,
სამი დიდი არხი, რომელიც 1990-იანი წლების შემდეგ, განადგურებული იყო, აღდგება. სამუშაოები ყოველდღიურ რეჟიმში მიმდინარეობს. დღეს არსებული სიტუაცია ადასტურებს, რომ ერგნეთის მოლაპარაკებების შედეგად, ტირიფონის წყლის გაშვების შესახებ, გადაწყვეტილება მიღებულია.
ჯამში, 17 კმ-იანი მონაკვეთი კეთდება, რომლითაც გორისა და კასპის მუნიციპალიტეტების 30-მდე სოფელი მოირწყვება. მათ შორის, ოსური სოფლები - დიდი და პატარა რენე, ნიგოზა, ყარაფილა...
საქართველოს მთავრობა არ განმარტავს იმ დეტალებს, თუ როგორ იქნა მიღწეული ეს შეთანხმება, რადგან წყალი, რომელიც სამივე არხში გაეშვება, ნადარბაზევის ტბიდან უნდა წამოვიდეს.
ნადარბაზევის ტბა კი, ტირიფონის არხიდან სააზრდობს. ტირიფონის არხის სათავეს ცხინვალის დე-ფაქტო ხელისუფლება აკონტროლებს.
სოფელ ნიგოზაში მცხოვრები ილია მუზაშვილი ამბობს, რომ ნადარბაზევის ტბას ავსებენ სოფელ ხურვალეთიდან. ტირიფონის არხის ბოლო წერტილი ხურვალეთია, საიდანაც წყალი საქაჩებით ნადარბაზევის ტბაში აყავთ.
ხუვალეთამდე კი არხმა სოფელი წინაგარა უნდა გამოიაროს, წინაგარა დე-ფაქტო სამხრეთ ოსეთის ტერიტორიაზეა მოქცეული:
,,ტირიფონის სისტემა იწყება ლიახვის დიდი არხიდან, ავსებენ ნადარბაზევის ტბას, ქმნიან რეზერვერს და მერე უშვებენ სხვადასხვა არხებში. აქედან ირწყვება ჩვენი ნაკვეთებიც. აქამდე ვერ ხერხდებოდა. არ მოახერხეს თუ ვერ ხერხდებოდა, ფაქტია არ გვქონდა წყალი." - ამბობს ილია მუზაშვილი.
,,ხურვალეთში უყენიათ დიდი ტუმბოები. რომლითაც მერე ტუმბავენ ნადარბაზევის ტბას, ავსებენ... ,წინაგარა თუ არ გამოიარა, წყალი ვერ მოვა ხურვალეთამდე. საბოლოო დანიშნულებამდე ვერ მოვა. ისე, რომ აუცილებლად უნდა გამოიაროს ეგ წინაგარა." - განმარტავს ილია მუზაშვილი და მოხარულია, რომ საბოლოოდ ამ არხის შესახებ მხარეებმა გარკვეულ შეთანხმებას მიაღწიეს, რომლის დეტალები მოსახლეობისთვისაც უცნობია.
ჩობალაურში მცხოვრები ლალი ხანდოლიშვილი სოფელში რამდენიმე წლის წინ დაბრუნდა. ,,ძალიან სწრაფად აკეთებენ. დილით ადრე მოდიან მუშები. მშრომელი ხალხია და კარგად აკეთებენ. ითვალისწინებენ ხალხის ინტერესებს. ჯერ ერთ გზას გააკეთებენ, რომ არ შეწუხდეს ხალხი. ძროხის შესასვლელი იყოს. ძალიან კარგად, შეთანხმებულად მუშაობენ და კმაყოფილები ვართ ყველანი. სოფელში გაზიც შემოიყვანეს, წყალიც და ფაქტიურად სახლი აღარაა სოფელში, რომელიც შეგიძლია იყიდო. ბრუნდებიან სოფელში" - ამბობს ლალი ხანდოლიშვილი.
,,ნადარბაზევის ტბიდან ადრეც მოდიოდა, მაგრამ ომის შემდეგ აღარ მოგვცეს წყალი და აღარ იყო სარწყავი წყალი. სოფელში ყველაფერი გვქონდა, ისეთი დიდი ბაღები იყო, ვენახიც იყო, ვაშლებიც იყო, ყველაფერი იყო და რაც არხი აღარ არის, იმის შემდეგ ყველაფერი გადახმა. დაიცალა სოფელი. ქალაქში წავიდნენ ყველაფერი. რადგან სასმელი წყალი მოვიდა, მერე გაზი, ახლა სარწყავიც კეთდება, დავბრუნდი და შეივსო. სოფელში სახლი აღარ არის, რომ იყიდოს ვინმემ" - დასძენს ლალი ხანდოლიშვილი.
ჩობალაურელი ზურა ქასოშვილი გვეუბნება, რომ არხის მშენებლობაში ადგილობრივი მოსახლეობაც ჩართულია:
,, 6 მლნ კუბ.მეტი წყალია უკვე აქაჩული ტბაში. წყლის მარაგი ბევრია და აგერ გამომავალ არხსაც აკეთებენ. სამი არხია, ერთი ზევით, ეს აქ და ერთი ქვევით. სამივეს აკეთებენ. წელიწადნახევრიანი პროექტია და ზაფხულამდე მოესწრება. 1990-იან წლების შემდეგ აღარ იყო სარწყავი. ტბაში ცოტა იყო მარაგი, მაგას გამოუშვებდნენ ხოლმე ქვევით არხში და ეგ იყო სულ, არც არავის ყოფნიდა. ეხლა უკვე წელიწადნახევარში ამუშავდება ყველა არხი. ეს არხი გაშლილია 7 კმ-ზე, სოფელ რენემდე. " - ამბობს ზურა ქასოშვილი.
წყარო: https://www.qartli.ge/
თბილისის მერია გადასასვლელ ხიდთან, ცოტნე დადიანისა და სადგურის მოედნის დამაკავშირებელი ესტაკადის მშენებლობას გეგმავს. ახალი ინფრასტრუქტურული პროექტი 2026 წლის ბიუჯეტში უკვე გათვალისწინებულია და მასზე მომდევნო წელს 10 მილიონი ლარი დაიხარჯება, 2027 წელს კი დამატებით 87.5 მილიონი ლარი. მთლიანობაში 280-მეტრიანი ესტაკადის პროექტირება-მშენებლობის წინასწარი სავარაუდო ღირებულება 100 მილიონ ლარს შეადგენს. პროექტზე საგზაო მარშრუტის კვლევაზე 2025 წელს უკვე 2.5 მილიონი ლარი დაიხარჯა.
2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში მითითებულია, რომ სარკინიგზო მაგისტრალი ქალაქის ცენტრალურ მონაკვეთს ყოფს იმგვარად, რომ მოედნის პარალელურად არსებულ ქუჩებს შორის დაკავშირებადობა მინიმალურია და აუცილებელია საზოგადოებრივი ტრანსპორტისთვის ახალი ინფრასტრუქტურის შექმნით ქალაქის უბნების დაკავშირებადობა გაუმჯობესდეს.
"ქალაქ თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის კორიდორი და თანმდევი ინფრასტრუქტურა ქმნის 4-კილომეტრიან მონაკვეთს აღმოსავლეთ-დასავლეთ სატრანსპორტო კავშირის გარეშე, გარდა შეზღუდული რაოდენობის საფეხმავლო კავშირებისა. ეს ისტორიული დაბრკოლება ხელს უშლის თბილისის სატრანსპორტო გეგმის პრიორიტეტებისკენ მისწრაფებას. სადგურის მოედანი მდებარეობს აღნიშნულ ამ 4-კილომეტრიან მონაკვეთში. ის წარმოადგენს დედაქალაქის უმნიშვნელოვანეს სატრანსპორტო „ჰაბს“, სადაც თავს იყრის 61 ავტობუსის მარშრუტი, მეტროს 2 ხაზი, ისევე როგორც საქართველოს რკინიგზის სერვისები. ტერიტორია ემსახურება საათში 330 ავტობუსის სერვისს, საიდანაც მომავალში 150 გამოიყენებს ხიდს. თბილისის სატრანსპორტო გეგმის თანახმად, სადგურის მოედანი ასევე იქნება თბილისის საგარეუბნო რკინიგზის სერვისების თავმოყრის წერტილი, რაც კიდევ უფრო მნიშვნელოვანს გახდის მისი, როგორც სატრანსპორტო ჰაბის ფუნქციას. ამჟამინდელი მდგომარეობით, აღმოსავლეთ-დასავლეთ კავშირის არარსებობა აფერხებს მაღალი ხარისხის ჰაბის განვითარებას, ხშირად 22 ავტობუსის მარშრუტის შეწყვეტა ხდება ვადაზე ადრე ან ახორციელებენ 1.5 კილომეტრიანი შემოვლითი მგზავრობას, რომელიც მნიშვნელოვნად ზრდის გადაადგილების დროს, ჰაერის დაბინძურებასა და ვიბრაციას, ისევე როგორც ამცირებს მარშრუტების ხარჯეფექტიანობას. თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევამ, რომელიც მსოფლიო ბანკის დახმარებით ჩატარდა, მულტიკრიტერიუმიანი ანალიზის საშუალებით, გამოავლინა თბილისის ცენტრში არსებული რკინიგზის ხაზის ორ მხარეს (აღმოსავლეთ და დასავლეთ) შორის ახალი კავშირის შექმნის საუკეთესო ალტერნატივა - საზოგადოებრივი ტრანსპორტის პრიორიტეტის მქონე საავტომობილო ხიდი, დადიანის ქუჩასა და სადგურის მოედანს შორის. ქ. თბილისის მუნიციპალიტეტის მერია ფლობს თბილისის სატრანსპორტო გეგმით გათვალისწინებულ აღმოსავლეთ-დასავლეთის შეკავშირებულობის ალტერნატივების ანალიზის კვლევის საფუძველზე შექმნილ ანგარიშს, კონცეფციას. პროექტის მიზანი არის, ამ კონცეფციით განსაზღვრული, საავტომობილო ხიდის მშენებლობა.
აღნიშნული ობიექტი წარმოადგენს საავტომობილო ხიდს ქალაქ თბილისში, რომელიც დააკავშირებს სადგურის მოედანს დადიანის ქუჩასთან და იქნება 280 მეტრი სიგრძის, 8.5 მეტრი სიგანის სწორ მონაკვეთში, ხოლო 15 მეტრი სიგანის მოხვევის მონაკვეთში (ე.წ. სპირალი, რომელიც ეშვება სადგურის მოედანზე). ხიდი იქნება ორზოლიანი და დასავლეთით, სადგურის მოედანზე დაშვებისას, რამპას ექნება მარჯვნივ ჩამხვევი ზოლი. რკინიგზის დერეფნის კვეთისას აუცილებელია 7 მეტრიანი სხვაობა რკინიგზის ლიანდაგსა და ხიდის სტრუქტურას შორის. საავტომობილო ხიდი ითვალისწინებს 18 მეტრიანი ავტობუსების მართვის ტრაექტორიებს, მისი მაქსიმალური გრძივი ქანობი - 10.7%, ხოლო მინიმალური რადიუსი - 12 მეტრი. საავტომობილო ხიდის გამტარობა შერეული ნაკადების პირობაში იქნება 800 ავტომობილი ერთ საათში ერთი მიმართულებით", - ნათქვამია 2026 წლის ბიუჯეტის განმარტებით ბარათში.
წყარო: https://bm.ge
