,
რუსეთის გაზეთ „იზვესტიის“ (Известия) 8 აგვისტოს ნომერში გამოქვეყნებულია სტატია სატაურით „აგვისტოს პრელიუდია“, რომლის ავტორია ოლეგ კარპოვიჩი, მოსკოვის დიპლომატიური აკადემიის პრორექტორი. მასალაში გაანალიზებულია 2008 წლის აგვისტოში მომხდარი რუსეთ-საქართველოს ომის მნიშვნელობა თანამედროვე მსოფლიო წესრიგისათვის. ბუნებრივია, ავტორი რუსეთის სახელმწიფო პოზიციას იცავს და ცდილობს, „ხუთდღიანი ომი“ მოსკოვისათვის აუცილებელ საბედისწერო მოვლენად წარმოაჩინოს, საკუთარი ინტერესების დაცვისათვის.
გთავაზობთ პუბლიკაციის ტექსტს:
„ზუსტად 15 წლის წინათ მოხდა მოვლენა, რომელიც, გადაუჭარბებლად შეიძლება ითქვას, რომ გარდამტეხი გახდა რუსეთის უახლეს ისტორიაში. სამხრეთ ოსეთის წინააღმდეგ მიხეილ სააკაშვილის რეჟიმის აგრესიის საპასუხოდ, რუსეთის ფედერაციამ, კოლექტიური დასავლეთისა და მისი მარიონეტებისათვის მოულოდნელად, ჩუმად არ დარჩა და მზადყოფნა გამოავლინა ყველა საშუალებით დაეცვა როგორც საკუთარი, ასევე თავისი მოკავშირეების ეროვნული ინტერესები. 2008 წლის აგვისტოს გარეშე არ მოხდებოდა არც ყირიმის დაბრუნება და არც დონბასის მოსახლეობის დაცვა გენოციდისაგან. საქართველოს იმდროინდელი ხელისუფლების ავანტიურა, რომელიც მნიშვნელოვანწილად თბილისის დასავლელი მფარველებისაგან იმართებოდა, გამიზნული იყო არა მარტო სოხუმისა და ცხინვალის ძალის გამოყენებით დამორჩილებისაკენ, არამედ რუსეთის ფედერაციის საგარეოპოლიტიკური პოზიციების ძირის გამოთხრისაკენ.
2008 წლის აგვისტოს მოვლენებს წინ უძღოდა ნატოს სამიტი ბუქარესტში, რომელმაც ოფიციალურად მიიღო დოკუმენტი დაპირებით - „საქართველო და უკრაინა ალიანსის წევრები გახდებიან“. ნატოელების ეს ნაბიჯი განპირობებული იყო ერთი წლით ადრე რუსეთის პრეზიდენტის მიუნჰენის კონფერენციაზე გამოსვლის დროს გაჟღერებული დებულებებით, რომელიც სიმბოლურად გამოხატავდა მოსკოვის ახალ კურსზე გადასვლას - უფრო გაბედული ნაბიჯების გადადგმას იმ მსოფლიო წესრიგის წინააღმდეგ, რომელსაც ვაშინგტონი ცინიკურად უწოდებდა „დასავლური წესების დაცვაზე დაფუძნებულს“.
ნატოს წევრი ქვეყნების ლიდერები თავდაჯერებულად იმედოვნებდნენ, რომ რუსეთს „თავის ადგილს მიუჩენდნენ“. მათ ყურად არ იღეს ვლადიმერ პუტინის გართხილება და ისეთი პოზა დაიკავეს, რომ ყველაფრის გაკეთებას შეძლებდნენ მოსკოვისა და საერთაშორისო საზოგადოების ინტერესების გათვალისწინების გარეშე. ამ კომბინაციის მეორე ეტაპი სწორედ მიხეილ სააკაშვილის სამხედრო აქცია უნდა ყოფილიყო, რომელიც მოწოდებული იქნებოდა სიმბოლურად დაეფიქსირებინა [აშშ-ის მიერ] თავხედურად და უაპელაციოდ გამოცხადებული „ერთპოლუსიანობის“ იდეის ტრიუმფი
რუსეთის საპასუხო მოქმედებამ დასავლეთი სწრაფად გამოაფხიზლა და იძულებული გახადა პოსტსაბჭოთა სივრცის გაკონტროლების გეგმების რეალიზება გადაეწია, თუმცა მათზე უარი არ უთქვამს. ამასთან, მოსკოვის მიერ „წითელი ხაზების“ მონიშვნამ ევროპა და ამერიკა დააფიქრა. სწორედ ამიტომ რუსეთ-უკრაინის დაპირისპირება დასავლეთთან პირდაპირი - ფატალური - შეტაკება კი არ არის, არამედ ჰიბრიდული ომის ხასიათს ატარებს.
გარდა ამისა, მიხეილ სააკაშვილის ოპერაციის კრახი იმის თვალსაჩინოება გახდა, რომ რუსეთის დაპირისპირება ყოფილ საბჭოთა ხალხებთან ხელოვნური განზრახვას წარმოადგენს. საქართველო, რომელიც არამარტო გამოფხიზლდა „ვარდების რევოლუციით“ გამოწვეული „სიმთვრალისაგან“, არამედ უარიც განაცხადა ანტირუსულ ალიანსში შესვლაზე, თანაც საკუთარი ევროინტეგრაციული კურსის საზიანოდ. რა თქმა უნდა, ისეთი კონფლიქტები, რომელიც 15 წლის მოხდა, უკვალოდ არ ქრება, ამიტომაც ჩვენი ქვეყნების ურთიერთობის გაუმჯობესებას წლები და ათწლეულებიც კი შეიძლება დაჭირდეს.
და მაინც 2008 წლის აგვისტოში რუსეთის ეფექტური პასუხი, როგორი პარადოქსულიც არ უნდა იყოს, დაგვეხმარა თავიდან აგვეცილებინა უფრო მძიმე შეტაკების მუქარა და დე-ფაქტოდ გადაწყვიტა აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის კუთვნილების პრობლემა: ეს „გორდიას კვანძი“ ელვისებურად, მტკივნეულად, მაგრამ მაინც გადაიჭრა.
დროთა განმავლობაში 15 წლის წინანდელი კრიზისი უკიდურესად მნიშვნელოვან პრელიუდიად მოჩანს მსოფლიო სისტემის ხანგრძლივი და მძიმე ტრანსფორმაციისაკენ. იმ დროს ცოტა ვინმეს თუ შეეძლო წარმოედგენია, თუ რა გამოწვევებს შეეჯახებოდა ჩვენი ქვეყანა იმ შემთხვევაში, თუ „დასავლური წესებით“ ითამაშებდა. ერთი რამ ნათელია: სწორედ ცხინვალის ბრძოლებმა გააცნობიერებინა რუსეთს თავისი ახალი ისტორიული როლი და იმ არჩევანის გარდაუვალობა, რომელმაც ჩვენ დრევანდელ საბედისწერო ბრძოლამდე მიგვიყვანა და რომელსაც ჭეშმარიტად ეგზისტენციური ხასიათი აქვს მიღებული.
წყარო: https://iz.ru/sites/default/files/pdf/2023/08_08_2023.pdf
ბრიტანულ გაზეთ „ფაინენშელ თაიმსში“ (Financial Times) დაბეჭდილია სტატია სათაურით „მსოფლიოში არასტაბილურობა სუფევს, ამიტომ ევროპა უნდა შეიარაღდეს“, რომლის ავტორები არიან ფრიდრიხ მერცი (გერმანიის კანცლერი) და ემანუელ მაკრონი (საფრანგეთის პრეზიდენტი).
გთავაზობთ სტატიის შინაარსს:
„ჰააგაში ნატოს სამიტის ფონზე მსოფლიოში ქაოსური მოვლენები სუფევს: ბობოქრობენ ომები, ჩვეული ქცევის წესები და ნორმები ინგრევა, ხოლო დიდი ხნით განმტკიცებული რწმენები ეჭვის ქვეშ დგება. ამ ეპოქალური გამოცდის ჟამს გერმანია და საფრანგეთი - თავიანთ ევროპელ და ატლანტის ოკეანის გაღმა ნაპირზე მყოფ მეგობრებთან და მოკავშირეებთან ერთად ერთიანი და მტკიცე ფრონტით გამოდიან, რათა დაიცვან ჩვენი საერთო ფასეულობები, ჩვენი მოქალაქეების თავისუფლება და უსაფრთხოება“, - ნათქვამია სტატიის დასაწყისში.
ავტორთა აზრით, „ევროპაში არასტაბილურობის ძირითად წყაროს რუსეთი და მისი იმპერიალისტური ომები წარმოადგენს: „2008 წელს რუსეთი თავს დაესხა საქართველოს, შემდეგ, 2014 წელს - მოახდინა ყირიმისა და დონბასის ოკუპაცია, 2022 წელს კი კრემლის ჯარები უკრაინის დანარჩენ ტერიტორიაზე შეიჭრნენ. ვლადიმერ პუტინის მიზანია ძირი გამოუთხაროს ევროპულ უსაფრთხოებას, მეზობლებს თავს მოახვიოს უკანონო მეურვეობა, ისინი შიგნიდან გატეხოს და თავის ორბიტაზე გადაიყვანოს, საერთაშორისო მართლწესრიგს საფუძველი შეურყიოს. ეს ყველაფერი რუსეთის სტრატეგიულ ინტერესებს წარმოადგენს. ჩვენ არ შეგვიძლია ამ ყველაფერს შევურიგდეთ, ჩვენს კონტინენტზე მშვიდობა უნდა დავიცვათ“.
„თუ კრემლის ამჟამინდელი პოლიტიკის ტრაექტორია არ შეიცვლება, რუსეთი საფრანგეთისა და გერმანიის ურყევ და მტკიცე პოზიციის წინაშე აღმოჩნდება. ამჟამად სასწორზე დევს ევროპული სტაბილურობის ბედი ათწლეულების განმავლობაში.
ნატოს სამიტზე საფრანგეთი და გერმანია დაადასტურებენ თავიანთ მხარდაჭერას იმ ძალისხმევისადმი, რასაც აშშ მიმართავს კონფლიქტების შეწყვეტისათვის და მტკიცე მშვიდობის მისაღწევად. საფრანგეთი და გერმანია მხარს დაუჭერენ უკრაინის სუვერენიტეტს, ცეცხლის შეწყვეტის წინადადებას და გააძლიერებენ რუსეთზე ზეწოლას, მათ შორის სანქციების მეშვეობით“, - აღნიშნავენ სტატიის ავტორები, - „ჩვენ ვუზრუნველყოფთ, რომ უკრაინა კონფლიქტიდან გამოსვლის შემდეგ აყვავებული, ძლიერი და უსაფრთხო ქვეყანა გახდეს“.
როგორც სტატიაშია ნათქვამი, ამ მხრივ უკვე ბევრი რამ არის გაკეთებული - ევროკავშირი უკრაინას 130 მილიარდი ევროთი დაეხმარა. გარდა ამისა, ევროკავშირმა დაგმო კრემლის აგრესიული პოლიტიკა, რისთვისაც რუსეთს მკაცრი სანქციები აქვს დაწესებული. „მაგრამ ეს კიდევ ცოტაა. ამიტომ ჩვენ, დიდ ბრიტანეთთან ერთად, ხელს შევუწყობთ უკრაინის არმიის გაძლიერებას, განვაახლებთ უკრაინის თავდაცვით მრეწველობას იმ მიზნით, რომ სამომავლოდ მას რუსეთის სავარაუდო აგრესიის წარმატებით მოგერიება შეძლოს.
„რა თქმა უნდა, ჩვენი გეგმები მხოლოდ უკრაინას არ ეხება. როგორც ჩანს, ახლო მომავალში კონფლიქტურ გარემოში ცხოვრება მოგვიწევს - იმ მსოფლიოში, სადაც ჩვენი მოკავშირეების წინაშე ახალი დილემები და პრიორიტეტები დადგება. რუსეთის გარდა, ჩვენ, ალბათ, კიდევ ბევრი გამოწვევის მოწმენი გავხდებით. ამისათვის ახლავე უნდა ვიზრუნოთ“, - აღნიშნავენ ავტორები და იქვე მიუთითებენ: აუცილებელია ნატოს გაძლიერება - თავდაცვის სფეროს ალიანსის წევრების საერთო ბიუჯეტის 3,5% უნდა მოხმარდეს, 2%-ის ნაცვლად. დამატებითი ხარჯები აუცილებელია. მათი მეშვეობით ჩვენ იმ ბზარს ამოვავსებთ, რომელიც ნატოს სამხედრო პოტენციალს გაუჩნდა რევანშისტული რუსეთის პირისპირ“, - ხაზს უსვამენ ავტორები.
„ალიანსის უსაფრთხოების ქვაკუთხედად ბირთვული შეკავება რჩება: საფრანგეთს აქვს თავისი დამოუკიდებელი სტრატეგიული ბირთვული ძალები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ ნატოს საერთო უსაფრთხოების დაცვაში. გერმანიას უფლება აქვს მონაწილეობა მიიღოს ნატოს ბირთვული იარაღის ერთობლივ გამოყენებაში. გარდა ამისა, ერთობლივად ვიმუშავებთ შესყიდვების სისტემის რეფორმირებაში, რომელიც გამოიხატება უნიფიკაციაში, გამარტივებასა და გაზრდაში“, - ნათქვამია სტატიაში.
პუბლიკაციის დასასრულს, ავტორები აღნიშნავენ, რომ ნატო გააგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას ევროკავშირთან, რათა უკეთ იქნას გამოყენებული ევროპის ტექნოლოგიური უპირატესობა [რუსეთის წინააღმდეგ]. „ჩვენ ვადასტურებთ სამოკავშირეო ერთიანობას, სოლიდარობას და ერთგულებას ჩვენი კონტინენტის თავისუფლების, მშვიდობისა და უსაფრთხოებისათვის“.
