვრის ორივე სანაპიროზე, ძველსა და ახალ ხიდს შორის არსებულ სივრცეში მდებარეობს. ჭალის ტყის განვითარების სტრატეგიის დოკუმენტის თანახმად, ამჟამად ეს მონაკვეთი გამოუყენებელ სივრცეს წარმოადგენს,სადაც ეკოსისტემა დეგრადირებულია და დაბინძურებულია სხვადასხვა ტიპის ნარჩენით“, - ნათქვამია სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.