USD 2.7503
EUR 3.1249
RUB 3.3429
თბილისი
13 მაისი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  688

13 მაისი — გრიგორიანული კალენდრის 133-ე დღე (ნაკიან წლებში - 134-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 232 დღე.

დღის მოვლენები

  • 1830 : ეკვადორი დამოუკიდებელი ხდება.
  • 1836 : რუსეთში პირველი რკინიგზის ხაზის პეტერბურგი-ცარსკოე სელო-პავლოვსკის მშენებლობა დაიწყო.
  • 1846 : 1846 : აშშ-ის მიერ ტეხასის ანექსიის გამო წარმოქმნილი უთანხმოების გამო აშშ-მა მექსიკას ომი გამოუცხადა.
  • 1865 : ოდესაში დაარსდა ნოვოროსიის უნივერსიტეტი.
  • 1880 : მენლოს პარკში (ნიუ-ჯერსი) თომას ედისონმა პირველი ელექტრო რკინიგზა გამოსცადა.
  • 1888 : იზაბელა I-მა ხელი მოაწერა ოქროს კანონს, რითაც ბრაზილიაში მონობა გაუქმდა.
  • 1912 : ბრიტანეთში ჩამოყალიბდა სამეფო საჰაერო ძალები.
  • 1913 : იგორ სიკორსკი პირველი ადამიანი გახდა, რომელმაც ოთხძრავიანი თვითმფრინავის პილოტაჟი მოახდინა.
  • 1940 : მეორე მსოფლიო ომი: გერმანია საფრანგეთს ესხმის თავს.
  • 1960 : კალიფორნიის ბერკლის უნივერსიტეტის სტუდენტების მასობრივი საპროტესტო აქცია დაიწყო თემთა პალატის არაამერიკული საქმიანიობის კომიტეტის ვიზიტთან დაკავშირებით. სტუდენტთა დაპატიმრებას მოჰყვა სიტყვის თავისუფლების მოძრაობის დაარსება.
  • 1966 : გამოვიდა როლინგ სტოუნზის ალბომი „Paint it Black“.
  • 1967 : ზაქირ ჰუსეინი ინდოეთის მესამე პრეზიდენტი გახდა - ინდოეთის პირველი მუსლიმი პრეზიდენტი.
  • 1981 : წმინდა პეტრეს მოედანზე განხორციელდა თავდასხმა რომის პაპზე.
  • 1981 : თბილისის „დინამო“ გახდა ევროპის თასების თასის მფლობელი.
  • 1991 : საქართველოს სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტი გარდაიქმნა აგრარულ უნივერსიტეტად.
  • 1991 : კომპანია „Apple“-მა გასაყიდად გამოუშვა „Macintosh System 7.0“.
  • 2005 : ანდიჟანის ხოცვა-ჟლეტა: უზბეკეთის შინაგანი ჯარის ნაწილებმა ანდიჟანში მომიტინგეებს ცეცხლი გაუხსნეს, რის გამოც 1500-მდე ადამიანი დაიღუპა.
  • 2009 : ევროკომისიამ ნახევარგამტარების მსოფლიოს უმსხვილეს მწარმოებელ კორპორაციას Intel რეკორდული (€1,06 მილიარდი) ჯარიმა დაუწესა ანტიკონკურენციული პრაქტიკისთვის.
  • 2010 : კორპორაცია „Google“-ის სერვისმა „Google Translate“ საკუთარ ლექსიკონს ქართული ენა დაუმატა.
  • 2017 : ევროვიზია 2017-ის გამარჯვებული, პორტუგალიის წარმომადგენელი სალვადორ სობრალი გახდა.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1655 : ინოკენტი XIII — რომის პაპი (გ.1724)
  • 1792 : პიუს IX — რომის პაპი (გ.1878)
  • 1809 : ჯუსტი, ჯუზეპე — იტალიელი პოეტი (გ.1850)
  • 1840 : დოდე, ალფონს — ფრანგი მწერალი.
  • 1900 : ღვალაძე, ევგენ — იურისტი, ეროვნული მოძრაობის მოღვაწე (გ.1937)
  • 1936 : ქარჩხაძე, ჯემალ — ქართველი მწერალი.
  • 1950 : უანდერი, სტივ — ამერიკელი მუსიკოსი.
  • 1969 : ბაკეტჰედი — ამერიკელი მუსიკოსი.
  • 1986 : პეტინსონი, რობერტ — ინგლისელი მსახიობი, მოდელი და მუსიკოსი.

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 1956 : ალექსანდრე ფადეევი — რუსი მწერალი.
  • 1961 : გერი კუპერი — ამერიკელი მსახიობი (დ. 1901)
  • 1985 : დოღონაძე, რევაზ — ქართველი მეცნიერი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • იაკობ ზებედესი
    • დონატ ეპისკოპოსი
    • მოწამე მაქსიმე
    • ეგნატე ბრიანჩანინოვი
კულტურა
კულტურის სამინისტრომ დათო დოიაშვილი თეატრის ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა

კულტურის სამინისტრომ დავით დოიაშვილი “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” ხელმძღვანელის თანამდებობიდან გაათავისუფლა. შესაბამის განცხადებას საქართველოს კულტურის სამინისტრო ავრცელებს.

კულტურის სამინისტრო გადაწყვეტილების მიზეზებს განმარტავს და აცხადებს, რომ სამინისტროს მხრიდან "არაერთგზის გაფრთხილების" მიუხედავად, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ "ვალდებულებას არ ასრულებდა", ხოლო თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

“ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრი” არის სახელმწიფოს მიერ დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

სახელმწიფო პროფესიული თეატრი, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა სსიპ-ი ანგარიშვალდებულია და აქვს კანონით დაკისრებული მოვალეობა, აღასრულოს მიზნები, რისთვისაც სახელმწიფომ დააფუძნა.

კერძოდ, თეატრში შემოქმედებითი საქმიანობა უნდა ხორციელდებოდეს ისევე უწყვეტად, როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისი დაფინანსება ხორციელდება.

საქართველოს კულტურის სამინისტროს მხრიდან არაერთგზის გაფრთხილების მიუხედავად, სამწუხაროდ, “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკალური კომედიისა და დრამის პროფესიული სახელმწიფო თეატრის” ხელმძღვანელობა სადამფუძნებლო მიზნებით გათვალისწინებულ ამ ვალდებულებას არ ასრულებდა. სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული უწყვეტი დაფინანსების პირობებში, თეატრში შემოქმედებითი პროცესი თვეების მანძილზე შეჩერებული იყო.

აქედან გამომდინარე, კულტურის სამინისტრომ, როგორც სსიპ “ვასო აბაშიძის სახელობის მუსიკისა და დრამის თეატრის” დამფუძნებელმა უწყებამ, მიიღო კანონისმიერი გადაწყვეტილება, სსიპ-ის უწყვეტ და გამართულ ფუნქციონირებაზე პასუხისმგებელი პირის, თეატრის ხელმძღვანელის, დავით დოიაშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ”, - აღნიშნულია განცხადებაში.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.