თურქეთის სახელმწიფო ტელერადიოკორპორაცია TRT - Turkish Radio and Television Corporation - თავის ვებ-გვერდზე აქვეყნებს კომენტარს სათაურით „ისრაელის თავდასხმები ლიბანზე“, რომელშიც ახლო აღმოსავლეთში გამწვავებული სიტუაციის შესახებ, შეიძლება ითქვას, თურქული ოფიციალური ხედვაა გადმოცემული. როგორც ცნობილია, თურქეთი მხარს უჭერს როგორც პალესტინელებს, ასევე  პალესტინელთა რელიგიურ-რადიკალურ დაჯგუფებებს („ჰამასს“ და „ჰეზბოლას“) ისრაელის წინააღმდეგ მიმართულ კონფრონტაციაში. ანკარისათვის ისრაელი ახლო აღმოსავლეთში სიტუაციის არასტაბილურობის ფაქტორს წარმოადგენს.

გთავაზობთ პუბლიკაციას, რომლის ავტორია ჯან აჯუნი - ანკარის პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევარი.

ამ ორიოდე დღის წინათ ისრაელმა განახორციელა უზარმაზარი ტერორისტული აქტი, რომელმაც შოკში ჩააგდო მთელი ლიბანი. უცებ, ბეირუთში და მთელ ლიბანში, ათასობით პეიჯერი აფეთქდა ბომბის მსგავსად. ამ თავდასხმის შედეგად, რომელიც მიმართული იყო ძირითადად „ჰეზბოლას“ მიერ გამოყენებული საკომუნიკაციო სისტემების წინააღმდეგ, ამ დრომდე სულ მცირე 12 ადამიანი დაიღუპა და 2800-ზე მეტი დაშავდა. როგორც ჩანს, ისრაელის დაზვერვამ შეაღწია მიწოდების ჯაჭვში, მოათავსა ასაფეთქებელი ნივთიერებები პეიჯერებში და გააგზავნა გამშვები სიგნალი, რამაც გამოიწვია მოწყობილობების ერთდროული აფეთქება.

ღაზას სექტორში შარშან დაწყებული კონფლიქტის შემდეგ, ისრაელსა და „ჰეზბოლას“ შორის არსებობდა კონტროლირებადი სამხედრო ჩართულობა. მიუხედავად იმისა, რომ მხარეები დროდადრო კვეთენენ წითელ ხაზებს, ისინი მაინც თავს არიდებდნენ სრულმასშტაბიანი ომისკენ მიმავალ ნაბიჯებს. თუმცა, ისრაელის მიერ „ჰეზბოლას“ მეორე ნომრის - ფუატ შუქურის მკვლელობის შემდეგ, ბალანსი შეიცვალა.  „ჰეზბოლას“ მიერ თავდასხმაზე რეალური პასუხის გაუცემლობამ ისრაელი განსაკუთრებით გაამხნევა, რამაც საბოლოოდ გამოიწვია დიდი ნაბიჯი, რომელმაც მთელი ლიბანი შოკში ჩააგდო.

17 სექტემბერს, სამშაბათს, შუადღისას, ლიბანში უცებ ათასობით აფეთქება მოხდა, 12 ადამიანი დაიღუპა და სულ მცირე 2800 დაშავდა. ამ ტერორისტული აქტის უკან მდგომი ბუნდოვანება სწრაფად გაირკვა და გამოვლინდა, რომ პასუხისმგებელი იყო ისრაელი. ეს იყო დიდი ოპერაცია, განხორციელებული ერთეულის მიერ, რომელსაც ეწოდება "8200" და რომელიც წარმოადგენს ისრაელის ყველა სადაზვერვო ორგანიზაციის ქოლგა სტრუქტურას. ისრაელის დაზვერვამ დიდი ხნის წინ შეიტყო, რომ „ჰეზბოლა“ აპირებდა მობილური ტელეფონების ალტერნატივად პეიჯერების შეძენას. მათ მოათავსეს დაახლოებით 20 გრამი PETN (პენტაერიტრიტოლ ტეტრანიტრატი) ასაფეთქებელი ნივთიერება სამხედრო ტიპის პეიჯერებში, მარკით Gold Apolla AR-924, რომელიც ტაივანური პატენტით იყო დამზადებული და უნგრეთიდან უნდა ყოფილიყო მოწოდებული. შემდეგ კი ისინი ააფეთქეს რადიო სიგნალის გამოყენებით ელექტრონული გამშვების მეშვეობით. სავარაუდოდ, მათ გააკეთეს ისე, რომ პეიჯერებზე თითქოს ჰეზბოლას მეთაურობისგან შეტყობინება მოვიდა, რა დროსაც ყველამ იგი სახესთან ახლოს მიიტანა წასაკითხად და მოხდა აფეთქება, რითაც მიზნად დაისახეს მომხმარებლების სახის დაზიანება და მხედველობის დაკარგვა.

სინამდვილეში ისრაელი ამ მოწყობილობების აფეთქებას იმ მომენტში გეგმავდა, როდესაც მოისურვებდა ლიბანის ოკუპაციას, რათა გაერღვია „ჰეზბოლა“ს თავდაცვა, მაგრამ შესაძლოა იძულებული გახდნენ ეს ნაბიჯი ადრე გადაედგათ გამჟღავნების გამო. საბოლოოდ, ჩანს, რომ ისრაელის დაზვერვამ განახორციელა ძალიან დიდი ოპერაცია და მოახერხა „ჰეზბოლასთვის“ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ზიანის მიყენება. ამ თავდასხმაში, სადაც „ჰეზბოლას“ ათასობით  წევრი დაშავდა, ასევე გამჟღავნდა „ჰეზბოლას“ საიდუმლო ელემენტები. თავდასხმის დროს ასევე მძიმედ დაშავდა სახის არეში ირანის ელჩი ლიბანში მოჯთაფა ამანი, რომელმაც ერთი თვალი საერთოდ დაკარგა, მეორე კი ძალიან დაზიანებული აქვს.

ისრაელმა ახლა სრულად აიღო კონტროლი და უპირატესობა „ჰეზბოლასთან“ მიმდინარე სამხედრო ჩართულობაზე. ახლა ბურთი ირანისა და „ჰეზბოლას“ მოედანზეა. თუ ისინი ვერ შეძლებენ რეალურ პასუხს და მხოლოდ რიტორიკით შემოიფარგლებიან, ისინი კვლავ დარჩებიან ისრაელის სამიზნედ: როდესაც შესაფერისი პირობები შეიქმნება, ისრაელი დაიწყებს სახმელეთო ოპერაციას „ჰეზბოლას“ გასაწმენდად მდინარე ლიტანამდე - წერს პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევარი, ჯან აჯუნი.

წყარო: https://www.trt.net.tr/georgian/programebi/2024/09/20/ak-tualuri-t-emis-analizi-38-2024-2189732