,
14 აგვისტო — გრიგორიანული კალენდრის 226-ე დღე (ნაკიან წლებში – 227-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 139 დღე.
დღის მოვლენები
1385 : ალჟუბაროტის ბრძოლაში პორტუგალიელები ამარცხებენ კასტილიელებს.
1598 : იელოუ-ფორდის ბრძოლაში ირლანდიელები ჰიუ ონილის მეთაურობით ამარცხებენ ინგლისელებს.
1848 : ორეგონის ტერიტორიის ორგანიზაცია მოხდა აშშ-ში კონგრესის აქტით.
1885 : იაპონიაში პირველი პატენტი გაიცა - უჟანგავი საღებავისთვის.
1893 : საფრანგეთში ავტომანქანების რეგისტრაცია შემოიღეს.
1908 : პირველი სილამაზის კონკურსი ჩატარდა ფოკსტონში, ინგლისი.
1912 : აშშ-ის მარინები იჭრებიან ნიკარაგუაში სამი წლის წინ მოყვანილი აშშ-ის მარიონეტი მთავრობის მხარდასაჭერად.
1917 : რუსეთის იმპერატორის – ნიკოლოზ II-ის ოჯახი გადაასახლეს ციმბირში.
1930 : საბჭოთა კავშირის მთავრობამ მიიღო დადგენილება „საყოველთაო აუცილებელი დაწყებითი განათლების“ შესახებ.
1935 : აშშ-ის სოციალური დაზღვევის აქტი შედის ძალაში, რომლის მიხედვით შეიქმნა სამთავრობო საპენსიო სისტემა.
1936 : დაარსდა საფეხბურთო კლუბი ლოკომოტივი.
1936 : ბოლო სახალხო სასჯელის აღსრულება აშშ-ში - რეინი ბეთი ჩამოახრჩვეს ოუენსბოროში, კენტუკი.
1936 : პირველად ოლიმპიურ თამაშებში შეიტანეს კალათბურთი.
1941 : დიდი ბრიტანეთი და აშშ ხელს აწერენ ატლანტის ქარტიას.
1945 : იაპონიის იმპერატორი ჰიროჰიტო ხელს აწერს ქვეყნის უპირობო კაპიტულაციას.
1947 : პაკისტანი დამოუკიდებელი ხდება ბრიტანეთის ინდოეთის იმპერიისგან და უერთდება დომინიონის თანამეგობრობას.
1969 : ბრიტანეთის ჯარები განლაგდა ჩრდილოეთ ირლანდიაში.
1971 : ბაჰრეინი ბრიტანეთისგან დამოუკიდებლობას აცხადებს.
1980 : ლეჰ ვალენსა იწყებს გაფიცვის კამპანიას გდანსკში, პოლონეთის საპორტო ქალაქში.
2003 : ფართომასშტაბიანი ელექტროენერგიის კრიზისი ჩრდილო-აღმოსავლეთ აშშ-სა და კანადაში.
2010 : სინგაპურში გაიხსნა ზაფხულის ახალგაზრდული ოლიმპიადა (2010), პირველი ახალგაზრდული ოლიმპიური თამაშები, 3,531 ათლეტით 204 ეროვნული ოლიმპიური კომიტეტიდან.
2014 :
ნანა ძაგნიძემ ტრომსეში გამართულ 41-ე საჭადრაკო ოლიმპიადაზე ქალთა შორის ინდივიდუალურ ჩათვლაში ოქროს მედალი მოიპოვა.
უკრაინის პრეზიდენტმა პეტრო პოროშენკომ უმაღლესი რადა დაითხოვა და ვადამდელი არჩევნები დანიშნა.
2018 : გენუაში პონტე-მორანდის ხიდის ჩამონგრევის შედეგად 43 ადამიანი დაიღუპა.
ამ დღეს დაბადებულნი
1297 : ჰანაზონო — იაპონიის იმპერატორი
1540 : მაგნუსი — ლოვონიის მეფე
1688 : ფრიდრიხ ვილჰელმ I (პრუსია) — პრუსიის მეფე
1740 : პუის VII — რომის პაპი
1771 : სერ უოლტერ სკოტი — ინგლისელი მწერალი (გ.1832)
1862 : პრუსიელი, ალბერტ ვილჰელმ ჰაინრიხ — გერმანიის საიმპერიო სამხედრო ფლოტის გროსადმირალი
1851 : ჰოლიდეი, დოკ — ველური დასავლეთის ამერიკელი მსროლელი და აზარტული მოთამაშე (გ.1887)
1867 : გოლსუორი, ჯონ — ინგლისელი მწერალი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
1876 : ობრენოვიჩი, ალექსანდრე — სერბეთის მეფე
1933 : ერნსტი, რიხარდ — შვეიცარელი ქიმიკოსი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
1933 : ჯულიეტა ვაშაყმაძე — ქართველი მსახიობი და ტელეწამყვანი
1945 : მარტინი, სტივ — ამერიკელი მსახიობი
1959 : ჯონსონი, მეჯიქ — ამერიკელი კალათბურთელი
1966 : ბერი, ჰოლი — ამერიკელი მსახიობი
1973 : ოკოჩა, ჯეი ჯეი — ნიგერიელი ფეხბურთელი
1977 : ხამაშურიძე, ბესიკ — ქართველი მორაგბე
ამ დღეს გარდაცვლილნი
582 : ტიბერიუს II — ბიზანტიის იმპერატორი
1204 : მინამოტო ნო იორიე — იაპონელი სიოგუნი
1430 : ფილიპე I — ბრაბანტის ჰერცოგი
1433 : ჟუან I — პორტუგალიის მეფე
1464 : პიუს II — რომის პაპი
1956 : ბერტოლტ ბრეხტი — გერმანელი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე
2004 : მილოში, ჩესლავ — პოლონელი პოეტი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
2012 : სერგეი კაპიცა — რუსი და საბჭოთა მეცნიერი, ტელეწამყვანი
დღესასწაულები
მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
შვიდი მაკაბელი მოწამე: აბიმი, ანტონინე, გური, ელეაზარი, ევსევონი, ალიმი და მარკელე, დედა მათი სოლომონია და მოძღვარი ელეაზარი
პერგეში წამებული ცხრა მოწამე: ლეონტი, ატიოსი, ალექსანდრე, კინდევსი, კვირიაკე, მინეონი, კატუნი, მინსითევსი და ევკლე
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
