,
თურქული სახელმწიფო ტელერადიოკორპორაციის TRT-ის (Turkish Radio and Television Corporation) ვებ-გვერდზე რუბრიკით „აქტუალური თემის ანალიზი“, გამოქვეყნებულია სტატია, რომლის სათაურია „გადაიქცევა თუ არა ირანის დარტყმა ისრაელზე რეგიონულ ომად?“, რომელშიც თურქი პოლიტოლოგი ჯან აჯუნი ახლო აღმოსავლეთში სიტუაციის პერსპექტივაზე მსჯელობს.
ირანმა საბოლოოდ გვერდზე გადადო თავისი „სტრატეგიული მოთმინება“ და ისრაელს ბალისტიკური რაკეტები ესროლა. ბოლო თვეებში ირანმა განიცადა სერიოზული ზიანი შეკავების კუთხით, როდესაც მან ვერ შეძლო ნამდვილი პასუხის გაცემა ისრაელის აგრესიულ დამოკიდებულებაზე. როდესაც ეს ვითარება შეერწყა ისრაელის თავდასხმებს ჰეზბოლას ხელმძღვანელობაზე, ირანს სხვა გზა არ დარჩა, გარდა პასუხის გაცემისა, ან უნდა აღედგინა თავისი შეკავების ძალა ან უკან დაეხია. ირანმა არჩია პასუხის გაცემა და დაარტყა ისრაელს დაახლოებით 200 ბალისტიკური რაკეტით. რა თქმა უნდა, ამ თავდასხმას მნიშვნელოვანი შედეგები მოჰყვება. ამ თემაზე გთავაზობთ პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევრის, ჯან აჯუნის შეფასებას, რომელშიც იგი წერს:
საბოლოოდ, დასრულდა ირანის „სტრატეგიული მოთმინება“ ისრაელის ხანგრძლივი აგრესიული დამოკიდებულების წინააღმდეგ და განხორციელდა მასშტაბური სარაკეტო შეტევა. ისრაელში მდებარე სამხედრო ბაზები ზებგერითი 200-მდე ბალისტიკური და ატმოსფეროზე ზემოდან მფრენი რაკეტით იქნა დაბომბილი. ზოგიერთი რაკეტა ჩამოაგდეს რეგიონში განლაგებული აშშ-ს საჰაერო თავდაცვის მოთხოვნით და ისრაელის Arrow 2-3 მაღალი სიმაღლის საჰაერო თავდაცვის სისტემებით, მაგრამ ირანის ბალისტიკური რაკეტები ძირითადად სამიზნეებს მოხვდა. პირველადი ინფორმაციით, დაზიანებულია ნევატიმის ავიაბაზა, ტელ ნოფი და ნეტივოტის ბაზები, სადაც F35-ები არიან განლაგებული. ამასთან დაკავშირებით არის ვიზუალური მტკიცებულებებიც. თუმცა, ჯერჯერობით უცნობია, რა ზარალი მიადგა ბაზებს და დაკარგა თუ არა თვითმფრინავები, განსაკუთრებით არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ისრაელი სამხედრო ცენზურას ახორციელებს და ზოგიერთი წყარო ასევე ამტკიცებს, რომ ისრაელი F35-ების დაცვას ცდილობდა 5 ტანკერი თვითმფრინავის აფრენით და შეტევამდე ჰაერში შეჩერებით. თავდასხმის შედეგად მიყენებული ზიანის გარკვევას უახლოეს დღეებში სატელიტური ფოტოებით შევძლებთ, მაგრამ ცხადია, რომ ირანმა ამჯერად ისრაელს რეალური პასუხ გასცა. ისრაელი სერიოზული დეზინფორმაციითა და პროპაგანდით აცხადებს, რომ მას არ მიუღია რაიმე სერიოზული ზიანი. ის ერთგვარ ფსიქოლოგიურ ომს აწარმოებს. თუმცა იმასაც ამბობენ, რომ ძალიან მკაცრად უპასუხებენ.
რა თქმა უნდა, ირანის ამ გაბედულ თავდასხმას შედეგები მოჰყვება. უპირველეს ყოვლისა, წინააღმდეგობის ღერძის კომპონენტების, განსაკუთრებით ჰეზბოლას, თავდაჯერებულობა განახლდა და დაინახეს, რომ მათ უკან ირანია. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია იმ დროს, როდესაც ისრაელი ცდილობს ლიბანის სამხრეთში სახმელეთო გზით შეჭრას. ჰეზბოლამ უნდა განაახლოს თავისი სარდლობის დონე რაც შეიძლება მალე და გამოიჩინოს წინააღმდეგობა ველზე. მეორეც, ირანმა აღადგინა თავისი შემაკავებელი ძალა და ახლა ბურთი ისრაელის მოედანზეა. მათ თავიანთ განცხადებებში აღნიშნეს, რომ პასუხი იქნება ძალიან მკაცრი, ისინი სავარაუდოდ განახორციელებენ საჰაერო დარტყმას ირანის წინააღმდეგ, რაც გამოიწვევს ირანის მხრიდან ხელახლა გასროლას. ამრიგად, ორი სახელმწიფო პირდაპირ ომში ჩაერთვება. ის, რასაც აშშ გააკეთებს, ასევე კრიტიკულია, თუ ისრაელს გაუჭირდება ის შეიძლება უშუალოდ ჩაერიოს, რაც რა თქმა უნდა გამოიწვევს დიდ რეგიონულ ომს.
ჩვენ ძალიან კრიტიკულ და ისტორიულ პერიოდში ვართ. შეუძლებელია რეგიონში მშვიდობის დამყარება ღაზასა და ლიბანში ისრაელის ხოცვა-ჟლეტის შეჩერების გარეშე. - წერს პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევარი, ჯან აჯუნი.
წყარო: https://www.trt.net.tr/georgian/programebi/2024/10/04/ak-tualuri-t-emis-analizi-40-2024-2194947
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
