USD 2.7384
EUR 2.8548
RUB 2.6619
Tbilisi
23 თებერვალი - ეს დღე ისტორიაში
Date:  267

23 თებერვალი — გრიგორიანული კალენდრის 54-ე დღე. წლის ბოლომდე დარჩენილია 311 დღე (ნაკიან წელში - 312).

დღის მოვლენები

  • 1455 : გამოიცა გუტენბერგის ბიბლია — პირველი წიგნი დასავლეთში დაბეჭდილი მოძრავი ტიპოგრაფიით.
  • 1574 : მე-5 წმინდა ომი ჰუგენოტების წინააღმდეგ დაიწყო საფრანგეთში.
  • 1820 : არსებობა შეწყვიტა სამხრეთ ამერიკაში მდებარე სახელმწიფო თავისუფალ ხალხთა ლიგამ.
    • გაიხსნა კატოს ქუჩის შეთქმულება, რომლის წევრებს ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი ლორდი ლივერპულისა და მისი კაბინეტის წევრების მოკვლა ჰქონდათ განზრახული.
  • 1874 : ინგლისელმა მაიორმა უოლტერ უინფილდმა დააპატენტა თამაში რომელიც დღეს ჩოგბურთის სახელითაა ცნობილი.
  • 1893 : რუდოლფ დიზელმა პატენტი მიიღო დიზელის ძრავის გამოგონებაზე.
  • 1903 : კუბამ აშშ-ს გადასცა გუანტანამო განუსაზღვრელი ვადით.
  • 1917 : თებერვლის რევოლუცია: სანქტ-პეტერბურგში პირველი მასობრივი დემონსტრაციები დაიწყო.
  • 1919 : ბენიტო მუსოლინიმ დააარსა იტალიის ფაშისტური პარტია.
  • 1944 : ოპერაცია ოსპი: საბჭოთა კავშირი იწყებს ჩეჩნებისა და ინგუშების იძულებით გადასახლებას ჩრდილოეთ კავკასიიდან ცენტრალურ აზიაში.
  • 1947 : დაარსდა სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია (ISO).
  • 1987 : ზეახალი ვარსკვლავის SN 1987A აფეთქების დანახვა გახდა შესაძლებელი დედამიწიდან.
  • 2009 : ირაკლი ალასანია, ახალი მემარჯვენეები და რესპუბლიკელები აყალიბებენ პოლიტიკურ გაერთიანებას „ალიანსი საქართველოსთვის“.
  • 2019 : ნიგერიის პრეზიდენტი მუჰამადუ ბუჰარი მეორე ვადით აირჩიეს.
  • 2021 : დილით განხორციელდა სპეციალური დანიშნულების რაზმებისა და პოლიციის შტურმი „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ ოფისზე, სადაც შეკრებილი იყვნენ ოპოზიციური პარტიების ლიდერები და მხარდამჭერები. დაკავებული იქნა ნიკა მელია

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1417 : პავლე II — რომის პაპი (1464– 1471)
  • 1685 : გეორგ ფრიდრიხ ჰენდელი — გრემანელ-ინგლისელი კომპოზიტორი
  • 1792 : ხოსე ხოაკინ დე ერერა — მექსიკელი პოლიტიკური მოღვაწე.
  • 1842 : ედუარდ ჰარტმანი — გერმანელი ფილოსოფოს-იდეალისტი
  • 1866 : პლატონ როჟდესტვენსკი (ეგზარქოსი) — რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის მღვდელთმთავარი.
  • 1873 : დიმიტრი არაყიშვილი — ქართველი კომპოზიტორი
  • 1874 : კონსტანტინ პიატსი — ესტონეთის პირველი პრეზიდენტი.
  • 1875 : ედგარ რაის ბეროუზი — ამერიკელი მწერალი.
  • 1879 : კაზიმირ მალევიჩი — რუსი მხატვარი და ხელოვნებათმცოდნე
  • 1883 : კარლ იასპერსი — გერმანელ-შვეიცარიელი ფსიქიატრი და ფილოსოფოსი.
  • 1889 : ვიქტორ ფლემინგი — ამერიკელი კინორეჟისორი
  • 1895 : ვლადიმერ ერქომაიშვილი — ქართველი მომღერალი
  • 1897 : შალვა გედევანიშვილი — ქართველი კინორეჟისორი და მსახიობი
  • 1910 : გიორგი ძოწენიძე — ქართველი გეოლოგი
  • 1916 : დავით ჯაბიძე — საბჭოთა კავშირის გმირი.
  • 1920 : ანტონ ანტონოვ-ოვსეენკო — რუსი ისტორიკოსი და მწერალი.
  • 1921 : სერგი ოგანოვი — საბჭოთა კავშირის გმირი
  • 1921 : დავით ჩხიკვიშვილი — ქართველი ისტორიკოსი.
  • 1928 : ბუდაგ ბუდაგოვი — აზერბაიჯანელი გეოგრაფი.
  • 1929  : ალექსი II — მოსკოვისა და სრულიად რუსეთის პატრიარქი (1990–2008)
  • 1929 : იან ეინასტო — ესტონელი ასტროფიზიკოსი
  • 1935 : როსტომ აბაშიძე — ქართველი სპორტსმენი
  • 1940 : პიტერ ფონდა — ამერიკელი მსახიობი.
  • 1942 : დიონკუნდა ტრაორე — მალის პოლიტიკური მოღვაწე
  • 1944 : ჯონი ვინტერი — ამერიკელი მუსიკოსი
  • 1944 : ბერნარდ კორნუელი — ინგლისელი მწერალი
  • 1944 : ოლეგ იანკოვსკი — რუსი მსახიობი
  • 1952 : მარშალ ჰერსკოვიცი — ამერიკელი სცენარისტი
  • 1954 : ვიქტორ იუშჩენკო — უკრაინის პრეზიდენტი (2005–2010)
  • 1956 : ჯუდით ბატლერი — ამერიკელი ფილოსოფოსი
  • 1960 : ნარუჰიტო — იაპონიის იმპერატორ აკიჰიტოს უფროსი ვაჟი
  • 1964 : გიგი წერეთელი — ქართველი პოლიტიკოსი
  • 1965 : კრისტინ დეივისი — ამერიკელი მსახიობი.
  • 1971 : როდი სკოტი — ბრიტანელი ფოტოჟურნალისტი
  • 1983 : ემილი ბლანტი — ინგლისელი მსახიობი
  • 1986 : ულა სვენსონი — შვედი პოპ-მომღერალი და სიმღერების ავტორი.
  • 1986 : სკაილარ გრეი — ამერიკელი მულტი-ინსტრუმენტალისტი
  • 1987 : უჩა ლობჟანიძე — ქართველი ფეხბურთელი
  • 1992 : ნიკოლოზ ბასილაშვილი — ქართველი პროფესიონალი ჩოგბურთელი
  • 1994 : დაკოტა ფენინგი — ამერიკელი მსახიობი
  • 1999 : გიორგი ცხოვრებაძე — ქართველი გამომგონებელი და მეწარმე.

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1821 : ჯონ კიტსი — ინგლისელი პოეტი
  • 1848 : ადამსი, ჯონ კუინსი — აშშ-ის სახელმწიფო მოღვაწე
  • 1855 : გაუსი, კარლ ფრიდრიხ —გერმანელი მათემატიკოსი
  • 1934 : ელგარი, ედუარდ უილიამ — ინგლისელი კომპოზიტორი და დირიჟორი
  • 1945 : ტოლსტოი, ნიკოლაი — რუსი მწერალი
  • 2000 : ჰაზა, ოფრა — ისრაელელი მომღერალი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • იოანე ჭიმჭიმელი
    • წმინდა ხარლამპი და მის თანა მოწამენი: პორფირი, ბაფტოსი და სხვანი
    • ქალწულმოწამენი: ენაფა, ვალენტინა და პავლა
    • წმინდა კარპოსი
  • აგრეთვე:
    • ბრუნეი : დამოუკიდებლობის დღე (1984)
    • გაიანა : რესპუბლიკის დღე (1970)
analytics
«The Washington Post» (აშშ): „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“

ამერიკული გაზეთი „ვაშინგტონ პოსტი“ (The Washington Post) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ომისადმი შიშის გამო, საქართველო რუსეთისაკენ დაბრუნებას ირჩევს“ (ავტორი - მარია ილიუშინა), რომელშიც განხილულია არჩევნებისშემდგომი სიტუაცია საქართველოში.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

(...) ქართველთა უმრავლესობა - გამოკითხვების მიხედვით, 80%-ზე მეტი - მხარს უჭერს ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას და მოსკოვის მიმართ მაინცდამაინც განსაკუთრებულ სიყვარულს არ ამჟღავნებს, ოპოზიცია კი ცდილობს ხმის მიცემის შედეგები წარმოადგინოს როგორც არჩევანი ევროკავშირსა და რუსეთს შორის.

მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ ორ ქვეყანას შორის 2008 წლის აგვისტორში მომხდარი ხანმოკლე ომის შედეგად საქართველოს ტერიტორიის 20% დე-ფაქტოდ რუსეთის კონტროლის ქვეშ იმყოფება, მოსკოვის სამხერო ძლიერების ჩრდილი სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. შესაბამისად, „ქართულმა ოცნებამ“ ამომრჩევლებს უფრო რადიკალური დილემა შესთავაზა: არჩევანი მშვიდობასა და ომს შორის.

მმართველი პარტიის „რუსეთის მხარეს შებრუნება“ შედარებით ახალ მოვლენას წარმოადგენს. 2012 წელს, როცა „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა, მნიშვნელოვან საგარეოპოლიტიკურ წარმატებას მიაღწია - სწრაფად დაუახლოვდა ევროკავშირს მასში გაწევრიანების სურვილით, მაგრამ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების კვალობაზე პარტიამ რუსეთის ორბიტისაკენ გადაუხვია. მთავრობამ ევროპა და ადგილობრივი ოპოზიცია წარმოადგინა „ომის გლობალური პარტიად“, რომელსაც სურს საქართველო მოსკოვთან ომში ჩაითრიოს და კრემლთან დაპირისპირების ინსტრუმენტად გამოიყენოს

ამჟამად „ქართული ოცნება““ ოფიციალურად პრორუსულ პარტიას არ წარმოადგენს, მაგრამ ხშირად მისი პრაქტიკული მოქმედება საერთო პრორუსულ ჩარჩოებში ჯდება. 

ევროპული გზიდან გადახვევის პოლიტიკის ცენტრში მოჩანს „ქართული ოცნების“ დამაარსებელი ბიძინა ივანიშვილი - მილიარდერი, ყოფილი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ბოლო ათწლეულში წავიდა ქართული პოლიტიკიდან, მაგრამ იმავდროულად გავლენიან ადამიანად რჩებოდა. ბიძინა ივანიშვილი რუსეთში ყოფნის დროს გამდიდრდა, 1990-იან წლებში და როგორც მისი კრიტიკოსები ამბობენ,  მისი რიტორიკა და პოლიტიკური მრწამსი რუსეთის ლიდერის პოზიციას უთავსდება.

რუსეთის არმიის უკრაინაში შეჭრის დაწყებიდან პურველ ეტაპზე საქართველომ უკრაინას მხარი დაუჭირა. თბილისში დღესაც ბევრი უკრაინული დროშა ფრიალებს, მაგრამ მთავრობა თავს იკავებს რუსეთის გადაჭარბებული კრიტიკისაგან და ერიდება ანტირუსული სანქციების რეალიზებას.

„ჩვენ, როგორც ქვეყნის მმართველმა პარტიამ, მთავრობამ, ყველაფერი გავაკეთეთ უკრაინისა და უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად“, - განაცხადა „ვაშინგტონ პოსტთან“ საუბარში „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ არჩილ თალაკვაძემ, მაგრამ, მისი თქმით, დასავლეთის ოფიციალურმა პირებმა რუსეთ-უკრაინის ომში საქართველოს ჩათრევა მოისურვეს: „ჩვენ ჩავთვალეთ, რომ ასეთი პოლიტიკა საქართველოსათვის ძალზე სარისკო და გაუმართლებელი იქნებოდა“.

„ქართულმა ოცნებამ“ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს აქტიურად ისარგებლა უკრაინის ომით და ამომრჩევლებს პლაკატების სერია შესთავაზა, რომლებზე გამოსახულია ერთი მხრივ, ომით დანგრეული უკრაინის ქალაქები და სოფლები, მეორე მხრივ - აღმშენებლობის პროცესში მყოფი საქართველო. ასეთმა პროპაგანდამ თავისი გამოძახილი ჰპოვა რუსეთთან ომგადატანილ საქართველოს მოსახლეობაში, განსაკუთრებით სოფლებში, ოკუპირებულ რეგიონებთან ახლოს, მხარეთა დამაშორიშორებელ ე.წ. სადემარკაციო ხაზის გასწვრივ.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ომი

ქართველებს კარგად ახსოვთ 2008 წლის აგვისტოს ომი. ჭორვილისაკენ - ბიძინა ივანიშვილის მშობლიური სოფლისაკენ მიმავალი გზა, რომელიც კავკასიის ქედის სამხრეთ კალთებზე მდებარეობს, სწორედ რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონის - სამხრეთ ოსეთთან ახლოს გადის, სულ რაღაც ორიოდე კილომეტრში, სადემარკაციო ხაზთან.

ჭორვილაში ბიძინა ივანიშვილს თითქმის ეროვნულ გმირად თვლიან - მდიდარ ადამიანად, რომელიც თანასოფლელებს ყოველმხრივ ეხმარებოდა - სახლებისა თუ გზების მშენებლობაში, ჯანდაცვასა თუ კომუნალური გადასახადების გადახდაში, სანამ მან სახელმწიფო თანამდებობა - ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტი არ დაიკავა.

„მე ომის მოწინააღმდეგ ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ „ქართული ოცნება“ მსვიდობას შეინარჩუნებს. არ გვსურს, რომ რომელიმე ქვეყანა საქართველოს მტერი იყოს და არც ის გვინდა, რომ საქართველოს იყოს სხვა ქვეყნის მტერი“, - ამბობს გიორგი გურძენიძე, სკოლის დირექტორი, რომელსაც ახსოვს, თუ როგორ ხმაურით დაფრინავდნენ სოფლის თავზე, ცაში რუსული თვითმფრინავები 2008 წელს.

„ქართული ოცნება“ აქტიურად უჭერს მხარს ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური კურსის ორ ძირითად მომენტს - მშვიდობას ნეიტრალიტეტის გზით და ქართული ტრადიციული ფასეულობების დაცვას. „ქართული ოცნების“ მტკიცებით, მისი სტრატეგიული მიზანი არ შეცვლილა - ევროინტეგრაცია ძალაში რჩება, რომლის რეალიზებას 2030 წლისათვის არის დაგეგმილი: საქართველო ევროკავშირის წევრი გახდება „ღირსეულად“ და ტრადიციული ეროვნული ფასეულობების დაცვით.

„რა თქმა უნდა, მსურს ევროკავშირის წევრი ვიყოთ, მაგრამ ჩვენ ჩვენი წინაპრების ღირსებაც და მემკვიდრეობაც უნდა დავიცვათ. ქალი ქალი უნდა იყოს, კაცი კი - კაცი“, - ამბობს ჭორვილელი მამია მაჭავარიანი.

ქართველთა ღირსება კი დაცული იქნება ორი კანონით, რომლებმაც, პრაქტიკულად, ევროკავშირში საქართველოს პოტენციური წევრობის პროცესი შეაჩერეს - იმიტომ, რომ მათი დებულებები ევროპული ბლოკის სტანდარტებს ეწინააღმდეგება. ეს კანონებია „ოჯახური ფასეულობებისა და არასრულწლოვანების დაცვის, ასევე უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, რომლებიც, როგორც ოპოზიცია აცხადებს, რუსული სამართლებრივი აქტების ასლებს წარმოადგენენ.

ევროპა შორეული ხდება?!

საქართველოს დედაქალაქის მცხოვრებთა ნაწილი შეშფოთებულია, რომ ქვეყნის შანსი ევროკავშირის წევრობაზე მცირდება. „არჩევნებში „ქართული ოცნების“ გამარჯვება სხვა არაფერია, თუ არა ხელისუფლების უზურპაცია“, - ამბობს 38 წლის გიორგი, რომელიც გვარს არ ასახელებს, ვაითუ დევნა დაუწყონ, - „ჩვენ ევროკავშირთან ინტეგრაცია უნდა გავაღრმავოთ. რუსეთთან დაახლოებას კი არცერთი ნორმალური ქვეყანა არ ცდილობს. პრორუსუსლი ორიენტაცია თვითმკვლელობას ნიშნავს, რადგან მოსკოვი არანაირი შეთანხმების პირობებს არ იცავს“.

ოპოზიცია მწვავედ აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ ომის წინააღმდეგ მიმართულ კურსს და მას პროპაგანდისტულს უწოდებს, ზოგიერთები კი თვლიან, რომ მმართველ პარტიის მხრიდან ამგვარი ლოზუნგების წარმოჩენა ხელისუფლებაში დარჩენასა და ერთპარტიული მმართველი სისტემის შენარჩუნებას ემსახურება.

პარტია „საქართველოსათვის“ ლიდერის გიორგი გახარიას განცხადებით, ბიძინა ივანიშვილისა და „ქართული ოცნების“ პოლიტიკაში მომხდარი ცვლილებები - პრორუსული გადახრები - იმითაა გამოწვეული, რომ ევროკავშირში გაწევრიანება ხელისუფლების როტაციას ნიშნავს: „მისი მთავარია მიზანია ხელისუფლების შენარჩუნება. იგი ხედავს, რომ ევროპული დემოკრატია ხელისუფლების არჩევნების გზით შეცვლას ითვალისწინებს“.

მაგრამ არჩევნების შედეგების წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციები ისეთივე ძლიერი და ფართო არ არის, როგორიც გაზაფხულზე მიმდინარეობდა ზემოთ ხსენებული კანონების მიღების დროს. ეს ნიშნავს, რომ ოპოზიცია გამოფიტულია. მათ ვერც დასავლეთი ვერ უწევს სათანადო დახმარებას. ბრიუსელს შეუძლია გარკვეული ზეწოლა მოახდინოს „ქართულ ოცნებაზე“, მაგრამ ევროპელი ჩინოვნიკების რეაქცია აწონილ-დაწონილია: დამკვირვებლებმა ნამდვილად დააფიქსირეს დარღვევები, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს იმის განცხადებაზე, რომ არჩევნები გაყალბდა და ხმები მოპარულია.

არჩევნებში მომხდარი ყველა დარღვევის დეტალურად გამოკვლევა დროს მოითხოვს - კვირეებს და შეიძლება თვეებსაც, თანაც საკმაოდ რთულია მათი დამტკიცება-დადასტურება. „ჩვენ ახლა ისეთ სიტუაციასთან გვაქვს საქმე, როცა დასავლეთს არ სურს ხისტი ნაბიჯები გადადგას საკმარისი მტკიცებულებების გარეშე, ოპოზიციას კი საკმარისი მტკიცებულებები არ აქვს“, - ამბობს ჯონ დიპირო საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტიდან.

ბიძინა ივანიშვილი აშკარად იმაზე დებს თავის ფსონს, რომ ევროპა საქართველოსადმი ინტერესს დაკარგავს. ჯერ კიდევ ზაფხულში იგი აცხადებდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვება რუსეთ-უკრაინის ომს დაასრულებს. „ჩვენ მაქსიმუმ ერთი წელი გვაქვს, რომ ეს ყველაფერი მოვითმინოთ, შემდეგ კი [დასავლეთის] გლობალური და რეგიონული ინტერესები შეიცვლება, მათთან ერთად კი შეიცვლება ინტერესები საქართველოს მიმართაც“, - ამბობდა ბიძინა ივანიშვილი, - ომის დასრულებასთან ერთად კი ყველა გაუგებრობა ევროპასთან და ამერიკასთან გაქრება“.

წყარო: https://www.washingtonpost.com/world/2024/11/21/georgia-russia-elections-influence/

 

See all
Survey
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
Vote
By the way