USD 2.6760
EUR 2.8713
RUB 2.9096
თბილისი
11 ნოემბერი - ეს დღე ისტორიაში
თარიღი:  666

11 ნოემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 315-ე დღე (ნაკიან წლებში – 316-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 50 დღე.

დღის მოვლენები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • 1675 : გოტფრიდ ლაიბნიცმა პირველად გამოიყენა ინტეგრალი y = f(x) ფუნქციის გრაფიკის ქვეშ ფართობის გამოსათვლელად.
  • 1843 : ჰანს კრისტიან ანდერსენის მახინჯი იხვის ჭუკი გამოქვეყნდა პირველად.
  • 1889 : ვაშინგტონი ხდება აშშ-ის 42-ე შტატი.
  • 1918 : პირველი მსოფლიო ომი დასრულდა - გერმანია მოკავშირეებთან დაზავებაზე აწერს ხელს კომპიენთან, საფრანგეთში.
  • 1962 : ქუვეითის ეროვნული ასამბლეა ქუვეითის კონსტიტუციას ამტკიცებს.
  • 1965 : როდეზია (ამჟამად ზიმბაბვე) დამოუკიდებლობას აცხადებს იან სმითის თეთრი უმცირესობის რეჟიმის მიერ.
  • 1975 : ანგოლა პორტუგალიისგან დამოუკიდებელი ხდება.
  • 1992 : ინგლისის ეკლესია კენჭისყრით უშვებს ქალების მღვდლად კურთხევას.
  • 1997 : საქართველოში გაუქმდა სიკვდილით დასჯა.
  • 2004 : მაჰმუდ აბასი პალესტინის განთავისუბლების ორგანიზაციის თავმჯდომარედ აირჩა იასირ არაფატის გარდაცვალებიდან რამდენიმე წუთში.
  • 2004 : მერი მაკელისი ხელმეორედ აირჩა ირლანდიის პრეზიდენტის პოსტზე.
  • 2008 : ეგვიპტეში, კაიროდან 40 კმ-ში აღმოაჩინეს 4300 წლის პირამიდა, რომელიც სავარაუდოდ დედოფალ სეშსეშეტს, ფარაონ ტეტის დედას, ეკუთვნოდა.
  • 2009 : სამხრეთ აფრიკაში პროზავროპოდების ჯიშის დინოზავრი აარდონიქსი აღმოაჩინეს.
  • 2019 : საპროტესტო აქციების გამო, ბოლივიის პრეზიდენტი ევო მორალესი გადადგა, პრეზიდენტის მოვალეობას სენატორი ხეანინე ანიესი ასრულებს.

ამ დღეს დაბადებულნი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • 1050 : ჰაინრიხ IV — გერმანიის მეფე (გ. 1106)
  • 1155 : ალფონსო VIII — კასტილიის მეფე
  • 1821 : დოსტოევსკი, თედორე — რუსი მწერალი (გ.1881)
  • 1869 : ვიტორიო ემანუელე III — იტალიის მეფე
  • 1883 : ვირსალაძე, ანასტასია — ქართველი პიანისტი (გ.1968)
  • 1897 : ლაკი ლუჩიანო — ამერიკელი განგსტერი (გ.1962)
  • 1904 : ჰისი, ალგერ — ამერიკელი სახელმწიფო მოხელე და ჯაშუში (გ.1994)
  • 1928 : ფუენტეს, კარლოს — მექსიკელი მწერალი
  • 1939 : ხარანაული, ბესიკ — ქართველი მწერალი და პოეტი
  • 1945 : ორტეგა, დანიელ — ნიკარაგუის პრეზიდენტი
  • 1946 : ალასანია, გიული — ქართველი ისტორიკოსი, წყაროთმცოდნე
  • 1950 : დინესკუ, მირჩე — რუმინელი პოეტი
  • 1975 : შიუკაშვილი, ვალერიან — ქართველი პიანისტი
  • 1962 : მური, დემი — ამერიკელი კინომსახიობი
  • 1962 : მორისონი, ჯეიმზ — ავსტრალიელი მუსიკოსი
  • 1973 : ვაითი, ჯეისონ — ამერიკელი მუსიკოსი (გრინ დეი)
  • 1974 : დიკაპრიო, ლეონარდო — ამერიკელი კინომსახიობი

ამ დღეს გარდაცვლილნი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • 1855 : კერკეგორი, სიორენ — დანიელი ფილოსოფოსი
  • 1955 : ასლანიშვილი, იოსებ — ქართველი ექიმი-ენდოკრინოლოგი, მთამსვლელი და საზოგადო მოღვაწე.
  • 1975 : დობჟანსკი, თეოდოსიუს — უკრაინელი გენეტიკოსი (დ. 1900)
  • 1979 : ტიომკინი, დიმიტრი — წარმოშობით უკრაინელი კომპოზიტორი (დ. 1894)
  • 1999 : ტიმერმანი, ჯაკობო — არგენტინელი მწერალი და ჟურნალისტი (დ. 1923)
  • 2004 : არაფატი, იასირ — პალესტინის ლიდერი, ნობელი მშვიდობის პრემიის ლაურეატი (დ. 1929)
  • 2010 : დინო დე ლაურენტისი — იტალიელი პროდიუსერი.

დღესასწაულები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
    • სერაპიონ ზარზმელი
    • ანასტასია რომაელი
    • ღირსი აბრაამ დაყუდებული და ნეტარი მარიამი
    • ღირსი ანა
    • კლავდიოსი, ასტერიოსი, ნეონი და თეონილა
სპორტი
საქართველოს ძიუდოისტთა შერეული ნაკრები ევროპის ვიცე-ჩემპიონია
ხორვატიის დედაქალაქ ზაგრებში მიმდინარე კონტინენტის პირველობის დასკვნით დღეს შერეული გუნდური ჩემპიონატი მოეწყო. საქართველოს ქალთა და ვაჟთა შერეული ნაკრები - ლაშა ბექაურის, გურამ თუშიშვილის, ლაშა შავდათუაშვილის, ეთერ ლიპარტელიანის, სოფიო სომხიშვილისა და მარიამ ჭანტურია შემადგენლობით - ფინალში საფრანგეთის ნაკრებს დაუპირისპირდა, შეხვედრა ანგარიშით 0 : 4 დათმო და ვერცხლის მედალს დაეუფლა.
ფინალამდე ქართველმა ძიუდოისტებმა იტალიას ანგარიშით 4:3, ხოლო ხორვატიას ანგარიშით 4:1 სძლიეს.
ევროპის ჩემპიონატის გუნდურ ტურნირს საქართველოს კულტურისა და სპორტის მინისტრის პირველი მოადგილე იოსებ ბაღათურია, ხორვატიის რესპუბლიკაში საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი ზაზა გოგსაძე და საქართველოს ძიუდოს ეროვნული ფედერაციის პრეზიდენტი გიორგი ათაბეგაშვილი ესწრებიან.
შეგახსენებთ, რომ ევროპის ჩემპიონატზე ინდივიდუალურ ასპარეზობაში ოქროს მედლები ვაჟა მარგველაშვილმა და ტატო გრიგალაშვილმა, ვერცხლი ილია სულამანიძემ და გურამ თუშიშვილმა, ბრინჯაო კი ეთერ ლიპარტელიანმა, ლაშა ბექაურმა და ლაშა შავდათუაშვილმა მოიპოვეს.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.