USD 2.7503
EUR 3.1249
RUB 3.3429
თბილისი
16 იანვარი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  204

16 იანვარი — გრიგორიანული კალენდრის მე-16 დღე. წლის ბოლომდე დარჩენილია 349 დღე (ნაკიან წელში - 350).

დღის მოვლენები

  • ძვ. წ. 27 : რომის სენატმა ავგუსტუსის ტიტული მიანიჭა გაიუს იულიუს ცეზარ ოქტავიანეს.
  • 550 : გოთური ომები (535-554) : ოსტგოთები, მეფე ტოტილას მეთაურობით, რომს იღებენ ხანგრძლივი ალყის შემდეგ, იზაურიელი მცველების მოქრთამვით.
  • 929 : კორდობას ამირი აბდ-არ-რაჰმან III საკუთარ თავს ხალიფად აცხადებს, აფუძნებს რა კორდობას სახალიფოს.
  • 1412 : მედიჩის ოჯახი რომის პაპის ოფიციალური ხაზინადარი გახდა.
  • 1492 : თანამედროვე ენის პირველი გრამატიკა, ესპანურად, წარედგინა დედოფალ იზაბელას.
  • 1547 : ივანე მრისხანე რუსეთის ცარი ხდება.
  • 1556 : ფილიპ II ესპანეთი მეფე გახდა.
  • 1581 : ინგლისის პარლამენტმა რომაული კათოლიციზმი უკანონოდ გამოაცხადა.
  • 1707 : შოტლანდიის პარლამენტმა დაამტკიცა გაერთიანების აქტი, რითაც დასაბამი მისცა დიდ ბრიტანეთს.
  • 1777 : ვერმონტი ნიუ-იორკისგან დამოუკიდებლობას აცხადებს.
  • 1795 : ფრანგებმა უტრეხტი, ნიდერლანდი, დაიპყრეს.
  • 1909 : ერნესტ შაკლეტონის ექსპედიციამ მაგნიტური სამხრეთის პოლუსი იპოვა.
  • 1945 : ადოლფ ჰიტლერმა ფიურერბუნკერს შეაფარა თავი.
  • 1979 : ირანში ჩამოაგდეს შაჰი მოჰამედ რეზა ფეჰლევი.
  • 2011 :
    • 100 ადამიანი გარდაიცვალა და 90 დაშავდა ინდოეთში, კერალას შტატში, საბარიმალაში მომხდარი მასობრივი ჭყლეტვის შედეგად.
    • ვენესუელა აცხადებს, რომ დადასტურებული ნავთობის მარაგით მსოფლიო ლიდერობა ჩამოართვა საუდის არაბეთს.
    • ბუენოს აირესში დასრულდა „დაკარის რალი 2011“.
  • 2016 : ცაი ინ-ვენი ტაივანის პირველი ქალი პრეზიდენტი გახდა.
  • 2020 : დიმიტრი მედვედევის გადადგომის შემდეგ მიხეილ მიშუსტინი რუსეთის პრემიერ-მინისტრი გახდა.
  • 2021 : ინდონეზიის კუნძულ იავაზე ვულკანი სემერუ ამოიფრქვა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1605: შაჰრიარი — დიდ მოგოლთა იმპერიის დროებითი მმართველი (1627 –1628)
  • 1816  : ნინო ამილახვარი — ქართველი სასულიერო მოღვაწე.
  • 1821 : ჯონ ბრეკინრიჯი — აშშ-ის სენატორი და აშშ-ის მე-14 ვიცე-პრეზიდენტი.
  • 1855 : ელეონორა მარქსი — ინგლისისა და საერთაშორისო მუშათა მოძრაობის მოღვაწე.
  • 1866 : ლუარსაბ ბოცვაძე — ქართველი პედაგოგი, პუბლიცისტი და საზოგადო მოღვაწე.
  • 1870 : იური იააკსონი — ესტონელი სახელმწიფო მოღვაწე.
  • 1878 : გრიგოლ ნათაძე — ქართველი ისტორიკოსი, პედაგოგი და პოლიტიკოსი
  • 1896  : ალექსანდრე ჯინჭარაძე — ქართველი სამხედრო ოფიცერი
  • 1901  : ფულხენსიო ბატისტა — კუბის მმართველი.
  • 1903 : გიორგი გოლეთიანი — ქართველი აგროქიმიკოსი
  • 1903: კოლა ქვარიანი — ქართველი პროფესიონალი მოჭიდავე
  • 1911 : ედუარდო ფრეი მონტალვა — ჩილეს 28-ე პრეზიდენტი (1964–1970).
  • 1919  : მანსურ ალი — პაკისტანისა და ბანგლადეშის პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე.
  • 1924  :დავით ხახუტაიშვილი — ქართველი ისტორიკოსი
  • 1931 : იოჰანეს რაუ — გერმანიის ბუნდესპრეზიდენტი 1999–2004
  • 1932 : ოთარ მეღვინეთუხუცესი — ქართველი მსაიობი
  • 1932  : დაიან ფოსი — ამერიკელი ზოოლოგი და პრიმატოლოგი.
  • 1933 :სიუზენ ზონტაგი — ამერიკელი ესეისტი
  • 1935  : უდო ლატეკი — გერმანელი სპორტსმენი, სპორტული კომენტატორი.
  • 1941 : ევა დემარჩიკი — პოლონელი მომღერალი.
  • 1951 : რამაზ ხარშილაძე — ქართველი ძიუდოისტი
  • 1952 : ერნესტ დელი — ამერიკელი ადვოკატი
  • 1964 : ეკა კახიანი — ქართველი მომღერალი და მსახიობი.
  • 1980  :სეიდუ კეიტა — მალელი ფეხბურთელი.
  • 1984  : შტეფან ლიხტშტაინერი — შვეიცარიელი ფეხბურთელი
  • 1985  : დავით კაჭარავა — ქართველი მორაგბე
  • 1985 : პაბლო საბალეტა — არგენტინელი ფეხბურთელი,
  • 1986  : აიშა — ლატვიელი მომღერალი.
  • 1986 : რეტო ციგლერი — შვეიცარიელი ფეხბურთელი.
  • 1988  : ტალია დებრეტ ბარნეტი — ბრიტანელი მომღერალი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1793 : გიბონი, ედუარდ — ინგლისელი ისტორიკოსი
  • 1912 : ჰაიმი, გეორგ — გერმანელი მწერალი
  • 1981 : ასათიანი, ანთეოს — ქართველი ჰიგიენისტი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • იოანე ჭყონდიდელი
    • ექვთიმე ღვთისკაცი (თაყაიშვილი)
    • მალაქია წინასწარმეტყველი
    • წმინდა გორდი
კულტურა
კულტურის სამინისტრომ დათო დოიაშვილი თეატრის ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა

კულტურის სამინისტრომ დავით დოიაშვილი “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა. შესაბამის განცხადებას საქართველოს კულტურის სამინისტრო ავრცელებს.

კულტურის სამინისტრო გადაწყვეტილების მიზეზებს განმარტავს და აცხადებს, რომ სამინისტროს მხრიდან "არაერთგზის გაფრთხილების" მიუხედავად, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ "ვალდებულებას არ ასრულებდა", ხოლო თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

“ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრი” არის სახელმწიფოს მიერ დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

სახელმწიფო პროფესიული თეატრი, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა სსიპ-ი ანგარიშვალდებულია და აქვს კანონით დაკისრებული მოვალეობა, აღასრულოს მიზნები, რისთვისაც სახელმწიფომ დააფუძნა.

კერძოდ, თეატრში შემოქმედებითი საქმიანობა უნდა ხორციელდებოდეს ისევე უწყვეტად, როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი დაფინანსება ხორციელდება.

საქართველოს კულტურის სამინისტროს მხრიდან არაერთგზის გაფრთხილების მიუხედავად, სამწუხაროდ, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ ამ ვალდებულებას არ ასრულებდა. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული უწყვეტი დაფინანსების პირობებში, თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

აქედან გამომდინარე, კულტურის სამინისტრომ, როგორც სსიპ “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” დამფუძნებელმა უწყებამ, მიიღო კანონისმიერი გადაწყვეტილება, სსიპ-ის უწყვეტ და გამართულ ფუნქციონირებაზე პასუხისმგებელი პირის, თეატრის ხელმძღვანელის, დავით დოიაშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.