,
თურქეთის სახელმწიფო ტელერადიოკორპორაცია TRT - Turkish Radio and Television Corporation - თავის ვებ-გვერდზე აქვეყნებს კომენტარს სათაურით „ისრაელის თავდასხმები ლიბანზე“, რომელშიც ახლო აღმოსავლეთში გამწვავებული სიტუაციის შესახებ, შეიძლება ითქვას, თურქული ოფიციალური ხედვაა გადმოცემული. როგორც ცნობილია, თურქეთი მხარს უჭერს როგორც პალესტინელებს, ასევე პალესტინელთა რელიგიურ-რადიკალურ დაჯგუფებებს („ჰამასს“ და „ჰეზბოლას“) ისრაელის წინააღმდეგ მიმართულ კონფრონტაციაში. ანკარისათვის ისრაელი ახლო აღმოსავლეთში სიტუაციის არასტაბილურობის ფაქტორს წარმოადგენს.
გთავაზობთ პუბლიკაციას, რომლის ავტორია ჯან აჯუნი - ანკარის პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევარი.
ამ ორიოდე დღის წინათ ისრაელმა განახორციელა უზარმაზარი ტერორისტული აქტი, რომელმაც შოკში ჩააგდო მთელი ლიბანი. უცებ, ბეირუთში და მთელ ლიბანში, ათასობით პეიჯერი აფეთქდა ბომბის მსგავსად. ამ თავდასხმის შედეგად, რომელიც მიმართული იყო ძირითადად „ჰეზბოლას“ მიერ გამოყენებული საკომუნიკაციო სისტემების წინააღმდეგ, ამ დრომდე სულ მცირე 12 ადამიანი დაიღუპა და 2800-ზე მეტი დაშავდა. როგორც ჩანს, ისრაელის დაზვერვამ შეაღწია მიწოდების ჯაჭვში, მოათავსა ასაფეთქებელი ნივთიერებები პეიჯერებში და გააგზავნა გამშვები სიგნალი, რამაც გამოიწვია მოწყობილობების ერთდროული აფეთქება.
ღაზას სექტორში შარშან დაწყებული კონფლიქტის შემდეგ, ისრაელსა და „ჰეზბოლას“ შორის არსებობდა კონტროლირებადი სამხედრო ჩართულობა. მიუხედავად იმისა, რომ მხარეები დროდადრო კვეთენენ წითელ ხაზებს, ისინი მაინც თავს არიდებდნენ სრულმასშტაბიანი ომისკენ მიმავალ ნაბიჯებს. თუმცა, ისრაელის მიერ „ჰეზბოლას“ მეორე ნომრის - ფუატ შუქურის მკვლელობის შემდეგ, ბალანსი შეიცვალა. „ჰეზბოლას“ მიერ თავდასხმაზე რეალური პასუხის გაუცემლობამ ისრაელი განსაკუთრებით გაამხნევა, რამაც საბოლოოდ გამოიწვია დიდი ნაბიჯი, რომელმაც მთელი ლიბანი შოკში ჩააგდო.
17 სექტემბერს, სამშაბათს, შუადღისას, ლიბანში უცებ ათასობით აფეთქება მოხდა, 12 ადამიანი დაიღუპა და სულ მცირე 2800 დაშავდა. ამ ტერორისტული აქტის უკან მდგომი ბუნდოვანება სწრაფად გაირკვა და გამოვლინდა, რომ პასუხისმგებელი იყო ისრაელი. ეს იყო დიდი ოპერაცია, განხორციელებული ერთეულის მიერ, რომელსაც ეწოდება "8200" და რომელიც წარმოადგენს ისრაელის ყველა სადაზვერვო ორგანიზაციის ქოლგა სტრუქტურას. ისრაელის დაზვერვამ დიდი ხნის წინ შეიტყო, რომ „ჰეზბოლა“ აპირებდა მობილური ტელეფონების ალტერნატივად პეიჯერების შეძენას. მათ მოათავსეს დაახლოებით 20 გრამი PETN (პენტაერიტრიტოლ ტეტრანიტრატი) ასაფეთქებელი ნივთიერება სამხედრო ტიპის პეიჯერებში, მარკით Gold Apolla AR-924, რომელიც ტაივანური პატენტით იყო დამზადებული და უნგრეთიდან უნდა ყოფილიყო მოწოდებული. შემდეგ კი ისინი ააფეთქეს რადიო სიგნალის გამოყენებით ელექტრონული გამშვების მეშვეობით. სავარაუდოდ, მათ გააკეთეს ისე, რომ პეიჯერებზე თითქოს ჰეზბოლას მეთაურობისგან შეტყობინება მოვიდა, რა დროსაც ყველამ იგი სახესთან ახლოს მიიტანა წასაკითხად და მოხდა აფეთქება, რითაც მიზნად დაისახეს მომხმარებლების სახის დაზიანება და მხედველობის დაკარგვა.
სინამდვილეში ისრაელი ამ მოწყობილობების აფეთქებას იმ მომენტში გეგმავდა, როდესაც მოისურვებდა ლიბანის ოკუპაციას, რათა გაერღვია „ჰეზბოლა“ს თავდაცვა, მაგრამ შესაძლოა იძულებული გახდნენ ეს ნაბიჯი ადრე გადაედგათ გამჟღავნების გამო. საბოლოოდ, ჩანს, რომ ისრაელის დაზვერვამ განახორციელა ძალიან დიდი ოპერაცია და მოახერხა „ჰეზბოლასთვის“ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ზიანის მიყენება. ამ თავდასხმაში, სადაც „ჰეზბოლას“ ათასობით წევრი დაშავდა, ასევე გამჟღავნდა „ჰეზბოლას“ საიდუმლო ელემენტები. თავდასხმის დროს ასევე მძიმედ დაშავდა სახის არეში ირანის ელჩი ლიბანში მოჯთაფა ამანი, რომელმაც ერთი თვალი საერთოდ დაკარგა, მეორე კი ძალიან დაზიანებული აქვს.
ისრაელმა ახლა სრულად აიღო კონტროლი და უპირატესობა „ჰეზბოლასთან“ მიმდინარე სამხედრო ჩართულობაზე. ახლა ბურთი ირანისა და „ჰეზბოლას“ მოედანზეა. თუ ისინი ვერ შეძლებენ რეალურ პასუხს და მხოლოდ რიტორიკით შემოიფარგლებიან, ისინი კვლავ დარჩებიან ისრაელის სამიზნედ: როდესაც შესაფერისი პირობები შეიქმნება, ისრაელი დაიწყებს სახმელეთო ოპერაციას „ჰეზბოლას“ გასაწმენდად მდინარე ლიტანამდე - წერს პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევარი, ჯან აჯუნი.
წყარო: https://www.trt.net.tr/georgian/programebi/2024/09/20/ak-tualuri-t-emis-analizi-38-2024-2189732
„სუფრა - ასე ჰქვია ქართულ მოლხენა-დროსტარებას, რომელიც სტუმართმოყვარეობისა და მხიარულების განსახიერებას წარმოადგენს. რომელი კერძებს მიირთმევენ ქართველები სტუმრებთან ერთად? ჩვენი კორესპონდენტი შეეცადა ქართული სუფრის დიდებულება ეჩვენებინა და დარწმუნდებით, რომ ეს მართლაც კარგად გამოუვიდა“, - ასე იწყება გერმანულ გაზეთ „ფრანკფურტერ ალგემაინე ცაითუნგში“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) გამოქვეყნებული სტატია სათაურით „ქართული სამზარეულოს მრავალფეროვნება“ (ავტორი - მაიკე ფონ გალენი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
„როცა მივედით, მაგიდა უკვე გაშლილი დაგვხვდა: თეფშებზე დაწყობილი ყველით და ლორით, ნიგვზის ფარშიანი ბადრიჯნით, მხალეულობით, მწვანილით, კიტრით და პომიდორით... მათ შორის ჩადგმულია გრაფინები მოცხარის წვენით და ტარხუნის ლიმონათის ბოთლებით. ოფიციანტი წითელ ღვინოს ბოკალებში ასხამს. გარეთ თბილისური საღამოა, რესტორან „რიგის“ დარბაზში გაშლილ გრძელ მაგიდაზე კი ქართული სუფრა - ქართული ქეიფი იწყება.
ისინი, რომლებიც ქართულ სამზარეულოს არ იცნობენ, მადააღძრულები სწრაფად მიირთმევენ სიმინდის ფქვილისაგან გამომცხვარ თბილ მჭადებს, სალათებს და ყველს. მაგრამ ვინც იცის, ის ნელ-ნელა ჭამს და მთავარს ელოდება...
ქართველი ქალბატონი თიკო ტუსკაძე, რომელიც ლონდონში ცხოვრობს, მაგრამ ახლა სამშობლოში იმყოფება, ჩვენი გიდის როლს ასრულებს და ქართულ სუფრას გვაცნობს როგორც „გემრიელი საჭმელების უსასრულო რიგს“. იგი კულინარული წიგნის ავტორია და გვიხსნის, თუ რომელი საჭმელი როგორ მივირთვათ.
ზოგიერთმა უკვე საკმაო რაოდენობის სალათა მიირთვა, რომ მაგიდაზე ახალი კერძები მოაქვთ - მოხრაკულ-მოთუშული სოკო, ხაჭაპური, ხორცით მომზადებული კერძები... საჭმლით სავსე თეფშები სულ უფრო მრავლდება და მაგიდაზე თავისუფალი სივრცე მცირდება, თუმცა ახალ-ახალი ნუგბარისათვის ადგილი მოიძებნება.
„სტუმართმოყვარეობა - ქართული კულტურის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენს, რაც კარგად არის გამოხატული ქართულ სუფრაში, როცა მაგიდას ეროვნულ სამზარეულოს კერზები ამშვენებს“, - განმარტავს მაკა თარაშვილი. რა თქმა უნდა, იგი ახალბედა სუფრის წევრებისაგან განსხვავებით, შეცდომებს არ უშვებს და ყველაფერს ერთად არ მიირთმევს. მან კარგად იცის, რა როდის უნდა მიირთვას და უცხოელ სტუმრებს ჭამის საიდუმლოებას ასწავლის: როდის დგება მწვადის, „ჩაქაფულის და საჭმელების მიღების დრო...
ქართული ტრადიციის თანახმად, სუფრაზე იმდენი საჭმელი უნდა იყოს, რომ სტუმრების წასვლის შემდეგაც საკმაო რაოდენობით უნდა დარჩეს: „სუფრა, რომელზეც არაფერი აღარ რჩება, საქართველოში არ არსებობს“, - ამბობს მაკა თარაშვილი, - მასპინძლები იფიქრებენ, რომ სტუმრები მშივრები დარჩნენ. ამიტომ ყველაფერი უამრავია“.
რესტორანი „ქეთო და კოტე“ ძველი თბილისის უბანში, შემაღლებულ ადგილზე მდებარეობს. დარბაზში მყუდრო გარემოა შექმნილი. მაგიდები ყოველთვის მდიდრულადაა გაშლილი - ტრადიციული კერძები თანამედროვე სტილითაა გაფორმებული. თავდაპირველად თვენ მოგართმევენ ცივ და ვეგეტარიანულ კერძებს, ბოსტნეულს, შემდეგ გამომცხავარს, ცომეულს, ბოლოს კი ხორცით მომზადებულ საჭმელებს.
ქართული სუფრის ტრადიციაა თამადა, ანუ დროსტარების ხელმძღვანელი. იგი სუფრის თავში ზის და სადღეგრძელოებს ამბობს. რესტორან „შატო მუხრანში“, სადაც ჩვენ ვიყავით (თბილისიდან ერთი საათის სავალზე), მეღვინე პატრიკ ჰონეფმა ჩვენი სტუმრობის სადიდებელი სადღეგრძელო წარმოსთქვა. გერმანელი მეღვინე უკვე მრავალი წელია საქართველოში ცხოვრობს, ოჯახიც აქ ჰყავს. პატრიკი მადლობას გვიხდის სტუმრობისათვის, რომ გერმანელი ტურისტები საქართველოთი დაინტერესდნენ და კავკასიურ ქვეყანას ეწვივნენ.
მასპინძელი გვიხსნის, რომ სუფრის თამადა ყურადღებით ისმენს სტუმრების საუბარს სადღეგრძელოებისათვის იმპულსის მისაცემად. იგი დისკუსიას ზომიერ მიმართულებას აძლევს და განწყობას ამაღლებს. ამიტომაც თამადა ისეთი პიროვნებაა, რომელიც ცნობილია თავისი კეთილი ხასიათით, გონებამახვილობით და ინტელექტით.
თუ როგორ მზადდება კლასიკური ქართული კერძები, ამას თქვენ თბილისიდან საკმაოდ მოშორებით, კახეთში გაიგებთ, სადაც ღვინის კომპანია „შუმის“ რესტორანი მდებარეობს. აქ სტუმარი საკუთარი თვალით ხედავს, თუ როგორ ცხვება ქართული თონის პური, როგორ კეთდება ხინკალი, რომელიც ქართული სამზარეულოს ერთ-ერთ დიდებულ და გემრიელ კერძს წარმოადგენს.
