USD 2.7061
EUR 3.0936
RUB 3.3761
Тбилиси
«Steigan» (ნორვეგია): „უკრაინამ მსოფლიოში ერთ-ერთი უმდიდრესი ლითიუმის საბადო დაკარგა“.
дата:  573

„უკრაინა რომ დათანხმებულიყო ჯერ კიდევ 2022 წლის მარტ-აპრილში შედგენილი ხელშეკრულების პროექტს, კიევი შეინარჩუნებდა ტერიტორიას, ეკონომიკას და ასობით ათასი მოქალაქის სიცოცხლეს“, - ნათქვამია ნორვეგიულ გამოცემა Steigan-ში გამოქვეყნებულ სტატიაში სათაურით „უკრაინამ მსოფლიოში ერთ-ერთი უმდიდრესი ლითიუმის საბადო დაკარგა“.

გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:

ამერიკელმა სენატორმა ლინდსი გრემმა ფოქს-ნიუსისადმი ამას წინათ მიცემულ ინტერვიუში განმარტა, თუ რას შესთავაზებს ვოლოდიმირ ზელენსკი დონალდ ტრამპს მისი გულის მოსაგებად - უკრაინის მდიდარ სასარგებლო წიაღისეულს. „საერთოდ, ეს კონფლიქტი სიმდიდრისა და ფულისთვის მიმდინარეობს“, - განაცხადა პოლიტიკოსმა, რომელიც ხშირად დადის კიევში, - „ახლა მე რასაც გეტყვით, ამაზე ცოტას ლაპარაკობენ... იცით, უკრაინა ძალიან მდიდარი სახელმწიფოა, ევროპულ ქვეყნებს შორის. უკრაინაში არის იშვიათ ლითონთა უდიდესი საბადოები, რომლებიც აქტუალურია 21-ე საუკუნეში. უკრაინის იშვიათი ლითონების მოცულობა 2-დან 7 ტრილიონამდე შეადგენს. კიევი მზადაა ჩვენთან კონტრაქტი დადოს, რომ რუსებს წიაღისეულის საბადოები ხელში არ ჩაუვარდეთ“.

მაგრამ რამდენიმე დღის წინ უკრაინამ დაკარგა ის, რისი დიდი იმედიც ჰქონდა - დაბა შევჩენკოსთან არსებული ლითიუმის საბადო რუსების ხელში გადავიდა: ექსპერტების აზრით, რუსების მიერ მიღწეული წარმატების გამო ევროპულ პროგრამებს „მწვანე ენერგეტიკაზე“ გადასვლის მიზნით ჩაშლა ემუქრება.

უკრაინაში ლითიუმის კიდევ რამდენიმე საბადო არსებობს, მაგრამ შევჩენკოს ახლოს არსებული საბადო ყველაზე მდიდარი და პერსპექტიულ საბადოს წარმოადგენს - ლითიუმის მადნის 13,8 მილიონიანი მარაგით. დანარჩენი შედარებით ღარიბია და სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვება-გამდიდრება რთულია.

ვინ „ილესავდა კბილებს“ უკრაინულ ლითიუმზე?

ამერიკული კომპანიის Ecological Futures Group-ის დამფუძნებელმა როდ შუნოვარმა  ლითიუმის უკრაინული მარაგები „სტრატეგიულ რესურსად“ შეაფასა, კიევს კი - „დასავლეთის პერსპექტიული პარტნიორი“ უწოდა.

კომპანია European Lithium-მა ჯერ კიდევ 2021 წელს შეიძინა შევჩენკოს საბადოს დამუსავების უფლება 184 მილიონ ევროდ, მაგრამ... ლითიუმით უმდიდრეს მიწა-წყალს ახლა რუსები დაეპატრონენ.

მეცნიერტა შეფასებით, უკრაინის შევჩენკოს საბადო თითქმის 500 ათას ტონა სუფთა ლითიუმის ოქსიდს შეიცავს, რაც მსოფლიოში უდიდესია. დღეისათვის, უკრაინის გამოკლებით,  ლითიუმის მსოფლიო წარმოების 75% თავმოყრილია ე.წ. „სამკუთხედში“ - ლათინურ ამერიკაში - ჩილეში, ბოლივიაში და არგენტინაში.

2020 წელს ევროკავშირმა ლითიუმი, კობალტთან და ნიკელთან ერთად,, რომლებიც ასევე გამოიყენება ელექტრობატარეების წარმოებისას, „უმნიშვნელოვანეს ნედლეულად“ გამოაცხადა. ბრიუსელმა მილიარდები ჩადო აკუმულატორების წარმოებაში იმ იმედით, რომ ლითიუმს ახლო მდებარე უკრაინიდან მიიღებდა და არა შორეული სამხრეთ ამერიკიდან.

უკრაინის მრეწველობას კოქსური ქვანახშირიც აღარ აქვს - კიევმა ქალაქ პოკროვსკთან მდებარე ძვირადღირებული ქვანახშირის საბადოც დახურა, რუსეთის არმიის მიახლოების გამო. კოქსური ქვანახშირი მეტალურგიული ქარხნებისათვის სპეციფიკურ საწვავს წარმოადგენს ფოლადის წარმოებისათვის. შესაბამისად, უკრაინული მეტალურგია დიდი ზარალის წინაშე დგას.

ნორვეგიელმა მიამიტმა პოლიტიკოსებმა (მათ შორის მემარცხენეებმაც) საკუთარ თავს იმის რწმენა ჩაუნერგეს, რომ რუსეთ-უკრაინის ომი ეროვნული სუვერენიტეტის დაცვის გამო მიმდინარეობსო, არადა ამერიკას და ევროკავშირს უკრაინის დამოუკიდებლობა მაინცდამაინც დიდად არ ადარდებს. მათთვის უკრაინა მხოლოდ მოგების წყაროა, რომელსაც, რასაკვირველია, დასავლეთისთვის დამჯერე ხელისუფლება ჰყავს - კიევი თანახმაა საკუთარი სიმდიდრის მათ მიერ გასაძარცვავად.

რა თქმა უნდა, რუსეთსაც აქვს ეკონომიკური ინტერესები. რუსეთს სურს კომფორტული პირობები შეუქმნას რუსულენოვან მოსახლეობას იმით, რომ მდიდარ საბადოებს დაიკავებს.

სამწუხაროდ, დასავლეთი ამჟამად რუსეთთან უკრაინის გამო მიმდინარე ომს აგებს. უკრაინის არმია სუსტდება და ძალიან დაბალია შანსი იმისა, რომ კიევმა დაკარგული ტერიტორიები უკან დაიბრუნოს. ახლა საკითხი ისე დგას, კიდევ რას დაკარგავს უკრაინა, როცა ზარბაზნების გრიალი შეწყდება და მხარეები მოლაპარაკების მაგიდასთან დასხდებიან.

არადა, შეიძლებოდა ამ ყველაფრისათვის თავის არიდება. უკრაინას რომ 2022 წლის მარტ-აპრილში სტამბოლში მიმდინარე მოლაპარაკებაზე შედგენილი ხელშეკრულების პროექტი ეღიარებინა და ცხოვრებაში განეხორციელებინა, შეინარჩუნებდა ტერიტორიებს, მოსახლეობას და ეკონომიკას.. სამწუხაროდ, დასავლეთმაც შეცდომები დაუშვა, რის შედეგებსაც იმკის.

წყარო: https://steigan.no/2025/01/ukraina-har-tapt-strategiske-litiumgruver/

аналитика
The Daily Telegraph - ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს

ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.

გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:

დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.

დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.

აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.

კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.

უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?

როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.

რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.

ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან)  ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.

არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.

იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.

ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.

თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.

более
голосование
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
голосование
Кстати