USD 2.6942
EUR 3.1282
RUB 3.3717
Tbilisi
26 მარტი - ეს დღე ისტორიაში
Date:  414

26 მარტი — გრიგორიანული კალენდრის 85-ე დღე (ნაკიან წლებში – 86-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 280 დღე.

დღის მოვლენები

1812 : ვენესუელაში მოხდა 7.7–8.0 ბალიანი მიწისძვრა (კარაკასის მიწისძვრა).

1960 : დაფუძნდა ახალი ტურნირი - ევროპის ქვეყნების თასების მფლობელთა თასი.

1970 : ავიალაინერ კონკორდის პირველი გაფრენა.

1971 : გამოცხადდა ბანგლადეშის დამოუკიდებლობა.

1979 : ხელი მოეწერა ისრაელ-ეგვიპტის სამშვიდობო შეთანხმებას.

1995 : ევროკავშირის 7 ქვეყანაში ძალაში შევიდა შენგენის შეთანხმება უვიზო რეჟიმის შესახებ.

2000 : ვ. პუტინი რუსეთის პრეზიდენტად აირჩიეს.

2021 : შოტლანდიაში დამოუკიდებლობის მომხრე პარტია ალბა ჩამოყალიბდა, რომელსაც ალექს სალმონდი უხელმძღვანელებს.

ამ დღეს დაბადებულნი

1884 : ბაკჰაუსი, ვილჰელმ — გერმანელი პიანისტი

1893 : ტოლიატი, პალმირო — იტალიელი პოლიტიკური მოღვაწე

1899 : ამირანაშვილი, შალვა — ქართველი ხელოვნებათმცოდნე

1911 : უილიამსი, ტენესი — ამერიკელი მწერალი და დრამატურგი

1925 : ციმაკურიძე, დავით — ქართველი სპორტსმენი

1925 : ბულეზი, პიერ — ფრანგი კომპოზიტორი

1935 : აბასი, მაჰმუდ — პალესტინის ეროვნული ადმინისტრაციის პრეზიდენტი

1939 : დოჩანაშვილი, გურამ — ქართველი მწერალი

1944 : როსი, დაიანა — ამერიკელი მომღერალი და მსახიობი

2015 : დინხა IV — აღმოსავლეთის ასურული ეკლესიის კათოლიკოს-პატრიარქი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

1737 : ვახტანგ VI — ქართლის მეფე, დაკრძალეს ასტრახანში (დ. 1675)

1797 : ჰატონი, ჯეიმზ — შოტლანდიელი ბუნებისმეტყველი, გეოლოგი (დ. 1726)

1827 : ბეთჰოვენი, ლუდვიგ ვან — გერმანელი კომპოზიტორი, პიანისტი და დირიჟორი (დ. 1770)

1892 : უიტმენი, უოლტ — ამერიკელი მწერალი

1923 : ბერნარი, სარა — ფრანგი მსახიობი

1945 : შაპოშნიკოვი, ბორის — რუსი სამხედრო მოღვაწე (დ. 1882)

1945 : ლოიდ ჯორჯი, დეივიდ — დიდი ბრიტანეთის სახელმწიფო მოღვაწე (დ. 1863)

1984 : ბრანკო ჩოპიჩი - იუგოსლავი მწერალი.

2015 : დინხა IV - აღმოსავლეთის ასურული ეკლესიის კათოლიკოს-პატრიარქი.

2019 : ნოდარ მგალობლიშვილი - ქართველი მსახიობი (დ. 1931)

დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

წმინდა ნიკიფორე კონსტანტინეპოლელის ნაწილთა აღმოყვანება

წმინდა ალექსანდრე

ქრისტიანე სპარსი

აფრიკანი, პუბლი და ტერენტი

ანინე ხუცესი

მღდელმოწამე პუბლი

აგრეთვე:

ბანგლადეში : დამოუკიდბლობის დღე

დიდი ბრიტანეთი : დედის დღე

analytics
სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის დაახლოება სამხრეთ კავკასიისთვის კი ძალიან დიდი უპირატესობაა მაგრამ საქართველოზე გამავალი შუა დერეფნისათვის ეს ყველაფერი სერიოზული დარტყმა იქნება - გიორგი კობერიძე
თავს თუ არ მოვიტყუებთ დასავლეთის ჩართილობით სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის დაახლოება სამხრეთ კავკასიისთვის კი ძალიან დიდი უპირატესობაა და რეგიონის მიზიდულობასაც გაზრდის, მაგრამ საქართველოზე გამავალი შუა დერეფნისათვის ეს ყველაფერი სერიოზული დარტყმა იქნება. ამერიკის მცდელობა იშუამდგომლოს სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის, განპირობებულია ორი მარტივი და ერთმანეთზე დამოკიდებული მიზნით:
 
1. ზანგეზურის დერეფნის ირიბი კონტროლი: - აშშ-ს მიზანია არ დაუშვას ირანის, ჩინეთისა და რუსეთის გავლენა ამ ახალ საერთაშორისო ეკონომიკურ მიმართულებაზე. პირიქით, ამ დერეფნის ვაშინგტონზე დამოკიდებულებაა პრიორიტეტი. მეთოდურად, ამერიკული გავლენისა და არაპირდაპირი კონტროლის უკან უამრავი მექანიზმი არსებობს: ამერიკული კერძო კომპანიების მეშვეობით, ინვესტიციებით, გზის უსაფრთხოების ვალდებულებით, საერთაშორისო მისიით, სამმხრივი პარტნიორობით, რეჟიმების მხარდაჭერით, რაიმე სახის ხელშეკრულებით და ასე შემდეგ. მეთოდი ბევრია, გავლენებისა და ირიბი კონტროლის ზრდა კი ამ ყველაფრიდან გამომდინარეობს.
 
2. შუა დერეფნის შიგნით ალტერნატივების გაჩენა: - ამერიკელებს უყვართ გამოთქმა, რომ არასდროს უნდა ჩადო ყველა კვერცხი ერთ კალათაში. საქართველოზე გამავალი შუა დერეფანი თითქმის უალტერნატივო იყო. რუსული ანუ ჩრდილოეთის დერეფანი დახურულია. წითელი ზღვის საზღვაო დერეფანი ორი წელია საბრძოლო ზონადაა ქცეული, ირან-ისრაელის ომებმა ახლო აღმოსავლეთის საჰაერო გზაგამტარიც არასტაბილურად აქცია და კავკასიაზე გადმორთო. ამ ყველაფრიდან და სომხეთ-აზერბაიჯანული დაპირისპირებიდან გამომდინარე საქართველო ერთ-ერთ ძირითად ეკონომიკურ დერეფნად რჩებოდა. ყოველ შემთხვევაში ბოლო 25 წელიწადი ასე იყო მოაზრებული და საქართველოც ასე პოზიციონირებდა.
 
ახლა კი საქართველოსთან დაკავშირებით განწყობები იცვლება და სხვადასხვა კალათის მნიშვნელობა იზრდება: ამერიკელი და ევროპელი ანალიტიკოსები ღიად საუბრობენ რომ ზანგეზურის ალტერნატივა უნდა ამუშავდეს და დაიტვირთოს, რომლის მნიშვნელობა ეკონომიკურიც იქნება და პოლიტიკურიც. ეკონომიკურში იმას გულისხმობენ, რომ გზა მოკლდება აზერბაიჯანსა და თურქეთს შორის: სომხეთზე გამავალი გზა უფრო მოკლე იქნება ვიდრე საქართველოზე გამავალი. ამასთან, ზანგეზურის გზით სომხეთის სამხრეთული სიუნიქის პროვინციაც გამოცოცხლება და აზერბაიჯანის ნახიჩევანიც. სწორედ ამ უკანასკნელიდანაა ალიევების ოჯახი. შესაბამისად, ბაქოს დამატებითი მოტივაციაც აქვს ნახიჩევანის გასავითარებლად და იქ გზის დასატვირთად.
 
ეკონომიკური გასაგებია, მაგრამ შეფასებებში პოლიტიკური განზომილება ყველაზე სამწუხარო და თვალშისაცემია: დასავლური ანალიტიკური ორგანიზაციები ღიად აცხადებენ, რომ საქართველო რუსულ და ჩინურ ორბიტაზეა გადასული, შესაბამისად, მისდამი ნდობა აღარ არსებობს. ამიტომ, მათი არგუმენტებით, აუცილებელია შეიქმნას ახალი პოლიტიკური საყრდენი კავკასიაში, რომელიც რუსეთის გავლენების მიღმა იქნება.
ვახსენოთ თურქეთიც: ანკარასათვის სომხეთის ეკონომიკური მიბმა გავლენის ზრდასთანაა დაკავშირებული. რაც უფრო სუსტად იქნება წარმოდგენელი რუსეთი სომხეთში, ნიშნავს რომ თურქეთი მით უფრო გაძლიერდება იქ. სომხეთთან შედარებით თურქეთი ეკონომიკური გიგანტია და მისი შესვლა ახალ ბაზარზე დიდი ეფექტის მქონე იქნება და პოლიტიკურად გადათარგმნის პერსპექტივაც ექნება. ეს ერთ და ორ დღეში არ მოხდება, მაგრამ ფაქტია, რომ ამ ორ ქვეყანას შორის, ოფიციალურ დონეზე ხისტი რიტორიკა სრულიად შეცვლილია.
 
ცხადია, სომხეთის რუსეთისაგან სრულად ჩამოხსნაზე საუბარი ამ ეტაპზე გადაჭარბებულია, მაგრამ მოსკოვი რომ გავლენებს კარგავს ეს შესანიშნავია. კვლევითი ორგანიზაციები არაორაზროვნად საუბრობენ, რომ წაგებულებს შორის რუსეთი, საქართველო და ჩინეთია. თუმცა ეს უკანასკნელი თურქეთთანაც გამონახავს ენას. რუსეთს სომხეთში ბევრი სვლა არ აქვს საბოტაჟებისა და გადატრიალების გარდა (და ომებისაგან განსხვავებით ისინი მას ძალიან კარგად გამოსდის). ისიც მოსალოდნელია, რომ დასავლეთის ჩართულობის ხელის შესაშლელად მოსკოვი ყველა ღონეს იხმარს და მათ ნაწილს უკვე ხმარობს კიდეც - სომხეთში არეულობა და გადატრიალება სცადა მან - ამ თემაზე გამოძიება სომხეთში ახლაც მიმდინარეა. არც ჩინეთი იქნება გულხელდაკრეფილი.
 
რაც შეეხება საქართველოს: ახლა საქართველოში ჩატარებული ნატოს წვრთნები Agile Spirit სწორედ იმის მანიშნებელი იყო, რომ აშშ კვლავ ცდილობს კავშირების შენარჩუნებას აქ. საქართველოს რუსულ ბანაკში საბოლოო აღმოჩენა შავ ზღვაზე რუსეთის გაძლიერებას და კავკასიაში მოსკოვის გავლენების ზრდას მოასწავებს. ამასთან, ინფრასტრუქტურის თვალსაზრისით საქართველოში უკვე ბევრი რამაა მოწყობილი, თუმცა ისიც ვიხილეთ, რომ აზერბაიჯანში საგზაო ინფრასტრუქტურას ძალიან დიდი სისწრაფით აშენებენ ხოლმე. ჩვენ ისეთ რეგიონში ვართ, სადაც ცვლილებებისათვის საერთაშორისო პოლიტიკური ნება ყველაზე მნიშვნელოვანია ხოლმე. ეს პოლიტიკური ნება კი დასავლეთს როგორც ჩანს აქვს. პოლიტიკურ ნებას კი ინვესტიციები მიჰყვება ხოლმე, ინვესტიციებს კი დაცვა სჭირდება. შესაბამისად, ჩაანაცვლებს თუ არა საქართველოს ზანგეზურის დერეფანი საკითხავია, მაგრამ მნიშვნელობას კი ნამდვილად შეამცირებს.
 
See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way