USD 2.6760
EUR 2.8713
RUB 2.9096
თბილისი
12 ნოემბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  712

12 ნოემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 316-ე დღე (ნაკიან წლებში – 317-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 49 დღე.

დღის მოვლენები

  • 1902 : ენრიკე კარუზოს გამოშვებული გრამფირფიტა პირველი გახდა მსოფლიოში რომელიც 1 მილიონზე მეტი ეგზემპლარით გაიყიდა.
  • 1905 : ნორვეგიაში ჩატარებული რეფერენდუმით ქვეყანა რესპუბლიკის ნაცვლად მონაქრიად გამოცხადდა.
  • 1917 : საბჭოთა მთავრობა პეტროგრადში ზამთრის სასახლეს საზოგადოებრივ მუზეუმად აცხადებს.
  • 1918 : ავსტრია რესპუბლიკა ხდება.
  • 1927 : ლევ ტროცკი საბჭოთა კომუნისტური პარტიიდან გარიცხდეს, სტალინს ერთპიროვნული ძალაუფლება მიენიჭა.
  • 1938 : ჰერმან გერინგი აცხადებს ნაცისტური გერმანიის გეგმას მადაგასკარის „ებრაელთა სამშობლოდ“ გარდაქმნის შესახებ.
  • 1945 : იუგოსლავიის არჩევნებში ტიტო იმარჯვებს.
  • 1959 : მთვარისკენ გაშვებულ იქნა მეორე ავტომატური სადგური „ლუნა-2“.
  • 1980 : ნასას კოსმოსური აპარატი ვიაჯერ I სატურნთან ყველაზე ახლოს მიდის და მისი რგოლების პირველ ფოტოსურათებს იღებს.
  • 1982 : იური ანდროპოვი საბჭოთა კავშირის ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივანი ხდება, ლეონიდ ბრეჟნევის გარდაცვალების შემდეგ.
  • 1990 : აკიჰიტო იაპონიის 125-ე მონარქი ხდება.
  • 2007 : ქერჩის სრუტეში შტორმის გამო 10 გემი ჩაიძირა, 2000 ტონა მაზუთი და 6000 ტონა გოგირდი ჩაიღვარა, რამაც რეგიონს ეკოლოგიური საფრთხე შეუქმნა.
  • 2009 : NASA-ს LCROSS პროექტმა მთვარეზე კაბეუსის კრატერზე წყალი აღმოაჩინა.
  • 2011 : იტალიის პრემიერ-მინისტრი სილვიო ბერლუსკონი თანამდებობიდან გადადგა.
  • 2014 : კოსმოსური ხომალდი ფილი, გაშვებული ევროპული კოსმოსური სააგენტოს ზონდ როზეტადან, კომეტა 67P/ჩურიომოვ–გერასიმენკოს ზედაპირს აღწევს.

ამ დღეს დაბადებულნი

  • 1528 : კი ჯიგუანგი — ჩინელი მხედართმთავარი
  • 1833 : ბოროდინი, ალექსანდრე — რუსი კომპოზიტორი
  • 1840 : როდენი, ოგიუსტ — ფრანგი მოქანდაკე
  • 1850 : ჩიგორინი, მიხეილ — რუსი მოჭადრაკე
  • 1866 : სუნ იატსენი — ჩინეთის რესპუბლიკის პირველი პრეზიდენტი
  • 1891 : ნიკოლსონი, სეტ ბარნზ — ამერიკელი ასტრონომი
  • 1894 : ედვარდ VIII — ინგლისის მეფე
  • 1929 : ბიკოვი, როლან — საბჭოთა მსახიობი
  • 1935 : გურჩენკო, ლიუდმილა — საბჭოთა მსახიობი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

  • 607 : ბონიფაციუს III — რომის პაპი
  • 1035 : კნუდ I დიდი — დანიის, ინგლისის და ნორვეგიის მეფე
  • 1094 : დუნკან II — შოტლანდიის მეფე
  • 1202 : კნუდ VI — დანიის მეფე
  • 1252 : ბლანკა კასტილიელი — საფრანგეთის დედოფალი
  • 1434 : ლუი III — ნეაპოლის მეფე
  • 1948 : ჯორდანო, უმბერტო — იტალიელი კომპოზიტორი
  • 1956 : ხუან ნეგრინი — ესპანეთის პრემიერ-მინისტრი
  • 2018 : სტენ ლი — ამერიკელი მწერალი, რედაქტორი და კომიქსების პერსონაჟთა შემქმნელი

დღესასწაულები

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • იოთამ ზედგენიძე
    • ზინობი და ზინობია
    • ტერტიოსი, მარკოზი, იოსტოსი და არტემონი - სამოცდაათთაგანნი
    • მარკიანე სირაკუზელი
    • წმინდა ევტროპია
    • ანასტასია თესალონიკელი
    • სტეფანე მილიუტინი, სტეფანე დრაგუტინი და დედა მათი ელენე

 

სპორტი
გრიგალაშვილი ევროპის ჩემპიონია - შავდათუაშვილმა ბრინჯაოს მედალი მოიგო

ხორვატიის დედაქალაქ ზაგრებში ძიუდოში ევროპის ჩემპიონატის მეორე საშეჯიბრო დღეს საქართველოს სახელით ტატამზე 6 ქართველი ძიუდოისტი წარდგა. მათგან ფინალურ ბლოკში ლაშა შავდათუაშვილი (-73 კგ) და ტატო გრიგალაშვილი (-81 კგ) ვიხილეთ. გრიგალაშვილმა ფინალში ფრანკ დე ვიტი დაამარცხა და ევროპის ჩემპიონი კარიერაში მესამედ მოიგო, ხოლო შავდათუაშვილმა ბრინჯაოსთვის ბრძოლაში მოლდოველ ადილ ოსმანოვს აჯობა.

ტატომ ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ფრანგ ომარ ჯალოს სძლია, მესამე წრეში სერბეთის სახელით მოასპარეზე ისლამ სოგენოვი დამატებით დროში დაამარცხა, მეოთხედფინალში უნგრელ ატილა უნგვარს აჯობა, ნახევარფინალში კი იტალიელი ანტონიო ესპოსიტო დაამარცხა.

შავდათუაშვილმა ასპარეზობა მეორე წრეში დაიწყო და ხორვატ რობერტ კლაჩარს სძლია, შემდეგ ეტაპზე კი ფინეთის სახელით მოასპარეზე ტურპალ დუკაევს აჯობა. სამწუხაროდ, ლაშა მეოთხედფინალში შიდოებით დანიელ ლავრენტევთან დამარცხდა, რეპეშაჟში კი ბულგარელ მარკ ჰრისტოვს სძლია.

შეგახსენებთ, ამ მომენტში საქართველოს ნაკრების ანგარიშზე ორი ოქროს და ორი ბრინჯაოს მედალია.

 

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.