,
ქვეყნებმა არ უნდა შეაჩერონ “ასტრაზენეკას” ვაქცინის გამოყენება თრომბის განვითარებას ვაქცინაციას შორის კავშირის შიშით, ვინაიდან აღნიშნულის დამადასტურებელი მტკიცებულება არ არსებობს — ასეთია “ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის” პოზიცია ხსენებული ვაქცინის გარშემო ბოლო დროს გაჩენილ კითხვებზე.
“ასტრაზენეკას” გამოყენებით ვაქცინაციის პროცესი ევროპის რამდენიმე ქვეყანამ დროებით შეაჩერა, თუმცა რამდენიმე მსხვილმა ორგანიზაციამ და თავად მწარმოებელმა კომპანიამ აღნიშნულის საჭიროება გამორიცხეს.
“ასტრაზენეკას” ვაქცინის გარშემო კითხვები კვლავ გაჩნდა მას შემდეგ, რაც გავრცელდა ინფორმაცია, რომ დანიაში აღნიშნული ვაქცინით აცრილ რამდენიმე ადამიანს თრომბი განუვითარდა, 1 შემთხვევა კი ფატალურად დასრულდა. ასე გახდა დანია პირველი ქვეყანა, რომელმაც “ასტრაზენეკას” გამოყენება 14 დღით, გამოძიების დასრულებამდე დროებით შეაჩერა.
CNN-ის ცნობით, დანიის შემდეგ მსგავსი გადაწყვეტილება ნორვეგიამ და ისლანდიამაც მიიღეს. ნორვეგიის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტი ასევე იუწყებოდა ვაქცინაციის შემდეგ თრომბის განვითარების რამდენიმე შემთხვევის შესახებ, თუმცა ასევე დაამატა რომ:
“[ეს მოხდა] ძირითადად ხანდაზმულ ადამიანებში, რომელთა შემთხვევაშიც ხშირია სხვა სახის დაავადებებიც”.
“არ დადებულა დასკვნა, რომ არსებობს კავშირი ვაქცინაციასა და დანიაში მომხდარ ინციდენტს შორის, მაგრამ პრევენციისთვის ვარჩიეთ, შევაჩეროთ “ასტრაზენეკათი” ვაქცინაციის პროცესი, სანამ გამოძიება დასრულდება”, — აღნიშნეს ინსტიტუტში.
“ასტრაზენეკასთან” მიმართებით გარკვეული ზომები ავსტრიამ და იტალიამაც მიიღეს. ამ ფონზე, ტაილანდის პრემიერ-მინისტრმა შეცვალა გადაწყვეტილება, რომლის მიხედვითაც აცრა საჯაროდ უნდა გაეკეთებინა. 13 მარტს აღნიშნული ვაქცინის გამოყენება ბულგარეთმაც შეაჩერა.
სხვა დიდმა ქვეყნებმა, მათ შორის, გერმანიამ, საფრანგეთმა, დიდმა ბრიტანეთმა, ნიდერლანდებმა, მექსიკამ და ნიგერიამ ჩვეულებრივ განაგრძეს “ასტრაზენეკათი” ვაქცინაციის პროცესი.
თავად მწარმოებელი კომპანია აღნიშნავს, რომ არ არსებობს თრომბის განვითარების მომეტებული რისკის მტკიცებულება ვაქცინით აცრილთა შორის.
“ასტრაზენეკასთან” დაკავშირებით გაჩენილი კითხვებით “ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციაც”(WHO) დაინტერესდა და მისი შესაბამისი დეპარტამენტი უკვე სწავლობს ხსენებულ ცნობებს.
თუმცა, როგორც ორგანიზაციის პრესსპიკერმა მარგარეტ ჰარისმა პარასკევს გამართულ ბრიფინგზე თქვა, “ასტრაზენეკა შესანიშნავი ვაქცინაა” და არ დადგენილა მიზეზობრივი კავშირი მასსა და ჯანმრთელობის ზემოხსენებულ პრობლემებს შორის.
“ძალიან მნიშვნელოვანია, გავიგოთ, რომ დიახ, ჩვენ უნდა განვაგრძოთ ასტრაზენეკას ვაქცინის გამოყენება”, — აღნიშნა მან.
ჰარისმა ასევე თქვა, რომ ორგანიზაციას ჯერ არ გამოუვლენია გარდაცვალების შემთხვევა, რომელიც ვაქცინაციასთან იყო დაკავშირებული.
სახელმწიფოებს “ასტრაზენეკას” გამოყენების შეჩერებას არც “ევროპის მედიკამენტების სააგენტო”(EMA) ურჩევს. ორგანიზაცია დასძენს, რომ არ გამოვლენილა ნიშანი, რომელიც ვაქცინასა და მისი გამოყენებით აცრილ ადამიანთა შორის თრომბის განვითარებას ერთმანეთთან დააკავშირებს.
“ვაქცინის სარგებელი აჭარბებს მის რისკებს და თრომბოემბოლიური შემთხვევების გამოძიების პროცესში მისი ადმინისტრირერების გაგრძელება შესაძლებელია”, — დასძენს EMA.
ხსენებულ ორგანიზაციებს ეთანხმება დიდი ბრიტანეთის “მედიკამენტებისა და ჯანდაცვის პროდუქტების მარეგულირებელი სააგენტოც”(MHRA). უწყების თქმით, “ასტრაზენეკა” კვლავ უსაფრთხოა და ადამიანებმა უნდა განაგრძონ აცრა.
ამავე პოზიციაზეა გერმანიაც: ქვეყნის ჯანდაცვის მინისტრი ასევე აღნიშნავს, რომ თრომბის განვითარების შემთხვევებსა და ვაქცინაციას შორის პირდაპირი მტკიცებულება არ არსებობს.
“რეალურად, დაკვირვებებით ასეთი ტიპის მოვლენების რაოდენობა მნიშვნელოვნად ნაკლებია ვაქცინირებულებში, ვიდრე, მოლოდინის თანახმად, იქნებოდა ზოგადად მოსახლეობაში”, — აღნიშნავს “ასტრაზენეკა”.
თებერვალში ჩატარებული კვლევით დადგინდა, რომ ოქსფორდის უნივერსიტეტისა და კომპანია “ასტრაზენეკას” მიერ წარმოებული ვაქცინის ეფექტურობა COVID-19-ის სიმპტომური ინფექციის წინააღმდეგ 76%-ს შეადგენს პირველი დოზით აცრის შემდეგ. 12 კვირის ან მეტი ხნის შემდეგ მეორე დოზით აცრის შემდეგ ეფექტურობა 82%-მდე იზრდება.
აღნიშნული ვაქცინის პოპულარობას განაპირობებს როგორც მისი სიიაფე, ისე მასობრივი წარმოება და შენახვის მარტივი სტანდარტები. თუმცა “ასტრაზენეკას” გარშემო ბოლო კვირებში არაერთი კითხვა გაჩნდა, ერთი მხრივ, COVID-19-ის ახალი ვარიანტების მიმართ ეფექტურობის, მეორე მხრივ კი 65+ ასაკობრივ ჯგუფში მისი გამოყენების მიზანშეწონილობის კუთხით.
გასულ თვეში ევროპის რამდენიმე ქვეყანამ ასტრაზენეკას” ვაქცინას მხოლოდ 65 წელს ქვემოთ ასაკობრივ ჯგუფებში გაუწიეს რეკომენდაცია, რაც იმით აიხსნა, რომ მწარმოებლის მიერ ჩატარებულ კვლევებში 65+ ადამიანების საკმარისი ოდენობა არ მონაწილეობდა. შესაბამისად, სახელმწიფოები მონაცემთა ნაკლებობაზე ჩიოდნენ.
WHO-მ სკეპტიციზმი არ გაიზიარა და “ასტრაზენეკას” გამოყენების რეკომენდაცია ყველა ასაკობრივ ჯგუფთან მიმართებით გასცა. ორგანიზაციამ დასძინა, რომ არსებული მტკიცებულებები იძლევა აღნიშნული რეკომენდაციის საფუძველს.
ამავე პერიოდში ასევე გაჩნდა კითხვები კოვიდის სამხრეთ აფრიკული ვარიანტის შემთხვევაში “ასტრაზენეკას” ეფექტურობის კუთხით. კერძოდ, მისი ეფექტურობა კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენეს ვირუსის ამ ვარიანტის მსუბუქი შემთხვევებისას, რის გამოც ქვეყანაში მისი გამოყენება შეწყვიტეს. მწარმოებელ კომპანიაში ამბობენ, რომ ამ კუთხით ვაქცინის გასაუმჯობესებლად მუშაობენ და პროცესი, სავარაუდოდ, შემოდგომაზე დასრულდება.
რაც შეეხება გვერდით მოვლენებს: EMA-ს განცხადებით, შეზღუდული ოდენობის შემთხვევებში ძლიერი ალერგიული რეაქციები აღინიშნა, როგორც “ასტრაზენეკას” ვაქცინის შესაძლო გვერდითი მოვლენა. ეს მას შემდეგ მოხდა, რაც დიდ ბრიტანეთში დაფიქსირდა შესაძლო ანაფლაქსიის 41 შემთხვევა.
“ასტრაზენეკას” ვაქცინის პირველი პარტია – 43 200 საქართველოში 13 მარტს შემოვიდა.
ამავე დღეს გაიმართა პრესკონფერენცია, სადაც ჯანდაცვის მინისტრს, ეკატერინე ტიკარაძეს, “ასტრაზენეკას” გარშემო ბოლო დღეებში განვითარებულ მოვლენებზეც ჰკითხეს. მისი თქმით, ქვეყანას ჰქონდა კომუნიკაცია ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციასთან და ვაქცინიის სანდოობა კითხვის ნიშნის ქვეშ არ დგას.
“მნიშვნელოვანია, აღინიშნოს, რომ ამ ვაქცინებს, ყველას აქვს სერიული ნომერი. საქართველოში შემოსულ სერიულ ნომერთან დაკავშირებით კითხვები არ არსებობს. თუმცა იმ შემთხვევაში, თუ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია მიიღებს გადაწყვეტილებას, რომ ზოგადად მსოფლიოში უნდა შეჩერდეს „ასტრაზენეკათი” ვაქცინაცია, რა თქმა უნდა, საქართველოც შეაჩერებს მას. ამ ეტაპისთვის ეს რისკებიც არის გადაზღვეული და არანაირი კითხვა ამ ვაქცინის ხარისხთან და სანდოობასთან დაკავშირებით არ არსებობს“, — განაცხადა მან.
დაავადებათა კონტროლის ცენტრის ხელმძღვანელის, ამირან გამყრელიძის თქმით, ვაქცინაციის პროცესისთვის საქართველოში 82 ამცრელი ცენტრია გამზადებული.
მისი თქმით, ვაქცინაცია არის უფასო და როგორც ვაქცინას, ისე აცრის პროცესს, აფინანსებს სახელმწიფო.
ვაქცინაციის ეროვნული გეგმის თანახმად, სამედიცინო მუშაკების შემდეგ მოხუცთა სახლების ბენეფიციარები და მათი პერსონალი უნდა აცრან, რასაც მოსდევს ასაკობრივი კატეგორიები და ძირითადი სერვისების მიმწოდებელი პირები.
