USD 2.6711
EUR 2.8453
RUB 2.8623
თბილისი
24 მაისი - საომარი ვითარების შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  370
- დონეცკის რაიონის ქალაქი ლიმანისათვისათვის სამკვირიანი ბრძოლა გადამწყვეტ ფაზაში შევიდა. რუსებმა ჩრდილოეთიდან ქალაქის სიღრმეში შეღწევა მოახერხეს, თუმცა ქალაქის დიდ ნაწილს კვლავ უკრაინელები აკონტროლებენ, ისევე როგორც არსებულ ცენტრალურ სარკინიგზო მაგისტრალს. სავარაუდოა, რომ ლიმანის დარჩენილი ნაწილის დაცვა კვლავ აქტიურად გაგრძელდება, მაგრამ თუკი სიტუაცია უკიდურესად დამძიმდა უკრაინელები ორგანიზებულად დაიხევენ უკან სლავიანსკის მიმართულებით და მდინარე სივერსკი დონეცზე გამაგრდებიან. რუსებისათვის ლიმანი არამხოლოდ სლავიანკისაკენ შეტევის პლაცდარმია, არამედ სატრანსპორტო კვანძიც. ამჯერად რუსები უკრაინელთა კონტროლირებად ქალაქს ინტენსიურად ბომბავენ საარტილერიო დანადგარებით.
- სიტუაცია კრიტიკულია დონეცკი-ლუგანსკის რაიონების გასწვრივ. პოპასნაიადან წამოსული რუსული დაჯგუფება ჩრდილოეთისაკენ შეტევას აქტიურად განაგრძობს. მათი მიზანი ქალაქ სივერსკამდე მიღწევა და ლუგანსკის რაიონში დარჩენილი უკრაინული ნაწილების ალყაში მოქცევაა. სიტუაციას ართულებს ისიც, რომ ამ მიმართულებით არც დიდია ტყიანი მასივი, არც მასშტაბური ურბანული დასახლებები არ გვხვდება და წყალუხვი მდინარეებიც არაა. რა თქმა უნდა ალყის შექმნა ერთია და მისი შენარჩუნება მეორე, მაგრამ უკრაინელებისათვის ფუნდამენტურად მნიშვნელოვანია, რომ რუსებმა ლუგანსკში მყოფ გარნიზონს საფრთხე არ შეუქმნას.
- ლუგანსკის რაიონის ქალაქ სევეროდონეცკში რუსები ძალიან დიდი ძალებით ცდილობენ ქალაქის შტურმს. პრაქტიკულად უკრაინაში მყოფი აქტიური რუსული ნაწილების 40% სწორედ ამ ქალაქისა და მისი შემოგარენის აღებაზეა გადართული. რუსების გარდა ბრძოლაში მონაწილეობენ დონეცკელი და ლუგანსკელი სეპარატისტებიც. უკრაინის თავდაცვის სამინისტრო აცხადებს, რომ ახლა რუსული შეტევის ყველაზე აქტიური ფაზაა.
- მოსახლეობის ევაკუაციის ახალი ეტაპი დაიწყო ლისიჩანსკიდანაც. სევეროდონეცკის დაცემის შემთხვევაში შემდეგი სამიზნე სავარაუდოდ სწორედ ლისიჩანსკი იქნება. ქალაქში ომამდე 100 ათასი ადამიანი ცხოვრობდა. ამ ეტაპზე ქალაქში საბრძოლო მოქმედებები არ მიმდინარეობს, მაგრამ საევაკუაციო გზები ინტენსიურად იბომბება რუსული არტილერიის მიერ.
- უკრაინელებმა რუსული შეტევის მოსაგერიებლად დონბასში აქტიურად დაიწყეს Switchblade თვითმკვლელი დრონების გამოყენება. სავარაუდოა, რომ ამ პერიოდში უკრაინელები აღნიშნულ დრონებს ითვისებდნენ და უფრთხილდებოდნენ ყველაზე კრიტიკული მომენტებისათვის და რადგან ახლა სწორედ ეს ვითარებაა აღმოსავლეთის ფრონტზე მათი გამოყენებაც ინტენსიურად დაიწყო. თუკი Switchblade-ბმა მნიშვნელოვანი ცვლილება შეიტანა საბრძოლო ოპერაციების წარმოებაში მის ახალ რაოდენობას (ისევე როგორც ე.წ. "ფენიქსის მოჩვენებას") აუცილებლად ვიხილავთ უკრაინელთა ხელში.
- უკრაინელებმა გააძლიერეს ხერსონის რაიონში ბაზირებული რუსული სამხედრო ძალის წინააღმდეგ საარტილერიო იერიში. ბოლო დღეებია ამ მიმართულებით რუსები დამატებით ძალებს უყრიან თავს. მათ უკრაინელები პრევენციულ დარტყმას აყენებენ და ნებისმიერ პოტენციურ შეტევას უკრაინელთა პოზიციების მიმართულებით ჩანასახშივე ბლოკავენ. ამჯერადაც რუსების დანაკარგები ჯავშანტექნიკაში საკმაოდ დიდია.
- რუსული 58-ე არმია, რომელიც 2008 წელს საქართველოს წინააღმდეგ უმთავრეს ძალად მონაწილეობდა - დიდწილად განადგურებულია.
- დონეცკელი და ლუგანსკელი სეპარატისტები აცხადებენ, რომ მათ სამხედრო ნაწილებში ცოცხალი ძალის დეფიციტია. უკრაინელებმა მათი შემადგენლობის დიდი ნაწილი მარიუპოლში, მარიინკაში, ავდიივკასა და ახლა უკვე სევეროდონეცკში თითქმის სრულად სრულად გაანადგურეს. რაც მთავარია რუსები ფიქრობენ, რომ სეპარატისტები საბრძოლო მოქმედებებში მალე დაიღუპებიან, რის გამოც მათთვის საჭმელს არ იმეტებენ და საბრძოლო მოქმედებების წინა ხაზზე მშივრებს უშვებენ.
- აღმოსავლეთის ფრონტზე რუსებს თანამედროვე ტანკების დეფიციტი შეექმნათ. მათ მოძველებული და დაკონსერვებული T62 ტიპის ტანკებს მოუყარეს თავი და ინტენსიურად შეჰყავთ დონბასში.
- დღეს მნიშვნელოვანი საბრძოლო ოპერაცია მიმდინარეობდა ხარკივის რაიონში, რუსეთის საზღვართან. რუსებმა საზღვარზე მყოფი დასახლება ტერნოვას აღება კიდევ ერთხელ სცადეს და ამჯერადაც წარუმატებლად. მას შემდეგ რაც უკრაინელებმა მისი გათავისუფლება ათი დღის წინ შეძლეს კარგად გამაგრდნენ და რუსულ ნაწილებს ხელახალი წინსვლის შესაძლებლობას არ აძლევენ. თუმცა დღეს უკრაინელებმა არათუ მოიგერიეს რუსების შეტევა არამედ მნიშვნელოვანი რაოდენობით ნაალაფარი ტექნიკაც იგდეს ხელთ.
- უკრაინის თავდაცვის სამინისტროს განცხადებით დასავლეთიდან იარაღის დიდი დახმარება შემოდის და რუსებს მალე სიურპრიზი ელოდებათ. თუმცა უკრაინელთა დამოკიდებულება გერმანიის მიმართ კვლავ კრიტიკულია, რომლის ხელისუფლებასაც შიდა პოლიტიკური კრიზისიც უმწიფდება - ქრისტიან-დემოკრატები კანცლერს ორმაგ თამაშსა და იარაღის მიწოდების შეფერხებაში ადანაშაულებენ.
დღეის მდგომარეობით უკრაინისათვის იარაღის ყველაზე აქტიური მიმწოდებელი დიდი ბრიტანეთი, აშშ, პოლონეთი, ნიდერლანდები, კანადა და ბალტიისპირა სამი სახელმწიფოა.
გიორგი კობერიძე
კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.