103 წლის წინ, დღევანდელ დღეს – 16 იანვარს, დაარსდა საინჟინრო განათლების პირველი კერა, საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტი, რომელიც იყო უდიდესი მნიშვნელობის მოვლენა არა მხოლოდ საქართველოს საუნივერსიტეტო განათლების ისტორიაში, არამედ სამხრეთ კავკასიის რეგიონში. პირველმა უმაღლესმა საინჟინრო-ტექნოლოგიურმა სკოლამ კოლოსალური წვლილი შეიტანა საინჟინრო-ტექნიკურ და ტექნოლოგიურ მეცნიერებათა განვითარებასა და ეროვნული საინჟინრო კადრების მომზადების მხრივ. დარწმუნებული ვარ, ყოველ 16 იანვარს, ისევე როგორც დღეს ჩვენ, მეცნიერთა, მკვლევართა და სტუდენტთა ახალი თაობები ქედს მოიხრიან უნივერსიტეტისა და დიდ ერისკაცთა - ივანე ჯავახიშვილის, ალექსანდრე დიდებულიძის, ანდრია რაზმაძის, ნიკო და გიორგი ნიკოლაძეებისა და მსოფლიო დონის იმ მრავალი ქართველი მეცნიერის წინაშე, რომელთა წვლილი განუზომელია საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის დაარსებისა და განვითარების საქმეში, - ამის შესახებ საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის რექტორმა, აკადემიკოსმა დავით გურგენიძემ უნივერსიტეტის დაარსებიდან 103-ე წლისთავისადმი მიძღვნილ ღონისძიებაზე განაცხადა.
სტუ-ის ცნობით, ღონისძიებას ესწრებოდნენ სტუ-ის აკადემიური საბჭოსა და სენატის წევრები, კანცლერი, სამეთვალყურეო საბჭოს პრეზიდენტი, ვიცე-რექტორები, ფაკულტეტების დეკანები, სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტების ხელმძღვანელები, სამეცნიერო-აკადემიური წრეები და სტუდენტები, ასევე, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდა სინოდის წევრი, მანგლისისა და თეთრიწყაროს მიტროპოლიტი, სტუ-ის თეოლოგიის სასწავლო-სამეცნიერო ცენტრის ხელმძღვანელი, საპატრიარქოს რეალური ისტორიის დამდგენი მუდმივმოქმედი კომისიის თავმჯდომარე, პროფესორი, მისი მაღალყოვლადუსამღვდელოესობა, მეუფე ანანია ჯაფარიძე.
საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის რექტორის, აკადემიკოს დავით გურგენიძის განცხადებით, 1918 წელს ქვეყნის გამოჩენილმა მეცნიერებმა შეძლეს პირველი ქართული ეროვნული განათლების კერის – თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გახსნა, სადაც 1922 წლის 16 იანვარს, საფუძველი ჩაეყარა პოლიტექნიკურ ფაკულტეტს, რომელიც მოგვიანებით უნივერსიტეტად ჩამოყალიბდა. ასე იქცა საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი საინჟინრო განათლების პირველ კერად არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ სამხრეთ კავკასიის რეგიონში. დაარსებიდან დღემდე, უნივერსიტეტმა კოლოსალური წვლილი შეიტანა ქვეყნის აღმშენებლობასა და ეკონომიკურ განვითარებაში.
„2022 წელს, საერთაშორისო საზოგადოებამ, მთელს ქართველ ერთან ერთად, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის დაარსებიდან 100 წლის იუბილე აღნიშნა. ეს იყო ღირსშესანიშნავი მოვლენა ქვეყნისა და მთელი რეგიონისთვის - საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტში სტუმრად იმყოფებოდა ასზე მეტი მაღალი რანგის საპატიო სტუმარი, რომლებიც წამყვან საერთაშორისო ორგანიზაციებსა და უნივერსიტეტებს წარმოადგენდნენ. ჩვენი ქვეყნის უახლეს ისტორიაში საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი მუდამ იყო და არის უმაღლესი კვალიფიკაციის პროფესიონალთა ალმა-მატერი, რომლებსაც, მაღალი დონის ცოდნითა და უახლესი ტექნოლოგიების გამოყენებით, ღირსეული წვლილი შეაქვთ ქვეყნის ეკონომიკის განვითარებაში.
საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტს, რომელიც ერთ-ერთი უძველესი და უდიდესია სამხრეთ კავკასიის რეგიონში, ჰყავს საინჟინრო-ტექნოლოგიური და ჰუმანიტარული დარგების წამყვანი მეცნიერები, სპეციალისტები, წარმატებული ახალგაზრდა მკვლევრები და მოტივირებული სტუდენტები. ჩვენი სამეცნიერო-აკადემიური წრეები აქტიურად თანამშრომლობენ ისეთ უდიდეს საერთაშორისო კვლევით ორგანიზაციებთან და ცენტრებთან, როგორიცაა: შვეიცარიაში CERN-ი, იაპონიაში KEK-ი და J-Parc-ი, აშშ-ში FERMILAB-ი, რომლებთანაც 2024 წელს ახალი, უნივერსიტეტისა და ქვეყნითვის უდიდესი მნიშვნელობის მქონე ურთიერთგაგების მემორანდუმები გავაფორმეთ, რითაც თვისობრივად გაცილებით ფართო და ღრმა სამეცნიერო კოლაბორაბორაციებს ჩავუყარეთ საფუძველი. საგულისხმოა, რომ ბირთვული კვლევების ევროპული ორგანიზაციის 70 წლისთავისადმი მიძღვნილი ღონისძიებების ფარგლებში, ჩვენს უნივერსიტეტში სპეციალური ვიზიტით იმყოფებოდნენ CERN-ის საბჭოს ახლადარჩეული პრეზიდენტი, პროფესორი კოსტას ფონტასი და CERN-ის მეცნიერთა წარმომადგენლობითი დელეგაცია. გარდა ამისა, საქართველოს ტექნიკურმა უნივერსიტეტმა უმასპინძლა ორ უმნიშვნელოვანეს სამეცნიერო ფორუმს - ჰეგელის 35-ე საერთაშორისო საიუბილეო კონგრესს, რომელშიც 300-მდე ცნობილი უცხოელი მეცნიერი და მკვლევარი მონაწილეობდა, და 25-ე საერთაშორისო კონფერენციას ნანოსტრუქტურებში მსუბუქი-მატერიის დაწყვილების ფიზიკის შესახებ - PLMCN2024-ს. წარმატებით ვთანამშრომლობთ უილიხის ცენტრთან და ორგანიზაცია DAAD-თან. მჭიდრო კონტაქტები გვაქვს ამერიკის, გერმანიის, იტალიის, საფრანგეთისა და ევროპის სხვა წამყვან უნივერსიტეტთან. საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი რეგიონში პირველი უმაღლესი სასწავლებელია, რომელსაც ამერიკული საერთაშორისო ABET აკრედიტაცია ბიოსამედიცინო ინჟინერიის ინგლისურენოვან საბაკალავრო პროგრამისთვის მიენიჭა.
ჩვენთვის მნიშვნელოვანია მრავალმხრივი საერთაშორისო სამეცნიერო კოლაბორაციები, მნიშვნელოვანია სტუდენტთა და აკადემიური პერსონალის გაცვლით პროგრამებში ჩართვა, ახალი კონტაქტები, ახალი პროექტები, ახალი მიზნები. ყველა დღევანდელი ძალისხმევა მომავალი თაობების კეთილდღეობისკენ არის მიმართული. 2022 წელს, როცა საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის 100 წლისთავი აღვნიშნეთ, საიუბილეო ღონისძიების ფარგლებში, ადმინისტრაციული კორპუსის მიმდებარე სკვერში, მომავლის სტუდენტებისა და პედაგოგებისთვის განვათავსეთ კაფსულა, რომელიც ყველაზე სანუკვარ სურვილებს, მიზნებს, მოლოდინებს ინახავს და ამ მომავლის კაფსულას 2072 წელს, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის 150 წლის იუბილეზე, სწორედ მომავლის თაობა გახსნის“, - აღნიშნა თავის გამოსვლაში რექტორმა.
საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის დაარსებიდან 103-ე წლისთავისადმი მიძღვნილი ღონისძიების ფარგლებში, სტუ-ის აკადემიური საბჭოს გადაწყვეტილების საფუძველზე, რექტორმა აკადემიკოსმა დავით გურგენიძემ საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის წინაშე გაწეული განსაკუთრებული დამსახურებისთვის, სტუ-ის ინფორმატიკისა და მართვის სისტემების ფაკულტეტის პროფესორს, ზურაბ ჩაჩხიანს და სტუ-ის აკადემიური საბჭოს სწავლულ მდივანს, საინჟინრო ეკონომიკის, მედიატექნოლოგიებისა და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის პროფესორს, იაშა (კოკა) კუტუბიძეს, აკადემიური საბჭოს გადაწყვეტილების თანახმად, უნივერსიტეტის „ოქროს მედალი“ გადასცა, ხოლო, ცნობილი მწერალი და ნოველისტი, შოთა რუსთაველის, ილია ჭავჭავაძის, აკაკი წერეთლის, დავით კლდიაშვილის სახელმწიფო პრემიების ლაურეატი, „ღირსების ორდენის“ კავალერი, სტუ-ის სამართლისა და საერთაშორისო ფაკულტეტის პროფესორი რევაზ მიშველაძე, არქიტექტურის, ურბანისტიკისა და დიზაინის ფაკულტეტის პროფესორები მაია დავითაია და მაია ძიძიგური უნივერსიტეტის საპატიო დიპლომებით დააჯილდოვა.
სტუ-ის ინფორმაციით, ღონისძიების მსვლელობისას საუნივერსიტეტო სახალხო თეატრ-სტუდია „მოდინახეს“ დასის მსახიობებმა და სამხატვრო ხელმძღვანელმა, რეჟისორმა ნუგზარ ბუცხრიკიცემ წარმოადგინეს ეპიზოდი სამომავლო სპექტაკლიდან, რომელიც უნივერსიტეტის დაარსების ისტორიას ეძღვნება. დასასრულს კი, სტუ-ის იუზა კუბლაშვილის სახელობის ვაჟთა სახალხო კაპელამ, სამხატვრო ხელმძღვანელის, ციცინო ფალავანდიშვილის დირიჟორობით, ორი კომპოზიცია შეასრულა.
ცნობისთვის, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა ილია მეორემ, დაარსებიდან 100 წლისთავთან დაკავშირებით, საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტს განათლებისა და მეცნიერების განვითარებისა და ქვეყნის აღორძინებაში შეტანილი გამორჩეული წვლილისათვის საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის უმაღლესი ჯილდო – წმინდა გიორგის ოქროს ორდენი მიანიჭა.
ბრიტანულ „დეილი ტელეგრაფში“ (The Daily Telegraph) გამოქვეყნებულია სტატია სათაურით „ტრამპმა პუტინისათვის დრო ისე გამოთვალა, რომ სანქციებით მაქსიმალურ შედეგს მიაღწიოს“ (ავტორი – კონ კოფლინი). პუბლიკაციაში განხილულია აშშ-ის პრეზიდენტის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ მიმართული მეორადი სანქციების ათდღიანი ვადა და მოცემულია მათი სავარაუდო შედეგები.
გთავაზობთ სტატიას შემოკლებით:
დონალდ ტრამპმა, ალბათ, ყველაზე საუკეთესო და შესაფერისი დრო შეარჩია თავისი მეორადი ეკონომიკური სანქციების ახალი ვადის გამოცხადებისათვის, რომ რუსეთს ნავთობისა და გაზის გაყიდვით მიღებული შემოსავლები შეუმცირდეს და უკრაინაში ომი შეწყვიტოს.
დონალდ ტრამპს სამჯერ ეგონა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამშვიდობო მოლაპარაკების აუცილებლობაში დაარწმუნა, მაგრამ სამჯერვე, როგორც კი სატელეფონო საუბარი მთავრდებოდა, რუსეთის არმია უკრაინული ქალაქების დასაბომბად რაკეტებსა და დრონებს უშვებდა.
აშშ-ის პრეზიდენტის მხრიდან იმის დაგვიანებული აღიარება, რომ „პუტინი მას თურმე ათამაშებდა და ომის გასაგრძელებლად დროს იგებდა“, იმას ნიშნავს, რომ როგორც იქნა, „ტრამპი აბობოქრდა“ და თავის რუს კოლეგას ათდღიანი ვადა დაუწესა ცეცხლის შესაწყვეტად. თუ კრემლი თეთრი სახლის მოთხოვნას არ დაეთანხმება, ძალაში შევა ახალი მომატებული საბაჟო ტარიფები იმ ქვეყნების მიმართ, რომლებიც რუსეთისაგან ნავთობს ყიდულობენ. სანქციის მიზანი და განხორციელების პროცედურა ასეთია: აშშ რუსული იაფი ნავთობისა და გაზის მოყვარული ქვეყნების – ინდოეთის, ჩინეთის (და ალბათ, თურქეთის და სხვების) მიერ წარმოებულ იმპორტირებულ პროდუქციაზე მომატებულ საბაჟო ტარიფებს დააწესებს. მათი ფასი იმდენად გაძვირდება, რომ ამერიკაში მყიდველი აღარ ეყოლება, ანუ ინდური და ჩინური კომპანიები დაზარალდებიან. ზარალის თავიდან ასაცილებლად იგივე ქვეყნები იძულებულნი გახდებიან, რომ რუსეთისაგან ნავთობისა და გაზის შესყიდვა შეწყვიტონ, რის შედეგადაც რუსეთს შემოსავლები შეუმცირდება, ანუ კრემლს აღარ ექნება თანხები უკრაინასთან ომის გასაგრძელებლად. რუსეთი ცეცხლს შეწყვეტს და სამშვიდობო მოლაპარაკებაზე დათანხმდება.
კონგრესში ზოგიერთი დეპუტატი უფრო რადიკალურად არის განწყობილი, რომლებიც 500%-იან სანქციების დაწესებას მოითხოვენ.
უეჭველია, რომ დონალდ ტრამპი სერიოზულად არის განწყობილი. თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ მან იძულებული გახადა იაპონია და ევროკავშირი სავაჭრო ხელშეკრულებების დადებისას აშშ-ის მოთხოვნებზე დათანხმებულიყვნენ, განა თეთრი სახლი კრემლის წინაშე უკან დაიხევს?
როგორც კი ინდოეთი და ჩინეთი მტკივნუულ დარტყმას იგრძნობენ ამერიკასაგან, ისინი იძულებულნი გახდებიან რუსეთისაგან ნავთობ-გაზის შესყიდვა შეამცირონ (ან საერთოდ შეწყვიტონ). ამით დაინგრევა ვლადიმერ პუტინის გენერალური გეგმა რუსეთის იმპერიული ძლიერების აღდგენის შესახებ.
რუსეთი უკრაინის ფრონტზე წარუმატებლობას განიცდის. მართალია, კრემლმა დრონებითა და რაკეტებით უკრაინული ქალაქების დაბომბვა გააძლიერა, მაგრამ ფაქტია, რომ მაისში დაწყებულ შეტევას რუსეთის არმიისათვის რაიმე მნიშვნელოვანი წარმატება არ მოუტანია. ვლადიმერ პუტინი ბოლო დროს მუდმივად ცდილობს რომელიმე მსხვილი უკრაინული ქალაქის დაპყრობას, მაგრამ უშედეგოდ – პოკროვსკს და კონსტანტინოვკას ისევ უკრაინელები აკონტროლებენ. უკრაინელები მამაცურად იბრძვიან, რუსები უამრავ ჯარისკაცს კარგავს – კრემლის ზარალმა უკვე მილიონს მიაღწია დაღუპულებისა და დაჭრილების სახით. ეს ნიშნავს ყოველდღიურად 1080 რუსი მებრძოლის დაღუპვა-დასახიჩრებას.
ასევე ნაკლებად სავარაუდოა, რომ რუსეთი ათასკილომეტრიან ფრონტის ხაზზე რაიმე წარმატებას მიაღწევს მას შემდეგ, რაც დონალდ ტრამპი უკრაინას მეტ იარაღს მიაწვდის. უკრაინელებს თუ იარაღი საკმარისი რაოდენობით ექნებათ, ისინი რუსებს უკან დაახევინებენ და საეჭვოა პუტინმა ის ტერიტორია შეინარჩუნოს, რაც ბოლო დროს დაიპყრო. კრემლს ირანის იმედიც აღარ ექნება, რადგან თეირანი მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული ისრაელთან (და აშშ-სთან) ამასწინანდელი საჰაერო შეტაკების გამო.
არის იმის ნიშნებიც, რომ თვითონ ვლადიმერ პუტინს მისსავე გარემოცვაში ბევრი არ ეთანხმება, რასაც მოსკოვში მიმდინარე საკადრო წმენდა მოწმობს. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ჩინოვნიკი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ამთავრებს, ცნობილი ოლიგარქები კი ქვეყნიდან გაქცევის დროს იქნენ დაკავებულები. ზოგიერთი მაღალჩინოსანი ოფიცერი, რომლებსაც ყოფილ თავდაცვის მინისტრთან სერგეი შოიგუსთან ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ, დაპატიმრებულები იქნენ კორუფციის ბრალდებით.
იმ სიძნელეების მასშტაბს, რასაც ვლადიმერ პუტინი შეეჯახა ომის გამო, მოწმობს ის ფაქტი, რომ იგი იძულებული გახდა გასულ კვირას ყოველწლიური სამხედრო-საზღვაო აღლუმის ჩატარება გაეუქმებინა – უკრაინაში განცდილი დიდი დანაკარგების გამო.
ამრიგად, დონალდ ტრამპის გადაწყვეტილება ვადების შემცირების თაობაზე დროულია – ის იმ დროს იქნა მიღებული, როცა ვლადიმერ პუტინს, ყოყოჩობის მიუხედავად, ე.წ. „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ გაგრძელების ვარიანტები უმთავრდება.
თუ რუსეთის პრეზიდენტი გამოფხიზლდება და მიხვდება, რომ მას უკრაინაში ომის მოგების შანსი არ აქვს, მას სხვა არჩევანი არ ექნება იმის გარდა, რომ დონალდ ტრამპის მოთხოვნას დათანხმდეს – ცეცხლი შეწყვიტოს და სამშვიდობო მოლაპარაკება დაიწყოს.