USD 2.6728
EUR 2.8532
RUB 2.8408
თბილისი
შეთანხმება მიღწეულია - ტირიფონის არხი გაიხსნა
თარიღი:  3402

სამი დიდი არხი, რომელიც 1990-იანი წლების შემდეგ, განადგურებული იყო, აღდგება. სამუშაოები ყოველდღიურ რეჟიმში მიმდინარეობს. დღეს არსებული სიტუაცია ადასტურებს, რომ ერგნეთის მოლაპარაკებების შედეგად, ტირიფონის წყლის გაშვების შესახებ, გადაწყვეტილება მიღებულია.

ჯამში, 17 კმ-იანი მონაკვეთი კეთდება, რომლითაც გორისა და კასპის მუნიციპალიტეტების 30-მდე სოფელი მოირწყვება. მათ შორის, ოსური სოფლები - დიდი და პატარა რენე, ნიგოზა, ყარაფილა...

საქართველოს მთავრობა არ განმარტავს იმ დეტალებს, თუ როგორ იქნა მიღწეული ეს შეთანხმება, რადგან წყალი, რომელიც სამივე არხში გაეშვება, ნადარბაზევის ტბიდან უნდა წამოვიდეს.

ნადარბაზევის ტბა კი, ტირიფონის არხიდან სააზრდობს. ტირიფონის არხის სათავეს ცხინვალის დე-ფაქტო ხელისუფლება აკონტროლებს.

სოფელ ნიგოზაში მცხოვრები ილია მუზაშვილი ამბობს, რომ ნადარბაზევის ტბას ავსებენ სოფელ ხურვალეთიდან. ტირიფონის არხის ბოლო წერტილი ხურვალეთია, საიდანაც წყალი საქაჩებით ნადარბაზევის ტბაში აყავთ.

ხუვალეთამდე კი არხმა სოფელი წინაგარა უნდა გამოიაროს, წინაგარა დე-ფაქტო სამხრეთ ოსეთის ტერიტორიაზეა მოქცეული:

,,ტირიფონის სისტემა იწყება ლიახვის დიდი არხიდან, ავსებენ ნადარბაზევის ტბას, ქმნიან რეზერვერს და მერე უშვებენ სხვადასხვა არხებში. აქედან ირწყვება ჩვენი ნაკვეთებიც. აქამდე ვერ ხერხდებოდა. არ მოახერხეს თუ ვერ ხერხდებოდა, ფაქტია არ გვქონდა წყალი." - ამბობს ილია მუზაშვილი.

 
მისი თქმით, ტირიფონის სისტემა ვიდრე ხურვალეთს მიაღწევს, გაიაროს ქართლის სოფლები: კირბალი, ბერშუეთი, წინაგარა და ბოლო არის ხურვალეთი.

,,ხურვალეთში უყენიათ დიდი ტუმბოები. რომლითაც მერე ტუმბავენ ნადარბაზევის ტბას, ავსებენ... ,წინაგარა თუ არ გამოიარა, წყალი ვერ მოვა ხურვალეთამდე. საბოლოო დანიშნულებამდე ვერ მოვა. ისე, რომ აუცილებლად უნდა გამოიაროს ეგ წინაგარა." - განმარტავს ილია მუზაშვილი და მოხარულია, რომ საბოლოოდ ამ არხის შესახებ მხარეებმა გარკვეულ შეთანხმებას მიაღწიეს, რომლის დეტალები მოსახლეობისთვისაც უცნობია.

ჩობალაურში მცხოვრები ლალი ხანდოლიშვილი სოფელში რამდენიმე წლის წინ დაბრუნდა. ,,ძალიან სწრაფად აკეთებენ. დილით ადრე მოდიან მუშები. მშრომელი ხალხია და კარგად აკეთებენ. ითვალისწინებენ ხალხის ინტერესებს. ჯერ ერთ გზას გააკეთებენ, რომ არ შეწუხდეს ხალხი. ძროხის შესასვლელი იყოს. ძალიან კარგად, შეთანხმებულად მუშაობენ და კმაყოფილები ვართ ყველანი. სოფელში გაზიც შემოიყვანეს, წყალიც და ფაქტიურად სახლი აღარაა სოფელში, რომელიც შეგიძლია იყიდო. ბრუნდებიან სოფელში" - ამბობს ლალი ხანდოლიშვილი.

,,ნადარბაზევის ტბიდან ადრეც მოდიოდა, მაგრამ ომის შემდეგ აღარ მოგვცეს წყალი და აღარ იყო სარწყავი წყალი. სოფელში ყველაფერი გვქონდა, ისეთი დიდი ბაღები იყო, ვენახიც იყო, ვაშლებიც იყო, ყველაფერი იყო და რაც არხი აღარ არის, იმის შემდეგ ყველაფერი გადახმა. დაიცალა სოფელი. ქალაქში წავიდნენ ყველაფერი. რადგან სასმელი წყალი მოვიდა, მერე გაზი, ახლა სარწყავიც კეთდება, დავბრუნდი და შეივსო. სოფელში სახლი აღარ არის, რომ იყიდოს ვინმემ" - დასძენს ლალი ხანდოლიშვილი.

ჩობალაურელი ზურა ქასოშვილი გვეუბნება, რომ არხის მშენებლობაში ადგილობრივი მოსახლეობაც ჩართულია:

,, 6 მლნ კუბ.მეტი წყალია უკვე აქაჩული ტბაში. წყლის მარაგი ბევრია და აგერ გამომავალ არხსაც აკეთებენ. სამი არხია, ერთი ზევით, ეს აქ და ერთი ქვევით. სამივეს აკეთებენ. წელიწადნახევრიანი პროექტია და ზაფხულამდე მოესწრება.  1990-იან წლების შემდეგ აღარ იყო სარწყავი. ტბაში ცოტა იყო მარაგი, მაგას გამოუშვებდნენ ხოლმე ქვევით არხში და ეგ იყო სულ, არც არავის ყოფნიდა. ეხლა უკვე წელიწადნახევარში ამუშავდება ყველა არხი. ეს არხი გაშლილია 7 კმ-ზე, სოფელ რენემდე. " - ამბობს ზურა ქასოშვილი.

წყარო: https://www.qartli.ge/

კულტურა
პარიზის წიგნის ფესტივალზე საქართველოს მწერალთა სახლი ეროვნული სტენდით პირველად არის წარმოდგენილი
კულტურის სამინისტროს მხარდაჭერით 12-14 აპრილს საქართველოს მწერალთა სახლი 2024 წლის პარიზის წიგნის ფესტივალზე ეროვნული სტენდით პირველად მონაწილეობს.
Grand Palais Éphémère–ში ფესტივალისა და საქართველოს ეროვნული სტენდის გახსნას მწერალთა სახლის დირექტორი ქეთევან დუმბაძე, საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილი და ლიტერატურული სფეროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
საქართველოს ეროვნული სტენდის პრეზენტაცია გაიმართა ღონისძიებით - „ჰაგიოგრაფიიდან პოსტმოდერნიზმამდე“. მწერალთა სახლის სტენდის სტუმრებს, ქართული მწერლობის გაცნობასთან ერთად, საინტერესო კალიგრაფიულ აქტივობაში ჩართვის შესაძლებლობა ჰქონდათ. კალიგრაფმა გიორგი სისაურმა მათ ქართული ანბანით დაუწერა სასურველი სიტყვები, გამონათქვამები, ფრაზები, სახელები და ა. შ. ასევე გაიმართა ღონისძიება, სახელწოდებით, „თექვსმეტსაუკუნოვანი უწყვეტი ლიტერატურული პროცესი“, რომელიც განიხილავს ქართულ ლიტერატურას, ქართულ-ფრანგულ ლიტერატურულ ურთიერთობებსა და ქართული და ევროპული ლიტერატურის კავშირს.
პირველ საფესტივალო დღეს გამართულ პანელ-დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანმა ელჩმა საფრანგეთის რესპუბლიკაში გოჩა ჯავახიშვილმა და ფრანგული ფილოლოგიის დოქტორმა, პროფესორმა, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რომანული ფილოლოგიის ფაკულტეტის ხელმძღვანელმა ბელა ხაბეიშვილმა. შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ უცხოელი გამომცემლები, ლიტერატურული აგენტები, მედიის წარმომადგენლები და ქართული სათვისტომოს საპატიო წევრები.
ფესტივალის მსვლელობისას ქართულ სტენდზე დაგეგმილია არაერთი აქტივობა და საქმიანი შეხვედრა - PUBLISHERS MATCHMAKING. შეხვედრის მონაწილეები იქნებიან საქართველოს მწერალთა სახლი, ქართული გამომცემლობები: „სეზან ფაბლიშინგი“, „მედუზა,“ „ბაკმი“ და მთარგმნელები - მაია ვარსიმაშვილი და მაია გიორხელიძე. შეხვედრაზე განიხილავენ ქართული ლიტერატურის კატალოგს. მთარგმნელი დალი იაშვილი წარადგენს მიხეილ ჯავახიშვილის მოთხრობას - „ლამბალო და ყაშა“ და მოთხრობების კრებულს. მთავარ სცენაზე გაიმართება წიგნის - „მზე, მთვარე და პურის ყანა“ წარდგენა. წიგნს წარადგენენ ავტორი - მწერალი და კინორეჟისორი თემურ ბაბლუანი და ეროვნული კინოცენტრის წარმომადგენელი ევროპაში სოფიო ბაბლუანი. ქართველ გამომცემლებთან ერთად საქართველოს სტენდთან იქნებიან ფრანგული გამომცემლობები: LE CHERCHE MIDI, GINGKO, EDITIONS DES CARNETS DU DESSERT DE LUNE, MEDUZA, და იტალიური გამომცემლობა MODERN TIMES, რომლებიც წარმოადგენენ ფრანგულად თარგმნილ კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ პროზასა და პოეზიას.
საქართველოს ეროვნულ სტენდზე წარმოდგენილი იქნება ბუკლეტი ქართველი ავტორების 50-ამდე ნამუშევრის სინოპსისითა და ამონაბეჭდებით ისეთი ცნობილი ნაწარმოებებიდან, როგორიც არის „შუშანიკის წამება“, „ვეფხისტყაოსანი“ და სხვა.
აღსანიშნავია, რომ პარიზის წიგნის ბაზრობა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კულტურული მოვლენაა, რომელიც ყოველწლიურად გაზაფხულზე იმართება და მასში მონაწილეობას 1 200 გამომცემელი და 2 000 ავტორი იღებს. საქართველოს წელს პირველად მიეცა საშუალება, საკუთარი სტენდით ჩაერთოს საფესტივალო აქტივობებში.
ფესტივალში ეროვნული სტენდით მონაწილეობა საქართველოსთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
საფესტივალო აქტივობები მწერალთა სახლს, ქართველ მწერლებსა თუ გამომცემლებს დაეხმარება ლიტერატურული ურთიერთობების წარმართვაში, ქართული მწერლობის პოპულარიზაციაში, ახალი კონტაქტების მოძიებასა და მთარგმნელობითი საქმიანობის ხელშეწყობაში.
სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.