,
დღეს რუსეთ-უკრაინის ომის ორი ფრონტია ყველაზე მეტად მნიშვნელოვანი - კურსკის ოლქში და დონბასში. უკრაინული პრესა, რომელიც საომარ პირობებში იმყოფება და, ბუნებრივია, გარკვეული ცენზურის პირობებშიც, მნიშვნელოვან ყურადღებას უთმობს ორივე ფრონტზე მიმდინარე მოვლენებს.
კიევის გაზეთ „აპოსტროფში“ (Апостроф) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „კურსკის ოპერაციამ მსოფლიოში დიდი რეზონანსი გამოიწვია, მაგრამ რა ხდება პოკროვსკთან მიმართებით?“ (ავტორი - ვიქტორ მუჟენკო, სამხედრო მიმომხილველი), რომელშიც კომენტირებულია მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებები ისტორიული ფაქტების გათვალისწინებით.
გთავაზობთ პუბლიკაციას სრული სახით
„უკრაინის ჯარების მოულოდნელმა და სწრაფმა კონტრშეტევამ რუსეთის კურსკის ოლქში დასავლეთში და, საერთოდ, მსოფლიოში დიდი რეზონანსი გამოიწვია, მაგრამ იმავდროულად რიგი სტრატეგიული რისკებიც შექმნა, განსაკუთრებით დონბასში, სტრატეგიული მნიშვნელობის ქალაქ პოკროვსკთან დაკავშირებით
ისტორიული პარალელები
პოკროვსკს გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს დონბასისათვის და თუ რუსეთი ამ ქალაქს აიღებს (გააკონტროლებს), საფრთხე უკრაინის მთელ სამხრეთ-აღმოსავლეთს დაემუქრება: ანუ, სხვაგვარად რომ ვთქვათ, „ვინც პოკროვსკს ფლობს, ის აკონტროლებს უკრაინის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილსაც“.
დღეს პოკროვსკის ირგვლივ შექმნილი სიტუაცია არა მარტო დონბასისათვის არის საფრთხის შემცველი, არამედ მისი დაკავებით მტერს ზაპოროჟიეს ოლქის გაკონტროლებაც შეუძლია, შემდეგ დნეპროპეტროვსკის ოპერატიული სივრცის დაუფლება და პერსპექტივაში - ხარკოვისათვის ალყის შემორტყმაც. ეს სწორედ ის არის, რის გაკეთებაც და რეალიზებაც ვერ შეძლო საბჭოთა წითელმა არმიამ კურსკის ბრძოლის შემდეგ, 1943 წლის ივლის-აგვისტოში.
საქმე იმაშია, რომ მეორე მსოფლიო ომის საბჭოთა კავშირ-გერმანიის ფრონტზე, კურსკის ბრძოლის შემდეგ საბჭოთა სარდლობას დაგეგმილი ჰქონდა ესარგებლა თავისი უპირატესობით და სწრაფად დაეკავებინა კურსკის სამხრეთ-დასავლეთით მდებარე სტრატეგიული მნიშვნელობის ქალაქები, რომლებიც გერმანელების მიერ იყვნენ ოკუპირებულნი, მაგრამ ეს გეგმა მთლიანად ვერ განხორციელდა ვერმახტის ძლიერი წინააღმდეგობისა და საბჭოთა გენშტაბის მიერ დაშვებული შეცდომების გამო.
დღევანდელი სიტუაცია აჩვენებს, რომ რუსეთის არმია, ამჯერად დონბასში, სწორედ მსგავსი ჩანაფიქრის რეალიზაციას ცდილობს, რათა უკრაინის სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილის გაკონტროლება მოახერხოს.
საფრთხე უკრაინისათვის
რუსეთის არმიის მიერ პოკროვსკის აღება არსებითად შეცვლის ძალთა ბალანსს რეგიონში. პოკროვსკის აღება გზას გაუხსნის რუსულ ჯარს წინსვლისათვის და დიდ საფრთხეს შექუმნის სხვა ოლქებსაც, მათ შორის ზაპოროჟიესა და დნეპროპეტროვსკის ოლქებს.
უკრაინამ თავისი ძალისხმევის კონცენტრირება უნდა მოახდინოს ამ კრიტიკული წერტილების დასაცავად.
სამხედრო პროფესიონალიზმის მნიშვნელობა
ამგვარი გამოწვევების თავიდან ასაცილებლად ან მათდამი წინააღმდეგობის გასაწევად, აუცილებელია დავეყრდნოთ უკრაინის არმიის პროფესიონალი ოფიცრების, სამხედრო მოსამსახურეების გამოცდილებასა და ცოდნას, რომლებსაც სტრატეგიული გადაწყვეტილებების მიღება შეუძლიათ.
სამხედრო ლიდერებს, შესაბამისი განათლებით და ბრძოლებში გამოწრთობილი უნარ-ჩვევებით, შეუძლიათ უკეთესად სეაფასონ ქვეყნის წინაშე მდგარი რისკები და ოპტიმალური გადაწყვეტილებები მიიღონ.
დასკვნები:
თანამედროვე ომებში, ისევე როგორც ისტორიულ კონლიქტებში, გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს პროფესიონალიზმს და სტრატეგიულ დაგეგმვას.
უკრაინამ ყურადღების კონცენტრირება უნდა მოახდინოს თავისი საკვანძო ტერიტორიის დასაცავად, თავია აარიდოს გაუთვლელ სარისკო ოპერაციებს, რომლებსაც შეუძლიათ ყურადღების გაფანტვა (გადატანა) მთავარი საფრთხე-მუქარებისაგან და შეარჩიოს ჯარების გამოყენების ისეთი ფორმები და ხერხები, რომლებიც მათი შესაძლებლობების ადექვატური იქნება. გამარჯვების უზრუნველყოფა შეიძლება მხოლოდ სამხედრო პროფესიონალებისა და არმიის ლიდერების თანწყობილი მუშაობის წყალობით.
წყარო: https://apostrophe.ua/
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.
