USD 2.7503
EUR 3.1249
RUB 3.3429
თბილისი
26 დეკემბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  250

26 დეკემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 360-ე დღე (ნაკიან წლებში – 361-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 5 დღე.

 

დღის მოვლენები

ადრეული პერსონალური კომპიუტერის პროტოტიპი

1492: ჩაიძირა ქრისტეფორე კოლუმბის ხომალდი „სანტა მარია“ წყალქვეშა რიფზე დაჯახების გამო.

1606: უილიამ შექსპირის „მეფე ლირის“ პრემიერა გაიმართა.

1620: ელიზაბეტ ბატორის მკვლელობები გახდა ცნობილი.

1620: პილიგრიმი მამები გადმოსხდნენ შემდგომში წოდებულ ახალ პლიმუთთან მასაჩუსეტსში.

1776: ამერიკის რევოლუციური ომი - ბრიტანელები დამარდხდნენ ტრენტონის ბრძოლაში.

1790: საფრანგეთის რევოლუცია - ლუი XVI ეკლესიის სამოქალაქო მოწყობაზე თანხმდება, უქვემდებარებს რა კათოლიკურ ეკლესიას საფრანგეთის მთავრობას.

1792: ლუი XVI-ის ბოლო სასამართლო დაიწყო პარიზში.

1793: გიზბერგის ბრძოლაში ფრანგები ავსტრიელებს ამარცხებენ.

1793: პრუსიის პრინცი ფრიდრიხ ლუდვიგი და მეკლენბურგ-შტრელიცის ფრედერიკა ჯვარს იწერენ.

1805: ავსტრია და საფრანგეთი ხელს აწერენ პრესბურგის ზავს.

1825: სანქტ-პეტერბურგის სენატის მოედანზე დეკაბრისტთა აჯანყების მცდელობა უშედეგოდ დასრულდა.

1825: ერის არხი გაიხსნა.

1862: აშშ-ის ისტორიაში ყველაზე მასშტაბური ჩამოხრჩობის აქცია ჩატარდა მანკატოში, მინესოტა. მოკლულ იქნა 39 მსჯავრდებული.

1870: 12,8 კმ სიგრძის ფრეიუსის რკინიგზის გვირაბი გაიხსნა ალპებში.

1898: ფიზიკოსებმა მარი და პიერ კიურიმ რადიუმი აღმოაჩინეს.

1906: მსოფლიოში პირველი მხატვრული ფილმი „კელი გენგის ისტორია“ გამოვიდა.

1908: მოკრივე ჯეკ ჯონსონი მსოფლიოში პირველი შავკანიანი მძიმე წონის ჩემპიონი ხდება სიდნეიში კანადელი ტომი ბერნსის დამარცხებით.

1925: ინდოეთის კომუნისტური პარტია დაარსდა.

1925: თურქეთი გრეგორიანულ კალენდარზე გადავიდა.

1933: საავტომობილო კომპანია ნისანი ჩამოყალიბდა ტოკიოში, იაპონია.

1933: FM რადიო დაპატენტდა.

1944: მეორე მსოფლიო ომი - აშშ-ის ჯარებმა გერმენელები უკუაქციეს ბასტონთან.

1947: ოცდაექვსი დიუმი თოვლი მოვიდა 16 საათში ქალაქ ნიუ-იორკში.

1966: პირველი კვანზაა აღნიშნეს კალიფონიის შტატის უნივერსიტეტში, ლონგ-ბიჩი.

1973: სოიუზ-13 დაბრუნდა დედამიწაზე ერთკვირიანი ორბიტის შემდეგ.

1974: სალუტ-4-ის გაფრენა განხორციელდა.

1975: ტუ-144 იწყებს სამგზავრო ფრენებს საბჭოთა კავშირში.

1976: ნეპალის კომუნისტური პარტია დაარსდა.

1979: საბჭოთა ჯარები ქაბულში პრეზიდენტის სასახლეს იღებენ.

1980: აეროფლოტმა მომსახურეობაში გაუშვა ილ-86.

1982: ტაიმის წლის ადამიანად პერსონალური კომპიუტერი (სურათზე) გამოცხადდა.

1991: უზენაესი საბჭოს სხდომაზე ფორმალურად დაიშალა საბჭოთა კავშირი.

2003: 6,6 მაგნიტუდის მიწისძვრამ ირანის ქალაქი ბამი გაანადგურა. ათობით ათასი ადამიანი დაიღუპა.

2004: რიხტერით 9,3 ბალის მაგნიტუდის მიწისძვრით გამოწვეული ცუნამი დაატყდა თავს ინდოეთის ოკეანის სანაპირო ქვეყნებს და 300.000-მდე ადამიანი იმსხვერპლა.

2006: რუსეთმა ამიერკავკასიის სამხედრო შტაბ-ბინიდან სამხედრო პერსონალის გაყვანა დაასრულა.

2007: „იმედი“ დროებით მაუწყებლობას წყვეტს ტელეკომპანიის მფლობელის და ხელისუფლების წინააღმდეგ პროტესტის ნიშნად.

2009: უჰან-გუანჯოუს სწრაფი რკინიგზა, მსოფლიოს უსწრაფესი კომერციული სარკინიგზო მომსახურება, გაიხსნა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკაში.

2017 : ყოფილი ლიბერიელი ფეხბურთელი ჯორჯ ვეა ქვეყნის პრეზიდენტად აირჩიეს.

ამ დღეს დაბადებულნი

1194: ფრედერიკ II — საღვთო რომის იმპერატორი

1763: ჟაკ ფრანსუა გამბა — ფრანგი მოგზაური და ვაჭარი.

1893: მაო ძედუნი — ჩინეთის კომუნისტი ლიდერი

1910: მიხეილ სამსონის ძე გიგინეიშვილი — ქართველი მეან-გინეკოლოგი.

1936 : სოსო ლაღიძე — ქართული კინოსა და თეატრის მსახიობი.

1949: მიხეილ ბოიარსკი — რუსი მსახიობი

1953: ტოომას ჰენდრიკ ილვესი — ესტონეთის პრეზიდენტი

1958: შოთა ხაბარელი — ქართველი სპორტსმენი (ძიუდო)

1963: ლარს ულრიხი — დანიური წარმოშობის მუსიკოსი (მეტალიკა)

1971: ჯარედ ლეტო - ამერიკელი მსახიობი, მუსიკოსი (30 Seconds to Mars)

ამ დღეს გარდაცვლილნი

268 : დიონისიუსი — რომის პაპი

418 : ზოსიმუსი — რომის პაპი

1530 : ბაბური — მოგულთა იმპერატორი

1890 : ჰაინრიხ შლიმანი — გერმანელი არქეოლოგი

1896 : გაბრიელი (ქიქოძე) — იმერეთის ეპისკოპოსი

1972 : ჰარი ტრუმენი — აშშ პრეზიდენტი

1986 : თამარ ღვალაძე — ქართველი მკვლევარი-ბიბლიოგრაფი და პედაგოგი

1991 : რევაზ ინანიშვილი — ქართველი მწერალი

1992 : ლევ ბაიახჩევი — ფერმწერი

1999 : შანკარ დაიალ შარმა — ინდოეთის პრეზიდენტი

2021 : დეზმონდ ტუტუ — სამხრეთ აფრიკელი სასულიერო მოღვაწე და აქტივისტი

დღესასწაულები

მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

გაბრიელ ქიქოძე

წმინდა ევსტრატი, წმინდა ავქსენტი, წმინდა ევგენი, წმინდა მარდარი და წმინდა ორესტი

წმინდა ლუკია

ღირსი არსენი

კულტურა
კულტურის სამინისტრომ დათო დოიაშვილი თეატრის ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა

კულტურის სამინისტრომ დავით დოიაშვილი “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა. შესაბამის განცხადებას საქართველოს კულტურის სამინისტრო ავრცელებს.

კულტურის სამინისტრო გადაწყვეტილების მიზეზებს განმარტავს და აცხადებს, რომ სამინისტროს მხრიდან "არაერთგზის გაფრთხილების" მიუხედავად, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ "ვალდებულებას არ ასრულებდა", ხოლო თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

“ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრი” არის სახელმწიფოს მიერ დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

სახელმწიფო პროფესიული თეატრი, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა სსიპ-ი ანგარიშვალდებულია და აქვს კანონით დაკისრებული მოვალეობა, აღასრულოს მიზნები, რისთვისაც სახელმწიფომ დააფუძნა.

კერძოდ, თეატრში შემოქმედებითი საქმიანობა უნდა ხორციელდებოდეს ისევე უწყვეტად, როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი დაფინანსება ხორციელდება.

საქართველოს კულტურის სამინისტროს მხრიდან არაერთგზის გაფრთხილების მიუხედავად, სამწუხაროდ, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ ამ ვალდებულებას არ ასრულებდა. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული უწყვეტი დაფინანსების პირობებში, თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

აქედან გამომდინარე, კულტურის სამინისტრომ, როგორც სსიპ “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” დამფუძნებელმა უწყებამ, მიიღო კანონისმიერი გადაწყვეტილება, სსიპ-ის უწყვეტ და გამართულ ფუნქციონირებაზე პასუხისმგებელი პირის, თეატრის ხელმძღვანელის, დავით დოიაშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.