USD 2.7428
EUR 2.8772
RUB 2.6387
თბილისი
2023 წლის 7 ივლისის შეჯამება უკრაინაში
თარიღი:  
- ბახმუტის სამხრეთით, კლიშჩიივკასათვის ბრძოლა საბოლოო ფაზაშია შესული. უკრაინელმა სამხედროებმა მოახერხეს და დასახლების ირგვლივ (ძირითადად დასავლეთით) ყველა საკვანძო პუნქტი დაიკავეს. რუსული ნაწილები ცდილობენ პოზიციების შენარჩუნებას, რასაც თან დიდი რაოდენობით მსხვერპლი და ტყვედ ჩავარდნა ახლავს. დასახლება ოდნავ უფრო დაბლობზე (ტაფობზე) მდებარეობს, ვიდრე მის აღმოსავლეთით და დასავლეთით არსებული ტერიტორია. დასახლება ერთიან სივრცეში არ არის წარმოდგენილი და რამდენიმე, სიბრტყეზე გაშლილი უბნისაგან შედგება. თუკი უკრაინელებმა მისი გათავისუფლება შეძლებს ბახმუტის ირგვლივ რუსული პოზიციების დაკარგვამ შეიძლება დაჩქარებული ხასიათი მიიღოს, რადგან ისეთი დასახლება როგორიც ოპიტნეა, თითქმის სრულადაა განადგურებული და მისი ეფექტური დაცვა რუსებს გაუჭირდებათ და სამხრეთიდან ბახმუტის ბლოკირება შესაძლებელი შეიქმნება. კლიჩშიივკას ირგვლივ ბორცვებზე შეფენილი ტყე აკრავს, რომელიც თავდაცვისათვის ერთგვარ ბარიერს ქმნიდან. არსებულ ინფორმაციით ახლა ის უკვე უკრაინელთა ხელშია. მაგრამ ქვეითთა და ტექნიკის ინტენსიურ შტურმთან ერთად მიმდინარეობს საარტილერიო დუელიც, რომელშიც უკრაინელებს აქვთ უპირატესობა.
თუკი უკრაინელებმა დასახლების აღება შეძლეს, ბახმუტისაკენ მიმავალი რკინიგზის ხაზი გადაჭრილი იქნება ხოლო ოპიტნესაკენ გზა გაიხსნება.
- სამხრეთში, დონეცკისა და ზაპორიჟიას საზღვრის სიახლოვეს, უკრაინელები კვლავ უტევენ ნოვოდონეცკეს, თუმცა სხვა დანაყოფებმა დასახლების შემოვლა დაიწყეს და სამხრეთით, რუსები სიღრმეში წაწევა შეძლო. ეს რუსულ თავდაცვის პოზიციებს დასახლების ირგვლივ, ცხადია, მნიშვნელოვან დარტყმას აყენებს.
- დასავლური პრესა კვლავ აქტიურად აშუქებს ენერჰოდარის (ზაპორიჟია) ატომური ელექტროსადგურის ირგვლივ არსებულ პროცესებს. ზოგადი მდგომარეობა არასახარბიელოა, მით უფრო იმის გათვალისწინებით, რომ სადგურის რამდენიმე რეაქტორის სახურავზე მართლაც შეიძლება იყოს ნაღმები განთავსებული, ხოლო მდინარე დნეპრი პრაქტიკულად აღარ მიედინება სადგურის სიახლოვეს (კაშხლის აფეთქების გამო წყლის დონემ კატასტროფულად დაიწია). ამ ფონზე უცნობია გამაგრილებელი სისტემის რეზერვუარის მდგომარეობა. თუმცა იმ ფონზე რომ დასავლეთის ყურადღება აქეთკენაა მიპყრობილი, პირდაპირი აფეთქების საფრთხე შემცირებულია, მაგრამ საოკუპაციო ძალებისაგან არაფერია გამორიცხული.
- შედგა ტყვეთა გაცვლა. უკრაინელებმა შინ 45 ტყვე დაიბრუნეს. ისინი უკიდურესად გამხდრები არიან. რუსული ძალების მხრიდან ტყვეთა არაჰუმანური მოპყრობა ჩვეულ ამბადაა ქცეული.
- ზელენსკი პოლიტიკურ ტურნეს განაგრძობს. ჩეხეთის შემდეგ იგი სლოვაკეთს ეწვია ბოლოს კი თურქეთში ჩადის და ერდოღანთან უნდა გამართოს შეხვედრა. რუსები განსაკუთრებით ამ ტურზე ნერვიულობენ.
- აშშ უკრაინას კასეტურ შეიარაღებას გადასცემს. აფეთქების შემდეგ საფანტივით გაშლილი ნამსხვრევები ეფექტურია, როგორც ნაღმების ისე ცოცხალი ძალის წინააღმდეგ. ანუ კასეტური შეიარაღება ნიშნავს, რომ რაკეტის მიერ მიზნის განადგურებასთან ერთად გარემოში მდებარე სხვა ლოკაციებიც დაზარალდება. ეს კი მოწინააღმდეგის რიგებში ფართო სივრცეზე მიყენებულ ზარალს გულისხმობს, ხოლო მდელოებზე ნაღმების განეიტრალებისათვის ერთ-ერთ საშუალებას წარმოადგენს.
იმიტომ იკავებდა აშშ თავს რომ კასეტური შეიარაღების გამოყენება მსოფლიოს 100-ზე მეტი ქვეყნის მიერაა აკრძალული. თუმცა აღნიშნულ კონვენციას აკრძალვის შესახებ არც აშშ, არც რუსეთი, არც უკრაინა და არც საქართველო მიერთებული არა არის.
მიყევი ბმულს - გიორგი კობერიძე
მსოფლიო
«Bloomberg» (აშშ): „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“

„როგორც ჩანს, წლევანდელი ზამთარი, შარშანდელ თბილთან შედარებით, ამჯერად უფრო ცივი იქნება. უკვე ისე აცივდა, რომ ევროპის გაზსაცავები სწრაფად ცარიელდება“, - ნათქვამია ამერიკული საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტოს „ბლუმბერგის“ (Bloomberg) მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „ევროპა მორიგი ენერგეტიკულ კრიზისის წინაშე დგება: ზამთრის მოახლოების კვალობაზე, გაზზე ფასები მატულობს“ (ავტორები - ანა შირიაევსკა და პრისცილა აზევედო).

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

შარშან ევროპაში უჩვეულოდ თბილი ზამთარი იყო და რუსული გაზის შეწყვეტის მიუხედავად, გაზსაცავებში ჩატვირთული საწვავი ევროპელებმა გაზაფხულამდე იმყოფინეს, პლის გამონახეს დამატებითი ალტერნატიული წყაროებიც... მაგრამ ახლა, როცა პროგნოზით თანდათანობით აცივდება, გაზის ფასები უკვე მატულობს და უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენითაც ევროპა გაზს ვეღარ მიიღებს, ექსპერტების თქმით, ენერგეტიკული კრიზისის წინამძღვრები აშკარად ისევ იქმნება. არადა, ევროპა ჯერაც ვერ გამოსულა მთლიანად ორი წლის წინანდელი შოკისაგან, როცა ერთი კუბური მეტრი გაზის ფასი „ცას სწვდებოდა“.

რა თქმა უნდა, გაზის წლევანდელი ფასები 2022 წლის რეკორდულ ფასებზე მცირეა, მაგრამ მატება მაინც საგრძნობია, ანუ მოსახლეობის კეთილდრეობა მცირდება, ცხოვრების დონე ეცემა და მწარმოებელთა კონკურენტუნარიანობა უარესდება.

ზამთრის ყველაზე ცივ თვეებში გაზსაცავები მაშველი რგოლის როლს ასრულებენ, მაგრამ ნოემბრის სიცივეების გამო მოსახლეობაში გაზზე მოთხოვნა სწრაფად გაიზარდა. გარდა ამისა, ევროპაში ქარის ელექტროსადგურები ძირითადად უქმად დგანან, რადგან ქარის სიჩქარე დაბალია. შესაბამისად, მატულობს გაძვირებული გაზის გამოყენება ელექტროენერგიის წარმოებისთვის, რაც ბუნებრივია, ელექტროდენის ფასს ზრდის.

დღეისათვის რუსული გაზით - უკრაინის ტერიტორიაზე გამავალი მილსადენის მეშვეობით -  ევროკავშირის რამდენიმე წევრი ქვეყანა სარგებლობს, მათ შორის სლოვაკეთი და უნგრეთი. უკრაინასა და რუსეთს შორის დადებული სტრანზიტოს შეთანხმების ვადა დეკემბრის ბოლოს იწურება. კიევი აცხადებს, რომ კონტრაქტს აღარ გაახლებს. უნგრეთსა და სლოვაკეთს ენერგეტიკული უზრუნველყოფას საფრთხე ემუქრება.

ცივი ზამთრის გამო ცუდ დღეში ჩავარდება გერმანიაც. 2022 წელს ბერლინმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ გაზი თავისი გაზსაცავებისათვის მსოფლიო ბაზარზე რეკორდული ფასებით ეყიდა, თუმცა ამჟამად სხვა სიტუაციაა. გაზზე მაღალი ფასების გამო ბევრი ქარხანა წარმოებას ამცირებს ან სულაც ჩერდება. გამოდის, რომ მესამე წელია ევროპის უდიდესი ეკონომიკა, ენერგონედლეულის უკმარისობის გამო, ზეწოლას განიცდის.  გერმანიაში კი თუ სიტუაცია გაუარესდება, ეს ნიშნავს, რომ კრიზისის ვირუსი სხვა ქვეყნებსაც გადაედება.  თებერვალში დაგეგმილი ბუნდესტაგის არჩევნები შეიძლება მწვავე ეკონომიკური პრობლემების ფონზე ჩატარდეს.

ცივ ზამთარში ენერგიის დეფიციტი ძნელი გადასატანია, ასეთ სიტუაციებში მოსახლეობისადმი მოწოდებები ხარჯვის შემცირება-დაზოგვაზე საქმეს არ შველის: არსებობს დიდი რისკი იმისა, რომ ევროპელებს ამ ზამთარს ბედი აღარ გაუღიმებთ და ამიტომ იძულებულნი იქნებიან მეტი ძვირადღირებული თხევადი გაზის იმპორტი მოახდინონ, პარალელურად კი აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით კი ჩინეთთან მიმართებით კონკურენტუნარიანობაც შეინარჩუნონ, რაც ერთობ რთულ ამოცანას წარმოადგენს.

წყარო: https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-11-23/europe-is-already-facing-its-next-energy-crisis?srnd=phx-politics

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.